تبلیغات
تبلیغات متنی
محبوبترینها
ساقدوش کیست ؟ | وظیفه ساقدوش در مراسم عقد و عروسی چیست ؟
قایق‌سواری تالاب انزلی؛ تجربه‌ای متفاوت با چاشنی تخفیف
چگونه ویزای توریستی فرانسه را بگیریم؟
معرفی و فروش بوته گرافیتی ریخته گری
بهترین بروکر برای معاملات فارکس در سال 2024
تجربه رانندگی با لندکروز در جزیره قشم؛ لوکس‌ترین انتخاب
اکسپرتاپ: 10 شغل پردرآمد برای مهاجران کاری در کانادا
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1816608916
سرمایه اجتماعی چیست؟
واضح آرشیو وب فارسی:ایرنا: سرمایه اجتماعی چیست؟ شیراز- ایرنا- این روزها درنشریات ودیگررسانه های گروهی برخلاف تصورات گذشته از لغت سرمایه می شنویم که سرمایه اجتماعی فلان کشورافزایش یافته یا در نظام حکومتی کشوری سرمایه اجتماعی کاهش یافته است ودراین اواخربا تاسی از تحقیقات جامعه شناسی کشورها بحث سنجش سرمایه اجتماعی نیز درکشورما روی میز تصمیم گیران اجتماعی وفرهنگی قرارگرفته است .
اگرچه به گفته مسئولان از استان فارس درسنجش سرمایه اجتماعی خبرهای خوبی به گوش می رسد ولی مادراین نوشته تلاش خواهیم کرد ضمن گریزی به سابقه طرح عنوان سرمایه اجتماعی یا عناوین مشابه با استفاده از منابع مکتوب والکترونیکی موجودمعنا ومفهوم آن را از دید دانشمندان فن بررسی وویژگی های جوامعی را که در آن سرمایه اجتماعی وجود دارد تشریح کنیم البته سرمایه اجتماعی را یک مفهوم مرکب که دارای سه بعد :ساختار،محتوا،کارکرد است می توان تلقی نمود که ساختاراجتماعی آن ،همان شبکه ارتباطات اجتماعی است ومحتوای آن عبارت از اعتماد وهنجارهای اجتماعی است وکارکرد آن نیز همان عمل متقابل اجتماعی است وسرمایه اجتماعی صرفا یک سازه نظری نیست بلکه سازه ای سیاستی هم هست که امروزه جایگاه رفیعی را در سیاستگذاری عمومی واجتماعی پیدا کرده است .چنین اهمیتی باعث شده که فرایند ،جهت و آهنگ تغییرات جامعه در ساخت های اجتماعی ،فرهنگی ،اقتصادی وسیاسی ونیزپیامدهای سیاستگذاری عمومی واجتماعی شناسایی وتحلیل شود. مقدمه :در دیدگاه سنتی مدیریت توسعه سرمایه های اقتصادی ،فیزیکی ،ونیروی انسانی مهم ترین نقش را ایفا می کردند اما در عصر حاضر برای توسعه ، بیش تر از آن که نیازمندسرمایه اقتصادی ،فیزیکی و انسانی باشیم نیازمند سرمایه اجتماعی هستیم .زیرا بدون این سرمایه استفاده از دیگرسرمایه ها به طوربهینه صورت نمی گیرد .در جامعه ای که فاقد سرمایه اجتماعی کافی است سایرسرمایه ها ابتر می مانند و تلف می شوند .از این روست که موضوع سرمایه اجتماعی محور اصلی مدیریت در سازمان ها محسوب می شود ومدیرانی موفق قلمداد می شوند که بتوانند در ارتباط با جامعه به تولید و توسعه سرمایه اجتماعی بیش تری نایل شوند .