تور لحظه آخری
امروز : یکشنبه ، 15 مهر 1403    احادیث و روایات:  امام علی (ع):روزه نفس از لذتهاى دنيوى سودمندترين روزه‏هاست.
سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون شرکت ها




آمار وبسایت

 تعداد کل بازدیدها : 1821077350




هواشناسی

نرخ طلا سکه و  ارز

قیمت خودرو

فال حافظ

تعبیر خواب

فال انبیاء

متن قرآن



اضافه به علاقمنديها ارسال اين مطلب به دوستان آرشيو تمام مطالب
 refresh

چه کسی محرم و صفر را زنده نگه داشته است؟


واضح آرشیو وب فارسی:عصر ایران: کسی برای کار در هیاتی که در آن فعالیت می کند، دستمزدی دریافت نمی کند وهزینه های هیات که قسمت اعظم آن شامل هزینه پذیرایی از مردم است، توسط خود مردم تامین می شود.عصر ایران؛ شیوا جمالی - هر چند تاسوعا و عاشورای حسینی را پشت سر گذاشته ایم اما هم چنان در حال وهوای محرم به سر می بریم واقعا می توان به این پرسش اندیشید که راز ماندگاری محرم جدای باورهای دینی و از منظر آیینی چیست؟ تا جایی که همه ما به یاد می آوریم عزاداری محرم همیشه به راه بوده و همواره مردم بدون هیچ سازماندهی دولتی یا پخش شارژ تلفن همراه و آبمیوه هایی که همچنان هیچ کس نمی داند واقعا از کدام قسمت باز می شود، در این آیین ها شرکت می کنند. اما واقعاً چرا و چگونه است که بعد از قرن ها مراسم عزاداری امام حسین ع همچنان پرشور برگزار می شود؟ در این که عشق به سیدالشهدا در دل دوستداران آن حضرت شعله ای تا به ابد خاموش نشدنی است البته تردیدی نیست اما ریشه های اجتماعی و نحوه سازماندهی مراسم را نمی توان در این اتصال و استمرار نادیده انگاشت. مهم ترین واقعیت این است که برگزارکنندگان مراسم ماه محرم همیشه مردم عادی جامعه بوده اند و در تعبیر «مردم عادی جامعه» باید تاکید ورزید. هیات ها در طول تاریخ بدون بودجه دولتی یا با هدایت شوراهای برای هماهنگی همواره توانسته اند مردم را زیر خیمه امام حسین ع جمع کنند. این موفقیت را می توان تا حد زیادی ناشی از «مردمی بودن» تشکیلات هیات های عزاداری دانست. از این منظر شاید گزاف نباشد اگر هیات های عزاداری در ایران را در زمره اولین ان.جی.اُ ها یا سازمان های مردم نهاد یا در اصطلاح امروزین « سمن» هابه حساب آوریم. هیات هایی که به صورت مشارکتی و با کمک داوطلبانه مردم اداره می شود. کسی برای کار در هیاتی که در آن فعالیت می کند، دستمزدی دریافت نمی کند وهزینه های هیات که قسمت اعظم آن شامل هزینه پذیرایی از مردم است، توسط خود مردم تامین می شود. هیات های مردمی هیچ بودجه دولتی دریافت نمی کنند و از هیچ نهاد سیاسی خط نمی گیرند. شاید همین خصلت مردمی بودن بوده که آنها را از درغلتیدن به شکاف تاریخی بین دولت - ملت و تبعات ناخوشایند آن مصون نگاه داشته و مثلاً تا به حال نشنیده ایم کسی بگوید به فلان هیات کمک نکنید چون با پول شما برای خودش ساختمان لوکس می سازد یا پول شما را صرف یارکشی سیاسی می کند. علاوه بر این در این هیات ها به عنوان بخشی از جامعه مدنی، اعتماد و مشارکت اجتماعی به وفور به چشم می آید. هر کس در حد بضاعت به برگزاری بهتر مراسم کمک می کند. کسی که دستش به دهانش می رسد، غذای هیات را تامین می کند و شخص دیگری در ایستگاه هیات از مردم و رهگذران با چای پذیرایی می کند.  