واضح آرشیو وب فارسی:جوان آنلاین: روسي، آلماني، فرانسه و ايتاليايي پشت در کلاس زبان مدارس
تأكيدات مقام معظم رهبري در ديدار معلمان، مبني بر ضرورت بازنگري در انحصار آموزش انگليسي به عنوان زبان دوم در مدارس، مسئولان را به فكر گردگيري از مصوبه شوراي عالي آموزش و پرورش در خصوص امكان ارائه زبان آلماني، ايتاليايي، فرانسه، روسي و انگليسي به دانشآموزان انداخته است.
نویسنده : نفيسه ابراهيمزاده انتظام
تأكيدات مقام معظم رهبري در ديدار معلمان، مبني بر ضرورت بازنگري در انحصار آموزش انگليسي به عنوان زبان دوم در مدارس، مسئولان را به فكر گردگيري از مصوبه شوراي عالي آموزش و پرورش در خصوص امكان ارائه زبان آلماني، ايتاليايي، فرانسه، روسي و انگليسي به دانشآموزان انداخته است. در عين حال جرياني در داخل و خارج كشور سعي در عجيب نشان دادن دغدغه رهبر انقلاب در رابطه با گسترش فرهنگ بيگانه در كشور دارند. از سوي ديگر مطالبه رهبر انقلاب در حوزه آموزش زبانهاي خارجي و گسترش حوزه تمدني زبان فارسي، به جز آموزش و پرورش ساير اجزاي سياستگذار و اجرايي كشور را نيز در بر ميگيرد.
آموزش زبان به كودكان و نوجوانان در مدارس و دانشگاهها دو لبه دارد؛ يكي براي توسعه علم و ديگري براي تبادل فرهنگها. براي اين منظور معمولاً زباني كه به زبان علم در دنياي روز مشهور است در اولويت آموزش در كشورهاي مختلف قرار دارد. از سوي ديگر زباني كه بتواند محور تبادلات اقتصادي و علمي و فرهنگي بشود و تمدني را بر خود سوار ميكند، به مرور به فكر تسخير ساير تمدنها و افزايش حوزه تمدني خود و در نهايت بهرهمندي از مواهب تمدنهاي محدود و محصور شده و حتي استثمار آن تمدنها ميافتد.
بنابراين داشتن بينش مبسوطي در اين زمينه از سوي ساير حوزههاي تمدني ميتواند معادلات تحميلي را بر هم بزند. از اين رو است كه مقام معظم رهبري هفته گذشته در ديدار معلمان مسئله آموزش زبان را به عنوان يك دغدغه مطرح ميكنند و از نظام تعليم و تربيت ميخواهند در اينباره چارهانديشي كند.
مواجهه سياست داخلي و خارجي در آموزش زبان
با وجود صراحت رهبر انقلاب در اين رابطه، جرياني در داخل و خارج كشور سعي دارد با قرار دادن اظهارات مسئولان اجرايي در مقابل فرمايشات رهبري، موضوع آموزش زبان در مدارس را به دوقطبي بدل و براي هر دو قطب طرفداراني ايجاد كند.
همچنين به نظر ميرسد اين جريان تلاس ميكند در موضوع آموزش زبان به دانشآموزان جهت نشانگر را از سياست بينالملل به سمت سياست داخلي بگرداند و با رقم زدن جنگي مغلوبه اصل موضوع را به فراموشي بسپارد.
علي اصغر فاني، وزير آموزش و پرورش هم پيشتر در خصوص بيانات رهبر معظم انقلاب پيرامون آموزش زبان انگليسي گفته بود: منعي براي تنوع زبانهاي ديگر به غير از انگليسي در آموزش و پرورش وجود ندارد و ما تجربه آموزش زبانهاي ديگر را چه در قبل و چه در بعد از انقلاب داشتهايم. در حال حاضر نيز در حال بررسي اين موضوع هستيم و ميتوانيم تنوع در زبان خارجي را اعمال كنيم اما در دهه 60 تجربه خوبي در استفاده از ساير زبانها نداشتهايم.
زبانهاي خارجي نيمه تجويزي يا تحميلي؟!
بنابر اين گزارش، آموزش زبانهاي خارجي در برنامه درسي ملي و سند تحول بنيادين نيمه تجويزي است و دانشآموز ميتواند زبان مورد نظر را انتخاب كند. با وجود اين كمبود معلم زبانهاي مختلف و محتواي آموزشي اين مسئله را با چالش مواجه ميكند. در حال حاضر دانشآموزان در صورتي ميتوانند زباني غير از انگليسي را براي آموزش انتخاب كنند كه تعداد آنها به حد نصاب برسد و مدرسه از دبيران كانون زبان ايران براي آموزش آنها استفاده ميكند.
