محبوبترینها
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
خرید بیمه، استعلام و مقایسه انواع بیمه درمان ✅?
پروازهای مشهد به دبی چه زمانی ارزان می‌شوند؟
تجربه غذاهای فرانسوی در قلب پاریس بهترین رستوران‌ها و کافه‌ها
دلایل زنگ زدن فلزات و روش های جلوگیری از آن
خرید بلیط چارتر هواپیمایی ماهان _ ماهان گشت
سیگنال در ترید چیست؟ بررسی انواع سیگنال در ترید
بهترین هدیه تولد برای متولدین زمستان: هدیه‌های کاربردی برای روزهای سرد
در خرید پارچه برزنتی به چه نکاتی باید توجه کنیم؟
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1826621475
این خانه دیگر همسایه ندارد
واضح آرشیو وب فارسی:جام جم آنلاین:
یک نصف روز با ساکنان سالخورده یکی از قدیمی‌ترین خانه‌های محله بازار تهران این خانه دیگر همسایه ندارد حاج علی درویش مبهوتیان و پسرش حاج کاظم را شاید شما نشناسید، اما قدیمی‌های بازار بزرگ تهران آنها را بخوبی می‌شناسند؛ این پدر و پسر به اندازه صد سال خاطره دارند از وجب به وجب کوچه‌های بازار بزرگ تهران. مو سپید کرده‌اند در گذر ایام زیر سقف تاریک گذرهای شلوغ بازار و حالا تاریخ زنده روزگاری هستند که داستانش را فقط باید در کتاب‌ها خواند؛ روزهایی که بازار قلب تپنده تهران بود؛ شلوغ و پررفت و آمد، با حجره‌های کوچک و بزرگی که حجره‌دارانش جایی همان نزدیکی‌ها خانه داشتند، در کوچه پس‌کوچه‌های منتهی به بازار؛ جایی مثل سه‌راه نایب علی و گود زنبورک‌خانه.
حاج علی و حاج کاظم، از اهالی قدیمی همین محل هستند؛ آن قدر قدیمی که می توانید با آنها همراه شوید و تقویم اتفاقات تاریخی طهران قدیم را با تمام جزئیاتش با مرور خاطرات آنها ورق بزنید. این پدر و پسر از معدود بازمانده های نسل قدیم بازار هستند؛ آدم هایی که دل به دل بازار و گذرهای تنگ و باریکش داده اند از سال ها پیش و دل نمی کنند از این همه هیاهو و شلوغی. قدیمی هایی که هنوز زیر سقف یکی از معدود خانه های این منطقه سراسر تجاری زندگی می کنند؛ در بنایی 370 متری، قدیمی و پر از خاطره از گذشت روزگار. از ابتدا تــا انتهای کوچــه شهید صراف ها را که بروید، فقط این خانه هنوز خانه مانده است. ساختمان های دیوار به دیوار خانه این پدر و پسر و ساختمان های روبه رویی از ابتدا تا انتهای کوچه، حالا کارگاه هایی کوچک و بزرگ اند؛ انبارهایی شلوغ برای کالاهایی که در بازار به فروش می رسند. حاج علی و حاج کاظم بازمانده هایی تنها هستند از روزگاری که دیگر نشانش هم کم کم از روی نقشه تهران حذف می شود. کوچه ها و محله هایی که حالا مدت هاست اسم عوض کرده اند و دیگر کسی آنها را با نام قدیم شان نمی شناسد حتی اگر نشان شما برای رسیدن به این خانه گذر معروف