تبلیغات
تبلیغات متنی
محبوبترینها
بهترین هدیه تولد برای متولدین زمستان: هدیه‌های کاربردی برای روزهای سرد
در خرید پارچه برزنتی به چه نکاتی باید توجه کنیم؟
سه برند برتر کلید و پریز خارجی، لگراند، ویکو و اشنایدر
مراحل قانونی انحصار وراثت در یک نگاه: از کجا شروع کنیم؟
چگونه برای دریافت ویزای ایران اقدام کنیم؟ مدارک لازم و نکات کاربردی
راهنمای خرید یو پی اس برای مراکز درمانی و بیمارستانی مطابق الزامات قانونی
آیا طلاق توافقی نیاز به وکیل دارد؟
چگونه ویزای آفریقای جنوبی را به آسانی دریافت کنیم؟ راهنمای قدم به قدم
همه چیز درباره ویزای آلمان و مراحل دریافت آن
چرا پاسارگاد به عنوان یکی از مهم‌ترین آثار تاریخی ایران شناخته می‌شود؟
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1820880185
مروری بر حیات ابوریحان بیرونی؛ اندیشمند و ستاره شناس ایرانی
واضح آرشیو وب فارسی:ایرنا: مروری بر حیات ابوریحان بیرونی؛ اندیشمند و ستاره شناس ایرانی تهران- ایرنا- ابوریحان بیرونی دانشمند بزرگ و از ذخایر علمی ایران زمین محسوب می شود، منجم و ریاضی دانی که در زمینه های مختلف، آثار ارزشمندی از خود برجای گذاشته که این پشتکار و عشق او به علم و تحقیق در میان دانشمندان اسلامی در آن دوره ها بی نظیر و استثنایی بوده است.
ابوریحان محمد بیرونی در شهریور 352 خورشیدی در نزدیکی شهر کاث خوارزم زاده شد و چون در بیرون منطقه ی خوارزم به دنیا آمد به ابوریحان بیرونی شهرت یافت. درباره ی خانواده ی وی اطلاعات چندانی در دست نیست، تا آن جا که پژوهش ها نشان می دهد، او در کودکی یا نوجوانی، پدرش را از دست داد و همراه مادرش زندگی کرد.ابوریحان بیرونی مطالعه و تحصیل علم را نزد ریاضی دان و ستاره شناس مشهوری به نام ابونصر منصور، فراگرفت و از 17 سالگی به انجام دادن فعالیت های علمی پرداخت. وی پس از مدتی از خوارزم به خراسان رفت و سپس راهی ری و طبرستان (مازندران کنونی) و جرجان(نزدیکی مازندران امروزی) شد. در جرجان مدتی در دستگاه قابوس وشمگیر، امیر دانش دوست آن دیار گذراند و کتاب «آثارالباقیه» را تالیف کرد. قابوس وشمگیر، به این دانشمند پشنهاد وزارت داد اما او نپذیرفت و چند سال بعد به خوارزم بازگشت و دربار ابوالعباس مامون ابن مامون خوارزمشاه وارد شدکه مردی دانشمند بود.محمود غزنوی، در پایان سده ی چهارم خورشیدی، خوارزم را تصرف کرد و ابوریحان بیرونی را با خود به غزنه برد. وی از آن پس همراه لشگرکشی های سلطان محمود به هندوستان راه یافت و زبان سانسکریت آموخت. ابوریحان بیرونی همچنین کتاب «قانون مسعودی» را به نام مسعود غزنوی نگاشت. این اندیشمند کتابنامه ای از آثار زکریای رازی تهیه و فهرستی از آثار خود را به آن پیوست کرد. این فهرست به دلیل تدوین در پایان عمر ابوریحان بیرونی ناقص باقی مانده است. با آنکه بخش مهمی از آثار او از میان رفته، برخی از اثرهای وی شامل تحقیق ماللهند، التفهیم لاوایل صناعت التنجیم و آثار الباقیه عن القرون الخالیه می شود. او همچنین مقاله هایی در مورد زمین پیمایی و جغرافی ارایه داده و شیوه های اندازه گیری زمین و فاصله های روی آن را به وسیله ی مثلث بندی معرفی کرده است.