واضح آرشیو وب فارسی:جوان آنلاین: فتح بازار ۱۰ ميليارد دلاري روسيه با ديپلماسي قوي
اختلاف بين روسيه و تركيه فرصتي استثنايي براي ايران است كه بايد قدر آن دانسته شود و دولت با اتخاذ ديپلماسي قوي اقتصادي با كمك بخش خصوصي جاي تركيه را در بازارهاي روسيه پركند، اما در اين ميان برخي معتقدند كه ايران همچنان زيرساختهاي لازم را براي فتح بازار مواد غذايي، پوشاك، صنعت و... تركيه ندارد.
نویسنده : بهناز قاسمی
اختلاف بين روسيه و تركيه فرصتي استثنايي براي ايران است كه بايد قدر آن دانسته شود و دولت با اتخاذ ديپلماسي قوي اقتصادي با كمك بخش خصوصي جاي تركيه را در بازارهاي روسيه پركند، اما در اين ميان برخي معتقدند كه ايران همچنان زيرساختهاي لازم را براي فتح بازار مواد غذايي، پوشاك، صنعت و... تركيه ندارد.
بر اساس آمار تركيه سالانه حدود ۱۴ ميليارد دلار از روسيه واردات دارد. قسمت عمده اين واردات گاز و نفت است چون تركيه حدود ۵۵درصد مصرف گاز خود و ۳۰درصد نفت را از روسيه وارد ميكند. از آن سمت تركيه هم حدود ۴ ميليارد دلار به روسيه صادرات دارد كه عمده آن پوشاك ارزان قيمت و مواد غذايي است. صادرات تركيه به روسيه در دو سال اخير هم افزايش يافته است، چون پس از تحريم روسيه توسط اتحاديه اروپا، روسيه براي تلافي واردات از اروپا را محدود كرد و به سمت نزديكترين گزينه، يعني تركيه رفت. از نظر جهانگردي هم روسها حدود ۱۰ ميليارد دلار به تركيه سود ميرسانند.
اما واقعه سقوط هواپيماي نظامي روسي توسط تركيه باعث شده است كه روسيه تصميم به تجديدنظر اساسي در روابط اقتصادي خود با تركيه بگيرد. مثلاً قرار است ورود بدون ويزاي اتباع ترك به روسيه از يك ماه ديگر ممنوع شود، پروژههاي سرمايهگذاري تعليق شده است، بر واردات مواد غذايي از تركيه محدوديت اعلام شده و تورهاي گردشگري بزرگ لغو شده است. مليگرايان روس حتي خواهان قطع صادرات گاز به تركيه هستند. از اين رو اختلاف اين دو كشور به لحاظ اقتصادي براي ايران يك فرصت است. هر چه هم اختلاف بين اين دو بالا بگيرد، شانس بهرهگيري ايران هم بيشتر ميشود. اما فرصت چيست؟
دكتر ميثم موسايي رئيس انجمن اقتصاد اسلامي معتقد است كه به دليل شباهت آب و هواي ايران به تركيه، ايران ميتواند با صادرات محصولات متنوع كشاورزي به روسيه، از بازار اين كشور به خوبي بهرهبرداري كند. وي درگفتوگو با «جوان» ميگويد: اما متأسفانه به دليل ديپلماسي اقتصادي ضعيف ايران در طول اين سالها «نتوانستيم به خوبي» از بازارهاي صادراتي كشورهاي همسايه مانند افغانستان، عراق و... سود ببريم، زيرا دولت با سپردن كار به بخش خصوصي در برخي مواقع به دليل بيكيفيتي كالاهاي صادراتي، اين بازارها را از دست داده است.
موسايي به بستهبندي ضعيف و نوع نگهداري محصولات كشاورزي ايران اشاره كرده و ميافزايد: در مقايسه با تركيه ضعف عمده ايران در صنعت بستهبندي است كه نتوانسته در اين سالها پيشرفت كند و به جز پسته و زعفران، صادرات ديگري به اروپا و كشورهاي همسايه ندارد.
وي اظهار ميدارد: با اينكه روسيه از نظر سياسي به ما نزديكتر است اما به دليل بدقوليهايي كه در ساخت نيروگاه هستهاي بوشهر و تحويل به موقع موشكها به ايران داشته است متأسفانه نتوانستيم در روابط با روسيه امتياز بگيريم. اكنون زمان آن رسيده كه از اختلاف روسيه و تركيه بهره گيريم و صادرات محصولات كشاورزي را به صورت عمده آغاز كنيم، البته با نظارت دولت.
موسايي ميگويد: متأسفانه گاهي بخش خصوصي در صادرات كالا و خدمات كمكاري كرده و بازارهاي هدف را از دست ميدهد از اين رو ضروري است كه دولت بر نحوه صادرات كالاها نظارت كند تا بازار روسيه به سرنوشت عراق و افغانستان دچار نشود.
