واضح آرشیو وب فارسی:جام جم آنلاین:
چرا برخی خانمها به خریدهای بیهوده معتاد میشوند؟ پرکردن حفرههای زندگی با خرید و خوردن «بازارگردی» را دوست دارم. بازار اینترنتی یا خیابانی فرقی نمیکند، اما گردش واقعی در بازار را بیشتر دوست دارم. کیفم را میاندازم روی دوشم و کارتهای اعتباریام را توی کیفم چک میکنم. همه چیز سر جای خودش است. همین که از خانه به قصد مرکز خرید بیرون میروم حس خوبی دلم را قلقلک میدهد.
انگار خانه را پشت سر می گذارم و یک پشت پای بزرگ به همه مشکلاتش می زنم. احساس می کنم سبک شده ام. گام هایم استوار است. وقتی از کنار مغازه ها عبور می کنم و به این فکر می کنم که هر کدام از لباس هایی را که تن مانکن هاست می توانم بخرم احساس قدرت می کنم. گاهی چشمانم را برای لحظه ای می بندم و به خود می گویم کافی است اشاره کنم انگار همه بازار مال من است. می دانم این احساس مبالغه آمیز واقعیت ندارد، اما برایم مهم نیست، دوست دارم بگذارم این حس شیرین و افسانه ای مرا با خود به خلسه ببرد. حفره ها و چاره ها بازارگردی یکی از چیزهایی است که مثل مواد مخدر شما را می تواند از واقعیت دور کند و به خلسه ببرد. کمی آن سوتر از بازارگردان، پرخورهای عصبی در کافی شاپ ها، رستوران ها و حتی کنج خانه نشسته اند و دارند همان حفره خالی را نه با خرید که با چیز دیگری پر می کنند؛ خوردن غذاهایی که هیچ نیازی به آن ندارند. حجم زیادی از هیدرات کربن به همراه چربی، مثلا سیب زمینی سرخ کرده، یک قطعه بزرگ کیک شکلاتی همراه میلک شیک یا شکلات داغ، یک همبرگر دوبل با سس فراوان و... همه چیزهایی است که می تواند توجه پرخورهای عصبی را به خود جلب کند. آنها برعکس افراد عصبی بی اشتها سعی می کنند با جمع کردن همه چیز در وجود خود کمبود را جبران کرده و حفره خالی وجودشان را با خوردن پر کنند. در حالی که حفره خالی درون افراد عصبی بی اشتها آنها را به دلزدگی می رساند و همه چیز را با حالت تهوع پس می زنند و به بیرون می رانند و از دنیای پیرامون چیز بیشتری نمی خواهند. عاشقان خرید یا روان های زخمی روان شناسان معتقدند حس بهتر بودن و کنترل موجب تمایل به خرید وسایل گرانقیمت و شاید هم غیرضروری می شود تا احساس حقارت در پوششی از ثروت پنهان شود. سعیده خامه دوز، روان شناس و مشاور خانواده معتقد است بسیاری از افرادی که شخصیتی سست و احساس خودکم بینی دارند، ناخودآگاه با خریدن و پوشیدن جامه های گرانبها و با خرید برند های معروف و طلا و جواهر می کوشند بر احساس نقص خود غلبه کنند. وی می گوید: برخی این رفتار را به خاطر تفاخر و برتری جویی انجام می دهند. اما آنچه در ابتدای این گزارش در مورد آن صحبت کردیم نوعی خرید است که بی هدف و بدون هیچ فکری انجام می شود و حس خوشایندی که نه از داشتن یک کالا بلکه صرفا از خرید به شخص دست می دهد تقویت کننده ادامه این عادت است. روان شناسان این رفتار را خرید تفننی لقب می دهند که خریدی بدون برنامه و تصمیم گیری است که به صورت لحظه ای شکل می گیرد و مصرف کننده در برابر محرک های محل خرید احساس مثبتی دارد. این احساس دربردارنده واکنش های شناختی ـ عاطفی یا هر دو است. تحقیقات انجام شده توسط مجید ذوقی در مورد بیش از 300 مشتری یکی از فروشگاه های زنجیره ای نشان می دهد ارزیابی هنجاری، لذتبخش بودن خرید برای مشتریان، گرایش مشتریان به خرید، جزء عاطفی فرآیند خرید تفننی و نوع محصول به ترتیب بیشترین تاثیر را در این نوع خرید مشتریان دارند. روان شناسان