واضح آرشیو وب فارسی:شفقنا: شفقنا- آغاز حملات هوایی روسیه علیه داعش در خاک سوریه، تحولات منطقه را وارد مرحله جدیدی کرد. اقدام نظامی روسیه در شرایطی عملیاتی شد که باراک اوباما با وجود برخی اختلاف نظرهای جدی واشنگتن با تهران و مسکو در موضوعات مختلف جهانی، دوشنبه گذشته طی نطق خود در نشست سازمان ملل از روسیه و تهران دعوت کرد به مبارزه با داعش بپیوندند. این چرخش موضع کاخ سفید در حالی است که طی بحران چهار ساله سوریه، تأکید واشنگتن بر ضرورت حذف بشار اسد از ساختار سیاست و قدرت کشورش موجب شده بود ایران و روسیه به عنوان حامیان جدی رئیس جمهوری سوریه، به مشارکت در عملیات غرب علیه داعش تمایلی نشان ندهند. هرچند؛ رئیس جمهوری ایالات متحده در نطق سازمان ملل خود، باز هم اسد را مورد شدیدترین انتقادها و اتهام ها قرار داد و مستقیم و غیرمستقیم، امکان بقای او در رأس قدرت سوریه را نفی کرد، اما برای ترغیب تهران و مسکو؛ از مدت ها قبل تغییر دیپلماسی امریکا در قبال بحران سوریه را در دستور کار قرار داده که نمونه عینی آن در سخنان سه شنبه گذشته اوباما نمود یافت؛ آنگاه که او بازهم ضرورت رفتن اسد را یادآور شد اما آن را به دوره زمانی پس از شکست داعش موکول کرد. به فاصله دو روز از اعلام این موضع، جنگنده های روسی به مواضع داعش یورش بردند و می توان انتظار داشت تلاش های آشکار و پنهان امریکا برای مجاب کردن تهران به حضور در میان کشورهای فعال علیه داعش در سوریه نیز افزایش یابد. اما سؤال اینجاست که چه عواملی واشنگتن را به بازنگری اساسی دیپلماسی خود درباره تحولات سوریه وادار کرد؟ امیرعلی ابوالفتح؛ کارشناس مسائل امریکا و خاورمیانه در روزنامه ایران نوشت: آنچه در سوریه به عنوان اعتراض به برخی نابسامانی های درونی مطرح بود، بسرعت به اقدامات گروه های افراطی و خشونت ورزی تبدیل شد که وارد جنگ با ارتش سوریه شدند. در دو سال نخست این اتفاقات کشورهای غربی نه تنها چشم خود را بر آن بستند، بلکه به شکل آشکار و پنهان حمایت های سیاسی، مالی و تسهیلاتی را در اختیار گروه های خشونت ورز قرار دادند. تا زمانی که فعالیت های گروه های افراطی فقط متوجه سوریه بود، اکثر این اقدامات به نظر غربی ها قابل اغماض به نظر می رسید و بر کناره گیری بشار اسد پافشاری می شد. اما از زمانی که جریان های خشونت ورز خواسته یا ناخواسته رو در روی غرب قرار گرفتند و حملات خودشان را هم علیه دولت اسد و هم علیه غرب سازماندهی کردند، بتدریج در غرب نسبت به تحمل گروه های افراطی و خشونت ورز در سوریه تردید ایجاد شد. با تشکیل آنچه تحت عنوان حکومت خلیفه ای داعش از آن یاد می شود، غرب به ناگاه در برابر پدیده ای قرار گرفت که دیگر در کنترلش قرار نداشت و به عنوان یک دشمن قلمداد می شد. اقداماتی که داعش انجام داد، از سر بریدن خبرنگار غربی تا کشتار ایزدی ها و تا نابود کردن آثار باستانی در عراق و سوریه نشان داد تا زمانی که غرب نسبت به پدیده تروریسم برخورد دوگانه داشته باشد، این خطرها پابرجا خواهد بود. در این مرحله یک نقطه عطف بروز پیدا کرد و آن این بود که نشان داد داعش و گروه های همپیمان با القاعده فقط تهدیدی علیه منافع غرب در خاورمیانه نخواهند بود که اگر این طور