مفهوم سرمایه اجتماعی در سال های اخیر در حوزه های گوناگون علوم اجتماعی، اقتصاد و اخیرا در علوم سیاسی مطرح شده است. سرمایه اجتماعی :عبارت است از ارتباطات و شبکه های اجتماعی که می توانند حس همکاری و اطمینان را در میان افراد یک جامعه پدید آورند. در این میان نباید از نقش نهادهای مدنی و دمکراتیک و نیز نقش دولت در گشودن چنین فضاهایی غافل شد. به هر روی، امروز بر جامعه شناسان ثابت شده که یکی از ابعاد مهم هر توسعه ای توجه به سرمایه های اجتماعی است. از این رو سرمایه اجتماعی، یکی از مهمترین شاخصه های رشد و توسعه هر جامعه ای به شمار می آیدچراکه انسان به طور ذاتی در تعامل با دیگران نیازهای خود را برطرف ساخته و گذران امور می کند. اثرات این کنش های متقابل در نقش آنها تا حدی است که حذف آن، زندگی را غیر ممکن می سازد. اما در این میان دانشمندان علوم اجتماعی با نگرشی کنجکاوانه در جوامع به شناسایی این کنش ها پرداخته و به مجموع عواملی پی برده اند که آن را سرمایه اجتماعی نامیده اند. مفهوم سرمایه اجتماعی در برگیرنده مفاهیمی همچون اعتماد، همکاری و همیاری میان اعضای یک گروه یا یک جامعه است که نظام هدفمندی را شکل می دهند و آنها را در جهت دستیابی به هدف های ارزشمند هدایت می کند. سرمایه اجتماعی را می توان حاصل روابط مبتنی بر اعتماد در جامعه دانست و آن را به مجموع منابعی که در ذات روابط سازمان اجتماعی به وجود می آیند و زندگی اجتماعی را دلنشین تر و مطلوبتر می سازند اطلاق کرد .جامعه ای از سرمایه اجتماعی برخوردار است، که مردمان درمراودات با یکدیگرودر ارتباط با سازمانها از سهولت ،سادگی و انعطاف بسیاربالایی برخوردارباشند.ویژگیهای جوامع و سازمانهایی که از سرمایه بالایی برخوردارند:1-ازسهولت ارتباطی بیش تری میان اعضا و ارباب رجوع برخورداند2-شهروندان از راحتی و آسایش بیش تری بهره مند هستند.3-سازمان ها قادربه فعالیت بهتر و بیشتر می باشندونتایج مطلوبتری را به جامعه ارائه می کنند .4-جامعه را جواعتمادواطمینان عمومی فرا گرفته وروابط مبتنی براعتماد برقرارمی باشد. سرمایه فیزیکی با ایجاد تغییرات درمواد برای شکل دادن به ابزارهایی که تولیدرا تسهیل می کنند به وجود می آیداماسرمایه انسانی با تغییردادن افراد از طریق مهارت ها و توانایی های جدیدبه آنان پدید می آید و آن ها را توانا می سازدتابه شیوه های جدیدی رفتارکنند.سرمایه اجتماعی نیز هنگامی ایجادمی شودکه روابط میان افراد به شیوه ای دگرگون شودکه کنش های میان آنان تسهیل شود.بدین ترتیب سرمایه اجتماعی در روابط بین افرادیا گروه ها تجسم پیدا می کندوبیش تر از سرمایه فیزیکی و انسانی می تواند فعالیت های جمعی را تسهیل کند.از این رو شناخت عوامل موثر در تقویت یا تضعیف سرمایه اجتماعی می تواند در گسترش ابعاد سرمایه اجتماعی کمک کرده و موجب افزایش عملکرد اجتماعی و اقتصادی افراد در جوامع شود. مفهوم سرمایه اجتماعی که پیشینه جامعه شناسانه دارد، بستر مناسبی برای بهره وری سرمایه انسانی و فیزیکی و راهی برای نیل به موفقیت قلمداد می شود. مدیران و کسانی که بتوانند در سازمان، سرمایه اجتماعی ایجاد کنند، راه کامیابی شغلی و سازمانی خود را هموار می سازند.امروزه سرمایه اجتماعی نقشی بسیار مهمتر از سرمایه فیزیکی و انسانی در جوامع ایفا می کند و شبکه های روابط جمعی و گروهی انسجام بخش میان انسان ها و سازمان هاست. از این رو در غیاب سرمایه اجتماعی، سایر سرمایه ها اثربخشی خود را از دست می دهند و بدون سرمایه اجتماعی پیمودن راه های توسعه و تکامل فرهنگی و اقتصادی ناهموار و دشوار می شود.