واضح آرشیو وب فارسی:فارس: یادداشت اقتصادی/
امکان فعالسازی مجدد سوآپ نفت با رعایت الزامات اقتصادی و استانداردهای فنی
سوآپ نفت، گاز و فرآوردههای نفتی کشورهای همسایه ایران، این فرصت را برای کشورمان ممکن میسازد که زمینه صادرات محصولات تولیدی خود به این کشورها را در قالب قراردادهای دوجانبه تجاری فراهم آورد؛ به این شرط که سوآپ نفت و فرآورده با توجه به صرفه و صلاح اقتصادی انجام شود.
به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری فارس، در ماههای اخیر یکی از مباحثی که همواره مورد توجه مسئولین وزارت نفت بوده بحث راهاندازی مجدد سوآپ نفت و گاز کشورهای همسایه از طریق ایران است. اما با گذشت زمان زیادی از طرح این مسئله و با وجود ابراز تمایل کشورهای همسایه، هنوز خبری از شروع مجدد سوآپ توسط ایران نشده است. براساس آمارهای ترازنامه انرژی، در سال 1385 میزان سوآپ نفت خام توسط ایران به بیش از 128 هزار بشکه در روز نیز رسیده بود اما با تصمیم مسئولین وقت روند سوآپ نفت خام به مرور کاهش یافت و تا اینکه در سال 89 از به 2 هزار بشکه در روز کاهش یافت. مسئولین دولت یازدهم از ابتدا فعالیتهای دولت قبل درخصوص سوآپ را به شدت مورد انتقاد قرار دادند و اعلام میکردند که توقف سوآپ در دولت قبل اقدامی نسنجیده و اشتباه بوده است. از این رو انتظار میرفت با روی کار آمدن دولت جدید به سرعت روند سوآپ نفت و گاز توسط ایران شروع شود اما تاکنون این امر محقق نشده است. مدیرعامل شرکت پایانههای نفتی ایران در تاریخ دوم آذر ماه سال جاری درخصوص از سرگیری دوباره سوآپ نفت گفته بود: «سوآپ نفت علاوه بر اینکه یکی از منابع درآمد کشور به شمار می رود، ایجاد ارتباط با کشورهای حوزه دریای خزر با هدف امنیت اقتصادی و سیاسی کشور را به همراه دارد. این کار حتی منجر به پشتیبانی عملیات تولید نفت ایران در دریای خزر خواهد شد. همچنین ازسرگیری سوآپ منجر به کاهش قابل توجه هزینه انتقال نفت خام به پالایشگاههای تبریز و تهران از جنوب به شمال کشور خواهد شد. از این رو، قرار است نفت تولیدی و سوآپ برای عرضه به پالایشگاههای شمال کشور همچون تبریز و تهران مورد استفاده قرار بگیرد.» موسوی با اشاره به انجام مذاکرات متعدد با قزاقستان و روسیه به منظور ازسرگیری سوآپ نفت خام، تاکید کرد: هر دو کشور برای ازسرگیری سوآپ نفت اعلام آمادگی کرده اند.[1] کشورهای روسیه[2]، قزاقستان[3]، آذربایجان[4] و ترکمنستان[5] بارها تمایل خود را برای از سرگیری سوآپ نفت و همچنین گاز از خاک ایران اعلام کردهاند و به نظر میرسد مشکل موجود در از سرگیری سوآپ از طرف مسئولین وزارت نفت ایران باشد. تجربه ناموفق قبلی سوآپ نفت که بنا به اعلام مسئولان وقت وزارت نفت نه شرایط سوآپ واقعی در آن رعایت میشد و نه با توجه به سوآپ فی پایین آن از نظر اقتصادی برای کشور صرفه داشت نیز مزید بر علت شده است. کما اینکه در تجربههای قبلی در مواردی کیفیت نفت خام تحویلی به ایران پایین بود که پالایشگاههای شمالی کشور را دچار مشکلات جدی میکرد و حتی در مواردی خطوط لوله انتقال نفت به علت کیفیت پایین نفت خام چنان مسدود شد که برای باز کردن آن دهها هزار لیتر گازوئیل مصرف شد. گرچه روند سوآپ نفت و گاز و فرآوردههای نفتی از ایران، در گذشته با مشکلاتی همراه بوده و حتی در برخی موارد قراردادهای منعقد شده از نظر اقتصادی به صرفه نبودهاند، اما در شرایط فعلی چنانچه جمهوری اسلامی ایران با رعایت استانداردهای لازم و تضمین صرفهی اقتصادی اقدام به راهاندازی سوآپ نفت و گاز کشورهای همسایه نماید، ممکن است بتواند در راه تبدیل شدن به هاب انرژی منطقه گام بردارد و علاوه بر کسب منافع اقتصادی ناشی از سوآپ و کاهش هزینه انتقال نفت و گاز از جنوب به شمال کشور، به سادگی کشورهای منطقه را به خود وابسته سازد. در این صورت این کشورها تمایل بیشتری برای برقراری روابط تجاری با ایران خواهند داشت و در واقع تجارت با ایران را به تجارت با دیگر کشورها ترجیح خواهند داد. به همین دلیل سوآپ نفت، گاز و فرآورده های نفتی کشورهای همسایه ایران، این فرصت را برای ایران ممکن میسازد که زمینه صادرات محصولات تولیدی خود به این کشورها را در قالب قراردادهای دوجانبه تجاری فراهم آورد. بنابراین مسئولین وزارت نفت اگر میتوانند انجام سوآپ واقعی نفت و فرآورده را با صرفه اقتصادی مناسب تضمین کنند، بهتر است هرچه سریعتر از فرصت موجود و تمایل کشورهای همسایه استفاده کنند و روند سوآپ نفت، گاز و فرآورده های نفتی از طریق ایران را با رعایت استانداردهای لازم به مجددا راهاندازی نمایند. سید علی موسوی [1] http://www.mehrnews.com/news/2976630/ [2] http://www.farsnews.com/newstext.php?nn=13940730000262 [3] http://www.irna.ir/fa/News/81781912/ [4] http://www.farsnews.com/newstext.php?nn=13940830001262 [5] http://www.irna.ir/fa/News/81840395/
94/11/18 - 14:53
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: فارس]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 19]