واضح آرشیو وب فارسی:جوان آنلاین: رسانه ملي مردم را با مطالعه تاريخ آشتي داد
پخش همزمان دو مجموعه تلويزيوني با موضوع تاريخ معاصر ايران شايد اتفاقي پيشبيني نشده در تلويزيون باشد اما قطعاً ميتواند باعث همافزايي مثبت در بين مخاطبان تلويزيون باشد تا آنها را به پيگيري و مطالعه تاريخ تشويق كند.
نویسنده : محمدصادق عابديني
پخش همزمان دو مجموعه تلويزيوني با موضوع تاريخ معاصر ايران شايد اتفاقي پيشبيني نشده در تلويزيون باشد اما قطعاً ميتواند باعث همافزايي مثبت در بين مخاطبان تلويزيون باشد تا آنها را به پيگيري و مطالعه تاريخ تشويق كند.
وقايع تاريخ معاصر به خصوص وقايعي كه منجر به پيروزي انقلاب اسلامي شده است، غالباً در سريالهاي تلويزيوني مناسبتي كه براي دهه فجر تهيه و توليد ميشوند، مورد توجه قرار ميگيرند؛ موضوعاتي مانند فساد حكومت پهلوي، مبارزه مردم براي براندازي رژيم شاهنشاهي و البته فعاليت گروهك منافقين از جمله موضوعاتي بوده كه توسط مجموعهسازان تلويزيوني براي ساخت سريال مورد استفاده قرار گرفته است.
هم اكنون و در اتفاقي نادر به صورت همزمان دو سريال تلويزيوني و يك مجموعه سريال شبكه نمايش خانگي در حال پخش هستند؛ «معماي شاه» و «كيميا» در تلويزيون و «شهرزاد» در شبكه نمايش خانگي در حال پخش هستند. در اين بين هر كدام از سريالها مقطعي از تاريخ را براي شروع انتخاب كردهاند. «معماي شاه» از سالهاي آخر حكومت پهلوي اول يعني سال 1318 و درگير شدن ايران در جنگ جهاني دوم قصه خود را آغاز كرده است. «شهرزاد» نيز دهه 30 هجري كه سالهاي ملي شدن صنعت نفت و كودتاي 28 مرداد است را براي استارت داستان خود انتخاب كرده و در نهايت «كيميا» در قسمتهاي اوليه خود سراغ سالهاي پاياني رژيم سلطنتي رفته و مبارزات مردم با حكومت شاه را به تصوير كشيده است. اين سه سريال به طور ناخواسته سه مقطع مهم تاريخ معاصر را پوشش ميدهند و از دريچه مطلوب نظر خود تاريخ را براي مخاطبان شرح ميدهند. اين همزماني را ميتوان به فال نيك گرفت زيرا تجربه نشان داده مردم ايران علاقه چنداني به مطالعه مستقيم تاريخ ندارند و اگر محركي و مشوق تلويزيوني در ميان باشد، آنها مجاب ميشوند تا به دنبال پاسخ سؤالات خود برگهاي كتب تاريخي را ورق بزنند. اين اتفاق چندي پيش و در زمان پخش سريال تركي «حريم سلطان» كه تاريخ تحريف شده از حكومت عثماني را با هدف بيان شكوه امپراتوري عثماني به تصوير ميكشيد، به خوبي ديده شد. دربازار كتاب به سرعت عناوين كتابهاي مربوط به تاريخ عثماني و به خصوص دوران سلطان سليمان خريداري شد. هم اكنون نيز كتاب خاطرات محمد علي فروغي نخست وزير و رجل سياسي دوران پهلوي اول و دوم به جمع پرفروشترين كتابها اضافه شده است.
مردم علاقه دارند تاريخ را در قاب تلويزيون و با زبان تصوير مشاهده كنند و در كنار آن مطالعه تاريخي داشته باشند. از اين رو استدلالهاي تاريخي سريالها و مستند بودن روايتهاي تاريخي در اولويت قرار ميگيرد. ايرج نديمي سخنگوي فراكسيون فرهنگ، هنر و رسانه معتقد است: در بررسي فيلمها و سريالهاي تاريخي بايد به چند نكته توجه كرد كه مهمترين آن وجود مستندات است، زيرا در پرداخت فيلمهاي تاريخي استفاده از غيرمستندات موجب عدم اقبال عمومي ميشود، از اين رو هرچه يك فيلم تاريخي به واقعيت نزديكتر باشد بهتر بر دل بيننده مينشيند.
