واضح آرشیو وب فارسی:جوان آنلاین: تلاش صداوسيما براي بقا بدون بودجه دولتي
در حالي كه شايعه مزايده آگهيهاي راديو و تلويزيون منتشر شده است، فروش محصولات رسانهاي خبرگزاري صداوسيما نيز موضوعي بود كه معاون خبر سازمان صداوسيما در مراسم رونمايي از اين خبرگزاري عنوان كرد، ايدهاي براي كاهش بيپولي صداوسيما كه در عصر جديد تبادل اطلاعات سخت است، اما نشدني نيست.
نویسنده : محمدصادق عابديني
در حالي كه شايعه مزايده آگهيهاي راديو و تلويزيون منتشر شده است، فروش محصولات رسانهاي خبرگزاري صداوسيما نيز موضوعي بود كه معاون خبر سازمان صداوسيما در مراسم رونمايي از اين خبرگزاري عنوان كرد، ايدهاي براي كاهش بيپولي صداوسيما كه در عصر جديد تبادل اطلاعات سخت است، اما نشدني نيست.
قيمت نفت همچنان در حال نزول است و براي كشوري كه درآمد ملياش بر پايه فروش نفت قرار گرفته چيزي بدتر از اين نيست. در شرايط فعلي ميتوان دولت را متهم كرد كه به صداوسيما بودجه نميدهد، چون علاوه بر منازعات برخي افراد داخل دولت با رسانه ملي، بودجه هم در فشار است. طلاي سياه در حال به خاك سياه نشاندن برنامهريزيهاي سازمانهاي بودجهبگير است. صداوسيما نيز از اين ماجرا مستثنا نبوده و نيست. اين شرايط بد سازمان را به فكر مديريت منابع مالي و ايجاد درآمدهاي جديد انداخته است.
بودجه محل مناقشه
بخشي از بودجه سالانهاي كه دولت به مجلس ارائه ميكند، معطوف به بودجه ارگانهاست. صداوسيما هر ساله رديف بودجه را از دولت دريافت ميكند. بودجهاي كه طبق مصوبه مجلس تأمين بخشي از آن توسط جذب آگهي و از طريق خود سازمان صداوسيما بايد تأمين شود. اولين مناقشه بر سر ميزان بودجه بود كه رقم درخواستي صداوسيما با مبلغي كه دولت براي سازمان در نظر گرفته اختلاف آشكاري دارد. از سوي ديگر چالش ديگر اين است كه آيا دولت ميتواند حتي مبلغي را كه پيشنهاد داده، تأمين كند؟! در سالهاي گذشته صداوسيما با بدقوليهاي دولت روبهرو شده و امسال هم با بهانه كاهش قيمت نفت امكان پرداخت كامل همين بودجه را نيز سخت و نشدنيتر كرده است. كمبود اعتبار براي سازماني كه چندين شبكه و هزاران نيرو را مديريت ميكند، به معناي زمين ماندن برنامهها و به سرانجام نرسيدن طرحهاست. در مورد صداوسيما نمود بيپولي در كوچ گروههاي برنامهساز موفق يا كارگردانهايي كه قابليت توليد آثار پربيننده دارند، به خارج از سازمان است، هماكنون شبكه خانگي نمايش با آغوش باز ميزبان امثال داود ميرباقري و حسن فتحي است كه اولي با «شاهگوش» و «دندون طلا» و دومي با «شهرزاد» مشتريان زيادي پيدا كرده و صداوسيما را براي نداشتن مخاطب تحت فشار قرار داده است. از سوي ديگر صداوسيما گزينههايي دارد كه ميتواند به نسخههاي شفابخشي براي برونرفت از اوضاع اسفبار مالي فعلي باشد. اولين گزينه كه اجرايي شد كاهش نيروي انساني بود كه هنوز هم با حواشي و انتقادهايي كه به آن وارد است ادامه دارد، اما گزينههاي بعدي كمي خاصترند. از جمله گزينهها واگذاري يكجا و مزايدهاي آگهيهاي راديو و تلويزيوني به عنوان اصليترين منبع درآمدي صداوسيما بعد از بودجه دولت است.
كل آگهيهاي رسانه ملي، چند؟!
واگذاري آگهيهاي صداوسيما به كنسرسيومي شامل حداقل دو و حداكثر سه شركت است. اين كنسرسيوم در صورت برنده شدن در مزايده ميتواند تمامي آگهيهاي راديو و تلويزيوني را در شبكههاي سراسري و استاني و برنامههاي مشاركتي به دست آورد. ولي درباره مبلغ پايه اين مزايده ارقام متعددي منتشر شده. بعضي از سايتها مبلغ هزار و 300 ميليارد تومان و بعضي ديگر مبلغ 2 هزار و 600 ميليارد تومان را عنوان كردهاند؛ اولي تقريباً معادل بودجهاي است كه مجلس، صداوسيما را مكلف كرده تا در سال آينده از طريق جذب آگهي به دست آورد و رقم دوم نزديك به كل بودجه در نظر گرفته شده براي صداوسيما در سال 95 است. برنده اين مزايده ٢٢ ميليون ثانيه آگهي تلويزيوني و 10 ميليون ثانيه آگهي راديويي در اختيار خواهد داشت. برگزاري چنين مزايدهاي شايد بتواند مشكل بودجهاي سازمان را حل كند، ولي در عوض عوارضي نيز دارد.
