تبلیغات
تبلیغات متنی
پرچم تشریفات با کیفیت بالا و قیمت ارزان
پرواز از نگاه دکتر ماکان آریا پارسا
دکتر علی پرند فوق تخصص جراحی پلاستیک
تجهیزات و دستگاه های کلینیک زیبایی
محبوبترینها
سررسید تبلیغاتی 1404 چگونه می‌تواند برندینگ کسب‌وکارتان را تقویت کند؟
چگونه با ثبت آگهی رایگان در سایت های نیازمندیها، کسب و کارتان را به دیگران معرفی کنید؟
بهترین لوله برای لوله کشی آب ساختمان
دانلود آهنگ های برتر ایرانی و خارجی 2024
ماندگاری بیشتر محصولات باغ شما با این روش ساده!
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
قیمت انواع دستگاه تصفیه آب خانگی در ایران
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1851431494
حمام وکیل شیراز؛ حمامی با نقوش منحصر بفرد آهک بری+تصاویر
واضح آرشیو وب فارسی:تهرانشهر: متاسفانه این عمارت شگفت انگیز ایران کهن، به دلیل تغییرات صورت گرفته توسط حاکمان گذشته، از وضع اصلی خود خارج شدند و در سال ۱۳۵۱ هجری قمری به همت اداره ی باستان شناسی، مورد مرمت و بازسازی قرار گرفت کجارو: حمام وکیل شیراز، نمونه ی کاملی از پیشرفت معماری در دوران زندیه است و به دستور کریم خان زند، در مرکز شهر شیراز و به عنوان حمامی عمومی ساخته شد. شهرت این بنا به زیبایی هنر بکار رفته توسط معماران و سازندگان آن است، که هر بیننده و گردشگری را مجبور می سازد، تا کمی سربه هوا راه برود. این اثر تاریخی با شماره ی ۹۱۷ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. جغرافیا و همسایگی بنا حمام وکیل که در بین حمام های تاریخی شیراز از شهرت و آوازه ی بیشتری برخوردار است، توسط سازندگان آن در مرکز شهر شیراز، محله ی درب شاهزده، غرب مسجد وکیل (بلوار کریم خان زند، خیابان آیت الله طالقانی) و در مجاورت بازار وکیل که از دیگر بناهای تاریخی شهر شیراز قلمداد می شوند، قرار گرفته است. تاریخچه ی حمام وکیل کریم خان زند در زمان حکومت خود (۱۱۹۳-۱۱۷۲)، عمارت های بسیاری را در شهر زیبای شیراز بنا کرد و آن خطه را از بهترین و آبادترین سرزمین های زمان حکومت خود ساخت. بناهایی مانند حمام، مسجد و بازار که به مجموعه ی وکیل شهرت یافته اند. حمام وکیل شیراز نیز از جمله ی بناهای مجموعه ی زندیه است که به دستور و پیگیری شخص کریم خان در سال ۱۱۸۷ هجری قمری احداث شد. این اثر باستانی، از عظمت و شکوه مثال زدنی برخوردار است که در دیگر حمام های تاریخی و کهن نیز به چشم می خورد. سبک و روش های معماری و آرایه ها و نقوش تزئینی به کار رفته در آن نیز به عنوان نمونه ای از عمارات مهم، حیرت آور و تحسین برانگیز حکومت زندیه شناخته شده است. کارشناسان معماری و مسئولان باستان شناسی کشور، اقدامات پژوهشی را در زمینه ی باستان شناسی و معماری بر پیکره ی این بنای تاریخی و ارزشمند ایران کهن انجام داده اند. همچنین با تلاش و پیگیری سازمان میراث فرهنگی، مرمت و بازسازی های متعددی در بخش های مورد نیاز این عمارت، صورت گرفته است، که تاثیر بسزایی در حفظ و جلوگیری از تخریب بخشی از فرهنگ و هویت ایران کهن داشته است. کارشناسان تاریخی با توجه به بررسی ها و کاوش های صورت گرفته بر آرایه نگاری های حمام وکیل شیراز، به این نتیجه دست یافته اند که تزئینات و معماری های انجام شده در این عمارت کهن، نشات گرفته از فرهنگ و تمدن ایرانی از دوران ایران باستان تا دوران صفویه است. در واقع باستان شناسان با توجه به معماری صورت گرفته در آثار به جا مانده از عمارت هایی که به دستور کریم خان زند بنا شده است، براین باورند که وی، علاقه و توجه بسیاری در