رفتار خرید افراطی را بخصوص در برخی خانم ها واکنشی روانی می دانند که شخص گاه با آن سعی دارد خلأهای مهم زندگی خود را پر کند. نداشتن فرزند، نگهداری از والدین، همسر یا داشتن فرزند معلول یا بی توجهی همسر ازجمله بهانه های ناخودآگاهی است که این رفتار را می تواند تقویت کند. به طور معمول زنانی که اعتیاد به خرید دارند معمولا کمدها و خانه هایشان پر از لباس ها و وسایل غیرضروری است که اکثرا بی استفاده مانده اند. خامه دوز معتقد است نداشتن اعتماد به نفس کافی، استرس و اضطراب، نیاز به ابر از وجود، جایزه دادن به خود و فراموش کردن موقعیت ازجمله دلایل ناخودآگاهی است که شخص را به طرف خرید در عین بی نیازی به کالا، هدایت می کند. این مشاور خانواده اعتقاد دارد: اعتیاد به خرید مانند هر نوع اعتیاد دیگر دست از سر ما برنمی دارد و با این که می خواهیم آن را ترک کنیم، اما باز هم دوست داریم خرید کنیم و سراغش می رویم. اما بعضی ها هم به خاطر وسواس خرید می کنند. خریدهایشان هیچ وقت راضی شان نمی کند یا از گرانی یا از بی کیفیتی کالا پشیمان می شوند و دوباره خرید می کنند و باز هم همین حس سراغشان می آید. برعکس دسته اول این گروه بیش از این که از خرید لذت ببرند در رنجند. مثل کسانی که دائم دستانشان را می شویند. این افراد باید مشکل خود را با کمک یک مشاور ریشه یابی کنند و قبل از این که خرید بی رویه خود را درمان کنند به فکر درمان آن باشند. بی توجهی دیگران، کمبود اعتماد به نفس یا حس خود زشت پنداری هرچه باشد با کمک روان شناس قابل درمان است. این مشاور همراه نبردن کارت بانکی، حمل مقدار کمی پول نقد و خرید از روی فهرست را به این افراد توصیه می کند. غصه خوردن با طعم غذا غم و غصه و نگرانی و تشویش همیشه هم بد مزه نیست. اینها می توانند به اندازه همه غذاها و خوردنی های هیجان انگیز زندگی تان خوشمزه باشند. البته برای غصه خور های خوش اشتها. نیره ساجدی، متخصص علوم رفتاری معتقد است: گاهی شخص برای کم کردن اضطراب یا پرکردن خلأ درونی خود که از غصه و فقدان به وجود آمده ممکن است به خوردن پناه ببرد و لزوما به خرید متوسل نشود. ساجدی این رفتار را هم سبب التیام غم و اندوه و اضطراب می داند، اما دیری نمی پاید که دوباره حس بد گذشته همراه حس احساس گناه به خاطر پرخوری سراغ شخص می آید. وی توصیه می کند که غذا خوردن خود را نیز مانند خرید هدفمند کرده و از روی برنامه مواد غذایی را تهیه کنید و خارج از آن چیزی نخرید. وی می افزاید: بدن هنگام پرخوری هورمون هایی ترشح می کند که اندوه و استرس را کاهش می دهد و همین شما را وامی دارد هنگام ناراحتی غذای بیشتری بخورید، اما ورزش نیز برای شما همین کار را می کند. پس بهتر است با ورزش حس خوب شادی را به خود ارزانی کنید تا جسمتان نیز قوی و سالم باشد. جلوی تلویزیون یا کامپیوتر غذا نخورید و یخچال و روی میز را ظرف های پر از تکه های میوه و سبزی بگذارید تا جای هله هوله را بگیرد. آرام غذا بخورید و با دوستان و آشنایان تنهایی خود را پر کرده و درد دل کنید تا کمتر احساس تنهایی و افسردگی داشته باشید. اگر بهبود نیافتید وضعیت خود را با یک مشاور خانواده یا روان شناس در میان بگذارید تا به شما کمک کند مشکل خود را ریشه ای حل کنید. ماندانا ملاعلی ضمیمه چاردیواری
 
دوشنبه 18 آبان 1394 ساعت 09:24
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: جام جم آنلاین]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 16]