واضح آرشیو وب فارسی:ایرنا: وقتی که آب هم آب می رود - زهرا موسوی* تصور داشتن دنیای بدون آب برای یک لحظه وحشت زا و غیر قابل باور است اما این تهدید واقعی لحظه به لحظه زندگی همه موجودات زنده را احاطه می کند و متاسفانه شمارش معکوس زندگی بدون آب از هم اکنون آغاز شده است.
آب مایه حیات و نعمتی محدود است که زندگی همه موجودات زنده ریز و درشت و رونده و ثابت زنده جهان هستی به این مایع بستگی دارد و اکنون همین آب به یک بحران و چالش اساسی برای همه کشورهای دنیا تبدیل شده و این وضعیت در منطقه گرم و خشک خاورمیانه جدی تر است و خشکسالی قرین و همنشین مردمان این دیار شده است. نیاز به آب به عنوان اصلی ترین مایه حیاتی برای همه اکوسیستم زنده و غیر زنده حتی جامدات یک خواسته اساسی است اما افزایش روز افزون جمعیت، کاهش منابع آبی، نیاز به مصرف بیشتر، عدم استفاده بهینه از آب و منابع محدود آبی موجب شده که روند آب رفتن آب و تسریع در کاهش این گرانبهاترین آفریده خداوند در این سال ها به یک حقیقت محض تبدیل شود. در این میان متاسفانه کم نیستند افراد بی مبالات و سهل انگاری که آگاهانه یا ناآگاهانه در مصرف آب به طریق مختلف زیاده روی می کنند و حتی گاهی برخی موضوع کمبود آب را به سخره می گیرند. شاهد مدعا برای واقعیت تلخ مصرف غیر اصولی آب است، کشت محصولات کشاورزی آب بر، نیاز مداوم برخی صنایع کوچک و بزرگ به آب و از همه مهمتر مشاهده شستن پیاده روها، خودروها و معابر عمومی و باغبانی برخی ها با آب شرب است که صحنه های عادی و روتین اما دردناکی است که همواره می بینیم. همچنین استفاده از آب شرب لوله کشی برای مواردی چون شست وشوی قالی و پتو بویژه در اواخر اسفند هر سال به مناسبت نوروز، شستن خودروهای سواری و گاهی اتوبوس و کامیون، آبیاری درختان و فضای سبز، ساختمان سازی، شست و شوی حیاط منازل و گاه محل کار باعث اتلاف و هدر رفت این هدیه گرانبهای الهی می شود. اما تلخ تر از کمبود و هدر رفت بی رویه آب، برخورد غیر اصولی مردم با این موضوع است چرا که هنوز جمعیت زیادی از جامعه در همه سطوح تحصیلی و شغلی به این باور نرسیده اند که حیاتی ترین مایه زندگی در سیاره آبی در حال تحلیل رفتن و ته گرفتن است. در واقع می توان ادعا کرد پذیرش قبول کمبود و بحران آب به عنوان یک واقعیت از سوی عامه مردم هنوز جدی گرفته نشده و اقشار مختلف جامعه این ادعای گزنده را با مصرف غیر بهینه و ولنگارانه آب به خوبی ثابت و نمایان ساخته اند. با توجه به خشکسالی های پی در پی و کاهش نزولات جوی در سال های اخیر و احتمال تداوم آن در آینده، خطر کمبود آب و کاهش منابع آبی را به یک حقیقت تلخ محض بدل کرده که حفظ این مایع زندگی بخش برای نسل کنونی و نسل های آتی توجه بیشتر مردم، دستگاه های نظارتی و فرهنگی را می طلبد. اکنون بسیاری از رودخانه های دایمی و فصلی، چشمه ها، تالاب ها و دریاچه ها، سفره های زیرزمینی کشور یا خشک شده یا در آستانه خشک شدن قرار دارند و با توجه به اقلیم اصلی کشور که در منطقه گرم و خشک خاورمیانه قرار گرفته یک زنگ خطر جدی محسوب می شود. نبود آب مخاطرات و زیان های جبران