تبلیغات
تبلیغات متنی
محبوبترینها
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
قیمت انواع دستگاه تصفیه آب خانگی در ایران
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
خرید بیمه، استعلام و مقایسه انواع بیمه درمان ✅?
پروازهای مشهد به دبی چه زمانی ارزان می‌شوند؟
تجربه غذاهای فرانسوی در قلب پاریس بهترین رستوران‌ها و کافه‌ها
دلایل زنگ زدن فلزات و روش های جلوگیری از آن
خرید بلیط چارتر هواپیمایی ماهان _ ماهان گشت
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1835327404
جوان و بايسته هاي ارتباط با سالمندان
واضح آرشیو وب فارسی:راسخون:
جوان و بايسته هاي ارتباط با سالمندان نويسنده :ابراهيم اخوي سالمندي دوره اي از زندگي سالمندي ، يك فرايند عادي وطبيعي در زندگي هر فرد است .دراين دوران ، تغييرات بسياري از نظرجسمي ، رواني و اجتماعي در افراد سالمند ايجاد مي شود كه ممكن است سبب پيدايش رفتارهاي خاصي در آنان گردد و گاه نگرش اعضاي خانواده را نسبت به سالمندش تغييردهد. جايگاه اصلي سالمندان ، در خانه خودشان است؛ جايي كه عمري در آن زندگي كرده و شاهد رشد فرزندان خويش بوده اند. از اين رو ، همراهان سالمندان ، به ويژه نسل جوان كه از نظر جسمي و رواني فرسنگ ها با فرد سالمند فاصله دارند، بايد ضمن آشنايي بيشتر با دنياي سالمندان، از تجربه ها و جنبه هاي مثبت اين گروه سني در جامعه ، به ويژه در خانه ، بهره گيرند تا بتوانند زندگي سرشار از آرامش براي سالمند و اندوخته هاي علمي و معنوي براي خويش رقم زنند. توجه به سالمندان در فرهنگ اسلامي دين اسلام ،درباره تكريم و مراقبت از سالمندان ،دستورهاي ويژه اي دارد. در كتاب هاي اصيل ديني نيز فصل هاي مجزايي درباره تشويق به تكريم سالمندان مشاهده مي شودو در مباحث اخلاقي هم ،اين سيره جايگاهي ويژه دارد. تعدادي از اين سفارش ها را از نظر مي گذرانيم. سفارش هايي از پيامبر اسلام 1. «ما أكرَمَ شَابٌ شَيخاً الّا قَضَي اللهُ عِند سِنِّهِ مشن يكرِمُهُ ؛ هيچ جواني به سالمندي احترام نگذاشت، مگر آنكه خداوند ، او را در سالمندي از احترام برخورد كرد»(1) 2. «مِن إجلالّ اللهِ إجلالُ ذِي الشَّيبه المُسلِمِ؛ از [نمونه هاي] احترام و بزرگداشت مقام الهي ،نكوداشت مقام ريش سفيد مسلمان است.»(2) 3. «مَن عَرفَ فَضل كَبيرٍ لِسِنِّهِ فَوقَّره آمَنَهُ اللهُ مِن فَزَعِ يوم القيامه؛ هر كس برتري سالمندي را به خاطر سن وي بشناسد و او را محترم شمرد ، خداوند او را از نگراني هاي بزرگ روز قيامت در امان مي دارد.»(3) 4. «البَركَه مَعَ أكابِرِكُم؛ بركت و فزوني ، با سالمندان شما خواهدبود.»(4) 5. «الشّيخُ فِي أهلِهِ كَالنَّبي فِي اُمَّتِهِ؛ سالمند در ميان اهل خود ، همانند پيامبر در امت خود است (هم احترامش لازم است و هم مي تواند راهنماي خوبي براي سعادت باشد)».