از حلزون درس عبرت بگيريم
اعتماد مردم به رسانههاي داخلي مسئلهاي جديدي نيست، اما برعكس روزنامههاي سراسري كه در بخش ضميمه آگهيهاي بازرگانيشان به خوانندگان خود هشدار ميدهند كه صرف انتشار آگهي به منظور تأييد موضوع آگهي نيست، تلويزيون هيچ وقت حاضر نشده منافع آگهيدهندگانش را با چنين جملاتي در خطر اندازد. بارها شاهد اعتراض پزشكان و متخصصان تغذيه نسبت به تبليغ محصولات فاقد ارزش خوراكي مانند چيپس و پفك در شبكههاي زيرمجموعه صداوسيما بودهايم. يا تبليغ كرم معروف حلزون كه با حجم وسيعي از تلويزيون تبليغ و در نهايت دروغ بودن آن اثبات شد، اما حسرت يك عذرخواهي از سوي تلويزيون بر دل مردم ماند. آگهيهاي جوايز بانكي هم از دروغهاي بزرگ بانكها به مردم است كه ادامه دارد.
واگذاري كلي آگهيها به كنسرسيوم خصوصي اين خطر را به همراه دارد كه كنسرسيوم براي بازگرداندن مبلغ هنگفتي كه براي به دست آوردن انحصار آگهي به دست آورده هر كالايي را كه درخواست ديده شدن در رسانه ملي داشت، تبليغ كند و نظارتي بر محتواي اين تبليغات وجود نداشته باشد. از سوي ديگر نيز بيم آن ميرود كه بهترين ساعتهاي تماشاي تلويزيون با اين سياست به پخش آگهيها اختصاص يابد و مخاطبان صداوسيما مجبور باشند روبهروي تلويزيونهايشان مجموعهاي از پيامهاي بازرگاني را تماشا كنند و براي ديدن برنامههاي تلويزيوني سراغ ماهواره را بگيرند. واگذاري كنسرسيومي آگهيهاي بازرگاني در تلويزيون پيش از اين نيز اجرا شده است، اما در آن زمان 10 شركت بودند كه انحصار را در اختيار داشتند.
فروش محصولات خبرگزاري براي درآمد
آخرين ايده درآمدزايي صداوسيما را معاون خبر سازمان ارائه داده است. پيمان جبلي در مراسم آغاز به كار رسمي خبرگزاري صداوسيما بارها به كمبود بودجه سازمان اشاره كرده و از اينكه دولت پولي براي فعاليت صداوسيما پرداخت نميكند گلايه كرد. در نهايت نيز از ايده فروش محصولات رسانهاي خبرگزاري از جمله عكسها و گزارشهاي تصويري اختصاصي براي كسب درآمد خبر داد. اين اتفاق سالهاست كه در خبرگزاريهاي مهم جهان اجرا ميشود و برخي از آژانسهاي خبري عكسهاي خبريشان را صرفاً با دريافت پول در اختيار مخاطبان قرار ميدهند، اما اينكه خبرگزاري نوظهور صداوسيما كه در اصل تغيير نام يافته «واحد مركزي خبر» است بتواند در زمينه توليد خبر و تصوير اختصاصي از ديگر خبرگزاريهاي داخلي پيشي بگيرد و مشترياني پيدا كند كه حاضر باشند براي داشتن اخبار خبرگزاري هزينه پرداخت كنند، ايدهاي بلندپروازانه به نظر ميرسد كه نشدني نيست اما مسير همواري نيز پيشرو ندارد. هماكنون اوضاع صداوسيما مانند ضربالمثل«محدوديت مادر خلاقيت است» شده، از دسترس خارج شدن بودجه دولتي محك خوبي براي خلاقيت در ايجاد منابع درآمدي در سازمان صداوسيما شده است. خلاقيتي كه نبايد صرفاً در بخش بودجه و درآمد منحصر شود بلكه در صورت استفاده از آن در توليد برنامه و روي آنتن فرستادن برنامههاي پرمخاطب مشكل جذب آگهي نيز به راحتي حل خواهد شد.
البته دولت نيز بايد از روزي بترسد كه رسانه ملي هيچ وابستگي مالي به آن نداشته باشد!
منبع : روزنامه جوان
تاریخ انتشار: ۰۹ دی ۱۳۹۴ - ۲۰:۵۰
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: جوان آنلاین]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 116]