ناپذیر زیادی را برای انسان ها و همه اکوسیستم طبیعی کره زمین در پی خواهد داشت و به زعم کارشناسان در صورت ادامه روند خشکسالی و کمبود آب، جهان به سوی جنگ آب پیش می رود. و اکنون آموزش و فرهنگ سازی برای مصرف بهینه آب و برخورد اصولی با این مقوله باید بعنوان یک ضرورت در میان جامعه نهادینه و فرهنگ سازی شود و مردم مساله کمبود آب را بپذیرند و نسل های آتی نیز از همان دوران کودکی در مهدهای کودک و دبستان آموزش مصرف درست آب را فرا گیرند. یکی از عوامل کمبود آب در استان ایلام کاهش بارندگی هاست به طوری که سال گذشته بارندگی ها به میزان 30 درصد، منابع آبی 60 درصد و منابع آب زیرزمینی بالای 90 درصد کاهش داشته است.با توجه به کمبود بارش ها در سال های اخیر سطح منابع آبی این استان امسال نسبت به سال گذشته حدود 50 درصد کاهش داشته است.با وجود این کاستی ها یکی از نکات تاسف برانگیز مصرف خارج از استاندارد آب در استان ایلام است به گونه ای که میزان مصرف استاندارد آب بین 150 تا 200 لیتر در شبانه روز است که در برخی نقاط استان این میزان تا 450 لیتر نیز می رسد.استان ایلام دارای 45 هزار و 544 مشترک آب روستایی و 110 هزار مشترک خانگی شهری، صنعتی و اداری است، حجم تولید آب در این استان در بخش شهری سال گذشته 38 میلیون مترمکعب بوده که رشدی معادل 5.3 درصد در بخش خانگی داشته و طی دو سال گذشته حجم مصارف آب مشترکان خانگی استان 53 میلیون متر مکعب بوده است.به زعم کارشناسان 93 درصد آب شرب تصفیه شده در این استان به مصارف کشاورزی و دامپروری می رسد و تولید محصولات آب بری چون محصولات جالیزی، کشت سبزی، برنج، آبیاری به روش سنتی، تامین آب مورد نیاز احشام و مکانیزایسون نبودن اراضی کشاورزی نیز مزید بر علت افزایش مصرف آب است.از اهداف و برنامه های کشور در سال های اخیر در حوزه کشاورزی مدیریت آب با استفاده از اجرای سیستم نوین آبیاری و تشویق کشاورزان برای نکاشتن محصولات آب بر، استفاده از طرح های گلخانه ای متناسب با محیط زیست برای کاهش هدر رفت و مصرف آب بوده است.از 19 سال پیش تاکنون کشور ایران در یک دوره خشکسالی قرار گرفته و میانگین بارش کل کشور 189 میلی متر بوده است.میزان بارندگی امسال در مقایسه با سال گذشته 13 درصد و نسبت به دراز مدت 21 درصد کاهش داشته است و با تداوم این روند در سال های آتی، معضلات و کمبودهای بخش آب همچون نبود آموزش و فرهنگ صحیح مصرف آب، نبود مدیریت منابع آبی، برداشت بی رویه از سفرهای زیرزمینی و سایرمنابع تامین آب، هدر رفت روان آب ها بیشتر از گذشته نمایان و آشکار می شود.چه خوش گفته اند که آب مایه آبادانی و حیات است و هر کجا آب باشد آبادانی و خرمی هم هست.اکنون وظیفه داریم در برابر این موهبت گرانبهای الهی احساس مسوولیت بیشتری داشته و ضمن مصرف بهینه و درست، حفظ ذخایر و منابع محدود آب برای نسل های آتی و سایر جاندارانی که خداوند به آنها حق حیات بخشیده را جدی تر بگیریم. خبرنگار ایرنا در مرکز ایلام
22/06/1394
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ایرنا]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 11]