واضح آرشیو وب فارسی:جوان آنلاین: لطفاً ترم تابستان را با حرارت برگزار كنيد!
لزوم كاهش سالهاي تحصيل دانشجويان، دغدغه بسياري از مسئولان و كارشناسان حوزه آموزش عالي است...
نویسنده : محدثه چيتگرها
لزوم كاهش سالهاي تحصيل دانشجويان، دغدغه بسياري از مسئولان و كارشناسان حوزه آموزش عالي است، مسئله پراهميتي كه دورهاي در قالب چهار طرح از جمله حذف واحدهاي درسي غيرضروري، كاهش سقف واحدها، ارائه برخي دروس بهصورت مجازي و سه ترمي شدن سال تحصيلي پيگيري شد؛ اما رسيدن به هدف مذكور مستلزم استفاده صحيح و بهينه از امكانات موجود است كه متأسفانه اين موضوع اكثراً مورد غفلت واقعشده و نمونه آن توقف يا نيمهوقت شدن فعاليت دانشگاهها در تابستان است. اساتيد و دانشجويان، در حالي هرساله تابستان را در تعطيلات ميگذرانند كه مسئولان دانشگاهها و مديران گروههاي آموزشي ميتوانند با گرفتن تصميماتي دقيق و تدوين برنامهريزي صحيح به ترم تابستاني بهعنوان ترم سوم تحصيلي اعتبار داده و آن را به شكل جدي و رسمي برگزار كنند. اين در حالي است كه ترم تابستاني در بسياري از دانشگاههاي كشور به ارائه چند درس عمومي محدود ميشود و عملاً ما را به اهداف برگزاري ترم تابستاني مثل تأثير مثبت آن در كاهش طول تحصيلي دانشجويان و افزايش بهرهوري از امكانات، نميرسانند. برگزاري ترم درسي دانشگاهي در فصل تابستان هميشه موافقين و مخالفين خودش را داشته است؛ هم بين مسئولان و كارشناسان، هم ميان اساتيد و هم بين دانشجويان؛ اما بهواقع برگزاري ترم تابستان چه معايب و مزايايي دارد؟ آيا ميتوان تدبيري انديشيد كه فصل تابستان براي دانشجويان فصل بيكاري و بطالت محسوب نگردد؟ ازجمله مزاياي ترم تابستان ميتوان به موارد زير اشاره كرد: 1- كوتاه شدن دوره تحصيل دانشجويان، از مهمترين مزيتهاي برگزاري ترم تابستاني است. اين مسئله هم از جهت فردي و هم از جهت اجتماعي اهميت زيادي دارد. با كوتاه شدن دوره تحصيل، افراد بهاصطلاح در زندگي شخصيشان (خصوصاً پسرها) جلو ميافتند، چراكه زودتر ميتوانند دوره سربازي را بگذرانند، شغل پيدا كنند و ازدواج كنند. در واقع ميتوان گفت كاهش سنوات تحصيل به شكل دومينووار باقي مراحل زندگي فرد را سرعت ميبخشد. از نظر اجتماعي هم نيروي انساني موردنياز جامعه، در زمان كمتري به بازدهي رسيده و وارد جامعه و بازار كار خواهد شد. 2- كوتاه شدن دوره تحصيل از دو جهت براي نظام آموزش عالي مفيد است؛ از طرفي باعث ميشود افرادي كه خواهان ورود به دانشگاه براي تحصيل هستند زودتر بتوانند وارد سيستم آموزش عالي شوند و از طرف ديگر تا حدي در هزينهها صرفهجويي ميشود، چراكه اساتيد در تابستان حقوقشان را دريافت ميكنند و اگر تدريس داشته باشند از هزينههاي دانشگاه به ميزان قابلتوجهي كاسته ميشود. 