محبوبترینها
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
خرید بیمه، استعلام و مقایسه انواع بیمه درمان ✅?
پروازهای مشهد به دبی چه زمانی ارزان می‌شوند؟
تجربه غذاهای فرانسوی در قلب پاریس بهترین رستوران‌ها و کافه‌ها
دلایل زنگ زدن فلزات و روش های جلوگیری از آن
خرید بلیط چارتر هواپیمایی ماهان _ ماهان گشت
سیگنال در ترید چیست؟ بررسی انواع سیگنال در ترید
بهترین هدیه تولد برای متولدین زمستان: هدیه‌های کاربردی برای روزهای سرد
در خرید پارچه برزنتی به چه نکاتی باید توجه کنیم؟
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1829579053
مدرس دانشگاه تهران:ایران جایگاه راهبردی سازمان شانگهای را ارتقا می دهد
واضح آرشیو وب فارسی:ایرنا: در گفت وگوی تفصیلی با ایرنا مدرس دانشگاه تهران:ایران جایگاه راهبردی سازمان شانگهای را ارتقا می دهد تهران- ایرنا- «بهرام امیراحمدیان» مدرس دانشگاه تهران در گفت و گویی تفصیلی با ایرنا تاکید کرد بیش از آن که ایران به «سازمان همکاری شانگهای» نیاز داشته باشد، این سازمان به ایران نیاز دارد.
سازمان همکاری شانگهای، نهادی است که برای همکاری های چندجانبه ی امنیتی٬ اقتصادی و فرهنگی تشکیل شده است. این سازمان در سال 2001 میلادی به دست رهبران چین، روسیه، قزاقستان، قرقیزستان، تاجیکستان و ازبکستان پایه گذاری شد. سازمان همکاری شانگهای در حقیقت شکل تازه ی سازمانی موسوم به «شانگهای 5» است که در سال 1996 تاسیس شده بود ولی نام آن پس از عضویت ازبکستان به سازمان همکاری شانگهای تغییر یافت. افزون بر اعضای اصلی، مغولستان در سال 2004 و ایران، پاکستان، هند و افغانستان یک سال بعد به عنوان عضو ناظر به این سازمان پیوستند. نقش این سازمان از زمان تاسیس تاکنون در منطقه در حال افزایش است.
نشست سران سازمان همکاری شانگهای قرار است روزهای هجدهم و نوزدهم تیر در شهر «اوفا» در روسیه برگزار گردد. «حسن روحانی» رییس جمهوری اسلامی ایران نیز در این نشست شرکت می کند.
گروه پژوهش و تحلیل خبری ایرنا در گفت وگو با «بهرام امیراحمدیان» استاد دانشگاه تهران، به تحلیل و بررسی پیشینه، ماهیت و کارکردهای سازمان همکاری شانگهای و پیوستن جمهوری اسلامی ایران به این سازمان و فرصت ها و چالش های آن پرداخت و دیدگاه های وی را در این باره جویا شد.
امیراحمدیان ضمن اشاره به مزیت ها و چالش های عضویت دایم ایران در سازمان همکاری شانگهای بر این باور است که ایران از جایگاه ژئوپلتیکی ویژه یی برخوردار است و می تواند این سازمان را از نظر ژئواستراتژیک تقویت کند.
مشروح گفت وگوی ایرنا با امیراحمدیان در ادامه آمده است:
*** ایرنا: اهداف و ماموریت های سازمان همکاری شانگهای را چگونه ارزیابی می کنید؟
**امیراحمدیان: سازمان همکاری شانگهای در حقیقت نهادی است نخست با هدف گسترش همکاری های منطقه یی میان چین و اتحاد جماهیر شوروی و همچنین حل و فصل اختلاف های مرزی این 2 کشور تشکیل شد. پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی، چین و روسیه در سال 1995 در ادامه ی اهداف گذشته متوجه شدند این سازمان می تواند در حل مشکلات و تنش های مرزی موفق باشد. در این چارچوب، تلاش کردند تا با ورود اعضای تازه، این سازمان را از یک پیمان دوجانبه، به یک سازمان منطقه یی ارتقا دهند.
البته می دانیم که طی سال های گذشته موضوع افراطی گری در منطقه ی مرزی چین با آسیای مرکزی یعنی «سین کیانگ» تشدید شده و طبیعی است که همکاری ها درباره ی مبارزه با افراطی گری نیز به اهداف سازمان افزوده شود. موضوع دیگر این است که همه ی کشورهای آسیای مرکزی، چین و خود روسیه با موضوع تجزیه طلبی روبه رو هستند. در سال های گذشته نیز موضوع مبارزه با تروریسم (دهشت افکنی) به ویژه تروریسمی که از جنوب یعنی افغانستان می آید و مبارزه با قاچاق مواد مخدر نیز به اهداف سازمان افزوده شد. در این میان، کشورهای عضو سازمان همکاری شانگهای با منافع مشترکی نیز روبه رو شدند؛ منافعی در زمینه های اقتصادی، حمل و نقل و ترانزیت و پروژه های عمرانی. این کشورها به دلیل همین منافع و تهدیدهای مشترک اکنون به یکدیگر بسیار نزدیک شده اند. در مرحله ی دوم، سازمان همکاری شانگهای و اعضای اصلی آن تلاش کردند به نحوی، کشورهای همسایه و پیرامونی خود را نیز وارد این سازمان کنند. در این چارچوب، کشورهایی مانند جمهوری اسلامی ایران، هند، پاکستان، مغولستان و افغانستان نیز به آن افزوده شد.