(5) توصيه اي از امام علي (عليه السلام) «اِرْحَمْ مِن أهلِكَ الصَّغيرِ وَقِّر مِنهُمُ الكَبيرَ؛ به كودكان خانواده ات مهرباني كن و بزرگانشان را گرامي دار.(6) $ گوهرهايي از درياي دانش امام صادق (عليه السلام) 1. «لَيسَ مِنّا مَن لَم يُوَقَّرْ كَبيرَنا و يرحَمْ صَغِيرَنا؛آن كه مقام بزرگ سال را محترم نشمارد و به خردسال مهر نورزد ، از ما نيست.»(7) 2. «مِن إجلالِ الله عَزَّ و جلَّ إجلالُ المُؤمِنِ ذِي الشَّيبه و مَن أكرَمَ مُؤمناً فَبِكَرامَهِ الله بَدَاً و مَن استَخَفَّ بمؤمِنٍ ذِي شَيبَهِ أرسَل اللهُ إليهِ مَن يستَخِفٌّ بِه قَبل مَوتِهِ؛ بزرگداشت مقام ريش سفيد،ازنمونه احترام به خداست . هر كس مؤمني را تكريم كند ، خود را در وادي كرامت خداوند قرار داده و هر كس مؤمن ريش سفيدي را كوچك پندارد ، خداوند ، او را با واسطه هايي در همين دنيا خوار مي گرداند.»(8) 3. «إنَّ الله لَيكرِمَ اِبنَ السَّبعينَ و يستَحيي مِن اِبنِ الثَّمانين؛ خداوند ، هفتاد ساله ها را تكريم مي كند و از هشتاد ساله ها در آزرم است (كه خواسته اي داشته باشند و برآورده نسازد يا آنها را عذاب كند)»(9) توجه به سالمندان درفرهنگ ايراني با مروري كوتاه بر ادبيات غني اين مرز و بوم ، با ارزش و احترام سالمندان در فرهنگ ايران زمين آشنا مي شويم. از نظامي گنجه اي چنين مي شنويم: جوان گر به دانش بُوَد بي نظير نياز آيدش هم به گفتار پير و حافظ مي سرايد: نصيحت گوش كن جانا كه از جان دوست تر دارند جوانان سعادتمند ، پند پير دانا را در ضرب المثل هاي فارسي نيز از سالخوردگان، با ارزش و احترام ياد شده است: آنچه در آيينه جوان بيند پير درخشت خام آن بيند پيرايه ملك ،پيران باشند پيرِ رعنا بهترازجوان نارعنا دانستني هايي از دنيايي سالمندان سالمندي ،دوران بي اطميناني است . سالمندان به دلايل مختلف ،ازنظرعاطفي ، وضعيت چندان مناسبي ندارند. آنان بر اثر ضعف و كاهش قوا ، منابع احساس امنيت و رضايت خاطر خويش را زودتر از دست مي دهند ودر شرايط دشواري قرار مي گيرند . در اين تغيير وضعيت عاطفي ، عواملي چند دخالت دارد؛از جمله :مرگ عزيزان ، به ويژه همسر يا اعضاي خانواده ودوستان؛ كاهش روابط اجتماعي به علت بي حوصلگي سالمند يا بي حوصلگي ديگران؛ افت سلامت جسمي و تحليل قواي بدني كه عامل مهم در احساس نااميدي و سرخوردگي آنهاست و شادابي و نشاط را از آنان مي گيرد؛ تغييرِ محيطي ، مانند انتقال از محيط كار به محيط خانه و از دست دادن پست و مقام و شرايط عادي اشتغال. اين مسائل و بسياري از مسائل ديگر، اسباب ناراحتي روحي و صدمات عاطفي آنان را فراهم مي آورد .يكي ديگر از مشكلات آنان ،حساسيت و زودرنجي است. بسياري ازسالمندان در اين سنين ، حساس و زودرنج مي شوند و ممكن است توقعي درباره خود داشته باشند كه معمولاً آن را به زبان نمي آورند ، ولي خواستار آن هستند كه اطرافيان ، آن را بفهمند و انتظار ايشان را برآورده سازند. روابط اجتماعي سالمندان ، به ويژه در بعد عاطفي ،كاملاً عوض مي شود .