واضح آرشیو وب فارسی:ایرنا: عدم توجه به مقوله آب مجازی در دشت های کوهدشت پایگاه خبری تحلیلی کشکان لرستان در مطلبی با عنوان عدم توجه به مقوله آب مجازی در دشت های کوهدشت نوشت: قرن 21 قرن آب نامیده شده و پیش بینی می شود تا سال 2025 تقریبا 3٫5 میلیارد نفردر دنیا در معرض بحران آب قرار گیرند.
در ادامه مطلب آمده است:از این میان کمتر از 1٫2 میلیارد نفر به آب سالم دسترسی خواهند داشت.
همچنین تا سال 2050 بیش از 4٫5 میلیارد نفر در معرض صدمات و زیان های ناشی از کمبود و آلودگی منابع آب قرار خواهند داشت .
این شرایط رقابت در زمینه ی منابع آب جهانی را افزایش داده و بهره برداری از منابع آب به چالشی اساسی بدل خواهد شد. لذا برنامه ریزی منابع آب جایگاه خود را در روابط سیاسی ،اقتصادی و اجتماعی حاکم بر ملت ها و دولت ها خواهد یافت.
ایران کشوری با اقلیم عمدتاً گرم و خشک است. رشد سریع جمعیت مهمترین عامل کاهش سرانه آب تجدید شونده کشور ما در قرن گذشته بوده است. جمعیت ایران در طی این هشت دهه، از حدود 8 میلیون نفر در سال 1300 به 78 میلیون نفر در پایان سال 1392 رسیده است. بر این اساس میزان سرانه آب تجدید پذیر سالانه کشور از میزان حدود 13000 متر مکعب در سال 1300 به حدود 1400 متر مکعب در سال 1392 تقلیل یافته و در صورت ادامه این روند، وضعیت در آینده به مراتب بدتر خواهد شد.
عدم توجه به مقوله آب مجازی در کشاورزی دشت های شهرستان کوهدشت:
در دشت های کوهدشت لرستان یکی از مهم ترین مشکلاتی که ساکنینش با آن مواجه هستند بحران کمبود آب در بخش عشایری، روستایی، شهری و کشاورزی می باشد.
خشکسالی های چند سال اخیر و برداشت های بی رویه از منابع آب های زیر زمینی جهت کشت گیاهان آبدوست باعث دامن زدن به این مشکل و افت بیش از حد سفره های زیر زمینی شده است. یکی از مواردی که در بحث بحران آب در مناطق درگیر این پدیده مطرح می گردد لزوم توجه به مقوله آب مجازی و پرداختن به آن است که در استان لرستان و شهرستان کوهدشت کم تر و یا اصلا به آن توجه نشده است.
آب مجازی به میزان آبی از مراحل اولیه تولید یک محصول تا زمان برداشت یا تولید آن مصرف می شود، اتلاق می گردد. به این دلیل به آن مجازی گفته می شود که میزان کل آبی که برای تولید محصول مصرف می شود در محصول نهایی حضور فیزیکی ندارد و در نهایت بخش ناچیزی از آب مصرفی در بافت محصول باقی مانده است.
در کشور ها و مناطق دچار کمبود آب از این مقوله برای جلوگیری از اتلاف آب در مورد محصولاتی استفاده می شود که باعث دامن زدن به بحران آب در آن منطقه بحران زده می شود. در شهرستان کوهدشت محصولات آبدوستی مانند ذرت، چغندرقند، گندم و صیفی جات کشت می شود که میزان مصرف آب مجازی آن ها بسیار بالا است در حالی که مردم با کمبود آب مواجه هستند.
کشت گندم آبی، چغندرقند و ذرت:
در زمین اطراف شهرستان معمولا برای کشت گندم، چغندرقند و ذرت به صورت آبی، استفاده می گردد که از چاه های مجاز و یا غیر مجازی که وجود دارد برای آبیاری این زمین ها بهره برده می شود. این چاه ها تاثیرات منفی را روی منابع زیرزمینی شهرستان گذاشته و باعث افت 29 متری این ذخایر گردیده اند.
میزان آب مجازی برای تولید یک کیلوگرم گندم حدود1500 لیتر، یک کیلو چغندرقند حدود 1400 لیتر و تولید یک کیلو ذرت حدود 900 لیتر می باشد که با توجه کمبود آب حتی برای تامین آب شرب مردم بخش مرکزی و شهرستان کوهدشت و بحران آینده تامین شرب سرانه هر فرد(150-200لیتر برای هر فرد) یکی از مشکلات اصلی این شهرستان و در حومه آن محسوب می شود. این امر توجه جدی از مسئولان شهرستان جهت کاهش طبعات آن را می طلبد.
کشت های صیفی در دشت های کوهدشت:
یکی از چالش های پیش روی دشت های کوهدشت کشت صیفی جات بخصوص هندوانه در مناطق وره زد و کوریدشت است. تولید هر کیلو هندوانه نیازمند حدود 200 لیتر آب جهت تولید محصول می باشد که توسط پمپاژ از رودخانه اطراف زمین تامین می شود درصورتی که روستایی هایی مانند بن دوزخ و پیربر که حدود 8 کیلومتری این زمین ها قرار دارند دچار کمبود آب شدید هستند و از تانکر های حمل آب برای تامین آب شرب آن ها استفاده می شود و یکی از خواسته های مردم این مناطق رفع کمبود آب است که میتوان با همکاری بخش خصوصی در جهت رفع این مشکل بجای کشت هندوانه استفاده کرد. همچنین زارعین این مناطق بدون آگاهی از ماندگاری سموم در خاک، فاصله سم پاشی تا برداشت محصول و تجزیه آن(دوره کارنس) و استفاده از حجم بالا یا دز زیادی از سم اقدام به دوره های سم پاشی فراوان و مکرر در مزارع صیفی ( گاهی تا 15دوره) می کنند و برای حصول اطمینان از مؤثر بودن سمپاشی و گریز از هزینه اضافی دز مصرفی سم را گاه تا چندین برابر حد مجاز مصرف بالا می برند و بین زمان آخرین نوبت سمپاشی و برداشت محصول فاصله زمانی مجاز را رعایت نمی کنند و علاوه بر مصرف آب زیاد باعث آلودگی خاک و آب های روان که از آن استفاده می کنند، می شوند و با ورود سموم وکود ها به آب رودخانه در آینده نزدیک طبعات زیست محیطی آن نمایان خواهد شد.
سخن آخر:
مناطق دچار بحران کم آبی مانند استان لرستان و شهرستان کوهدشت می توانند با دخالت دادن تجارت آب مجازی در سیاست های آبی منطقه علاوه بر اینکه میزان آب قابل دسترسی را برای خود افزایش دهند از افزایش فشار بر منابع محدودآن منطقه نیز بکاهند. هرچند واردات مواد غذایی به منظور استفاده از منبع تجارت آب مجازی بخش های اقتصادی اجتماعی و محیط زیست یک منطقه را تحت تاثیر قرار می دهد و با امنیت غذایی و فرهنگ آن منطقه در ارتباط است و باید به صورت جدی به این مقوله پرداخته شود.
منبع :سایت خبری کشکان
16/04/1394
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ایرنا]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 12]