البته 2 روند بسیار بنیادین یعنی رویکرد چین و روسیه در سازمان شانگهای به شکلی بسیار قدرتمند جریان دارد. هرچند چینی ها به دنبال گسترش همکاری در حوزه های امنیتی به ویژه امنیت مرزی، مبارزه با تروریسم، افراطی گری و مبارزه با قاچاق مواد مخدر هستند اما پکن به طورکلی تمایلی به تبدیل سازمان همکاری شانگهای به یک سازمان نظامی ندارد. در حالی که روسیه و برخی اعضای ناظر بسیار علاقمند هستند که سازمان همکاری شانگهای به یک ناتوی شرقی تبدیل شود اما چین به شدت از این رویه می پرهیزد. این کشور به دنبال رویکردی اقتصادی است تا بتواند اقتصاد عظیم خود را هدایت کند و در حقیقت به دنبال توسعه ی نظامی شانگهای نیست.
*** ایرنا: با توجه به شرایط کنونی منطقه و موضوع عضویت اعضای تازه به ویژه ایران در سازمان شانگهای، از نظر شما نشست سران در شهر اوفا در روسیه چگونه پیش خواهد رفت؟
**امیراحمدیان: در مورد عضویت ایران در سازمان همکاری شانگهای می توان گفت با توجه به اینکه سیاست خارجی ایران بر سیاست «نه شرقی و نه غربی» استوار است و در ضمن، ایران جزو اعضای فعال کشورهای «جنبش غیرمتعهدها» است، پس به نظر می رسد ایران به سمت عضویت دایم در این سازمان حرکت کند. از دیگر سو روسیه نیز تلاش دارد سازمان شانگهای را به یک سازمان نظامی تبدیل کند. این موضوع می تواند با اهداف سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران مغایرت داشته باشد.
در زمینه ی منافع متقابل، ایران در پیوستن به شانگهای منافع کمتری نسبت به این سازمان به دست می آورد یعنی بیش از آن که ایران به سازمان همکاری شانگهای نیاز داشته باشد این سازمان شانگهای است که به ایران نیاز دارد. می دانیم که منطقه ی شانگهای در جنوب به بن بست می رسد زیرا حتی اگر کشورهای هندوستان و پاکستان نیز عضو این سازمان شوند، منطقه یی گسترده از موانع جغرافیایی پیش رو است و این عرصه ی ژئواستراتژیک با نقصی روبه رو می شود که ایران می تواند این نقص را جبران کند چرا که ایران دسترسی بهتری نسبت به پاکستان و هندوستان به آب های آزاد دارد.
علاوه بر این، من فکر می کنم این نشست برای پذیرش اعضای تازه بسیار چالش برانگیز خواهد بود چرا که در چارچوب آن چه پیش از این از سوی روسیه اعلام شده بود، پذیرش اعضای تازه منوط به تحریم نبودن آن کشورها از سوی سازمان ملل متحد است. چون ایران زیر تحریم سازمان ملل قرار گرفته، طی این سال ها همیشه از سوی سازمان شانگهای پاسخ منفی شنیده است. ایران نیز گاهی علاقمند به عضویت بوده و گاهی علاقمند به عضویت نبوده است. به نظر می رسد که ایران از جایگاه ژئوپلتیکی ویژه یی برخوردار است تا سازمان شانگهای را از جهت ژئواستراتژیک تقویت کند ولی چون ایران در شرایط تحریم است، اعضای اصلی شانگهای پذیرش عضویت ایران را همچون دادن امتیاز نگاه می کنند، حال آنکه ایران است که امتیاز می دهد تا قلمرو آن جزو محدوده ی سازمان شانگهای قرار گیرد.
