واضح آرشیو وب فارسی:راسخون:
پاسخ متفاوت زنان و مردان به استرس نويسنده:محمود حيدري «كنترل استرس به جنسيت آدم ها بستگي دارد و در زن و مرد كاملاً متفاوت است.»اين نظر متخصصان علم روانشناسي است. آن ها مدارك و شواهدي براي اين مساله عنوان مي كنند كه دانستن آن ها خالي از لطف نيست.خانمي كه به تازگي ازدواج كرده، معلم كلاس اول است و هر روز مجبور است كلاسي پر از بچه هاي شش تا هفت ساله را كنترل كند، توصيف جالبي از استرس دارد. او مي گويد: -وقتي خسته و كوفته به منزل مي رسم و با كوهي از كارها در خانه رو به رو مي شوم، دلم مي خواهد گريه كنم و سر به بيابان بگذارم. بعد شروع مي كنم به حرف زدن! آن قدر حرف مي زنم و غرغر مي كنم تا بالاخره بعد از نيم ساعت احساس راحتي به من دست مي دهد. بله، من فقط با حرف زدن بهتر مي شوم. در عوض آقايي كه پدر يك دختر پنج ساله است و همسرش هم مجدداً باردار شده، وقتي با كلي كار و گرفتاري با دخترش سر و كله مي زند در آخر مي گويد: -من اصلاً در مورد اين همه گرفتاري حرفي نمي زنم. بهتر است بگذاريم زمان بگذرد و همه چيز خودش به وضع عادي برگردد. كار، كار هورمون هاست! يكي از مهمترين دلايل تفاوت پاسخ زن و مرد نسبت به استرس، وجود هورمون هاست. سه هورمون «كورتيزول»، «ايپينفرين»و «اكسيتوسين» در اين مورد نقش اساسي دارند. وقتي فردي با استرس رو به رو مي شود، دو هورمون «كورتيزول»و«اپينفرين» با هم باعث افزايش فشار خون و سطح قند خون مي شوند. در ابتدا متخصصان به اين نتيجه رسيدند كه مقدار ترشح هورمون كورتيزول در شرايط استرس زا در خانم ها بيشتر است و شايد به اين دليل است كه خانم ها در اين حالت عاطفي تر و حساس تر برخورد مي كنند، اما در ادامه متوجه شدند مقدار ترشح اين هورمون در زن و مرد يكسان است و اصل تفاوت در هورمون «اكسي توسين» است. در خانم ها با افزايش ترشح «كورتيزول»و «اپينفرين» در شرايط استرس زا، «اكسي توسين»هم وارد صحنه مي شود.اين هورمون از مغز ترشح شده و توليد دو هورمون قبلي را سركوب مي كند تا فرد از نظر عاطفي وضعيت آرام تري پيدا كند.مقدار ترشح اين هورمون در مردها بسيار كم است و اين مساله در پاسخ آن ها به استرس تاثير مي گذارد. استرس و زنان سياستمدار يك نظريه ي جالب به نام جنگ و گريز وجود دارد كه مي گويد آدم ها وقتي دچار استرس مي شوند يا مي ايستند و مبارزه مي كنند يا بار و بنه را جمع كرده و فرار را بر قرار ترجيح مي دهند. در يك مطالعه ي روانشناختي مشخص شده خانم ها از اين دو روش استفاده نمي كنند و به جاي آن راه سازش و دوستي را انتخاب مي كنند، يعني سعي مي كنند آدم هاي دور و اطراف را نگه دارند و به وسيله ي ارتباط با ديگران مشكل را حل كنند. در سازش، فرد سعي مي كند با تطبيق خودش با محيط، امنيت ايجاد كرده و استرس را كم رنگ تر كند و در دوستي، فرد شبكه ي اجتماعي را خلق كرده و آن را حفظ مي كند تا در چنين شرايطي از او حمايت كند. در مطالعه هايي كه ذكر شد علت انتخاب اين راهكار در زنان وجود هورمون هاي جنسي زنانه «واكسيتوسين» ذكر شده است. در حالي كه مردها از همان نظريه ي اول استفاده مي كنند. من حرف مي زنم، تو عمل كن خانم ها دوست دارند در اين شرايط با كسي حرف بزنند و حالت هاي عاطفي شان را نشان دهند و داستان را براي كسي تعريف كنند، در حالي كه مردها سعي مي كنند با آرامش و در خلوت خود، تنش را برطرف كنند و براي رفع آن بيشتر عمل مي كنند تا اين كه حرف بزنند. تقاضا در مقابل انرژي اعتماد به نفس آقايان در سايه ي كفايت و كارآيي آن ها به دست مي آيد، در حالي كه اين