گلن لوری، سرمایه اجتماعی را مجموع منابعی می داند که در ذات روابط خانوادگی و در سازمان اجتماعی جامعه وجود دارد و برای رشد شناختی یا اجتماعی کودک یا جوان سودمند است. بن پرات، در تعریف سرمایه اجتماعی، روابط بین افراد یک خانواده، گروهی از دوستان یا شرکای یک شرکت را به صورت رابطه F تعریف می کند و به بررسی اثرات این رابطه بر مبادلات اقتصادی می پردازد.ویلیامسن و بیکر، که به دنبال مطالعات بن پرات در پی بررسی شیوه اثرگذاری یک سازمان اجتماعی بر عملکرد نهادهای اقتصادی بوده اند مجموعه ای از مطالعات را پایه گذاری کرد ه اند که اقتصاد نهادی نام گرفته است. بیکر نشان داده است که چگونه روابط میان سوداگران در بازار فوق العاده عقلانی شده بورس تجاری شیکاگو توسعه می یابد، حفظ می شود و بر فعالیت داد و ستد تاثیر می گذارد.از نظر پیربوردیو، سرمایه اجتماعی حاصل جمع منابع بالقوه و بالفعلی است که نتیجه مالکیت شبکه بادوامی از روابط کمابیش نهادینه شده آشنایی و شناخت متقابل بین افراد - یا به بیان دیگر عضویت در گروه - است. شبکه ای که هر یک از اعضای خود را از پشتیبانی سرمایه جمعی برخوردار می کند و آنان را مستحق اعتبار می سازد. البته سرمایه اجتماعی مستلزم شرایطی به مراتب بیش از وجود صرف شبکه پیوندها است. در واقع پیوندهای شبکه ای می بایست از نوع خاصی باشند، یعنی مثبت و مبتنی بر اعتماد. برخلاف بوردیو، کلمن از واژگان مختلفی برای سرمایه اجتماعی کمک گرفت. وی مفهوم سرمایه اجتماعی را از ابعاد مختلف بررسی کرد. کلمن برای تعریف سرمایه اجتماعی از کارکرد آن کمک گرفت و تعریفی کارکردی از سرمایه اجتماعی ارائه داد و نه تعریفی ماهوی. بر این اساس سرمایه اجتماعی شیء واحد نیست بلکه انواع چیزهای گوناگونی است که چند ویژگی مشترک دارند: همه آنها شامل جنبه ای از یک ساخت اجتماعی هستند و کنش های معین افرادی را که در درون ساختار هستند تسهیل می کنند. سرمایه اجتماعی مانند شکل های دیگر سرمایه مولد است و دستیابی به هدف های معینی را که در نبود آن دست یافتنی نخواهد بود، امکان پذیر می سازد. سرمایه اجتماعی مانند سرمایه فیزیکی و انسانی کاملا تعویض پذیر نیست اما نسبت به فعالیت های به خصوصی تعویض پذیر است.شکل معینی از سرمایه اجتماعی که در تسهیل کنش های معینی ارزشمند است ممکن است برای کنش های دیگر بی فایده یا حتی زیان مند باشد. بنابراین از نظر کلمن سرمایه اجتماعی شامل یک چارچوب اجتماعی است که موجب تسهیل روابط میان افراد درون این چارچوب می شود، به گونه ای که فقدان آن ممکن است در دستیابی به هدف معین هزینه بیشتری به افراد آن جامعه تحمیل کند. از نظر پاتنام، سرمایه اجتماعی آن دسته از ویژگی های زندگی اجتماعی، شبکه ها، هنجارها و اعتماد است که مشارکت کنندگان را قادر می سازد تا به شیوه ای موثرتر اهداف مشترک خود را تعقیب کنند. به بیان دقیق تر سرمایه اجتماعی از طریق افزایش وتقویت هنجارهای مستحکم بده - بستان، تسهیل جریان اطلاعات از جمله اطلاعات مربوط به شهرت کنشگران و تجسم موفقیت های گذشته سعی