تبلیغات
تبلیغات متنی
پرچم تشریفات با کیفیت بالا و قیمت ارزان
پرواز از نگاه دکتر ماکان آریا پارسا
دکتر علی پرند فوق تخصص جراحی پلاستیک
تجهیزات و دستگاه های کلینیک زیبایی
محبوبترینها
سررسید تبلیغاتی 1404 چگونه می‌تواند برندینگ کسب‌وکارتان را تقویت کند؟
چگونه با ثبت آگهی رایگان در سایت های نیازمندیها، کسب و کارتان را به دیگران معرفی کنید؟
بهترین لوله برای لوله کشی آب ساختمان
دانلود آهنگ های برتر ایرانی و خارجی 2024
ماندگاری بیشتر محصولات باغ شما با این روش ساده!
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
قیمت انواع دستگاه تصفیه آب خانگی در ایران
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1851663183
نگاهی به جغرافیای طبیعی و تاریخی استان یزد
واضح آرشیو وب فارسی:تابناک: استان یزد به سبب موقعیت جغرافیایى اش در فلات مرکزى ایران، داراى آب وهوای اقلیمى گرم و خشک بیابانى است، اما شرایط محلى، پاره اى دگرگونى هاى محدود در آن پدید آورده است. از یک سو ارتفاعات شیرکوه (با قله ۴۰۷۵ مترى) تا شعاع وسیعى از منطقه را تحت تأثیر عوامل مثبت خود قرار مى دهد، به گونه ای که در دره ها و کوهپایه هاى آن، هوا نسبتا ملایم و داراى ویژگی هاى ییلاقى است؛ اما از سوى دیگر در مرکز و مشرق استان وجود کویرهاى نمک و دشت هاى وسیع لخت و عریان بر میزان درجه خشکى و شدت شرایط کویرى افزوده است. آب و هوا استان یزد ازنظر آب وهوا به سه منطقه تقسیم مى شود: مناطق کویرى و بیابانى که در آن تقریبا ۶ ماه از سال گرم، ۳ ماه معتدل و سه ماه دیگر از سال سرد محسوب مى شود. ـ مناطق کوهپایه اى که با حدود ۳ ماه گرم، ۴ ماه معتدل و ۲ تا ۳ ماه سرد و بسیار سرد است. اقلیم استان یزد به دو علت اساسی خشک است . اول آنکه بر روی کمربند خشک جهانی واقع شده و دیگر آنکه از دریاهای آزاد عمان و خلیج فارس و دریاچه های داخلی و بادهای رطوبت زای دریایی بسیار دور است . عامل مهم اعتدال نسبی آب وهوای یزد که قابلیت زیست نسبتا مناسبی به آن بخشیده ، ارتفاعات مهمی است که در اطراف آن پدید آمده و به طور موضعی در بهبود هوای استان اثر می گذارند و لذا مناطقی با ارتفاع بیش از ۲۵۰۰ متر از اعتدال و رطوبت نسبی بیشتری برخوردار هستند. متوسط دمای هوای استان ۹/۱۸ درجه سانتی گراد است . حداکثر مطلق دما در تیرماه برابر ۴۳ و حداقل آن در دی ماه برابر ۲/۷ درجه سانتی گراد می باشند. به استثنای منطقه کوهستانی شیرکوه ، سایر نقاط استان یزد اقلیم گرم و خشک و بیابانی دارد که از غرب و جنوب غربی به طرف شمال شرقی و شرق خشک تر می شود. میزان بارندگى استان یزد به طورکلی ازنظر بارش هاى جوى داراى محدودیت شدید است و همواره کسرى آب در آن وجود دارد. مقدار متوسط بارندگى سالانه در قسمت هاى مختلف استان متغیر و با ارتفاع افزایش مى یابد ولى میزان تغییر یکسان نیست. بر اساس نقشه های باران سالانه، بارندگى استان یزد در مناطق کویرى مانند کویر سیاه کوه، ریگ زرین و درانجیر از ۵۰۰ میلی متر در