3- برخي از دانشجويان به دلايل مختلف از جمله تداخل زماني كلاسها، ارائه نشدن واحد درسي، قبول نشدن در امتحان و... درترم بهار و پاييز از برنامه تحصيليشان عقب ميمانند و ترم تابستان ميتواند اين عقبماندگي را جبران كند. 4- خيلي از دانشجويان از زمان فراغت زيادي كه در سه ماه تابستان دارند ناراحتند و معتقدند اين دوره تعطيلي بسيار طولاني است و وقتشان به هدر ميرود. برگزاري ترم تابستان ميتواند اين معضل را تا حد زيادي حل كند. همچنين اين موضوع نوعي پيوستگي و جدا نشدن از فضاي علمي را براي دانشجويان به ارمغان ميآورد. اما برگزاري ترم تابستان در برابر مزايايي كه دارد، موانع و معايبي هم دارد: 1- ترم پاييز و بهار تقريباً چهار ماهه است؛ اما ترم تابستان در بهترين حالت دو ماه بيشتر زمان ندارد و همين موضوع باعث ميشود خيلي از اساتيد و دانشجويان با برگزاري ترم تابستاني موافق نباشند. مخالفين ترم تابستاني معتقدند كوتاهي زمان باعث افت كيفيت آموزشي خواهد شد و در واقع فعاليت علمي انجامشده از عمق كافي برخوردار نخواهد بود. 2- يكي ديگر از دلايل عدم رغبت دانشجويان به برگزاري ترم تابستاني، فقدان امكانات آموزشي و مرتبط با فضاي دانشگاهي ازجمله كتابخانه، آزمايشگاه، سلفسرويس، خوابگاه دانشجويي و هزينه داشتن آن براي دانشجو (البته در برخي از مراكز دانشگاهي) است. 3- از ديگر مشكلات برگزاري ترم تابستان شرايط جوي نامناسب (گرماي هوا) است كه باعث ميشود خيلي از دانشجويان رغبتي به شركت در ترم تابستاني نداشته باشند. 4- نبود اساتيد خوب در ترم تابستان، علت ديگري است براي عدم رغبت دانشجويان به ترم تابستان. عدهاي از اساتيد به دليل كوتاه بودن فرصت ترم تابستان با آن موافق نيستند در نتيجه درسي براي تدريس انتخاب نميكنند. همچنين برخي از اساتيد بيشتر سفرهايشان را (داخلي و خارجي) در بازه سه ماهه تابستان برنامهريزي و انجام ميدهند. عدهاي از اساتيد هم خستگي دو ترم ديگر را دليلي براي مخالفتشان با برگزاري ترم تابستان بيان ميكنند! 5- از دلايل ديگر برگزار نشدن ترم تابستاني، به حدنصاب نرسيدن واحدهاي درسي است، چراكه ترم مذكور اختياري است. 6- عدهاي از كارشناسان مخالف برگزاري ترم تابستاني معتقدند تابستان زمان خوبي را به اساتيد براي بهروز كردن دروسشان براي ترمهاي بعدي ميدهد. همچنين در مراكز آموزش عالي كه بيشتر دانشجويان در مقاطع تحصيلات تكميلي هستند، رسيدگي به كارهاي پاياننامه آنها توسط اساتيد بيشتر در تابستان انجام ميشود. با توجه به مزايا و معايبي كه براي برگزاري ترم تابستان ذكر شد به نظر ميرسد نبايد اين موضوع را بهطوركلي قبول يا رد كرد. ميتوان با شناخت دقيق شرايط، برنامهريزي صحيح و راهبردي براي چگونه برگزاري آن انديشيد. بهعنوان راهحل موضوع مذكور، چند پيشنهاد در قالب سه دسته ارائه ميشود. بخش اول بخشي است كه بايد با همراهي و هماهنگي وزارت علوم و مراكز آموزش عالي صورت بگيرد و شامل اقداماتي است همچون: رفع موانع قانوني و آئيننامهاي - فراهم كردن امكانات آموزشي و خدماتي براي دانشجويان در فصل تابستان همچون سايت، كتابخانه، خوابگاه، آزمايشگاه، سلف و... - در نظر گرفتن شرايط تشويقي براي اساتيدي كه براي ترم تابستان فرصت ميگذارند. - كاستن هزينههايي