بود، شاید غرب همچنان آن را تحمل می کرد و تحولات خاورمیانه را نادیده می گرفت. اما با افزایش خطر بازگشت تروریست های اروپایی پیوسته به داعش، به کشورهای خود و تشدید فرآیند پناهندگی اتباع سوری و عراقی به غرب بحران به اروپا هدایت می شود و در این مرحله بود که غرب بتدریج پذیرفت بدون تلاش برای حفظ ثبات در سوریه و تحکیم ساختارهای موجود برای مبارزه با داعش راهی برای مبارزه با داعش و گروه های همپیمانش وجود ندارد. به همین دلیل طی چند ماه گذشته بتدریج کشورهای غربی به موضع کشورهایی نظیر جمهوری اسلامی ایران و روسیه که تأکید داشتند ابتدا باید ریشه خشونت ها فروکش پیدا کند و سپس درباره آینده سیاسی سوریه و عالی ترین مقام اجرایی آن یعنی رئیس جمهوری سوریه گفت وگو شود، نزدیک شدند. در هفته های اخیر مشخص شده است که غربی ها آماده هستند با وجود تلاش هایی که تاکنون علیه شخص بشار اسد انجام داده اند، با اسد یا نمایندگانش پشت میز مذاکره بنشینند. زیرا در حال حاضر خطر مشترکی وجود دارد که به طور همزمان نظام سوریه، امنیت جمهوری اسلامی ایران، منافع روسیه در خاورمیانه و منافع حیاتی اروپا و امریکا را تهدید می کند. نباید فراموش کنیم که مهاجرت پناهجویان به اروپا فقط یک مسأله انسانی و اخلاقی نیست، بلکه این وضعیت می تواند تهدید کننده موجودیت اتحادیه اروپا باشد و موجب بروز اختلافات اساسی میان اعضای آن شود. براساس این دلایل شاهد یک تغییر موضع آشکار در مواضع کشور های غربی هستیم. این در حالی است که روسیه صراحتاً اعلام کرده است حفظ نظام سوریه جزو منافع حیاتی روسیه قلمداد می شود و مسکو تحت هیچ شرایطی حاضر به چشمپوشی از منافعش در سوریه نخواهد بود. به همین دلیل هواپیماهای پیشرفته نظامی روسیه در سوریه فرود آمدند و خطر رویارویی نظامی بین ائتلاف به رهبری امریکا و روسیه در سوریه به وجود آمده است. بنابراین برای فروکش کردن یک بحران غیرقابل کنترل در آینده غرب دیدگاه خودش را به سمت دیدگاه ایران و روسیه متمایل کرده و امیدهایی ایجاد شده است که به دلیل تهدیدهای مشترک راه حلی ایجاد شود که براساس آن بعد از شکست تروریست ها در سوریه در یک فرآیند دموکراتیک و براساس آنچه مردم سوریه خواهان آن هستند، امکان انتقال قدرت فراهم شود. تا این مرحله قدم هایی در این مسیر برداشته شده است. هم جمهوری اسلامی ایران طرحی در دست تهیه دارد، هم روسیه اعلام کرده است که طرحی تدوین کرده و هم کشورهای غربی به رهبری امریکا در تلاش برای رسیدن به یک طرح هستند. بنابراین به نظر می رسد از مجموعه طرح های ارائه شده از سوی طرفین ماجرا امکان رسیدن به یک راه حل نهایی ایجاد شود. این امیدواری در حالی تقویت می شود که فرآیند اجرایی توافق هسته ای میان ایران و «۱+۵» بزودی آغاز می شود. فرآیندی که موجب کاهش بی اعتمادی میان ایران به عنوان یک طرف اصلی در موضوع سوریه و امریکا و متحدانش به عنوان طرف مقابل خواهد شد و زمینه گفت وگو و مصالحه در این باره و رسیدن به راه حل سیاسی بحران سوریه را تقویت خواهد کرد. www.fa.shafaqna.com
شنبه ، ۱۱مهر۱۳۹۴
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: شفقنا]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 23]