لوطی صالح باشد. خانه ای بدون همسایه ساختمان ها شانه به شانه هم قد کشیده اند روی تن کوچه از خیلی سال پیش؛ از همان زمان که صدای بازی بچه های محل، بعدازظهرهای این کوچه قدیمی را قرق می کرد تا حالا که دیگر نه بچه ای مانده و نه محله ای. تا همین امروز که چرخی های بازار امان بریده اند از کوچه؛ همین امروز که از سر صبح کارگرها یکی یکی می آیند و از خم کوچه نگذشته، هر کدام در یکی از خانه ها را می کوبند و چند دقیقه بعد پا می گذارند به دنیای پشت ورودی خانه ها. در که بسته می شود، آنها هم گم می شوند در هیاهوی دنیایی که پشت دیوار این خانه ها قد کشیده در این سال ها. حالا هر کدام از این خانه ها یک دنیای کوچکند برای خودشان. کارگاه هایی با چند کارگر و کارفرما، با دستگاه های برش بزرگ و کوچک، چرخ های خیاطی، گلدوزی و... خانه های کوچه صراف ها، زیر آفتاب بی رمق این روزهای شهریور ماه هنوز سرپا ایستاده اند. پشت درهای یکی از این خانه ها، زندگی به سبک طهران قدیم جریان دارد هنوز؛ جایی که حاج علی مبهوتیان و پسرش زندگی می کنند، خانه ای بزرگ است و قدیمی. حاج علی از وقتی خانه نشین شده، روز و شبش را در یکی از اتاق های طبقه دوم می گذراند. اتاق، پنجره بزرگی دارد رو به کوچه. کوچه اما آن کوچه قدیم نیست. از صبح کارگرها چرخی ها و موتوری ها مثل مورچه روی تن کوچه بالا و پایین می روند. حاجی دل ندارد پشت این پنجره بایستد و پایین را نگاه کند. قدیم ها اینجا که می ایستاد، بچه های محل دنبال یک توپ پلاستیکی خیس و عرق کرده به این طرف و آن طرف می دویدند. بچه های خود حاجی هم در همین کوچه قد کشیدند و بزرگ شدند. حالا اما کوچه و آدم هایش برای حاج علی ناآشنا هستند. حاجی دیگر کسی را نمی شناسد، همسایه ها یکی یکی از این محل رفته اند. حاجی از این تنهایی دل پری دارد: «قدیم وضعیت این طور نبود. از اینجا تا سرگذر لوطی صالح تا حمام چال، همه همدیگر را می شناختند، با هم سلام علیک داشتند. مثل الان نبود که آدم حتی همسایه دیوار به دیوارش را هم نشناسد؛ تازه اگر همسایه داشته باشد. نه مثل ما که دیگر اینجا همسایه هم نداریم.» تنهایی آدم هایی از نسل دیروز حاج علی 98 ساله است؛ از 15 سالگی پایش به بازار و شلوغی اش باز شده، اول روبه روی دبیرستان حافظ در بازار کیلویی ها قهوه خانه داشته و بعد به سرای حاج محسن بالاتر از چهارسوق اسباب کشی کرده و از سال 1340 هم مالک کوچک ترین قهوه خانه ایران است؛ فضایی به مساحت دو مترمربع در نزدیکی مدرسه عبدالله خان، سر یک گذر باریک؛ قهوه خانه ای عجیب با استکان های شماره دار و مشتری های ثابت. چراغ قهوه خانه را سال ها حاج علی روشن نگه داشته و حالا پسرش حاج کاظم، مسئول اداره آنجاست.