دارد به تحقق کنش جمعی کمک کند. پاتنام بین دو شکل اولیه سرمایه اجتماعی تمایز قائل می شود که عبارت است از: سرمایه اجتماعی ارتباط دهنده (یا جامع) و سرمایه اجتماعی درون گروهی (یا انحصاری). سرمایه اجتماعی ارتباط دهنده، افراد متعلق به تقسیمات اجتماعی متنوع را گرد هم می آورد و سرمایه اجتماعی درون گروهی، هویت های انحصاری را تقویت کرده و باعث حفظ همگنی می شود. فوکویاما سرمایه اجتماعی را مجموعه ای از هنجارهای موجود در سیستم های اجتماعی می داند که موجب ارتقای سطح همکاری اعضای آن جامعه شده و سبب پایین آمدن هزینه های تبادلات و ارتباطات می شود. فوکویاما سرمایه اجتماعی را به عنوان یک پدیده جامعه شناختی مورد توجه قرار می دهد. به نظر او سرمایه اجتماعی با شعاع اعتماد ارتباط تنگاتنگی دارد و هرچه قدر شعاع اعتماد در یک گروه اجتماعی گسترده تر باشد، سرمایه اجتماعی نیز زیاد خواهد بود و به تبعیت از آن میزان همکاری و اعتماد متقابل اعضای گروه نیز افزایش خواهد یافت. آنچه از تعاریف متعدد سرمایه اجتماعی برمی آید این است که این مفهوم دربردارنده مفاهیمی همچون اعتماد، همکاری و روابط متقابل بین اعضای یک گروه بوده به نحوی که گروه را به سمت دستیابی به هدفی که بر مبنای ارزش ها و معیار رایج در جامعه مثبت تلقی شود، هدایت می کند. لذا آنچه از این تعریف استنباط می شود این است که هر چند ممکن است سرمایه اجتماعی به دلیل تقویت نیروهای جاذبه بین اعضای یک گروه و نیروهای دافعه بین گروه های متفاوت لزوما عامل مثبتی در یک جامعه به شمار نیاید ولی قطعا برای پیشبرد و سهولت در عملکرد اقتصادی، اجتماعی جوامع یک عامل ضروری به شمار می رود. بنابراین میزان سرمایه اجتماعی در یک جامعه می تواند نشان دهنده شکاف موجود بین آن جامعه یا یک جامعه برخوردار از یک نظام دموکراسی با حداکثر کارایی در نظام اقتصادی، اجتماعی باشد. اهمیت سرمایه اجتماعی: در دو دهه اخیر مفهوم سرمایه اجتماعی در زمینه ها و اشکال گوناگون به عنوان یکی از کانونی ترین مفاهیم، ظهور و بروز یافته است، هر چند شور و شوق زیادی در بین صاحب نظران و پژوهشگران مشابه چارچوب مفهومی و ابزار تحلیلی ایجاد کرد،لیکن نگرش ها، دیدگاه ها و انتظارات گوناگونی را نیز دامن زده است. افزایش حجم قابل توجه پژوهش ها در این حوزه بیانگر اهمیت و جایگاه سرمایه اجتماعی دربستر های متفاوت اجتماعی است. به طور کلی میزان سرمایه اجتماعی در هر گروه یا جامعه ای نشان دهنده میزان اعتماد افراد به یکدیگر است. همچنین وجود میزان قابل قبولی از سرمایه اجتماعی موجب تسهیل کنش های اجتماعی می شود، به طوری که در مواقع بحرانی می توان برای حل مشکلات از سرمایه اجتماعی به عنوان اصلی ترین منبع حل مشکلات و اصلاح فرآیندهای موجود سود برد. از این رو شناسایی عوامل موثر در تقویت یا تضعیف سرمایه اجتماعی اهمیت بسزایی دارد. داود ایوبی فرماندار سابق خرم بید
31/06/1394
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ایرنا]
[مشاهده در: www.irna.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 45]
-
اجتماع و خانواده
پربازدیدترینها