احیا و زنده نگاه داشتن تاریخ ایران داشته است. همچنین وجود آثاری تحسین برانگیز که بر دیوارهای ساختمان حمام وکیل نقش بسته است، مانند تصاویری در قالب مضامین اساطیری، حماسی و مذهبی که همه در اعتقادات و باورهای مردم رخنه کرده بود، از دیگر نشانه های علاقه ی کریم خان زند به احیای تاریخ ایران باستان است. البته این معماری و نقوش نه تنها در حمام وکیل شیراز صورت گرفته است، بلکه در بسیاری از عمارت ها و بناهای باقی مانده از زمان حکومت کریم خان زند ودیگر قرون تاریخی ایران نیز، به چشم می خورد. از دیگر نکات جالب و ستودنی که در نوع ساخت و معماری حمام های باستانی ایران رعایت شده است، می توان به نوع کاربری آن ها اشاره کرد. در دوران گذشته، حمام را تنها به عنوان مکانی برای شستشو در نظر نمی گرفتند. بلکه حمام مکانی برای انجام مراسمی از جمله جشن حمام زایمان، جشن مراسم آشنایی و خواستگاری دختران دم بخت، مراسم سنتی حنابندان و بسیاری دیگر از رسوم جالب و دوست داشتنی است که متاسفانه امروزه هیچ اثری از آن ها به چشم نمی خورد، و دلیل آن را می توان در تغییر معماری و نوع ساخت حمام های امروزی جستجو کرد. حمام هایی که در دوران حکومت کریم خان زند، تاسیس شدند نیز از این قاعده مستثنی نبوده و مراسم مذکور، توسط مردم آن دوران نیز در این مکان ها برگزار می شدند. معماری حمام وکیل شیراز حمام وکیل شیراز از مساحتی برابر با ۱۱ هزار متر مربع، ۸ هزار و ۶۶۰ متر زیربنا، ۱۲۰ متر طول و ۸۰ متر عرض توسط معماران توانا وبنامدوران زندیه، ساخته شده است. این حمام وسیع، همانند سایر حمامهای ایران از پیشرفته ترین و اصولی ترین معماری زمان خود بهره مند است. به عنوان مثال می توان بیان نمود که ورودی حمام ها در ایران کوچک بوده و در این حمام نیز از شیبی ملایم برخوردار است که به هشتی ورودی متصل می شود. معمارن سطح هشتی ورودی را نسبت به سطح زمین، پایین تر درنظر گرفته و ورودی به رختکن را به صورت زاویه دار تعبیه کرد ه اند. اعمال این نوع ساخت، جهت جلوگیری از ورود سرما به داخل و خروج گرما به خارج از حمام، صورت گرفته است. سربینه ی حمام وکیل شیراز، به صورت هشت ضلعی منتظم ساخته شده که از هشت ستون یک پارچه ی سنگی در میان سقفی گنبدی شکل، تشکیل شده است. گرم خانه نیز توسط سنگ فرش شده و دالان هایی کم عرض و باریک در زیر این سنگ فرش ها تعبیه شده اند که با جریان یافتن هوای گرم و بخار آب در آن، باعث گرم شدن کف حمام می شدند. در بخش جنوبی گرم خانه ی حمام نیز، خزینه ای برای گرم کردن آب با دو دیگ بزرگ قرار گرفته است. در دو قسمت محوطه ی گرم خانه ی حمام وکیل، دو شاه نشین و در دو قسمت خزینه ، دو حاکم نشین تعبیه شده است. در بخش میانی هر حاکم نشین نیز، حوضی وجود دارد که از سنگ مرمر ساخته شده است. در زیر گنبد حمام، تصاویر آهک بری بسیاری زیبایی نقش بسته است. به نظر می رسد، آهک بری ها مربوط به دوران کریم خان زند باشد، که بیشتر به شکل طرح های گلدانی است، ولی در زمان حکومت قاجاریه، آثار زندیه کلنگی شده و قاجاریان روی آن آهک بری هایی که بیانگر داستان هایی (داستان شیرین و فرهاد، پیرزن و سلطان سنجر، بیژین و منیژه و معراج حضرت رسول) از علایق، رویاها، سنت و مذهب مردم ایران و شیراز باستان است، انجام داده اند. در عصر حاضر نیز به دلیل تنوع بیشتر طرح های دوران قاجار، چند طرح حکومت زندیه بازسازی شده و در دیگر قسمت ها، طرح های صورت گرفته در زمان قاجار، حفظ شده است. از نکات منحصربفرد این بخش می توان به روشنایی آن که توسط جامخانه های تعبیه شده در سقف تامین می