وي همچنين ميافزايد: موضوع مهم ديگر در يك اثر تاريخي وجود ابعاد هنري در فيلم و سريال است، البته ذكر اين نكته از اهميت بسزايي برخوردار است، مبني بر اينكه جوانان آشنايي كاملي با دهه 50 و حكومت پهلوي ندارند؛ بنابراين با توجه به نزديكي دهه فجر اين فيلم به خوبي ميتواند در آشنايي مردم به ويژه جوانان در خصوص زمينههاي پيدايش انقلاب اسلامي نقش مهمي ايفا كند.
نديمي با تأكيد بر اينكه سريال معماي شاه تاكنون از سطح كيفي مطلوبي برخوردار بوده است، ميگويد: واقعيت آن است كه جاي چنين سريالهايي در جامعه بسيار خالي است، هرچند در سريالها و فيلمهاي مذهبي نيز پرداخت به واقعيتها ميتواند ساليان بسيار در اذهان عمومي باقي بماند؛ بنابراين اصل ساخت چنين سريالهايي ضروري است، همچنين برنامهاي كه پس از اين سريال براي بررسي بيشتر سريال پخش ميشود نيز كار قابل قبولي است زيرا ميتواند گوشههايي از زواياي تاريخي را براي اهل نظر روشن كند.
حسن فتحي كارگردان سريال «شهرزاد» نيز درباره مطالعه تاريخ ميگويد: تصورم بر اين است كه مردم ما براي اينكه در يك سربزنگاههايي چيزهايي را تكرار نكنند، لازم است تاريخ گذشته را مطالعه كنند. تاريخ گذشته ما بهخصوص تاريخ يكصد ساله اخير امكان بسيار مناسبي براي اين است كه درك عميق تاريخي براي مردم اتفاق بيفتد تا در آينده و امروزشان بر اساس خرد جمعي و عقلانيت بيشتري عمل كنند. هر بار كه به تاريخي هر كدام از شاهان ايراني در دورههاي مختلف صفويه، قاجار، يكصد ساله اخير، چهار صد سال گذشته و... رجوع ميكنم، آنقدر نكات عجيب و غريب و درس آموزي ميبينم كه گاه فكر ميكنم اگر روح جمعي جامعه ما اين برهههاي تاريخي كه از 500 سال پيش شروع شده را به خوبي مطالعه كنند، شايد ما در ادامه زندگيمان دچار اشتباهات و بحرانهاي كمتري شويم و به درك و تفاهم عميقتري نسبت به نوعيت انساني، هويت ملي و فرهنگيمان برسيم و در همين راستا گرفتار خيلي از مسائل عجوز و لايجوز سياسي و روزمره كه متأسفانه خيلي از افراد گرفتارشان بودند، نشويم و سعي كنيم تا درك روشني از گذشته خود داشته باشيم تا به تعبيري چراغي براي حركت درستمان در آينده باشد.
اين كارگردان كه سابقه فعاليت در حوزه سريالهاي تاريخي را دارد، تأكيد ميكند: ضرورت آشنايي كليت جامعه با خويشتن تاريخي خود به حدي اهميت دارد كه اگر صدها فيلم سينمايي تاريخي و دهها سريال تاريخي هم ساخته شود باز هم كم است، اما در اين ميان اميدوارم آثاري كه ساخته ميشود تاريخ را تحريف نكند و بر مبناي آنچه در واقعيت تاريخ و گذشته ما روي داده است، بدون خوشامد و بدآمد آن گروه و اين دسته و جناحهاي مختلف ساخته شوند و طوري باشند كه آنچه در واقعيت اتفاق افتاده است را پيش روي مردم و مخاطبان قرار دهيم.
هر سه سريال «معماي شاه»، «كيميا» و«شهرزاد» در قسمتهاي اوليه خود هستند و راه طولاني را در پيش خواهند داشت. استقبال مردم از سه مجموعهاي كه همزمان در حال پخش هستند ميتواند هم براي مديران تلويزيون و هم براي فعالان شبكه خانگي نمايش پيغام مثبتي باشد تا در آينده نيز به توليد فيلمهايي با محوريت تاريخ معاصر بپردازند و در كنار آن مشوقي براي مطالعه تاريخ به وجود بيايد؛ مسئلهاي كه باعث افزايش سرانه مطالعه كتاب و همچنين بالابردن آگاهي عمومي ميشود.
منبع : روزنامه جوان
تاریخ انتشار: ۰۷ آذر ۱۳۹۴ - ۱۶:۱۱
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: جوان آنلاین]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 34]