ابوریحان بیرونی تا آخر عمر در غزنه زندگی کرد و در پایان عمر، نابینا و ناشنوا شد. سرانجام او پس از سال ها تلاش و کوشش در راه علم و دانش در پایان سده ی 429 یا اوایل سده ی 430 خورشیدی درگذشت. در مورد محل درگذشت وی اختلاف است و محل آن مشخص نیست.سیزدهم شهریور به پاس تلاش های این دانشمند برجسته، روز بزرگداشت ابوریحان بیرونی نامیده شد. او ستاره شناس و تقویم شناس فرهیخته بود که با چیرگی بر دانش های روزگار خویش، مسیر پیشرفت علوم زمانه را هموار ساخت.**پژوهشگر گروه اطلاع رسانی ایرنا به مناسبت بزرگداشت ابوریحان بیرونی با «یونس کرامتی» استاد پژوهشکده ی تاریخ علم دانشگاه تهران به گفت و گو پرداخت.یونس کرامتی در مورد ایرانی بودن ابوریحان بیرونی گفت: «و أمّا أهلُ خوارزم، و إن کانوا غُصْناً من دَوْحَةِ الفرسِ و نَبْعَةً من سَرْحَتِهم» مردم خوارزم، شاخه ای از درخت تناور ایرانی و قومی از آنان هستند. ابوریحان بیرونی در 80 سال زندگی خود آثار پرشماری را تالیف کرد که تعداد آنها 135 کتاب بوده است اما این نظر که اثرهای وی 150 کتاب محسوب می شود، درست به نظر نمی آید.این استاد تاریخ در ادامه اظهار داشت: خود ابوریحان بیرونی فهرست آثارش را تا سال 427 هجری قمری تهیه کرده که در آن نام103 کتاب به صورت دقیق آورده شده است. برپایه ی این فهرست نکته های جالبی به دست می آید، از جمله ی آن که وی آثارالباقیه را در 391 قمری تالیف کرد. این کتاب تا 427 هجری قمری همچنان در دست تکمیل بود و مطلب هایی به آن افزوده می شد که به همین دلیل در حال حاضر اختلاف های زیادی در نسخه های آن موجود است.وی در مورد شیوه ی پژوهش های علمی این اندیشمند، بیان داشت: وی از لحاظ شیوه ی پژوهش بسیار پیش تر از روزگار خود بود و به زبان های فارسی و عربی تسلط کامل داشت و زبان سانسکریت را نیز به خوبی می دانست. افزون بر این به نظر می رسد که با زبان های یونانی و سریانی نیز به اندازه ی بر طرف کردن نیازهای خود آشنا بود. این توانایی ها در کنار پژوهش های ژرف وی در تاریخ (به ویژه تاریخ علوم) و تسلط فراوانش بر نظریه های علمی زمان خود، وی را بسیار توانا ساخت. در واقع می توان گفت، در میان دانشوران دوره ی اسلامی هیچ فردی، از لحاظ دلبستگی به آزمودن ناآزموده ها، یارای برابری با ابوریحان بیرونی را نداشته است. با توجه به شیوه ی ویژه ای که وی در پژوهش داشت، می کوشید تا به جای توجه به شنیده ها و سرسپردن به دیدگاه های بسیار مشهور منسوب به دانشوران پیشین، تا آن جایی که امکان داشت، درستی یا نادرستی گزاره ها را مورد ارزیابی قرار دهد. این چنین بود که وی احکام نجوم را باور نداشت و بسیاری از باورهای به ظاهر علمی را با آزمودن کنار گذاشت.