در بيشتر آنان حالت انزوا پديد مي آيد و ديگر دوست ندارند با افراد نزديك،رابطه عاطفي داشته باشند . گاهي برخي سالمندان به علت غلبه اختلالات رواني و عاطفي ،دچار نوعي بازگشت به دوران كودكي مي شوند و حالت هايي از لج بازي و مقاومت همراه با اصرار ، بي نظمي در رفتار ،خود مداري و خودخواهي در آنان پديد مي آيد . در هر صورت ، بايد دانست كه بسياري از اين حالت ها ، به علت تغييرات طبيعي سالمندي است.(10) سفارش ويژه خداوند درباره والدين سالمند با نگاهي به ويژگي هاي دوران سالمندي به ويژه بالا رفتن سطح انتظار و كاهش سطح تحمل آنان ، به حكمت دستور ويژه خداوند درباره والدين سالمند ،بيشتر پي مي بريم . خداوند، همه را به رعايت احترام پدر و مادر موظف كرده است ، ولي در دستوري خاص ، از ما خواسته است كه در دوران پيري والدين ، نسبت به آنها فروتني و احترام وتوجه بيشتري از خود نشان دهيم: وَ قَضي رَبُّكَ أَلاّ تَعْبُدُوا إِلاّ إِيّاهُ وَ بِالْوالِدَيْنِ إِحْسانًا إِمّا يَبْلُغَنَّ عِنْدَكَ الْكِبَرَ أَحَدُهُما أَوْ كِلاهُما فَلا تَقُلْ لَهُما أُفٍّ وَ لا تَنْهَرْهُما وَ قُلْ لَهُما قَوْلاً كَريمًا ؛ وَ اخْفِضْ لَهُما جَناحَ الذُّلِّ مِنَ الرَّحْمَةِ وَ قُلْ رَبِّ ارْحَمْهُما كَما رَبَّياني صَغيرًا.(اسراء : 23 و 24) پروردگار تو مقرركرد كه جز او را مي پرستيد و به پدر و مادر خود احساس كنيد. اگر يكي از آن دو يا هر دو ، در كنار تو به سال خوردگي رسيدند ، به آنها [حتي] «اف» مگو و به آن پرخاش مكن و با ايشان سخني شايسته بگو واز سر مهرباني ، بال فروتني برآنان بگستر و بگو: «پروردگارا، آن دو را رحمت كن؛ چنان كه مرا در خردي پروردند.» علامه طباطبايي در تفسير اين آيه مي نويسد: اگر خداوند ،حكم را اختصاص به دوران پيري پدر و مادر داده ، از اين جهت بوده كه پدر و مادر در آن دوران ، سخت ترين حالات را دارند و بيشتر احساس احتياج به كمك فرزند مي نمايند ؛ زيرا از بسياري از واجبات زندگي خود ناتوانند ، و همين معنا يكي از آمال پدر و مادر است كه همواره از فرزندان خود آرزو مي كنند. آيي ، روزگاري كه پرستار از فرزند را مي كردند و روزگار ديگري كه مشقات آنان را تحمل مي نمودند و باز در روزگاري كه زحمت تربيت آنها را به دوش مي كشيدند ، در همه اين ادوار كه فرزند از تأمين واجبات خود عاجز بود، آنها اين آرزو رادر سر مي پروراندند كه در روزگار پيري از دستگيري فرزند برخوردار شوند.