برای حاج کاظم هم که 59 سال پیش، دو کوچه پایین تر از خانه فعلی و در همین محله به دنیا آمده و در همین کوچه قد کشیده، جوانی کرده و بزرگ شده، کوچه های این محل یک قاب پر از خاطره اند. خاطره یک عمر زندگی: «محله ما یکی از قدیمی ترین محله های تهران است؛ نقشه های تهران قدیم را که نگاه کنید، امکان ندارد گود زنبورک خانه در آنها مشخص نشده باشد؛ این محله ماست. خانه ما همین جا از اول اینجا بوده. کوچه های این محله بیشترشان دو تا شهید دارند؛ مثل کوچه برادران شهید سیدآقا. برادران شهید صراف ها، برادران شهید معظم و... اینها همه رفقا و بچه محل های ما بودند، حالا فقط ما مانده ایم. وقتی بین دیوارهای این کوچه ها راه می رویم، این دیوارها انگار ما را محاکمه می کنند؛ مدام یاد گذشته می افتیم؛ گذشته ای که دیگر نشانی از آن باقی نمانده؛ آن ارزش ها آن باورها همه از بین رفته است. همه بازاری ها قبلا خانه شان دم بازار بود؛ فاصله خانه تا محل کارشان پنج دقیقه بود. در محله حمام چال اصلا مغازه ای وجود نداشت، سراسر محله خانه بود. ما همین جا در این محله فوتبال بازی می کردیم، الان همه آن خانه ها کیپ تا کیپ مغازه شده اند.» امنیت بازار تحت تاثیر تجاری شدن بافت مسکونی تجاری شدن خانه های فرسوده بافت قدیمی بازار، فقط بحث از بین رفتن هویت و تاریخ گذشته این محله ها نیست. خوب که دقیق شوید، به مشکلات و معضلات دیگری می رسید که حاج کاظم به عنوان یکی از افرادی که مدت هاست با آنها درگیر است پشت سرهم ردیف می کند: «یک خطر بزرگ این خانه ها که حالا انبار و کارگاه شده اند، این است که امنیت بازار را تهدید می کنند. این خانه ها همه قدیمی هستند با سن بالای 35 سال. حالا بیشترشان یا انبار شده اند یا کارگاه. مشکل اینجاست که برق این خانه ها یک کنتور دارد که آن هم صنعتی نیست، خانگی است، اما از صبح تا شب چند تا دستگاه خیاطی و برش و... با همین برق کار می کنند. بجز این در هر کدام از اتاق های این خانه ها حداقل پنج کارگر کنار هم پیراهن می دوزند؛ آن هم در اتاقی که نه نور کافی دارد و نه فضا و بهداشت مناسبی؛ بحث آسیب های اجتماعی و کارگرهای خانمی که به صورت هفتگی در این کارگاه ها مشغول کار می شوند هم به کنار. این کارگاه ها و انبارها هیچ کدام مجوز ندارند. اصلا معلوم نیست چه کسی می آید و چه کسی می رود. شهرداری هر وقت جدیت به خرج می دهد، می آید جلوی اینها یک بلوک سیمانی می گذارد کارگاه چند وقت تعطیل می شود بعد دوباره درش را باز می کنند و از روی همین بلوک سیمانی رفت و آمد می کنند.» قصه ساکنان این خانه، قصه زندگی آدم هایی است از نسل قدیم بازار. آنها نمی توانند از این خانه، این کوچه و این گذر دل بکنند. چراغ این کوچه به حضور آنها روشن است. حاج علی و حاج کاظم هم که بروند، پرونده ساکنان قدیمی این کوچه هم مثل بقیه کوچه های قدیمی بازار برای همیشه بسته می شود؛ دیگر کسی نیست که از تاریخی که بر این کوچه و آدم هایش گذشته به اندازه هزار و یک شب قصه بگوید. کاهش جمعیت مسکونی بازار معاون شهرسازی و معماری منطقه 12 تهران با تاکید بر این که در حال حاضر شاهد کاهش حضور شهروندان در این منطقه برای زندگی هستیم، می گوید: یکی از مهم ترین دلایل این کاهش جمعیت، تبدیل خانه های مسکونی به انبار و کارگاه های تولیدی پشتیبان برای بازار تهران است. مهدی حضرتی می گوید: در مقایسه نسبت سرشماری سال 85 با سرشماری سال 90 جمعیت منطقه 12 به طور قابل توجهی کاهش پیدا کرده است که دلیل آن می تواند کمبود خدمات پشتیبان سکونت در این منطقه باشد. مینا مولایی جامعه
سه شنبه 24 شهریور 1394 ساعت 05:45
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: جام جم آنلاین]
[مشاهده در: www.jamejamonline.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 66]
-
اجتماع و خانواده
پربازدیدترینها