واضح آرشیو وب فارسی:شفا آنلاین: شفا آنلاین>سلامت>نخستین پیوند کلیه در اروپا و در سال ١٩٣٦ انجام شد که چند روزی بیشتر دوام نیاورد و کلیه که از یک مادر به فرزند هدیه شده بود از کار افتاد.به گزارش شفا آنلاین ، در آن زمان هنوز مسایل مربوط به «پس زدن» بافت ناشناخته بود. نخستین پیوند کلیه موفق در سال ١٩٥٤ در بوستون انجام گرفت و کلیه یک برادر دوقلوی مشابه به برادر دیگر که دچار نارسایی پیشرفته کلیه شده بود پیوند شد. در این مورد واضح است که بافت ها کاملا مشابه بوده و بدن دوقلوهای مشابه که از یک سلول اولیه مشترک درست شده اند، هیچ گونه واکنش دفاعی نسبت به یکدیگر ندارند. به فاصله کوتاهی، کلیه هایی که از طرف بستگان نزدیک و خواهر و برادر اهدا می شد در اروپا و آمریکا پیوند شد و کشف تکنیک هایی که از پس زدن جلوگیری می کند به سرعت انجام پیوند کلیه را بسط داد. در سال ١٩٧٠، ٤ هزار و در سال ١٩٨٨ بیش از ٢٠٠ هزار پیوند کلیه در جهان انجام شد. در ایران قبل از انقلاب حدود ٨٠ پیوند کلیه انجام شده بود ولی هیچ گونه برنامه مدونی برای انجام پیگیر آن طراحی نشده بود. کلیه های پیوند شده گاهی با مخارج هنگفت از اروپا خریداری می شد و در یک مورد انتقال ویروس سبب مرگ دو بیمار شد که این کلیه ها را دریافت کرده بودند. پس از انقلاب مشکلات زیادی برای تأمین وسایل صافی مخصوص و محلول های دیالیز که تماما باید از خارج خریداری می شد، وجود داشت و حتی در مواردی تأخیر در رساندن آن به بعضی از مراکز دیالیز سبب مرگ گروهی از بیماران شده، در این شرایط و با وجود بحران جنگ، مقدمات یک برنامه مطالعه شده برای پیوند کلیه طراحی شد و ابتدا حدود ٥٠ مورد پیوند در بیمارستان های مختلف دانشگاهی، خصوصی، دولتی و مربوط به نهادها در شرایط بسیار ابتدایی و با امکانات ناچیز انجام گرفت و عملی بودن این برنامه کاملا روشن شد و برنامه پیوند همراه با تربیت نیروی انسانی لازم با جدیت شروع شد. قبل از این برنامه بیماران ایرانی مجبور بودند برای پیوند کلیه راهی خارج از کشور شوند و با صرف هزینه های هنگفت و روبه رویی با مسایل و مشکلات زیاد در محیط بیگانه و انتظار طولانی مدت پیوند شوند و اجبارا به مملکت خود برگردند و برای مسایل فراوان بعد از پیوند و مراقبت های پزشکی بعد از عمل پوشش کافی نداشته باشند. انجام پیوند کلیه با برنامه ریزی کامل و گسترش مراکز پیوند کلیه به دانشگاه های مختلف کشور موجب شد که در هر سال بیش از یک هزار پیوند کلیه در مملکت انجام شود و هیچ بیماری برای عمل نیاز به مسافرت خارج از کشور نداشته باشد. در اوایل، کلیه اهدایی فقط از بستگان نزدیک پذیرفته می شد؛ ولی پس از مدتی وجود تعداد بی شمار بیمارانی که دهنده فامیلی نداشته سبب شد تا کلیه از دهنده غیر فامیل نیز پذیرفته شود؛ ولی وضعیت مطلوب آن است که بتوان کلیه مورد نیاز را از افرادی که دچار مرگ مغزی شده اند، به دست آورد و فعلا اقداماتی درحال شکل گرفتن است که این امر را در آینده نزدیک ممکن و عملی کند. شایع ترین علت بیماری پیش رفته و از کار افتادن کلیه ها، التهاب مزمن این عضو است. علل دیگر شامل بیماری قند، افزایش مزمن فشارخون، بیماری های عروق کلیه و انسداد مجاری ادرار، اعتیاد و بالاخره سرطان است. وقتی کلیه از کار بیفتد، مواد زاید سمی بدن و مایعات اضافی که معمولا توسط کلیه سالم به صورت ادرار دفع می شوند در بدن جمع می شود. قسمتی از این مواد را می توان به کمک ماشین دیالیز تصفیه و خارج کرد. ولی دیالیز کارهای مهم دیگری را که به عهده کلیه هاست انجام نمی دهد. کلیه ها نقش مهمی در خون سازی دارند و به همین دلیل کسانی که دچار نارسایی کلیه هستند همیشه از کم خونی نیز رنج می برند؛ همین طور احساس ضعف بیمار و مشکلات استخوانی و بسیاری از موارد دیگر که مزاحم بیمار است. عمل پیوند کلیه به تمامی این ناراحتی ها پایان می دهد. گرچه محل طبیعی کلیه ها در بدن انسان در قسمت پشت و بالای محوطه شکمی و در زیر دنده هاست ولی پیوند کلیه در قسمت جلو و پایین شکم انجام می شود؛ زیرا وصل کردن حالب به مثانه و پیوند شریان و ورید کلیه در این محل آسان تر است. عمل جراحی معمولا در حدود دو ساعت طول می کشد و عوارض عمل در این مرحله نسبتا نادر است. پس از پیوند شریان و ورید و شروع جریان خون در کلیه معمولا ترشح ادرار بلافاصله شروع می شود و کلیه پیوندی باشدت کار خود را آغاز می کند. ادرار توسط لوله ای که در مثانه گذاشته شده است (سوند مثانه) مرتبا جمع آوری و حجم آن در هر ساعت به دقت اندازه گیری می شود تا مایع موردنیاز بدن را دقیقا تعیین و جایگزین کند. گاهی در طی یکی دو هفته اول پس از عمل پیوند کار کلیه به طور کامل یا ناکامل متوقف می شود که با درمان های لازم معمولا به وضع طبیعی برمی گردد. عوارض عمل جراحی پیوند کلیه نسبتا نادر است. بروز مشکل در ناحیه پیوند عروق معمولا وخیم است و منجر به از بین رفتن کلیه می شود که باید آن را از بدن خارج کرد. گاهی در محل پیوند حالب به مثانه ادرار نشت می کند که این عارضه هم نیاز به عمل جراحی مجدد و ترمیم محل نشت دارد. ایرج فاضل -جراح
دوشنبه ، ۲۱دی۱۳۹۴
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: شفا آنلاین]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 21]