واضح آرشیو وب فارسی:فارس: یادداشت اقتصادی/خرید پالایشگاه خارجی در راستای اجرای اقتصاد مقاومتی یا برخلاف آن است؟
در حالی مسئولان وزارت نفت به دنبال خرید سهام یا مشارکت در احداث پالایشگاههای خارجی با هدف تضمین بلندمدت صادرات نفت ایران هستند که هم طرحهای پالایشی کشور به شدت نیازمند منابع مالی هستند و حتی هیچ تضمینی برای تحقق اهداف وزارت نفت، در صورت بازگشت تحریم غرب وجود ندارد.
به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری فارس، توجه ویژه به اقتصاد مقاومتی و اجرایی سازی آن، کاهش ضربه پذیری اقتصاد کشور در برابر تهدید دشمنان کشور و انقلاب را در پی خواهد داشت. تاب آوری اقتصادی یا همان قدرت مانور در پارامترهای مختلف اقتصادی کشور سبب می شود تا استقلال و امنیت پایدار حکمفرما شود. کاهش خام فروشی هیدروکربورها و به خصوص نفت مهمترین اصل تحقق اقتصاد مقاومتی در صنعت نفت است؛ چرا که با کاهش خام فروشی و حرکت به سمت صفر شدن آن، تاثیرگذاری تحریم های فروش نفت توسط کشورهای غربی از بین می رود و پولهایی برای بلوکه شدن باقی وجود نخواهند داشت. از دیگر مزایای کاهش خام فروشی و توسعه زنجیره ارزش، عدم وابستگی به واردات فرآوردههای نفتی و حتی صادرات فرآوردههای نفتی و همچنین اشتغالزایی است. با این وجود، احداث پالایشگاه به عنوان تنها راهکار مقابله با خام فروشی نفت از اواسط دهه 70 متوقف شده است و علیرغم اثبات ضرورت توسعه این صنعت در کشور، همچنان مسئولان کشور در قبال رفع مشکلات این صنعت تلاش جدی ندارند. عدم تحقق این بعد مهم از اقتصاد مقاومتی در صنعت نفت در دو دهه اخیر نشان میدهد که یا مسئولان ارشد وزارت نفت فهم درستی از این موضوع ندارند و یا اینکه از همان ابتدای امر اعتقادی نسبت به جایگاه و ضرورت عدم وابستگی در حوزههای استراتژیک به عنوان یکی از ابعاد مهم اقتصاد مقاومتی ندارند. در این میان شریف رازی، مدیرعامل شرکت ملی مهندسی و ساختمان نفت نیز از مذاکره با 6 کشور برای ساخت و خرید سهام پالایشگاه نفت خام خبر داده است. وجود شکاف و فاصله فراوان برنامهها و اقدامات با سیاستها و برنامههای اتخاذ شده در صنعت پالایش همچنان چالش جدی حوزه انرژی کشور است. تصویب 7 طرح پالایشی در سال 1385 و عدم راه اندازی هیچ یک از این طرح ها با وجود گذشت 10 سال، نشان از برخورد منفعلانه وزارت نفت و عملکرد ضعیف این وزارتخانه در قبال این حوزه را دارد. ریشه مشکلات عدیدهای که گریبان گیر پالایشگاههای موجود و همچنین طرحهای پالایشی کشور شده است، عدم تلاش جدی وزارت نفت برای رفع تامین مالی این صنعت برای بهبود وضعیت تکنولوژی پالایشگاههای موجود و راه اندازی پالایشگاه های جدید علی رغم توانمندی مالی ضعیف برخی سرمایهگذاران در طرحهای پالایشی موجود است. در این شرایط که صنعت پالایش داخل کشور با این چالشهای جدی مواجه است و فاصله بسیار زیادی تا تحقق برنامههای کلان کشور در این زمینه وجود دارد، مسئولان وزارت نفت در صنعت پالایش (مدیران شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده های نفتی ایران) به صورت جدی به