سال کمتر و خط هم باران ۱۰۰ میلی متر. بارندگى سالانه استان در بلندى هاى شیرکوه به ۳۵۰ میلی متر در سال و در منطقه بوانات و باجگان به ۳۰۰ میلی متر و بالاخره در کوه هاى انجیره و خرانق به ۲۰۰ الى ۲۵۰ میلی متر بالغ مى گردد ولى وسعت مناطقى که این ارقام را دریافت مى کنند بسیار محدود است. بخش اعظم بارندگى استان در زمستان رخ مى دهد و پس ازآن بارندگى هاى بهاره و سپس پاییزه، بارندگى هاى تابستانه در مناطق پست، صفر و در مناطق مرتفع نیز بسیار ناچیز است. گونه های شاخص جانوری استان یزد یکی از خشک ترین مناطق حوزه داخلی کشور محسوب می شود که حدود ۵/۱۲ میلیون هکتار عرصه های منابع طبیعی را در برگرفته و در حاشیه کویر مرکزی ایران واقع شده است. سیمای منابع طبیعی استان شامل ۹/۵ میلیون هکتار اراضی کویری و بیابانی، ۵/۶ میلیون هکتار مرتع و آنچه حائز اهمیت است نقش مؤثر این منابع خدادادی در توسعه اجتماعی ـ اقتصادی استان است. لازم به ذکر است ۱/۲ درصد وسعت استان یزد با عناوین اثر طبیعی ملی، پارک ملی، پناهگاه حیات وحش، منطقه حفاظت شده و منطقه شکارممنوع تحت مدیریت سازمان حفاظت محیط زیست قرار دارد. استان یزد به دلیل دارا بودن عرصه های وسیع زیستگاهی و نیز وجود خرده اقلیم های متفاوت نظیر ارتفاعات شیرکوه، مجاورت با ناحیه رویشی زاگرس در جنوب و جنوب غرب تنوع اشکال توپوگرافی و غیره به نسبت اقلیم خشک و بیابانی تنوع مناسبی از اشکال مختلف زیستی را در خود جای داده است. به طوری که بر اساس اطلاعات موجود تاکنون ۱۳۰ گونه پرنده، ۵۰ گونه پستاندار، ۴۰ گونه خزنده و بیش از ۸۰۰ گونه گیاهی در استان شناسایی شده است. علاوه بر این تنوع، آنچه محیط زیست یزد را نسبت به بسیاری از زیستگاه های کشور ارزشمندتر ساخته، وجود گونه های بومی و یا دارای ارزش حفاظتی ویژه جانوری نظیر یوزپلنگ آسیایی، گورخر ایرانی، کاراکال، پلنگ، قوچ و میش، کل و بز، روباه شنی، جبیر، رودک عسل خوار، هوبره، زاغ بور، باقرقره شکم سیاه، بالابان، بحری، عقاب طلایی، لاک پشت مهمیزدار، بزمجه بیابانی و … است. ناگفته نماند به عقیده بسیاری از کارشناسان بیش از نصف جمعیت یوزپلنگ آسیایی در استان یزد زیست می کنند. این در حالی است که وسعت زیستگاهی به همراه دست نخوردگی نسبی و نیز وجود جمعیت های مناسبی از طعمه ها، شرایط را برای زیست این گونه ارزشمند تا حدودی مناسب ساخته است و در سایه حفاظت مستمر و زحمات و تلاش های شبانه روزی محیط بانان زحمت کش، سایر پستانداران در معرض خطر نیز حداقل در مناطق تحت مدیریت محیط زیست شرایط نسبتا مناسبی را برای ادامه حیات دارند. تاریخ و فرهنگ سرزمین یزد جلوه هایی از باشکوه ترین و درخشان ترین میراث فرهنگی و تمدن کهن ادوار مختلف تاریخی ایران را در خود جای داده است . تاریخ سکونت انسان در این خطه از هزاره سوم پیش از میلاد فراتر رفته است ، به طوری که در عهد پیشدادیان، طوایف در حال کوچ از بلخ به پارس ، این سرزمین را یزدان نامیدند و از آن زمان به بعد یزد محل عبادت شد. از