واضح آرشیو وب فارسی:ایسنا: شنبه ۲۵ مهر ۱۳۹۴ - ۱۳:۱۹
وزارت صنعت، معدن و تجارت با توسعه بازارچههای مرزی موافق نیست و در واقع این بازارچهها را مخل مبادلات تجاری میداند. این در حالی است که حفظ امنیت مرزها دغدغه مهمی است که برای برقراری آن مسئولان به ماندگار کردن ساکنان در این مناطق و جلوگیری از مهاجرت آنان میاندیشند و ایجاد بازارچههای مرزی راه حلی بود که بیش از 20سال پیش به ذهن دولتمردان رسید، اما اثرات مثبت و منفی آن چه در مناطق مرزی و چه بر روند تجارت خارجی قابل بحث است. به گزارش خبرنگار ایسنا، حدود 50 بازارچه در مرزهای کشور ایجاد شد تا بخشی از مشکلات زندگی مرز نشینان را برطرف کند. ایجاد اشتغال برای ساکنان و تامین معیشت آنان بهترین راه برای ماندگار شدن مرزنشینان در مناطق مرزی بود و از حدود 50 بازارچهای که در سه دهه اخیر ایجاد شده براساس آمارهای گمرک حدود نیمی از آنها فعالند. بازارچه مرزی محوطه ای است محصور واقع در نقطه صفر مرزی و در جوار گمرکهای مجاز به انجام تشریفات ترخیص کالا یا مکانهایی که طبق تفاهم نامههای منعقد شده بین جمهوری اسلامی ایران و کشورهای همجوار تعیین میشود. اهالی دو طرف مرز میتوانند کالاها و محصولات مورد نیاز را با رعایت مقررات صادرات و واردات و ضوابط مقرر در قانون برای داد و ستد در این بازارچه ها عرضه کنند. بازارچه های مشترک مرزی به منظور توسعه اقتصادی روستاهای مرزنشین پا به عرصه وجود نهادند و به منظور ایجاد تحول نسبی در تولید و اشتغال، تثبیت جمعیت مرزنشین در مرزها، افزایش درآمد و نهایتا توسعه پایدار مناطق مرزی در دو دهه اخیر همچنان به فعالیت خود ادامه دادهاند. این بازارچه ها در چارچوب اهداف تعیین شده باید علاوه بر تسریع و تسهیل در صادرات غیر نفتی، در رشد و شکوفایی و توسعه اقتصادی مناطق مرزی نیز مفید واقع شده و اشتغال مستقیم یا غیر مستقیم تعداد زیادی از ساکنان منطقه را در ارتباط با حمل و نقل و تهیه کالاهای صادراتی فراهم کنند. اما بازارچههای مرزی در عمل نتوانستند به هدف نهایی خود یعنی تامین معیشت ساکنان جامه عمل بپوشانند و در طول بیش از دو دهه ای که از فعالیت این بازارچهها میگذرد، سوء مدیریت در سیاستگذاریها و ورود نهادهای غیر تخصصی و غیر مرتبط زمینه حذف برخی فرصتهای اقتصادی و معیشتی را برای مرز نشنینان فراهم کرد؛ به گفته کارشناسان با نگاهی اجمالی به روند فعالیت بازارچه های مرزی می توان به این مهم دست یافت که عدم مدیریت واحد و جزیره ای عمل کردن بزرگترین مشکل این بازارچههاست. موضع وزارت صنعت و تجارت درباره بازرچه های مرزی اما وزارت صنعت، معدن و تجارت در خصوص بازارچههای مرزی موضعی متفاوت دارد و به طور کلی با توسعه آن ها موافق نیست. رئیس سازمان توسعه تجارت نیز در جلسهای پیرامون بررسی عملکرد این بازارچهها گفته که نظام تجارت در جهان بر پایه علم ایجاد شده و تاکنون هیچ گزارش مستندی وجود ندارد که به تاثیر بازارچهها در ارتقای توان معیشت مرزنشینان پرداخته باشد. دو بحث در مرزها مطرح است که یکی دیدگاه امنیتی و دیگری نگاهی