(11) خانه ،پناهگاه سالمندان بيشتر سالمندان علاقه مند هستند كه در جمع بستگان ،فرزندان و نوه هاي خويش باشند ، آنان در اين شرايط احساس شادماني و رضايت بيشتري از زندگي خويش خواهندداشت . در جوامع سنتي با خانواده هاي گسترده ، حضور سالمندان در خانواده ، معمول تر و امكان پذيرتر است . در مناطق روستايي و عشايري ايران ، سالمندان تا آخرين لحظه عمر ، در كمال ارزش مندي و احترام ،در جمع خانواده زندگي مي كنند و متناسب با پيشينيه خانوادگي و نيروي ذهني شان ،درموقعيت هاي مناسبي مثل كدخدايي ، بزرگ فاميل و... ايفاي نقش دارند. در پي تغيير و تحولات اقتصادي ، فرهنگي ، اجتماعي ، خانوادگي و نگرش ها ، در جهت حمايت خانوادگي ،مراقبت از سالمند، از محيط خانواده به آسايشگاه هاي مخصوص سالمندان انتقال يافت و تنهايي سالمندان آغاز شد. بيشتر آنان به اين گونه آسايشگاه ها نگاه مثبتي ندارند و اين مكان ها را نماد انزوا و گوياي طرد شدن خويش از جامعه مي دانند. حتي برخي از آنها با وجود سال ها زندگي در چنين محيط هايي ، به آن خو نگرفته و منتظرند تحولي پديد آيد تا از آنجا بيرون آيند.(12) بركات اجتماعي توجه به سالمندان رفتار پسنديده با سالمندان ،آرامش روحي و سلامت جسمي اين گروه را تأمين مي سازد . اين شيوه موجب آرامش خانواده و جامعه نيز خواهد شد؛ زيرا افراد خانواده كه جزئي از جامعه اند ،اطمينان خواهند يافت كه هنگام سالمندي ،با آنان نيز به شايستگي برخورد خواهد شد. نكته مهم تر اين است كه كودكان در خانواده ها احترام به سالمندان را مي آموزند .بنابراين ، با داشتن نگرش مثبت به سالمندان و رفتار مناسب با آنان ، مي توان امنيت و آرامش خاطرِ فرد سالمند ، خانواده واجتماع را فراهم كرد.(13) وظايف خانواده و اطرافيان فرد سالمند با توجه به پيدايش تغييرات عاطفي در سالمندان ونياز آنها به احترام ديگران ، خانواده ، به ويژه جواناني كه با سالمندان در خانه زندگي مي كنند، بايد به اين نكته ها توجه داشته باشند. 1. وجود حالات ويژه دوران سالمندي نبايد سبب بي اعتنايي به سالمندان يا تحقير آنها شود. 2. سالمندان امروز ، همان پدران و مادران سخت كوش سال هاي قبل هستند كه عمري را با عزت زندگي كرده و به زندگي اجتماعي فرزندان خود سر و سامان داده اند. ازاين رو ، شايسته خالصانه ترين محبت ها و بيشترين احترام هستند. 3. بسياري از تغييرات دوران سالمندي ، با افزايش سن به وجود مي آيد .در اين زمينه، سازش و مدارا ضروري است و بايد آنان را در هرحالتي پذيرا بود. پی نوشت ها : 1. بحارالانوار ، ج72 ، ص137. 2. كافي ، ج 2 ، ص 65. 3. همان ، ص 658. 4. بحارالانوار ، ج72 ، ص 137. 5. همان . 6. همان. 7. الكافي ، ج2 ، ص 165. 8. شيخ حرعاملي ، وسائل الشيعه ، ج12 ، ص98. 9. بحارالانوار ، ج70 ، صص 388-390. 10. اقتباس از : علي قندي و سوسن محمودي ، بهداشت و سلامت سالمندان ، دانشگاه علوم پزشكي و خدمات بهداشتي درماني ايران. 11.محمد حسين طباطبايي ، تفسير الميزان ، ج13 ،ص 110. 12. اقتباس از : بهداشت و سلامت سالمندان . 13. همان . منبع:نشريه گلبرگ ،شماره 123. /ج
#اجتماعی#
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: راسخون]
[مشاهده در: www.rasekhoon.net]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 601]
-
اجتماع و خانواده
پربازدیدترینها