واضح آرشیو وب فارسی:ایرنا: به بهانه روز ملی سینما/ سینمای اقتباسی روی صندلی های تاشو شهرکرد- ایرنا - سینما به عنوان رسانه چه بخواهد یا نخواهد، به مخاطب وابسته است و این مخاطب است که آینده یک جریان سینمایی را مشخص می کند.
در مقایسه با سینما، تلویزیون تاثیر بیشتری بر روی مخاطبان گذاشته است و سینما نتوانسته مانند تلویزیون تا این حد مخاطب را به خود وابسته کند که یکی از مهمترین دلایل آن دسترسی آسان به تلویزیون است.دسترسی آسان به تلویزیون، بزرگترین خطری است که در آینده سینما را با همه نخبه پروری اش تهدید می کند.اما کیفیت پایین برنامه های تلویزیونی در تولید آثار داستانی، آنقدر ذائقه مخاطب را تحت تاثیر گذاشته که سینمای گیشه پسند نیز این روزها برای فروش بالا، از قدرت چهره های تلویزیونی شده، بهره می گیرد.گونه های سینمایی یا ژانرهای مختلف آن گاهی در برابر ذائقه ها تسلیم می شوند و از این تنوع گونه ها، تنها نامی در خاطره ها و یادها باقی می ماند.با این اوصاف، بیست و یکم شهریورماه روز ملی سینماست، روز هنری که خاستگاه زیبایی شناسی بصری دارد و باید راه خود را از تلویزیون جدا کند.روز ملی سینما فرصت مغتنمی برای آسیب شناسی ژانرهای سینمایی در ایران است، چرا که سینما، به شکلی جامع همه هنرهای تصویری را در خود نهفته دارد اما باید، مرز بین تله فیلم و فیلم سینمایی برای همیشه روشن شود.حضور تعدادی از کارگردانان تلویزیون محور در یکی دو دهه اخیر در سینما، آثار سینمایی را شبیه "تله فیلم"ˈ کرده است و این فیلمها تنها بر روی پرده های سینما یکی دو ماه باقی می ماند اما پس از آن از یادها می رود.براساس استانداردهای جهانی، فیلم های تلویزیونی بیشتر جنبه سرگرمی دارند، در حالی که یک اثر سینمایی تاریخ ساز است و گاهی برخی از آثار سینمایی هرگز با هدف سرگرمی ساخته نمی شود بلکه کلاس درسی برای مخاطب است.سینما، براساس برخورداری طبقات اجتماعی، قابل تولید است اما سینمای ماندگار همیشه آبشخوری فلسفی، شاعرانه، داستانی و حتی رویکرد متافیزیکی دارد.در یک اثر سینمایی، میزانسن ها، دکوپاژها، میزان نورپردازی، نوع گریم، نگاتیو، نوع بازی کاراکترها و حتی مباحث منتقدان بسیار متفاوت تر است از یک تله فیلم و از این رو منتقدان حرفه ای هنر هفتم، تله فیلم ها را به رسمیت نمی شناسند. اگر چه سینمای ایران در ابتدا، کار خود را با سطحی نگری به بی ارزش ترین موضوعات جامعه آغاز کرد و منتقدان محصولات این هنر به آن نام فیلم فارسی اطلاق کردند، اما در ادامه تعدادی از کارگردانان رویکردی شاعرانه را پیش گرفتند و توانستند تاریخ سینمای ایران را رقم بزنند. ˈفیلم فارسیˈ به صورت یک عنصر لایه نگر، قشرنگر و سطحی نگر از سوی برخی از کارگردانان به عنوان یک پدیده سرگرم کننده مطرح شد و رژیم پهلوی برای زدایش فرهنگی بر تولید این نوع از فیلم های ضدفرهنگی تاکید داشت. اما کارگردانانی هم بودند که گیشه را رها کرده و به مفهوم واقعی تاریخ ساز سینما فکر می کردند و از این رو به سینمای اقتباسی و ادبی رو آوردند.ادبیات غنی ایران باعث شد تعدادی از نویسندگان به عنوان فیلمنامه نویس وارد این جهان تصویری شوند و از موتیف های ادبیات غنای ایران، متن های ماندگار برای سینمای ایران بنویسند.این امر در سینمای جهان امر رایج بوده و تعدادی از فیلمهای ماندگار نیز ریشه در ادبیات داشته اند.در بین آثار سینمایی پدرخوانده، کازابکلانکا، برباد رفته، تمام مردان رییس جمهور، کابوی نیمه شب، سکوت بره ها و آثار دیگری بر اساس داستان ها و ادبیات منتشر شده ساخته شد. در بین سینماگران ایرانی نیز کارگردان های چون داریوش مهرجویی، ناصر تقوایی، مسعود کیمیایی، بهرام توکلی، بهمن فرمان آرا، امیر نادری، کیومرث پوراحمد و ابراهیم فروزش بیشترین بهره را از ادبیات در آثار خود گرفته اند.نگاه فلسفی به سینما باعث شد، فیلم های معناگرا در ایران تولید شود و فیلم فلسفه که برخاسته از ˈفلسفه فیلم ˈ است یا به تعبیری فیلم متافیزیکی یا فیلم های معناگرا بود از لابلای همین اثار اقتباسی بیرون آید.با این حال تعدادی از این کارگردانان، سینمای خود را نه اقتباسی بلکه سینمای مولف دانسته و متن سینمایی را بازنویسی خود معرفی می کردند.در بین مخاطبان، آثار و نوشته های هوشنگ مرادی کرمانی بیشتر مورد توجه قرار گرفت و آثار چون مهمان مامان به کارگردانی داریوش مهرجویی و قصه های مجید به کارگردانی کیومرث پوراحمد بیشتر در ذهن مخاطب ماندگار بود.نویسنده کتاب مربای شیرین و قصه های مجید دراین باره می گوید: آثاری که فیلم های اقتباسی بوده اند، قابل قبول است. هوشنگ مرادی کرمانی درگفت وگو با ایرنا افزود: فیلم مهمان مامان داریوش مهرجویی بر اساس یکی از قصه های من کار شد.وی گفت: تعدادی از کارگردانان سینما از جمله داریوش مهرجویی،محمد علی طالبی، کیومرث پوراحمد و ابراهیم فروزش از آثار داستانی بنده در آثار خود استفاده کردند که قابل قبول است. سینما اکنون در عرصه جهانی هنر به یک زبان مشترک در بین مخاطبان تبدل شده و کارگردانان باید از این زبان مشترک برای معرفی تمدن و فرهنگ ایرانی اسلامی بیشترین بهره را ببرند.گزارش از محمود رییسی 2097/ 6014/ 1596
21/06/1394
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ایرنا]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 55]