واضح آرشیو وب فارسی:ایرنا: تیرماه سیزده شو، سنت فراموش شده 20 ساله در بابل ساری - ایرنا - تیرماه سیزده شو، یکی از جشن های معروف ایرانیان باستان است که در تاریخ تبری مصادف با دوازدهم آبان ماه می باشد.
تیرماه سیزده شو، روز پرتاب تیر توسط آرش از دماوند کوه در آمل است به طوری که مردم سه روز را صرف این مراسم می کنند که روز اول را در سوگ آرش عزاداری می کنند و روز دوم و سوم را در شادی مشخص شدن مرز ایران جشن می گیرند.تیرماه سیزده شو به "لال انه شو" هم معروف است که خانواده ها در گذشته سیزده نوع میوه و تنقلات را ازچند روز قبل برای برپایی آئین های ویژه و آماده کردن آن در این شب مهیا می کردند.منطقه بندپی بابل که سال ها جشن تیرماه سیزده شو را برپا می داشتند امروزه این جشن حدود 20 سال است که رنگ تیره به خود گرفت و گویی جز تعداد انگشت شمار کسی این آئین را برگزار نمی کند.عزیزاله طاهری نژاد که حدود 50 سال سن دارد یکی از اهالی روستای لدار بخش بندپی بابل می باشد که با ابراز نگرانی از فراموش شدن این جشن خوب و بیادماندنی دوران کودکی و نوجوانیش به خبرنگار ایرنا می گوید: جشن تیرماه سیزده شو حدود 20 سال است که در بندپی بابل به فراموشی سپرده شد.وی افزود: این جشن در شب دوازدهم آبان ماه برگزار می شد که کودکان و نوجوانان محل قبل از اذان مغرب، با در دست گرفتن شاخه درخت توت و با تشکیل یک گروه سه الی چهار نفره برای دریافت انعام و برپایی این شب اقدام می کردند.وی با بیان اینکه در این گروه یکی از آنها لال، یکی دیگر لال مار و دیگری نقش خواننده را برعهده داشت ؛ افزود: در هنگام غروب خواننده اشعاری همچون ( لال بمو لال بمو پار برده امسال بمو ، یا هن نووه هلوم نووه لال مار مغموم نووه ) می خواند و از صاحب خانه با زدن چوب به دوشش و پرتاب آن به اطراف درخواست انعام می کردند.وی بیان کرد : این گروه اگر قصد رفتن به درخانه 15 نفر را داشتند، می بایست 15 شاخه درخت توت به همراه داشتند که بتوانند با زدن آن به تن صاحب خانه انعام بگیرند.وی با بیان اینکه خودم بارها با تشکیل گروه در این شب برای دریافت انعام به اتفاق لال و لال مار به درب منازل می رفتیم؛ گفت: دادن گردو، خرمالو، سیب و یا حتی پول از سوی صاحب خانه بعنوان انعام به لال مار در این شب مرسوم بود.وی همچنین با اشاره به اینکه در گذشته خانه ها دارای درب نبود و تنها با پرچین اطراف خانه محصور بود؛ بیان داشت: در ابتدای ورود به خانه حتی فرد لال مخفی می شد تا صاحب خانه او را نبیند اگر لال پیدا می شد و یا به حرف در می آمد تمامی انعام جمع آوری شده از چند خانه دیگر از سوی این صاحب خانه پس گرفته می شد.می گویند در منطقه سوادکوه نیز به طور محدود این سنت دیرینه اجرا می شود.کشور طاهری نژاد نیز در این رابطه گفت : روستای شیرجاکلا از توابع شیرگاه نیز همه ساله مراسم سیزده شو را جشن می گیرند.وی افزود: اما برپائی این مراسم همانند چند سال قبل نیست بلکه امروزه کودکان 10 الی 12 ساله با تشکیل گروه برای دریافت انعام به درب منازل می روند و بزرگتر ها این کار را نمی کنند.م - نیازآذری نیز گفت: سال هاست از بندپی به منطقه کتی در شهر بابل اقامت کردیم که شب سیزده شو امسال مادرمان از ما خواست تا این شب را پاس بداریم.وی گفت: به اتفاق برادرم با گرفتن شاخه درختی برای دریافت انعام به درب منازل همسایه ها رفتیم ولی گروهمان تکمیل نبود و تنها برای احیای این جشن و دور هم نشینی در شب این کار را انجام دادیم.شب سیزده شو امسال هم رفت ولی چیزی جز حسرت گذشته و دور هم نشینی بردل جوانان دیروزی که با پدربزرگ ها و مادربزرگ ها دور یک سفره با میوه ها و تنقلات همراه با قصه گویی و خاطرات جمع می شدند ، نمانده است .خاطره گویی جشن سیزده شو نیز از زبان جوانان دیروز سرشار از شور و شعف است اما دریغ از زنده نگه داشتن چنین ایامی که می تواند در دل خانواده ها نشاط ایجاد کند و یا چند ساعت آنها را دور همه بنشاند.برپایی مراسمی بنام روز مازندران همراه با سیزده شو در یک محیط بسته ای همچون سالن همایش نمی تواند در زنده نگه داشتن و یا احیای این سنت کار ساز باشد چرا که کشاندن آن در شب سیزده شو و با تشکیل گروه های مختلف در روستاها می تواند در احیای این سنت و فرهنگ مازندرانی ها کمک کار باشد.ک/4گزارش از: زینب حبیب پور گودرزی 7328/6097
14/08/1394
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ایرنا]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 23]