كوتاهي وزارت صنعت و تجارت
رئيس انجمن اقتصاد اسلامي از دست دادن بازارهاي همسايه را نتيجه كمكاري و ضعف ديپلماسي اقتصادي ميداند و ميافزايد: وزارت بازرگاني و توسعه تجارت وظيفه هموار كردن مسير صادرات كالا را داشته و در اين سالها كوتاهي كرده و محصولات كشاورزي تركيه جايگزين ايران شده است. وي همچنين صادرات گاز را از مسير روسيه به اروپا بهترين گزينه ميداند و ميگويد: ايران با متنوع كردن بازارهاي صادراتي ميتواند ريسك را كاهش داده و با از بين رفتن يك بازار، بازار صادراتي ديگري در اختيار داشته باشد.
استاد تمام دانشكده اقتصاد به ركود حاكم بر بخش كشاورزي ايران اشاره كرده و ميافزايد: ما داخل كشور با ركود و از نظر كشاورزي و صنعتي با مشكل مواجهيم. الان بهترين فرصت است كه جهت واردات اقلام غذايي، جايگزين تركيه نزد روسيه شويم چون هيچ چيز بيش از صادرات به خروج كشور از ركود كمك نميكند. حتي اگر كمي فكر شود، شايد روسيه ترغيب به سرمايهگذاري در ايران شود يا گردشگران روس به ايران هم بيايند و اگر كمي زرنگ باشيم، از بازار فوق ميشود يك لقمه ۱۰ ميليارد دلاري براي كشور درست كرد. البته كار به اين سادگي نيست، اما نياز است كه از همين حالا دولت جهت رسيدن به منافع بالقوه خود برنامهريزي كند. حتي براي اجراي برجام هم متنوع كردن بازار مفيد است و بايد با تنوع دادن، وابستگي خود را كاهش دهيم.
به رغم خوشبيني دكتر موسايي به جذب بازارهاي روسيه، سعيد افشار، استاد دانشگاه معتقد است كه ايران زيرساختهاي صادرات كالا و جذب توريسم را ندارد و راهيابي به بازارهاي روسيه صرفاً يك آرزوست.
وي ميگويد: مگر ما گازي براي صادرات داريم بجز همان مقداري كه به تركيه تابستانها ميفرستيم و زمستانها به دليل مصرف بالاي داخلي قطع ميكنيم و آيا امكانات صنعتي صادراتي تركيه با ما قابل مقايسه است؟ وي به ضعف ايران در صنعت توريسم اشاره و تأكيد ميكند: اولين كار براي رونق توريسم اين است كه بپذيريم گردشگران خارجي قرار نيست آنطور که ما دوست داريم، رفتار كنند.... همچنين مجید گودرزي استاد دانشگاه نيز معتقد است: متأسفانه در زمان تحريم ايران، تركيه بيشترين سوءاستفاده را كرد و هر بار سر قيمت گاز دبه درميآورد. اما الان كه در آستانه تحريم روسيه قرار گرفته است و تانكرهاي داعشي تركيه هم منهدم ميشوند، بهترين زمان تلافي است. اما متأسفانه بعيد ميدانم كشور ما ظرفيت جايگزين شدن به جاي تركيه در بخش پوشاك در روسيه را داشته باشد.
وي ميافزايد: حتماً همه دوستان آبگوشت خوردهاند. اگر نمك و رب و برخي ادويه جات در حد چند دهم گرم در آبگوشت ريخته نشود كسي تمايلي به خوردن آن نخواهد داشت و اگر كسي آن را ميل بفرمايد همان كالري و مواد مغذی را دريافت خواهد كرد كه در صورت وجود نمك، رب و... اما طبعاً لطفي نخواهد داشت. ولي تصور كنيد آبگوشتي درست شود كه نه نخود دارد نه گوشت و نه آب گوشت، ولي تا دلتان بخواهد نمك و رب و ادويهجات دارد. در اينصورت حماسهسرايي و تعريف و تمجيد از چنين آبگوشتي، به چه معني خواهد بود؟!
گودرزي تأكيد ميكند: رجزخواني در روابط بينالملل يا در رقابتهاي مختلف داخلي و خارجي، كاركردش همان كاركرد نمك و رب و ادويهجات در آبگوشت است و زماني مفيد است كه اصولا نخود و گوشت و آب گوشتي در ميان باشد ولي اگر نه نخودي باشد و نه گوشتي و نه آبگوشتي؛ آن وقت رجزخواني به چه معني خواهد بود؟ در داستان روسيه و تركيه مراقب باشيم در چنين تلهاي نيفتيم.
منبع : روزنامه جوان
تاریخ انتشار: ۰۹ آذر ۱۳۹۴ - ۱۶:۰۸
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: جوان آنلاین]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 49]