واضح آرشیو وب فارسی:قدس آنلاین: قدس/ جامعه/ زهرا طوسی : اسب سرکش مصرف می تازد و هر روز بر شمار چابکسوارانی که در مسابقه خرید، زندگی خود را به فروشگاه لوازم خانگی تبدیل کرده اند، افزوده می شود. کار شناسان اجتماعی می گویند جامعه امروز ایران بشدت تحت تاثیر مصرف گرایی قرار دارد. خانواده ها با وجود نداشتن درآمد کافی و وجود بیکاری معنادار، به طور عطشناکی مصرف می کنند و واردات اقلام لوکس از چین، تایلند و دیگر کشور ها به صورت سرسام آوری ادامه دارد.تشریفات زدگی دکتر مجید ابهری، آسیب شناس اجتماعی در گفت وگو با خبرنگار ما می گوید: سبک زندگی مبنای بسیاری از رفتار ها و عملکرد انسان هاست، طرز پوشش، وضعیت پر کردن اوقات فراغت، آداب و رسوم، سنت ها و تشریفات فرهنگی همه بر اساس محورهای سبک زندگی، اجرایی و کاربردی می شود. این جامعه شناس می افزاید: احاطه شدن انسان ها در جوامع و در کشور ما به وسیله تبلیغات، آن ها را به سمت مصرف هر چه بیشتر سوق داده تا جایی که بسیاری از افراد دچار خرید مازاد بر نیاز و تشریفات زدگی شده اند. فرار از ازدواج وی می گوید: متاسفانه بسیاری از جوانان و خانواده های آن ها به خاطر تغییر سبک زندگی و انحراف آن به زندگی مصرفی، از ازدواج فراری شده و به خاطر هزینه های کمر شکن آن از این پیوند آسمانی رویگردان شده اند. وی تصریح می کند: چرا باید تشریفات عروسی و عزای ما به سوژه های فضای مجازی مبدل شود و آن وقت از کاهش آمار ازدواج گلایه کنیم؟ ابهری ادامه می دهد: یک مراسم عروسی در تهران حداقل ۵۰ میلیون تومان و در شهرستان ها ۳۰ میلیون تومان هزینه در بردارد. لباس و ماشین عروس، فیلمبرداری وعکاسی، شام میهمانان و محل پذیرایی و جهیزیه به حد توانفرسایی هزینه بردار است. خانواده های کم درآمد به خاطر دل فرزندان خود و عقب نماندن از قافله، با قرض و وام مراسم را برپا می کنند، در حالی که شاید تنها ۵ درصد از خانم ها، لباس عروسی خود را مورد استفاده قرار دهند، باز هم برای خرید لباس عروس هزینه های هنگفتی صرف می شود. این رفتار شناس می گوید: مصرف گرایی سبب شده فروشگاه ها و مراکز گوناگون تأسیس شوند و خریدهای غیر ضروری در سبد هزینه خانواده تحمیل شود. فرد برای خرید ماکارونی و رب گوجه فرنگی به این گونه مراکز می رود و از تنوع رنگارنگ این اقلام دچار سردرگمی انتخاب می شود و اقلامی می خرد که بیشتر آن ها را نیاز ندارد. مسابقه مصرف در عروسی و عزا ابهری می گوید: اگر به خانه هر یک از ما سر بزنی، با توجه به میزان درآمد، انباری کوچکی از مواد مصرفی داریم. متأسفانه موضوع به اینجا ختم نمی شود، مراسم عزاداری و ختم به مسابقه مصرف تبدیل شده است، آنچه در عروسی ها می گذرد بماند، در برخی مراسم عزاداری شاهد هستیم میلیون ها تومان صرف خرید تاج گل های کوچک و بزرگ می شود که می توان با پول آن ها چندین خانواده را اداره کرد. استاد دانشگاه شهید بهشتی با تأکید بر اینکه نهاد ها و سازمان های متولی باید تا دیر نشده به فکر اصلاح سبک زندگی مردم باشند، می گوید: وقتی در فیلم و سریال های داخلی دکوراسیون و خانه های شخصیت ها غرق در اشرافیت می شود، وقتی گروه مرجع رفتاری مانند هنرپیشه ها و ورزشکاران ماشین های چند صد میلیونی سوار می شوند، وقتی در برخی عروسی ها برای ۲۰۰ نفر مهمان غذای هزار نفر عرضه می شود و در همین شهر عده ای هستند که گرسنه سر بر بالین می گذارند، چه کسی را باید مقصر دانست؟ نیازهای کاذب روانی محمود یزدانی، کار شناس اجتماعی در گفت وگو با خبرنگار ما با اشاره به اینکه از چهار منظر فردی و روان شناختی، جامعه شناختی، اقتصادی و دینی می توان به واکاوی معضل مصرف گرایی پرداخت، می گوید: خرید کالا برای رفع نیاز است، مثلا لباس برای پوشیدن است، ولی گاهی ما با این رویکرد به سراغ مصرف می رویم که نیازهای دیگرمان برطرف شود. این مشاور ارشد خانواده با بیان اینکه میل به مصرف در جامعه، ریشه در نیازهای روانی و ضعف شخصیتی افراد دارد، می افزاید: فرد می خواهد حس مهم بودن و تفاخر را به دیگران منتقل کند، ولی به جای تکیه بر ویژگی های شخصیتی خود، این کار را با نمایش کالا انجام می دهد. وی با تأکید بر اینکه این افراد با مالکیت اشیاء برای خود عزت نفس می خرند، ادامه می دهد: وقتی ارزشگذاری یک فرد، درونی نبوده و خود را بر اساس داشته هایش ارزیابی می کند، باید همیشه خود را با عوامل متغیری مانند مد هماهنگ کند و به عنوان مثال همواره در حال رصد جدید ترین لباس های عرضه شده در بازار باشد تا بتواند عزت نفس خود را حفظ کند، در این حالت فرد در میدان مسابقه ای قرار می گیرد که هیچ گاه خط پایانی برای آن متصور نیست. این کار شناس اجتماعی می افزاید: این افراد از برقراری ارتباط صمیمانه با دیگران ناتوان هستند، چون قدرت ارتباط موثر از راه های طبیعی را ندارند، بنابراین از راه مصرف کالا وارد تعامل با دنیای اطراف می شوند. وی با تاکید بر اینکه مصرف گرایی عامل گسست اجتماعی و تشدید فاصله طبقاتی است، ادامه می دهد: وقتی این رفتار در افراد یک جامعه همه گیر شود، هرکسی مترصد این است که با تهیه کالای جدید تر خود را متفاوت از دیگران نشان دهد و در چنین جامعه ای افراد نمی توانند با هم صمیمی باشند. وی تأکید می کند: مصرف، مولود نظام سرمایه داری است که می خواهد برای سود بیشتر خود، کل دنیا را به سمت خرید بیشتر سوق دهد، بنابراین حرکت در مسیر مصرف گرایی در خلاف جهت اقتصاد مقاومتی است. وی با بیان اینکه مصرف گرایی در متون دینی اسراف محسوب می شود، می گوید: وقتی فردی منابع مادی خود را به جای خرج کردن در راه درست که می تواند تولید و ایجاد اشتغال یا گره گشایی از نیازمندی باشد، صرف خرید کالاهای مازاد بر نیاز کند، از نظر قرآن ناسپاسی کرده و در زمره برادران شیطان است.
چهارشنبه ، ۱۶دی۱۳۹۴
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: قدس آنلاین]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 19]