مهم ترین مراکز اسکان اولیه این سرزمین به مهرپادین (مهریز) فهرشان ، پهره (فهرج )، خورمیش ، ادر (اردکان )، شواز، قلاع موبدان (میبد)، طرنج ، عقدا و اشکذر می توان اشاره کرد. شهر یزد به عنوان محلی پاک و مقدس در رأس تمام آبادی های مزبور قرار داشته است . دره های سرسبز و مناطق ییلاقی ، چشمه سارها، ارتفاعات و قله ها، غارها، حیات وحش و شکارگاه ها و به ویژه جاذبه های کویری از خصوصیات جالب توجه طبیعت یزد است که برخی از آن ها جزء تفرجگاه های مهم مردم استان به شمار می آید. زبان مردم استان یزد به زبان فارسی رایج، با پاره ای ویژگی های گویشی سخن می گویند. برخی ویژگی های گویشی در میان شهرستان های این استان محسوس است. زبان شناسان نیم زبان های جدید ایرانی را به دو دسته باختری و خاوری تقسیم کرده اند. لهجه یزدی جزء نیم زبان های مرکزی دسته باختری است که در بخش باختری فلات ایران تا حدود مرزهای ایران رواج دارد. در بیشتر نیم زبان های مرکزی ازجمله لهجه شیرین یزدی اثر آمیختگی کمتری با زبان عربی دیده می شود. زرتشتیان ساکن استان یزد در میان خود به زبان نیاکان خویش و به زبان فارسی دری سخن می گویند. زبان زرتشتیان یزد به سبب آمیزش گسترده گویش وران آن با فارسی زبانان و نیز بهره وری از رسانه های گروهی و همچنین به دلیل پاره ای عوامل اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی، آمیختگی بسیار با فارسی پیدا کرده به طوری که آهنگ ناتوان شدن و حتی فراموش شدن آن، روزبه روز تندتر می شود ولی گونه زبان دری بعضی از زرتشتیانِ ساکن روستاهای یزد، ازجمله زین آباد که کمتر تحت نفوذ عوامل فوق بوده است، پاک تر و دست نخورده تر از گونه دری یزد بازمانده است. جدایی این دو گونه با یکدیگر بیشتر در سطح آوایی یا فونتیک، واجی یا فونولوژی، واژگان و تااندازه ای دستوری است. مذهب پیش از ورود مسلمانان به ایران، مردم استان یزد نیز مانند مردم سایر نقاط ایران زرتشتی بودند. با انقراض حکومت ساسانیان در نیمه نخست سده اول ه. ق مردم بیشتر نقاط ایران ازجمله استان یزد نیز به دین اسلام گرویدند؛ ولی برخی از آنان با پرداخت جزیه، آیین خود را حفظ کردند و زرتشتی باقی ماندند. قریب به اتفاق مردم استان یزد، مسلمان و پیرو شیعه جعفری هستند. از اقلیت های مذهبی که در این استان زندگی می کنند می توان از زرتشتیان، یهودیان، مسیحیان و … نام برد. سوغاتی ها و صنایع دستی علاوه بر منسوجات و تولیدات پارچه ای ، انواع شیرینی های خاص نیز تهیه می شود که در سراسر ایران و حتی در اقصی نقاط جهان طرفداران فراوان دارد. شیرینی های مهم یزد عبارت اند از: باقلوا، قطاب ، لوزنارگیل ، پشمک ، نان برنجی ، حاج بادام، حاج پسته و حاج گردو، زولبیا، گوش فیل و انواع شیرینی های خشک که بسیار ظریف ، شکیل و خوشمزه پخته و عرضه می گردد. تاریخچه شهر یزد شهرستان یزد دومین «شهر خشت خام» و «تاریخی» جهان است. شهر یزد در بین ایرانیان، به شهر بادگیرها معروف است که درواقع، بادگیرها سیستم تنفسی شهر