از سوي ديگر و در ادامه پيگيري مطالبات مقام معظم رهبري در حوزه آموزش زبان در مدارس، مهدي نويدادهم، دبير كل شوراي عالي آموزش و پرورش گفت: اگر زيرساختهاي لازم فراهم شود، ميتوانيم اميدوار باشيم در سال تحصيلي آينده آموزش پنج زبان خارجي در مدارس رونق بيشتري داشته باشد. وي با اشاره به امكان آموزش زبانهاي فرانسوي، آلماني، اسپانيايي، روسي و انگليسي در مدارس، خاطرنشان كرد: براي اين كار بايد زيرساختها آماده و در بخش برنامهريزي و تربيت معلم فعاليتهايي انجام شود كه بخشي از آنها انجام شده است.
در همين راستا، زيرساختهايي كه دبيركل شوراي عالي آموزش و پرورش از آن ياد ميكند از چند بعد قابل بررسي هستند. محتوا، معلم، امكانات سخت افزاري و از همه مهمتر كاربردها و زمينههاي اجتماعي ميتوانند از جمله اين زيرساختها باشند. انتظار از آموزش و پرورش براي فراهم كردن سه گزينه نخست منطقي است، با اين حال فراهم كردن زمينههاي اجتماعي براي شكستن انحصار و سلطه زبان انگليسي در مراكز ياددهي و يادگيري ما عزم ملي ميطلبد. چيزي بيش از توان و ظرفيت يك وزارتخانه يا يك دستگاه و حتي يك قوه.
عزم ملي براي شكستن انحصار زبان انگليسي وجود ندارد
در حال حاضر در شناسنامه محصولات و توليدات داخلي ما، در كنار زبان فارسي به زبان انگليسي و نه زبان ديگري درج شده است. تابلوي راهنمايي يا اسامي اغلب خيابانها، بزرگراهها، كوچهها و جادههاي ما به جز فارسي، انگليسي نوشته شدهاند نه روسي، فرانسوي، ايتاليايي و آلماني.
زبان تخصصي در دروس رشتههاي مختلف در دانشگاهها و عبارات حوزه يك رشته خاص انگليسي است. به بيان ديگر جامعه از يك فرد ديپلمه يا فارغالتحصيل از مدرسه انتظار دارد زبان انگليسي را بلد باشد. حالا اينكه كيفيت اين فراگيري و نحوه آموزش زبان در مدارس ما دچار چه سرنوشتي ميشود به طرح بحث جداگانهاي نياز دارد و هرچند آموزش زبان در مدارس ما چندان قوي نيست، با اين حال بر فرض بينقص بودن فرايند تعليم و تعلم زبانهايي غير از زبان انگليسي، فرد براي ورود به بازار كار به حداقلهايي از زبان انگليسي نيازمند است. با وجود اين اگر مطالبه بازار كار يا الزامات محيطهاي كاري و تحقيقاتي و اجتماعي، حتي دانستن زبان انگليسي باشد در عمل دانشآموز فرصت آموزش زبان دوم خود را در مدرسه از دست داده و در مقابل زباني را فراگرفته كه نيازهاي اجتماعياش را برطرف نميكند و در زندگي او كاربردي ندارد. همچنين مراودات اقتصادي و بازرگاني ما در سايه زبان انگليسي صورت ميگيرد و مقالات علمي ما براي نمايه شدن در پايگاههاي بينالمللي بايد به زبان انگليسي ترجمه شده باشند؛ پايگاههايي كه اين روزها از روي بالا و پايين شدن نشانگرهاي آنها روي پيشرفت و شتاب رشد علمي مان قضاوت ميكنيم. بنابراين به نظر ميرسد زمينههاي فرهنگي، اجتماعي، اقتصادي و سياسي همزمان و به موازات هم بايد در اصلاح سلطه يك زبان بر دنيا و كشور ما تلاش كنند. اين همراهي در حوزه فرهنگ به يك بده و بستان شبيه است. فرهنگي كه از سوي زبان بومي مصونسازي شده باشد، از آن زبان و گسترشش پاسداري ميكند.
به بيان ديگر آموزش و پرورش يكي از پيچهاي سيستم بزرگي است كه ميتواند زبان فارسي را به جايگاه تمدنساز خود برساند و در اين راه حريفها را هرچند قدر از ميدان به در كند.
منبع : روزنامه جوان
تاریخ انتشار: ۲۰ ارديبهشت ۱۳۹۵ - ۱۹:۵۵
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: جوان آنلاین]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 120]