شود، اشاره کرد. در بخش سربینه ی حمام وکیل، سکوهایی برای تعویض لباس مراجعه کنندگان تعبیه شده است که چهار حوض سنگی نیز برای حمام کردن در آن ساخته شده است. ستون های بکار رفته در حمام، از جنس سنگ گندمک گوگرد دار و محکم ساخته شده است. ستون هایی یکپارچه با مقرنس گچی کم عمق و برجسته که روی آن ها قرار گرفته است. قسمت ورودی حمام وکیل شیراز، به صورت هشت ضلعی با سقفی از گچ کاری های برجسته دیده می شود، که به نظر می رسد، در ابتدای احداث این بنای تاریخی، وجود نداشته است و در دوران حکومت پهلوی، ساخته شده است. همچنین در آن دوران، حمام به دو قسمت تقسیم شد. بخشی از آنرا که در واقع سربینه ی حمام بود، به عنوان زورخانه در نظر گرفتند. با این تغییر کاربری در دوران حکومت پهلوی، هشتی دوم (در برزخ) که به گرم خانه متصل می شد، بخشی وجود داشت (سمت راست ورودی هشتی دوم) که متشکل از دیواری ضخیم، توپر و قطور بوده و در قسمت بالایی آن یا پشت بام حمام، حوض آبی تعبیه شده بود که نقش تامین کننده ی آب حمام را ایفا می کرد. پس از تبدیل شدن سربینه ی حمام به زورخانه، دیوار مذکور برداشته شد و با این کار، مسیری به خیابان آیت الله طالقانی ایجاد و به در ورودی حمام تبدیل شد. امروز این در مسدود شده و آن را به دیوار تبدیل کرده اند. راهروی منتهی به گرمخانه تامین آب نیز توسط چاهی واقع در ضلع غربی (گاو چاه)، انجام می پذیرفت. در پایین خزینه ی اصلی (آب گرم) تون حمام قرار دارد. در کف حمام نیز گربه روهایی که در بدنه ی دیوار تعبیه شده و به دودکش ها منتهی می شود، به چشم می خورد. معماران و سازندگان این عمارت باستانی، گربه روها را به دو دلیل تعبیه کرده اند. اول اینکه گرمای اضافی را به کف حمام منتقل کنند، و دوم دوده های بوجود آمده از سوخت گرم کننده ی آب حمام را به بخش بیرونی حمام، منتقل کنند. در دوران حکومت پهلوی بعضی از بخش های حمام وکیل شیراز به نمره ی خصوصی تغییر یافت. درواقع شاه نشین سمت راست به نمره ی خصوصی تبدیل شد و حوض سنگی آن نیز در حال حاضر از بین رفته است. در طرفین خزینه ها نیز علاوه بر دو شاه نشینی که پیش تر معرفی شد، دو شاه نشین دیگری نیز وجود داشته است که شاه نشین قسمت راست را نیز به نمره ی خصوصی تبدیل کردند. متاسفانه این عمارت شگفت انگیز ایران کهن، به دلیل تغییرات صورت گرفته توسط حاکمان گذشته، از وضع اصلی خود خارج شدند و در سال ۱۳۵۱ هجری قمری به همت اداره ی باستان شناسی، مورد مرمت و بازسازی قرار گرفت. همچنین با تغییرکاربری حمام به رستوران و سفره خانه، موزه فرش های دستباف، دچار آسیب و خرابی هایی شد که مسئولان را بر آن داشت تا آن محل را به موزه تبدیل کنند. با این عمل از ایجاد آسیب های بیشتر جلوگیری شده و انتخاب موزه با توجه به قدمت، اهمیت و معماری زیبا و چشم نواز آن، به عنوان گزینه ای که در آن زمان شاید در شان این بنای تاریخی با ارزشمند، منصفانه تر بنظر می رسید انتخاب شده است اگرچه هربنایی از مصالح ساختمانی تا سلسله مراتب فضایی آن در معماری ایران صرفا جهت همان کاربری بنا شده است و سازمان میراث فرهنگی در حین احیا بنا میبایست به این موضوعات نیز توجه بسیاری را داشته باشد .در تغییر کاربری حمام نیز این امر مستثنی نیست. در این موزه، تعداد ۳۰ مجسمه مومی در بخش سربینه ی حمام در حالات مختلف حضور دارند.
پنجشنبه ، ۲۶آذر۱۳۹۴
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: تهرانشهر]
[مشاهده در: www.tehranshahr.org]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 19]
-
گوناگون
پربازدیدترینها