واضح آرشیو وب فارسی:شوشان: این استادیار دانشکده ادبیات دانشگاه گلستان درباره مشکلات پرداختن دانشکده های ادبیات به ادبیات معاصر یادآور شد: اگر بخواهیم فرزند زمان خود باشیم باید تغییراتی در واحدها ایجاد کنیم.عیسی امن خانی می گوید: مشکل ادبیات معاصر در دانشکده های ادبیات فقط تعداد واحدها نیست بلکه از نظر کیفیت هم مشکل وجود دارد؛ اگر این چهار واحد به هشت واحد هم تغییر کند در این وضعیت اتفاق خاصی رخ نمی دهد. این استادیار دانشکده ادبیات دانشگاه گلستان درباره مشکلات پرداختن دانشکده های ادبیات به ادبیات معاصر یادآور شد: اگر بخواهیم فرزند زمان خود باشیم باید تغییراتی در واحدها ایجاد کنیم. باید تعدادی واحد درباره جنبش های مرده تعریف شود. همچنین خط قرمز های شدید در ادبیات کمرنگ شود. ما در شعر کلاسیک همه چیز را می خوانیم اما در ادبیات معاصر به خیلی از حوزه ها وارد نمی شویم. ادبیات زنان، ادبیات احزاب و بسیاری دیگر حذف شده اند. باید خط قرمزها عقب تر بروند. اگر این چهار واحد به هشت واحد هم تغییر کند در این وضعیت اتفاق خاصی رخ نمی دهد. او در ادامه گفت: معمولا دانشگاه ها به خاطر ویژگی خاص خود در برخورد با مقوله های معاصر، چه فلسفه و چه ادبیات، با احتیاط رفتار می کنند. نباید از دانشگاه ها توقع داشته باشیم که بر برنده امسال جایزه جلال متمرکز شوند و پژوهش انجام دهند. دانشگاه یک ویژگی دارد که از یک سو خوب و از سوی دیگر مضر است و به علت همین ویژگی مردم به آن اعتماد دارند و آن را جایی می دانند که علم به معنی درست در آن وجود دارد. این دانشگاه را از انجمن های ادبی متمایز می کند. نویسنده کتاب «اگزیستانسیالیسم و ادبیات معاصر ایران» درباره ویژگی دانشگاه ها در حوزه اتفاقات معاصر بیان کرد: این ویژگی آن است که دانشگاه سعی کرده در داوری ها کمتر اشتباه داشته باشد. دانشگاه خودش را مانند جنبش های ادبی با مسائل روز درگیر نمی کند. هر پدیده تازه ظهور احتمال خطایش بالاست و ممکن است اعتبارش را از دست بدهد؛ به همین دلیل دانشگاه سعی می کند یک قدم عقب تر از ادبیات معاصر باشد و از فضای خاکستری فاصله بگیرد تا از یک تصور واضح تر پیروی کند. امن خانی با بیان این که داوری های دانشگاه عمدتا باید درست باشد، اظهار کرد: داوری دانشگاه باید به شکلی باشد که اعتماد جامعه را جلب کند، و ممکن است با انجمن های ادبی و جایزه ها فرق کند. انجمن ها خیلی به روز هستند اما در داوری هایشان اشتباه هم دیده می شود. دانشگاه به خاطر یک قدم عقب تر بودن نسبت به معاصران، محافظه کارتر و از تحولات عقب تر است. اما نکته مثبت عقب ماندن این است که ماهیت اصلی دانشگاه و اعتماد جامعه را حفظ می کند. در واقع باید بدانیم این هزینه ای است که دانشگاه می دهد تا اعتماد جامعه را داشته باشد. این مدرس دانشگاه، دانشکده های ادبیات ایران را عقب مانده دانست و بیان کرد: این که بپذیریم دانشگاه باید یک قدم از جامعه ادبی عقب تر باشد خوب است، اما دانشگاه های ما به جای یک قدم عقب، 10 قدم عقب تر هستند. مفهوم معاصر به عنوان سرفصل جدید و گرایش در رده دکتری از تحولات ادبیات معاصر خیلی خیلی عقب تر است. به عنوان نمونه ما هنوز تحقیق درستی درباره ایدئولوژی حزب توده و آثارش نداریم. او درباره کمیت و کیفیت واحدهای ادبیات معاصر گفت: این چهار واحد کافی و پاسخگو نیست. به عنوان نمونه در سرفصل ها درسی درباره مسعود سعد سلمان شاعر قرن پنج و شش وجود دارد. او شاعر خوبی است اما چندان مهم به حساب نمی آید؛ این در حالی است که جایگاه این فرد در برنامه درسی به اندازه تمام شاعران معاصر است. یعنی دو واحد بررسی آثار مسعود سعد داریم و دو واحد بررسی شاعرانی چون نیما، اخوان، فروغ، شاملو ، سیاوش کسرایی و... . این نشان می دهد توازن برقرار نشده است. در حال حاضر در کارشناسی تنها چهار واحد ادبیات معاصر داریم اما با خیل عظیم آثار، شخصیت ها و جنبش های برجسته، این تعداد واحد کم است. امن خانی، واحدهای اختیاری را جایگزین واحد های پایه ندانست و اظهار کرد: واحدهای اختیاری نمی تواند خلأ واحدهای اصلی را پر کند. ادبیات معاصر چهار واحد شعر است. در ادبیات کلاسیک زمانی که می خواهیم بر عرفان کار کنیم چند واحد مقدمه عرفان و تاریخ ادبیات عرفانی را می خوانیم، اما در ادبیات معاصر چیزی به نام تاریخ ادبیات معاصر، مبانی فلسفه مدرن و شعر معاصر نداریم. انگار کسی بخواهد «مثنوی» بخواند ولی مبانی عرفان را نداند. او سپس درباره خلأ عمده دانشکده های ادبیات اظهار کرد: خلأ عمده ما این است که مباحث عمده در ادبیات معاصر تعریف نشده است. هشت واحد تاریخ ادبیات وجود دارد اما درباره ادبیات معاصر، تاریخ ادبیات جدایی تعریف نکرده ایم. تاریخ معاصر، مبانی فلسفه معاصر، آشنایی با احزاب و ایدئولوژی های معاصر و ... وجود ندارد و دانشجو در خلأ این دروس، تنها شعرها را می خواند. او با اشاره به کیفیت پایین واحدها تصریح کرد: این چهار واحد نمی تواند خیلی موثر باشد. دانشجویان در دروس مربوط به ادبیات معاصر تنها شعر و داستان می خوانند. به عنوان مثال از «بزرگ علوی» داستان «گیله مرد» را می خوانند؛ اما نمی دانند او در چه وضعیتی این اثر را نوشته و در آن زمان چه دغدغه ای داشته است. مانند کتاب «جویبار لحظه ها» که توضیحی درباره جلال آل احمد می دهد و یک نمونه از آثارش را می آورد یا زندگی نامه نیما را با یک شعرش می آورد. درس ادبیات معاصر در دانشگاه ها هم همین طور است و بیشتر شبیه یک جُنگ است. این مدرس دانشگاه ادامه داد: به دلیل همین پرداختن کوتاه، اجمالی و سطحی، کسانی که پایان نامه درباره ادبیات می نویسند نیز کامل به این موضوع نمی پردازند. حتی اگر از کسی که ادبیات معاصر خوانده بپرسیم معاصر به چه معناست فهم دقیقی از این واژه ندارد، نمی داند چرا معاصر از دوره مشروطه به این سو حساب می شود، و ویژگی های معاصر چیست که آن را از دوره قدیم جدا کرده است. در واقع مبانی در دانشکده ادبیات فراموش شده است و فقط چند شعر می خوانیم و در همین حد می مانیم. امن خانی درباره ارتباط نویسندگان و شاعران با دانشگاه ها اظهار کرد: مولفان معاصر دوست دارند در دانشگاه ها حضور داشته باشند. چند وقت پیش در دانشگاه شهید بهشتی آقای محمود دولت آبادی را دعوت کردیم. خانه ایشان به دانشگاه بسیار نزدیک است. ایشان گله کردند و گفتند 20 سال همسایه این دانشگاه بودم اما به آن دعوت نشدم، در حالی که دانشجویان 50 پایان نامه درباره آثار من نوشته اند. او علت کم بودن ارتباط دانشگاه با اهل قلم را از سوی دانشگاه ها دانست و گفت: دانشگاه ها یا آمادگی ندارند یا نمی خواهند که با مولفان در ارتباط باشند. البته باید محدودیت های آن ها را هم درنظر گرفت. وقتی تنها چهار واحد ادبیات معاصر وجود دارد و باید در آن به تعداد زیادی از نویسندگان و شاعران و جریان ها پرداخته شود، وقتی برای برگزاری همایش و سخنرانی نمی ماند. این دانشیار ادبیات در پایان اظهار کرد: در واقع در این چهار واحد که روزهای زیادی هم تعطیلات به آن می خورد ما باید تمام توان مان را بگذاریم تا بتوانیم مباحث را تدریس کنیم. جدا از این داستان، باید محافظه کار بودن دانشگاه ها را هم درنظر بگیریم که می خواهند یک قدم عقب تر باشند و اعتماد اجتماعی را حفظ کنند.
سه شنبه ، ۶بهمن۱۳۹۴
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: شوشان]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 11]