موضوع در خانم ها به ارتباطات بستگي دارد، در نتيجه اگر از آدم ها تقاضاي زياد از حد داشته باشيم، نحوه ي پاسخ آقايان و خانم ها به اين موضوع متفاوت است. خانم ها بيشتر مايلند از خير نيازهاي خود به نفع ديگران بگذرند و خود را در ارتباطات مختلف قرباني كنند، در حالي كه آقايان در چالش ها و رقابت ها شركت مي كنند و نيازشان را به سادگي فراموش نمي كنند. در اصل در تقاضاي كار و فعاليت زياد، اين آقايان هستند كه پر انرژي به رقابت مي پردازند تا با رسيدن به هدف شان، خود و سايرين را خوشحال كنند، اما خانم ها سعي دارند با تلاش خود رضايت ديگران را جلب كرده و انرژي زيادي براي رفع نياز ديگران صرف مي كنند. توصيه هاي زنانه -يك سيستم حمايتي قوي از روابط اجتماعي داشته باشيد كه مثل جعبه ي كمك هاي اوليه در شرايط استرس به دادتان برسد.مطمئن شويد كه سيستم حمايتي شما به دردتان مي خورد. اگر اين سيستم از بستگان، دوستان يا همكارانتان تشكيل شده فرقي ندارد، بلكه مهم اين است كه آن ها بتوانند در شرايط پر تنش به شما كمك كنند. اين آدم ها نبايد خودشان در اين شرايط وحشتزده شوند، افسرده باشند يا با بدبيني اوضاع را بدتر كنند. -دوستي داشته باشيد كه رازدار شما باشد. اين فرد بايد به شما احترام گذاشته و شنونده ي خوبي باشد. -ماجرا را حتماً تعريف كنيد. اگر حس مي كنيد اين كار حال تان را بهتر مي كند، حتماً آن را انجام دهيد، اما در انتخاب شنونده دقت كنيد. او بايد خيرخواه شما بوده، قصد اذيت و آزار نداشته باشد و با وسواس فكري اوضاع را بدتر نكند. -وقتي استرس داريد از گفتن كلمه ي «نه» نترسيد.خيلي از خانم ها تمام وجودشان را وقف خانواده و اطرافيان مي كنند و خودشان را ناديده مي گيرند. بهتر است هميشه خودتان را در نظر داشته باشيد و سعي نكنيد با انجام وظايف سنگين به خودتان استرس وارد كنيد. -به مسايل ساده ي زندگي «آري »بگوييد. سعي كنيد با تجديد قوا خودتان را براي فراز و نشيب زندگي آماده كنيد، ورزش، پياده روي، موسيقي، مطالعه و... از راهكارهاي ساده يي هستند كه در مقابله با تنش به شما كمك مي كنند. توصيه هاي مردانه -ورزش كنيد، معمولاً بيشتر مردها با اين كار از شر فشار و تنش راحت مي شوند. -دوستان را فراموش نكنيد. ورزش هاي گروهي، صرف ناهار با يك دوست و... به رفع استرس كمك مي كند. -خلوت تان را بهم نزنيد، چون شما در تنهايي براي رفع استرس فكر مي كنيد. -شما هم به جعبه ي كمك هاي اوليه احتياج داريد. فكر نكنيد فقط خانم ها بايد سيستم حمايتي داشته باشند. شما هم براي اين كار اقدام كنيد. بايد بدانيد چه مسايلي در كنترل شماست و چه مسايلي از كنترل تان خارج است. در شرايط استرس يكي از اين دو مورد مطرح است؛ موضوع طوري است كه نمي توانيد از آن فرار كنيد و در مورد آن كاري انجام دهيد يا موضوع طوري است كه قادريد با يك راهكار مناسب شرايط را بر وفق مرادتان كنيد. در اين مورد به توان، مهارت و زمان بيشتر توجه كنيد. -موسيقي، درمان خوبي است. يك موسيقي مورد علاقه، آرامش خاصي در شما ايجاد مي كند. -مشغوليت تازه يي پيدا كنيد. زندگي خيلي از آدم ها يكنواخت شده است، بهتر است هر چند وقت يكبار سرگرمي تازه يي را انتخاب كنيد و مواظب خودتان باشيد. وجود شما بايد هميشه در الويت باشد.فردي كه براي سلامت روح و جسم خود سرمايه گذاري نمي كند، سقوط او به دره ي پر ماجراي استرس حتمي است. منبع:نشريه 7 روز زندگي، شماره 116. /ج
#پزشکی#
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: راسخون]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 398]