واضح آرشیو وب فارسی:جوان آنلاین: پسلرزههاي كشف يك ميدان گازي
نویسنده : مترجم: وحيد حاجيپور
پس از يك سال سخت و طاقت فرسا دولت مصر اخيراً اخباري خوب دريافت كرده است. شركت اني ايتاليا از كشف بزرگترين ذخاير گازي در درياي مديترانه در سواحل مصر خبر داده است. شركت اني ايتاليا اين ميدان جديد گازي را يك «ابرغول» ارزيابي كرده كه ميتواند نيازهاي مصر به گاز طبيعي را طي دهههاي آينده تأمين كند.
اين خبر خوبي براي عبدالفتاح السيسي رئيسجمهور مصر است كه وارد دومين سال حكومت خود ميشود و ميتواند موجب تقويت جايگاه داخلي و منطقهاي وي شود، البته زماني كه اين ميدان گازي به بهره برداري كامل برسد، راهي طولاني در پيش خواهد بود تا تقاضاي داخلي را تأمين كند كه در نهايت ميتواند موجب كاهش هزينههاي مصر براي تأمين انرژي مورد نياز شود.
اين مسئله براي دولت مصر عاقلانه خواهد بود تا از اين صرفه جويي براي بهبود معيشت مردم و سرمايه گذاري در زيرساختها، بهداشت و آموزش مردم استفاده كند.
در سال 2003، پس از كشف ذخاير بزرگ و احداث خط لولهها و تأسيسات توليد گاز مايع طبيعي (ال ان جي)، مصر صادرات گاز به اردن، اسرائيل و سوريه را آغاز كرد. دولت مصر همچنين طرحهاي بلندپروازانهاي براي صادرات گاز به تركيه و لبنان داشت. اين مسئله همزمان با افزايش تقاضاي داخلي مصر شد. بر اساس آمارهاي صندوق آلماني مارشال، طي سالهاي 2000 تا 2012 ميلادي، مصرف كلي انرژي در مصر 6/5 درصد رشد داشته ولي تقاضاي گاز طبيعي بيش از 7/8 درصد افزايش يافته است.
تا سال 2012 ميلادي، گاز 50 درصد كل تقاضاي انرژي در مصر را تأمين ميكرده است. اين رقم در سال 2000 ميلادي به كمتر از 35 درصد رسيده بود. گرچه توليد با افزايش روبهرو شده ولي اين مسئله اجتنابناپذير بوده كه تقاضا از عرضه پيشي خواهد گرفت و قيمتهاي يارانهاي موجب رشد تقاضاي صنعتي، تجاري و خانگي براي گاز ميشود.
تا سال 2015 ميلادي، ميهماني تمام شد. به علت رشد تقاضاي داخلي براي انرژي، مصر ديگر صادر كننده خالص گاز طبيعي نبوده است. پس از تكذيبهاي اوليه از سوي دولت مصر، قاهره اوايل سال 2015 ميلادي واردات گاز از اسرائيل را از طريق يك شركت امريكايي آغاز كرد. اين در شرايطي بود كه مصر در يك دهه گذشته صادر كننده گاز به اسرائيل بوده است. مصر در شرايطي گاز اسرائيل را با قيمتهاي جهاني وارد كرد كه در 10 سال قبل از آن گاز طبيعي را با قيمتهاي بسيار كمتري به اسرائيل صادر ميكرد.
علاوه بر واردات گاز از اسرائيل، دولت مصر تفاهمنامهاي را با قبرس امضا كرد تا مطالعات امكان سنجي احداث خط لوله زير آب را براي صادرات گاز به مصر انجام دهند. سياستگذاران مصري در نهايت تصميم گرفتهاند عرضه گاز به بازار داخلي را كاهش دهند.
گرچه بهره برداري از ميدان جديد گازي موسوم به پروژه «ظهر» سالها زمان خواهد برد ولي اين پروژه ميتواند تأثير زيادي در تقويت اعتبار اقتصادي مصر داشته باشد. در كشوري كه در ماههاي تابستان با اوج كمبود انرژي روبهرو است، عرضه انرژي يكي از مهمترين اولويتها به شمار ميرود.
پيش از آنكه محمد مرسي در سال 2013 ميلادي سرنگون شود، به خاطر كمبود شديد برق بارها مورد سرزنش قرار گرفت. دولت مصر به اهميت تأمين انرژي ارزان براي دستيابي به ثبات پي برده است، البته كشف ميدان جديد گازي در درياي مديترانه زنگ خطر را براي سياستگذاران اسرائيلي به صدا درآورده است. يوال اشتاينيتز وزير انرژي اسرائيل گفته است كه كشف ميدان گازي در مصر را دردناك ارزيابي كرده است. در واقع، به رغم كشف ذخاير بزرگ گازي در آبهاي اسرائيل، قرارداد بين شركت نوبل انرژي و گروه «دلك» با موانع مقرراتي در اسرائيل روبهرو شده است. انتشار خبر كشف ميدان گازي در مصر موجب كاهش ارزش سهام توليدكنندگان گاز در بورس اسرائيل شده است.
كشف ميدان گازي جديد در مصر همچنين ميتواند بر توليد گاز اسرائيل نيز تأثير منفي داشته باشد. زماني كه پروژه «ظهر» به بهرهبرداري برسد، اين مسئله نه تنها بر صادرات گاز اسرائيل به مصر تأثير خواهد داشت بلكه بر تحولات گازي منطقه از جمله قراردادهاي احتمالي صادرات گاز به قبرس و تركيه نيز تأثير گذار خواهد بود.
اكنون مسئله اصلي اين است كه اين ميدان گازي چقدر سريع ميتواند به بهره برداري برسد و به چه قيمتي. دولت مصر هنوز جزئيات مربوط به هزينه اين پروژه را منتشر نكرده است و مهمتر اينكه نحوه توزيع درآمد حاصل از اين ميدان گازي چگونه خواهد بود.
علاوه بر اين نگرانيها، قيمت ال ان جي نيز در بازارهاي جهاني به واسطه برخي عوامل با كاهش روبهرو شده است. نخست اينكه، ژاپن كه پس از فاجعه فوكوشيما به يكي از بزرگترين مصرف كنندگان الانجي جهان تبديل شده بود، اخيراً رآكتورهاي اتمي خود را مجدداً به كار انداخته و اين مسئله موجب كاهش تقاضاي ال ان جي شده است.
دوم آنكه، ظرفيت توليد و عرضه ال ان جي در سراسر جهان افزايش يافته و اين مسئله فشار زيادي را بر قيمت وارد كرده است. در نهايت اينكه، با توافق هستهاي ايران، تهران احتمالاً سرمايهگذاري در قابليتهاي توليد ال ان جي را افزايش خواهد داد تا به توليدكننده بزرگي در منطقه تبديل شود. هند نيز پيش از اين تمايل خود را براي امضاي قرارداد 22 ميليارد دلاري توليد ال ان جي با ايران اعلام كرده است.
اگر ذخاير گازي كشف شده براي تأمين تقاضاي داخلي مصر طي دهههاي آينده كافي باشد، اين مسئله ميتواند خبر خوبي براي دولت مصر باشد كه منابع مالي آزاد شده بيشتري را براي ساير بخشهاي اقتصادي مثل بهداشت و آموزش در اختيار خواهد داشت.
منبع: انديشكده بروكينگز
منبع : روزنامه جوان
تاریخ انتشار: ۳۱ شهريور ۱۳۹۴ - ۲۰:۴۲
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: جوان آنلاین]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 88]