محسوب می شوند. این شهر در مشرق اصفهان و در جنوب کویر لوت با طول جغرافیایی ۵۴ درجه و ۲۴ دقیقه و به عرض جغرافیایی ۳۱ درجه و ۲۵ دقیقه در ارتفاع ۱۲۴۰ متر در مرکز ایران قرار گرفته و در حال حاضر به صورت استانداری درآمده است و یکی از غنی ترین شهرهای ایران است. سه طرف آن شرق و جنوب و شمال آن را کوه های اطراف احاطه کرده و از ضلع غربی باز است که به جاده غربی اردکان و نائین و اصفهان و نیز به جاده کاشان می رسد و در جنوب به وسیله جاده تفت و ابرقو و شیراز و از جاده های شرقی به کرمان و استان زاهدان و نیز استان بنادر جنوب و از طریق جاده طبس به مشهد مقدس مربوط می شود و به واسطه همین راه ها یزد به صورت یک چهارراه اقتصادی درآمده است. یزد از شهرهای قدیمی ایران است، بنای آن را که بیش از آن کثه نام داشته، به یزدگرد دوم ساسانی نسبت می دهند. کثه قلعهٔ مستحکمی بود و حومه ای در کنار کویر داشت، دارای دو دروازه آهنین ـ دروازهٔ ایزد و دروازه ی مسجد بود. به گفته ابن حوقل و یاقوت حموی، یزد جزو استخر فارس بوده است. یزدگرد سه تن از سرداران خود ـ بیده، میبد و عقدا ـ را مأمور کرد تا سه ده در کثه بسازند و آنان به ترتیب ده بیده، ده میبد و ده عقدا را ساختند. در دوره ساسانیان رفته رفته شهر آباد شد. در زمان یزدگرد سوم (سلطنتش ۶۳۲ ـ ۶۵۱ م) یزد به دست لشکریان عثمان افتاد و مردم یزد، با پذیرفتن جزیه، به آیین زرتشتی باقی ماندند، بعداً دین اسلام در آنجا نفوذ پیدا کرد. یزد نزد زرتشتیان مقدس بوده و هم اکنون معبدی در آن وجود دارد به نام هفته آتشکده ها از نام های قدیمی دیگر برای این بلد لقب دارالعباده و دارالسیاده نیز هست که گویا از جانب ملکشاه سلجوقی در دوران پیش از اسلام هم شهر مقدس زرتشتیان بوده لذا ملکشاه نیز به نام قبلی آن استناد جسته و آن را دارالعباده خوانده است. در تاریخ پهلوی بنای شهر یزد را از اردشیر بابکان که شهربابک یکی از توابع یزد نیز از ساخته های اوست می دانند. روایتی که اخیرا راجع به نام قدیمی شهر یزد مورد سخن قرار گرفته نظر مرحوم حسن پیرنیا در کتاب تاریخ باستان جلد دوم است که ایشان نام قدیمی شهر یزد را ایساتیس یا فرافر ذکر کرده است. ایشان خود از اهالی نائین بوده و کاملاً به تاریخ یزد آگاهی داشته است و می گوید نام شهر یزد در قدیم ایساتیس یا فرافر بوده و در دوران سلطنت هخامنشیان به ولایات ایران منضم گشته است. یزد مرکز زرتشتیان است و دو هزار زرتشتی در آن سکونت دارند. هوای یزد، به علت نزدیکی به کویر، نسبتا خشک و باران آن بسیار اندک است. آب یزد از آب انبارها و چاه های بسیار عمیق تأمین می شود. منابع و مآخذ : یادگارهای یزد ایرج افشار انتشارات انجمن آثار و مفاخر فرهنگی سال ۱۳۷۴ ایرانشهر پدیا پایگاه اطلاع رسانی شهرداری یزد
پنجشنبه ، ۲۸آبان۱۳۹۴
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: تابناک]
[مشاهده در: www.ostanha.tabnak.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 15]
-
گوناگون
پربازدیدترینها