*** ایرنا: اگر توافق احتمالی صورت بگیرد و ایران از تحریم های سازمان ملل متحد خارج شود، وضعیت عضویت و همکاری ایران با سازمان همکاری شانگهای به چه شکل خواهد بود؟
**امیراحمدیان: به دلیل اینکه روسیه نیز زیر تحریم اتحادیه ی اروپا قرار دارد سازمان همکاری شانگهای در وضعیت کنونی می تواند ایران را از توجه به سرمایه گذاری های اروپایی بازدارد زیرا می دانیم روسیه در وضعیت تحریم اتحادیه ی اروپا، نیاز به سرمایه گذاری خارجی به ویژه سرمایه گذاری اروپا دارد. بنابراین اگر ما به حلقه ی اعضای سازمان همکاری شانگهای بپیوندیم - البته خاطرنشان می کنم این موضوع را سیاستمداران باید تصمیم گیری کنند- به نظر می رسد این موضوع برای آینده ی همکاری های سیاسی- اقتصادی مناسب نخواهد بود. اگر پیش از این به این بیانات مقام معظم رهبری در سال گذشته مبنی بر اینکه «اروپا کاری نکند که ما آن را تحریم گازی کنیم» توجه کرده باشیم، به نکته ی باریکی می رسیم و آن اینکه، اروپا در آینده نیاز به تنوع بخشی در منابع انرژی خود خواهد داشت و یکی از این منابع انرژی می تواند ایران باشد. پس حضور ایران در سازمان شانگهای می تواند سرمایه گذاری در منابع گازی و دیگر بخش های اقتصادی ایران را کاهش دهد.
دراین چارچوب باید دقت کنیم که با پیوستن به شانگهای چه منافعی را به دست می آوریم و چه فرصت هایی را از دست می دهیم. پس موضوع پیوستن ایران به سازمان همکاری شانگهای می تواند بسیار چالش برانگیز باشد. از دیگر سو، سازمان شانگهای تاکنون سازمان موفقی نبوده است زیرا به طور کلی سازمان نیست. در حقیقت 2 قدرت بزرگ روسیه و چین با چهار بازیگر منطقه یی که تنها ارزش نظامی و امنیتی برای محافظت از مرزهای این قلمرو دارند، گرد آمده اند تا فضای همکاری های منطقه یی را گسترش دهند.
گاهی این اشتباه راهبردی در میان کارشناسان سیاسی بیان می شود که جمهوری اسلامی ایران با پیوستن به این سازمان، منافع گسترده یی را به دست می آورد در حالی که این سازمان یک سازمان «زمینی» (In Land) است و ایران در جنوب بیش از 2هزار کیلومتر ساحل دارد که می تواند ایران را به اقیانوس هند متصل کند.
*** ایرنا: سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران به ویژه رویکرد دولت یازدهم نسبت به سازمان همکاری شانگهای را چگونه ارزیابی می کنید؟
**امیراحمدیان: من فکر می کنم دنباله روی جمهوری اسلامی ایران از روسیه در عضویت در سازمان ها و ساختارهایی مانند شانگهای به دلیل نداشتن انسجام و تداوم یک روند برد- باخت نمی تواند قابل اعتنا باشد. در عوض، چین به عنوان قدرتی که دنبال مسایل اقتصادی است، می تواند کشور مهمی محسوب شود. جمهوری اسلامی ایران می تواند از طریق طرح هایی مانند جاده ی ابریشم حوزه های همکاری های اقتصادی خود را گسترش دهد. چنین روندهایی می تواند افق های تازه یی را به روی ایران بگشاید. اگر جمهوری اسلامی ایران به سازمان همکاری شانگهای با رویکرد و ساختار تازه یی که روسیه تعریف کرده بپیوندد، چنین رویکردی می تواند حتی همکاری های ایران و چین را نیز کم رنگ کند.
دولت روحانی با چندین چالش در پیوستن به سازمان همکاری شانگهای روبه رو است و به نظر می رسد هنوز یک سیاست مشخص را در برابر این سازمان در پیش نگرفته است. به نظر من، آینده ی توسعه ی ایران به عنوان بازیگر و قدرت منطقه یی در عین حفظ استقلال سیاسی، همپیوندی با نهادهای اروپایی است چرا که موضوع صادرات انرژی به اروپا و نیز جذب سرمایه های خارجی می تواند در اولویت باشد. افزون بر این، اگر نگاهی دقیق تر به کشورهای عضو شانگهای داشته باشیم هیچ کدام از این کشورها صادرکننده ی فناوری نیستند و بیشتر واردکننده ی فناوری از کشورهای اروپایی محسوب می شوند. در روسیه، چین و کشورهای آسیای مرکزی عضو سازمان شانگهای، در خرید فناوری نگاه به غرب وجود دارد.
*** ایرنا: آینده ی سازمان همکاری شانگهای، چالش ها و فرصت های پیش روی آن را چگونه می بینید؟
**امیراحمدیان: از نظر من، آینده ی سازمان همکاری شانگهای چندان روشن نیست زیرا روسیه به عنوان یک بازیگر برهم زننده ی نظم شناخته می شود و می تواند مشکلاتی را برای این سازمان ایجاد کند. ما یک تهدید مشترک داریم به نام گروه داعش. بنابراین نیاز به یک همکاری مشترک داریم و شانگهای نمی تواند فعالیت چندانی در این حوزه ها داشته باشد.
*گروه پژوهش و تحلیل خبری
پژوهشم**2040 **9279**2054
19/04/1394
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ایرنا]
[مشاهده در: www.irna.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 68]
-
سیاسی
پربازدیدترینها