اقتصادی و تجاری است. از یک طرف میخواهیم مرزنشینان را در مرز نگه داریم و به فکر معیشت، اشتغال و حفاظت از مرزها باشیم و از سویی دیگر در پی چارهجویی برای ثبات و امنیت هستیم، اما کمبود اعتبارات و امکانات در مرزها باعث شده تنها سیاست ممکن برای ارتقای معیشت مرزنشینان مشارکت آنها در تجارت فرامرزی باشد. این در حالی است که به گفته رییس سازمان توسعه تجارت، تاکنون گزارشهای مستندی در رابطه با نقش و جایگاه بازارچهها در ارتقای توان معیشت مرزنشینان به طور واضح وجود نداشته که ثابت کند فعالیت این بازارچهها باعث ماندن افراد مرزنشین در مرز میشود و به نظام تجاری هم آسیب نمیزند. افخمی راد با اشاره به پیشنهاد وزارت کشور برای حفظ بازارچههای مرزی و توسعه خدمات قابل ارائه در مرزها میگوید: اگرچه موضوع ارتقای سطح سلامت مرزنشینان و افزایش تعاملات اقتصادی در بازارچهها مطرح شده است، اما در برخی مرزها عملا با کشورهای همسایه ارتباطی نداریم. به گفته وی، توسعه بازارچهها اقدامی خلاف روال جاری تجارت کشور است که نه تنها نباید به توسعه آنها فکر کنیم، بلکه باید به دنبال اشتغالزایی برای مرزنشینان در نقاط دیگر باشیم. رئیس سازمان توسعه تجارت با بیان اینکه میتوان بازارچههای موثر در ارتقای معیشت مردم را حفظ کرد، میافزاید: اگر بازارچههایی وجود دارند که به ارتقای معیشت مردم کمک میکنند و اثرگذار هستند، میتوانیم آنها را حفظ کنیم تا به کارشان ادامه دهند، اما در نهایت نباید به دنبال توسعه بازارچه باشیم و به کشورهای همسایه فشار بیاوریم که بازارچه ایجاد و فعال کنند. معتقدم، باید به بازارچههای موجود اکتفا کنیم. وی با تأکید بر اینکه کنترل بازارچهها امری دشوار است، خاطرنشان میکند: بازارچهها زیرساختهای لازم را ندارند، بنابراین بهتر است که فضای جدیدی به 26 بازارچه موجود در سراسر کشور اضافه نشود. بازارچههای مرزی باید مجددا مورد ارزیابی دقیق قرار گیرند و اقدامات لازم در جهت ارتقاء آنها به مرز رسمی صورت گیرد. سودهای واردات کالا نصیب عدهای واسطه می شود نه مرزنشینان البته اگرچه این بازارچهها توانستند تا حدی اشتغال زایی کنند و وضعیت مراودات در مرزها را در برخی موارد بهبود دهند، اما مشکل را باید در جای دیگری جست وجو کرد. جایی که سودهای واردات کالا نصیب عدهای واسطه می شود که نه ساکن منطقه مرزی هستند و نه تاثیر مثبتی در ارتقای مرزها دارند! به گفته یکی ازنمایندگان مجلس، سود حاصل از بازارچههای مرزی که به طور رسمی فعال هستند می تواند به جیب مردم برود ولی باز هم تدبیر نمی شود و سود آن به جیب افراد خاص می رود. سیدباقر حسینی، در خصوص تاثیر بازارچههای مرزی در کاهش یا افزایش قاچاق کالا به کشور میگوید: با داشتن بازارچههای رسمی می توان شاهد افزایش اشتغال و درآمد برای شهروندان مرزی بود و هم جلوی کالاهای بی کیفیت قاچاق را گرفت که باید سود آن به جیب مردم برود. انتهای پیام
کد خبرنگار:
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ایسنا]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 15]