دنبال خرید سهام و یا ساخت پالایشگاه در خارج از کشور هستند. استدلال اصلی این مسئولان برای خرید سهام پالایشگاه در خارج از کشور و یا مشارکت در احداث آن، افزایش ضمانت حضور پایدار ایران در بازار جهانی نفت و متنوع سازی مشتریان نفت ایران با فروش بلندمدت نفت به این پالایشگاه ها است. به نظر میرسد که قرار است تامین مالی این اقدام نیز از طریق منابع مالی بلوکه شده صورت گیرد. به عبارت دیگر، در شرایطی که مشکلات فراوانی در صنعت پالایش کشور وجود دارد و وزارت نفت علاقه چندانی به استفاده از تسهیلات مالی و حمایتهای خود برای رفع این مشکلات ندارد (و همه را به گرفتن وام از صندوق توسعه ملی حواله می دهد!) و در نتیجه، کارنامه بدی در این زمینه داشته است، این وزارتخانه به یکباره تصمیم گرفته است، بر پایه همان فرهنگ قدیمی نگاه به خارج و افزایش خام فروشی خود، منابع مالی عظیمی را صرف خرید سهام پالایشگاه یا مشارکت در احداث پالایشگاه در خارج از کشور کند، تا نفت صادراتی مشتریان پایدار بیشتری داشته باشد. این در حالی است که این اقدام با توجه به مشکلات جدی صنعت پالایش داخل کشور، استراتژی غیرموجه و غلطی است و ادامه و بلکه تشدید همان روند خامفروشی هیدروکربورها محسوب می شود و موجب خواهد شد، تا مزایای کاهش خام فروشی شامل سر ریزهای اقتصادی، علمی، فناوری و اشتغال آن متوجه داخل کشور نشود. علاوه بر این، خرید سهام یا مشارکت در احداث پالایشگاه خارجی با امید ایجاد حاشیه امن برای حضور کشورمان در بازار جهانی نفت، اصولا تصمیمی خوش بینانه است، چرا که با توجه به نحوه نفوذ سیاستهای آمریکا و متحدان آن در سایر کشورها اگر قرار بر این باشد که تحریمی علیه ایران قوت بگیرد، اعمال فشار بر سیستمهای بانکی و حاکمیتی برای ممانعت از مصرف نفت کشورمان در پالایشگاه های کشورهای خارجی که ایران سهامدار آن است، امری امکان پذیر است و چندان مشکل نیست. در این صورت، کشورمان به شدت از این قضیه متضرر خواهد شد. زیرا نه تنها سیاست افزایش صادرات نفت خام ایران محقق نخواهد شد، بلکه منابع مالی را که می شد برای برطرف شدن بخشی از مشکلات صنعت پالایش داخل کشور استفاده کرد و ظرفیت پالایشی کشور را افزایش داد، تبدیل به تجهیزات و مخازنی شده است که در خارج از کشور هستند و هیچ کارایی برای ایران ندارند. در هر صورت، با توجه به ضرورت حرکت به سمت کاهش خام فروشی نفت و همچنین اهمیت بالای مدیریت بهینه منابع ارزی آزاد شده پس از اجرای برجام که یکی از موارد 10گانه پیشنهادی مقام معظم رهبری در سخنرانی ابتدای امسال در حرم رضوی برای اجرایی کردن اقتصاد مقاومتی در کشور بود، انتظار می رود که مسئولین وزارت نفت در زمینه خرید سهام یا مشارکت در احداث پالایشگاه های خارجی تجدیدنظر کنند و از این منابع مالی برای حل مشکلات پالایشگاه های داخلی (پالایشگاه های موجود و به خصوص طرح های پالایشی) استفاده نمایند. علیرضا کهزادی انتهای پیام/ب
95/01/20 :: 12:50
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: فارس]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 37]