واضح آرشیو وب فارسی:جام نیوز:
موسسه مطالعاتی واشنگتن:
عدم بهرمندی ایران از توافق هسته ای/ چالش اقتصادی برای حسن روحانی
دلیل اصلی این که اقتصاد ایران از توافق هسته ای بهره ای نبرده ، این است که تاکنون تحریم های چندانی لغو نشده است. تحریم های قبلی به طور کامل و تا زمان اجرای توافق پابرجا خواهد بود یعنی تا اواسط سال 2016 و البته این نیز به ایران بستگی دارد که تا چه حد به وظایف نه چندان آسان خود عمل کند.
به گزارش سرویس سیاسی جام نیوز، موسسه مطالعات خاورمیانه ای واشنگتن (Washingtoninstitute) در گزارشی از اوضاع رکود اقتصادی ایران در بعد از توافق هسته ای و خطرناک بودن آن برای دولت روحانی خبر داد. موسسه واشنگتن در مقاله ای به قلم پاتریک کلاوسون نوشت: «رکود اقتصادی بعد از توافق هسته ای برای روحانی چالش برانگیز خواهد بود. رئیس جمهور ایران برای به حداقل رساندن آسیب پذیری خود در برابر روند کند بهبود اقتصادی قدم هایی برداشته است اما با گذشت زمان وقتی لغو تحریم ها نتواند گشایش قابل ملاحظه اقتصادی ایجاد کند ، چشم انداز سیاسی او آسیب خواهد دید. در پنجم ماه اکتبر بود که صندوق بین المللی پول اوضاع ضعیف اقتصادی ایران را تشریح کرد. تحریم های آمریکا و جامعه بین الملل علیه ایران تا روز اجرای توافق هسته ای که چند ماه دیگر است، خیلی تغییر نمی کند. کاهش قیمت نفت نیز شاید هزینه بیشتر از آنچه که لغو تحریم ها عاید ایران می کند، از این کشور بگیرد و این موجب می شود یک فضای چالش برانگیز سیاسی برای حسن روحانی شکل بگیرد.»
این موسسه مطالعاتی آمریکایی در ادامه افزود: «دلیل اصلی این که اقتصاد ایران از توافق هسته ای بهره ای نبرده ، این است که تاکنون تحریم های چندانی لغو نشده است. تحریم های قبلی به طور کامل و تا زمان اجرای توافق پابرجا خواهد بود یعنی تا اواسط سال 2016 و البته این نیز به ایران بستگی دارد که تا چه حد به وظایف نه چندان آسان خود عمل کند.
توافق هسته ای همچنین موجب نشده است موجی از خوش بینی در بازار ایران بوجود آید. شاخص های معروف تجاری ، نرخ مبادله ارز و شاخص بازار بورس تهران هستند. بیانیه لوزان در ماه آوریل موجب شد شاخص سهام تهران از شصت و یک هزار و پانصد و سی و سه واحد به هفتاد هزار و هشتصد و چهل و چهار واحد برسد. بعد از آن شاخص ، نوسان داشت اما پس از توافق هسته ای ، به تدریج رو به کاهش گذاشت و ششم اکتبر به شصت و یک هزار و دویست و نه واحد رسید. خلاصه کلام این که تاجران ایرانی خیلی محتاط تر از همتایان اروپایی شان به توافق هسته ای واکنش نشان داده اند.»
موسسه واشنگتن افزود: «انتظار لغو تحریم ها همچنین موجب شده است مصرف کنندگان در ایران از خرج کردن پرهیز کنند. بارزترین مثال در این خصوص ، صنعت خودرو است. صاحبان صنعت خودروسازی امیدوار بودند با توافق هسته ای شاهد رشد این صنعت باشند اما کمپین تحریم خودروهای صفر ضربه بزرگی وارد کرده است.
مشکلات پیش روی اقتصاد ایران فراتر از لغو به تاخیر افتاده تحریمهاست. ایران به علت کاهش قابل توجه قیمت نفت خسارت زیادی متحمل شده است. قیمت نفت خام اوپک از یکصد دلار در هر بشکه در اوت 2014 به چهل و پنج دلار در اوت 2015 رسید. از آنجایی که صادرات نفت ایران در این دوره ثابت بوده است ، درآمد نفتی اش به نصف رسید. کاهش پنجاه و پنج دلاری قیمت نفت در هر بشکه بدان معناست که صادرات یک میلیون و دویست هزار بشکه ای در روز سالانه بیست و چهار میلیارد درآمد کمتر عاید دولت یا شرکت های نفتی دولتی می کند و این برای کشوری که هزینه های دولت آن در یک سال حدود شصت و پنج میلیارد دلار است ، یک مشکل واقعی خواهد بود.»
در این مقاله آمده است ایران ادعا می کند که روز بعد از اجرای توافق، می تواند تولید نفت خود را به سرعت افزایش دهد و ظرف چند ماه پانصد هزار بشکه دیگر روانه بازار کند. حتی اگر این ادعا درست باشد ، ایران فقط با سرمایه گذاری گسترده می تواند تولید خود را افزایش دهد..هزینه های تولید در ایران مثل کشورهای عربی خلیج فارس پایین نیست و بعد از آن ، مشکل مازاد مصرف در بازارهای نفت نیز وجود دارد. به گفته کارشناسان ، بازگشت ایران به بازار نفت ممکن است قیمت نفت را بیش از پیش کاهش دهد.
این موسسه مطالعاتی در پایان افزود: «اقتصاد ایران همچنین به سبب مشکلات دوره احمدی نژاد نیز آسیب دیده است. نظام بانکی مملو از وام های بدی است که به دلایل سیاسی اعطاء شده است. چنین وام هایی توانایی بانک ها را در دادن تسهیلات به بخش تولید کاهش داده و موجب شده است بانک مرکزی برغم کاهش تورم سود بانکی را همچنان بالا نگه دارد تا بدین طریق سرمایه بانک ها را تامین کند.
روحانی با نارضایتی فزآینده هواداران خود در خصوص اوضاع ضعیف اقتصادی روبروست. ششم سپتامبر 2014، روحانی در جمع مردم مشهد گفت که می تواند اعلام کند ایران از رکود عبور کرده است. اما انتظارات هنوز برآورده نشده است. چهارم اکتبر خبرگزاری مهر نامه ای منتشر کرد که گفته می شود وزیر دفاع و سه وزیر اقتصادی کابینه به روحانی نوشته اند. در این نامه دلایل متعدد برای آنچه که «افول بی سابقه» اقتصاد ایران نامیده شده ، ذکر شده است اما دلیل اصلی ، تصمیمات و سیاست های ناهماهنگ دستگاههای دولتی عنوان شده است.
با توجه به این شرایط، هنوز روشن نیست که اقتصاد ضعیف ایران تا چه حد بر نیروی روحانی در برابر منتقدان تاثیر می گذارد و بعید است رکود بر اجرای توافق هسته ای در کوتاه مدت تاثیر داشته باشد. اما در بلند مدت ، توضیح اصلی روحانی درباره علت و ضرورت انعقاد توافق هسته ای - لغو تحریم ها- کمتر قانع کننده خواهد بود مگر این که اقتصاد در مسیر رشد قرار بگیرد. اگر اقتصاد برغم لغو تحریم ها رشد چندانی نداشته باشد ،موقعیت او در برابر مجلس جدید و امیدش در انتخابات آینده متزلزل خواهد شد.»
501
۱۷/۰۷/۱۳۹۴ - ۱۱:۵۲
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: جام نیوز]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 22]