كه دانشجو بايد براي شركت در ترم تابستان بپردازد. (ازجمله شهريه ترم و هزينههاي جانبي) بخش دوم مربوط به اقداماتي است كه اساتيد بايد انجام دهند: - اساتيد با تشويق دانشجويان (چه به شكل زباني و چه با در نظر گرفتن نمره يا امتياز تشويقي) به شركت در ترم تابستان ميتوانند دانشجويان را به اين امر راغب كنند. نقش اساتيد در تغيير اين فرهنگ رايج بين عوام كه «تابستان فصل خوردن و خوابيدن است!» خصوصاً در بين دانشجويان، بسيار پررنگ و مؤثر است. - اساتيد بهجاي اينكه ترم تابستان را بهطوركلي نفي كنند به راهكارهايي بينديشند كه بشود از اين فرصت به بهترين نحو استفاده كرد. براي مثال اساتيد هر رشته بسته به واحدهاي درس رشته مذكور، واحدهايي را براي ارائه در تابستان انتخاب كنند كه بيشتر فضاي پژوهشي- تحقيقي داشته باشد. با اين روش ميتوان بخشي از ترم را بهصورت معمول و حضوري سر كلاس درس برگزار كرد و بخش ديگر كه كار دانشجو محور بوده و «شامل مطالعه و تحقيق ميشود»، بهصورت غيرحضوري شكل بگيرد و از دانشجو خواسته شود براي راهنمايي خواستن از استاد از روشهاي مجازي (ايميل، شبكههاي اجتماعي و...) استفاده كند. با اين روش بسياري از موانع برگزاري ترم تابستان همچون به هدر رفتن زمان سه ماهه دانشجويان و افت كيفيت آموزشي برطرف ميشود. همچنين در بخشي از ترم كه بهصورت غيرحضوري تعريف ميشود اساتيد هم فرصت بهروز كردن منابع درسي براي ترمهاي بعدي را دارند و هم ميتوانند اندكي استراحت كنند. - كمك ديگري كه از دست اساتيد براي برگزاري ترم تابستان برميآيد هماهنگي تاريخ مسافرتهايشان با زمانهاي تعطيلي بينترم است. در موارد زيادي واحد درسي صرفاً به خاطر نبود استاد در تابستان ارائه نميشود. بخش سوم مربوط به تلاش خود دانشجويان است: - تلاش و پيگيري دانشجويان از مسئولان دانشگاه و اساتيد براي برگزاري ترم تابستان كمك زيادي به تسهيل ماجرا ميكند. - انجام كار علمي باكيفيت در ترم تابستان و سرسري نگرفتن آن توسط دانشجويان، (شركت منظم در كلاسها، انجام تكاليف يا تحقيقات محوله و مطالعه و تحقيق باكيفيت و منظم) اساتيد را متقاعد و دلگرم خواهد كرد. همچنين فعاليت علمي خوب دانشجويان در ترم تابستان و تقاضاي ارائه باكيفيت واحد درسي از اساتيد، مسئله افت كيفي آموزش را تا حد بسيار زيادي رفع ميكند. - از آنجا كه ترم تابستان اختياري است يكي از عوامل مهم در برگزاري آن و تشكيل كلاسهاي بيشتر، به حدنصاب رسيدن كلاسهاست و اين امر وابسته به استقبال دانشجويان است. - بيان فوايد شركت در ترم تابستان براي دانشجويان ورودي و سال پاييني در قالب گفتوگو، نشريات دانشجويي، مصاحبه با اساتيد، مصاحبه با دانشجويان موفقي كه اين تجربه را داشتهاند، ميتواند به استقبال دانشجويان از برگزاري ترم تابستان كمك كند.
منبع : روزنامه جوان
تاریخ انتشار: ۲۳ شهريور ۱۳۹۴ - ۱۷:۳۶
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: جوان آنلاین]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 39]