برخلاف سایر مراسم رسمی و حکومتی هیچ شرط ظاهری و صوری هم برای پذیرایی از رهگذران ملاک نیست چون برگزارکنندگان مراسم، رهگذران هر روز همین خیابان ها هستند. این تعامل توام با صلح و پذیرش، البته دوسویه است. سواره ها در قبال راه بندان هیات ها شکیبایی نشان می دهند و مردمی که در حالت عادی با یک صدای بوق مشوش می شوند تا نیمه های شب با صدای طبل و سنج بیدار می مانند. از سوی دیگر، برگزاری مراسم ماه محرم جدای جنبه دینی و مذهبی آن به قسمتی از فرهنگ ایرانی تبدیل شده است و مثل سایر مناسک و مراسم ایرانی به صورت خانوادگی برگزار می شود.  خانواده ها دست در دست هم برای شرکت در مراسم عزاداری حاضر می شوند و در معیت هیات ها و سینه زنان راهپیمایی می کنند. حتی در مساجد و حسینه ها به محض ورود دسته ها و هیئت های مردمی پرده هایی که تمام سال قسمت زنانه از مردانه را جدا کرده اند، کنار زده می شوند.  سینه زنی و زنجیرزنی مردان بدون حضور زنان عموماً قسمتی از فرهنگ ما نبوده است. این همراهی و همدلی فارغ از جنسیت در مراسم آیینی، یکی از ویژگی های فرهنگ ایرانی است که در مراسم عزاداری ماه محرم هم نمود پیدا کرده است. از جانب دیگر جوانان و جوان گرایی رکن اصلی هیات های عزاداری هستند. ساختار انعطاف پذیر این سازمان های مردم نهاد همیشه روی خوشی به جوان ترها نشان داده است. جوانانی که همه جا از مسئولیت دادن به آنها هراس دارند و به آنها همیشه با دیده شک و تردید نگریسته می شود، بدون اما و اگر در هیات ها پذیرفته می شوند. این تسامح و تساهل در پذیرش، راه را بر عوارض جانبی ناشی از شکاف نسل ها و تضارب آرا میان شرکت کنندگان و عزادران را تا حدودی بسته است وانتقال آن به نسل های آتی را تضمین کرده است. بعد از گذشت چندین قرن، مراسم عزاداری امام حسین ع به مثابه یک آیین اجتماعی و تاریخی، با کسب چنین ویژگی های به سلامت از گردنه های نظام های سیاسی گوناگون عبور کرده و همچنان به مسیر خود در تاریخ ادامه می دهد.  به نظر می رسد تدبر جامعه شناسانه در ساز و کار برگزاری این مراسم باشکوه در طول تاریخ، حاوی نکات ارزشمندی برای همه گروه ها و جریان هاست. به خصوص جریان هایی که تلاش می کنند تا از این رهگذر برای خود پوستینی مقدس بدوزند. اصرار بر سیاسی کردن مراسمی که ریشه در نهادهای مردمی دارد، قطعا راه به جایی نمی برد. شاید با صرف هزینه های هنگفت تریبونی موقتی برای مطامع سیاسی و جناحی فراهم شود اما تاریخ ثابت کرده که مردم شاید از هرجایی قیمه نذری بگیرند اما هر جایی سینه نخواهند زد.


یکشنبه ، ۱۰آبان۱۳۹۴


[مشاهده متن کامل خبر]





این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: عصر ایران]
[مشاهده در: www.asriran.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 27]

bt

اضافه شدن مطلب/حذف مطلب







-


گوناگون

پربازدیدترینها
طراحی وب>


صفحه اول | تمام مطالب | RSS | ارتباط با ما
1390© تمامی حقوق این سایت متعلق به سایت واضح می باشد.
این سایت در ستاد ساماندهی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ثبت شده است و پیرو قوانین جمهوری اسلامی ایران می باشد. لطفا در صورت برخورد با مطالب و صفحات خلاف قوانین در سایت آن را به ما اطلاع دهید
پایگاه خبری واضح کاری از شرکت طراحی سایت اینتن