استاد دانشگاه تهران در مورد تاثیر ابوریحان بر دانشمندان بعدی خود، اظهار کرد: یکی از نکته های جالب توجه تاثیر اندک وی بر دانشمندان بعدی است. در واقع تاثیر ابوریحان بیرونی بر سیر اندیشه ی علمی در مقایسه با تاثیر ابن سینا بسیار ناچیز بود، در حالی که آثار او چه از لحاظ اصالت و چه از نظر شیوه ی علمی دست کم از دیدگاه پژوهشگران روزگار ما، بسیار برتر از آثار ابن سینا محسوب می شود. اما ابن سینا در بیشتر سال های فعالیت علمی خود در دربار آل بویه به سر برد و در آن روزگار به دانش و دانشوران و بحث های علمی بهای بسیار می دادند و آزاد اندیشی در هنگامه ی آنان رواج بسیار داشت. در حالی که ابوریحان بیرونی به جز نزدیک به یک سالی که در ری به سر برد، هرگز به محدوده ی آل بویه گام نگذاشت و نیمه ی دوم عمر خویش را که دوران بهره وری علمی او بود، در دربار سلطان های متعصب غزنوی گذراند و آنان با هر گونه آزاد اندیشی به سختی برخورد می کردند.یونس کرامتی در پایان در مورد تاریخ دقیق درگذشت ابوریحان بیرونی، گفت: غضنفر تبریزی تاریخ مرگ ابوریحان بیرونی را به نقل از ابوالفضل سرخسی، که گویا از مریدان او بوده، بیست و هفتم آذر 427خورشیدی(سوم رجب 440قمری) عنوان می کند و با استناد به منابعی دیگر عمر ابوریحان را 77 سال و هفت ماه قمری بر می شمارد. این همان قول مشهوری محسوب می شود که بسیاری بر آن اعتماد کرده اند. اما خود ابوریحان بیرونی در مقدمه ی الصیدنه فی الطب که یگانه دست نویس شناخته شده ی آن به خط غضنفر تبریزی است، تاکید کرده که سنش از 80 سال گذشته و به سبب ضعف بینایی و شنوایی ، به ناچار کتاب را با دستیاری شخصی به نام نهشعی نگاشته و در نتیجه تاریخ نگارش این کتاب نمی تواند زودتر از 429خورشیدی(442 قمری) باشد. از طرف دیگر در متن موجود زین الاخبار گردیزی، که در 429-430 خورشیدی(442-443 قمری) نوشته شده، در میانه ی باب شانزدهم آمده است: «چنین شنیدم از خواجه ابوالریحان محمد بن احمد البیرونی رَحِمَه الله که گفت ...». اگر عبارت «رحمه الله» افزوده ی کاتبان نباشد آنگاه می توان گفت که ابوریحان بیرونی اندکی پس از نگارش صیدنه و در پایان 429 یا آغاز 430 خورشیدی(پایان 442 یا آغاز 443قمری) به دیدار حق شتافته است. گردیزی پس از بیان این عبارت بسیاری از مطالب تحقیق ماللهند را در کتاب می آورد. پس شاید بتوان گفت که ابوسعید گردیزی از شاگردان وی بوده و یکی از آثاری که بر استاد می خوانده، همین تحقیق ماللهند بوده است.*منابع:- صفا، ذبیح الله. تاریخ علوم عقلی در تمدن اسلامی، تهران: امیرکبیر 1356.- حاکمی، اسماعیل. تحلیل نثر فارسی ابوریحان بیرونی و برخی از فواید لغوی التّفهیم، تهران: 1356.- بیرونی، ابوریحان. المجاهر فی معرفة الجواهر.- بیرونی، ابوریحان. آثار الباقیه.- مقیمی، غلامحسین. زندگی و اندیشه سیاسی ابوریحان، نشریه علوم سیاسی دانشگاه باقرالعلوم (ع)، 1381.*گروه اطلاع رسانی(مهدی احمدی)پژوهشم**9362**2002**9131
12/06/1394
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ایرنا]
[مشاهده در: www.irna.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 93]
-
اجتماع و خانواده
پربازدیدترینها