واضح آرشیو وب فارسی:راسخون:
مورگان فريمن «مرگان پورتر فيلد جونيور فريمن»، بازيگر، فيلمساز و گويندهي آمريكايي دراول ژوئن1937 متولد شد. او در طول مدّت عمر هنري خود توانسته است يك جايزهي اسكار يك جايزهي گلدن گلاب و يك جايزهي از انجمن بازيگران سينما و تلويزيون آمريكا را بدست آورد. فريمن پيش از آنكه در سال2005 جايزهي اسكار بهترين بازيگر نقش مكمل مرد را به خاطر بازي در فيلم «دختر ميليوندلاري» كسب كند، براي بازي در فيلمهاي هوش خياباني(1987)، رانندگي براي خانم ديزي(1989)، و رستگاري از شاوشنگ(1994)، نامزد كسب جايزهي اسكار شد. سالهاي اوليهي زندگي فريمن در شهر ممفيس از ايالت تنسي متولد شد. خانوادهي فريمن مدام از شهري به شهر ديگر نقلمكان ميكردند و سرانجام در شيكاگو ساكن شدند. نخستين تجربهي بازيگري فريمن در 9سالگي در نقش اول يك تئاتر مدرسهاي رقم خورد. در 12سالگي در يك نمايش راديويي ظاهر شد. در سال1955، از دبيرستان براد استريت فارغالتحصيل شد، ولي بورسيهي تحصيلي دانشگاه جكسون استيت را نپذيرفت و درعوض به عنوان مكانيك در نيروي هوايي آمريكا استخدام شد. در اوائل دههي 60ميلادي، به لسآنجلس رفت و در دبيرخانهي دانشكدهي كاميونيتي اين شهر مشغول كار شد. در طي اين دوره، مدّتي در نيويورك زندگي كرد و سپس درسن فرانسيسكو در گروه موسيقي اپرارينگ حضور داشت. در سال1965در فيلم «كارگشا» يكي از سياهي لشكرهاي فيلم بود. دوسال بعد درفيلم «عاشق نيجر» بازي كرد. موضوع فيلم دربارهي حقوق مدني بود. او همچنين در فيلمهاي سلام دالي (سياه وسفيد) و ديوار مرواريدي بازي كرد. فيلمشناسي مورگان فريمن 2008، شواليه تاريكي(لوسيون فاكس)- 2007، فهرست آرزوها(كارتر چمبرز)- 2007، رفته عزيزم رفته(كاپيتان جك دويل)- 2007، بروس توانا(خدا)- 2006، قرارداد(فرانك كاردن)- 2006، 10قلم يا كمتر(هيم)- 2005، اديسون(اشفورد)- 2005، يك زندگي تمامنشدني (ميچ برادلي)- 2005، جنگ دنياها(راوي)- 2005، آغاز بتمن(لوسيوس فاكس)- 2005، دنيسگه(سام)- 2004، دختر ميليوندلاري(ادياسكرپ)- 2004، امتياز بزرگ(والتر كريوز)- 2003، بروس قدرتمند(خدا)- 2003، سبكسري (مايلز اوانز)- 2002، جمع تمام ترسها(ويليام كابوت)- 2002، گناهان بزرگ(چارلي گرايمز)- 2000، پرستار بتي(چارلي)- 2000، مظنون(ويكتور بنزت)- 1998، تأثير عميق(رئيس جمهوري تامبك)- 1998، باران سخت(جيم)- 1997، آميستاد(تئودور جوادسون)- 1996، بارانسخت(جيم)- 1997، آميستاد(تئودور جوادسون)- 1996، واكنش زنجيرهاي(پل شانون)- 1996، مول فلاندوز(هيبي)- 1955، شيوع(بيلي فورد)- 1994، رستگاري از شاوشنگ(رد)- 1992، رابينهود- پادشاه دزدان(آزيم)- 1989، رانندگي براي خانم ديزي(هوك كولبرن)- 1989، جاني خوشتيپه(ستوان درونز)- 1988، برمن تكيه كن(جو كلارك)- 1988، تميز و موقر(كرگ)- 1987، هوش خياباني(سياه سريع)- 1985، ماري(چارلز تروبر)- 1984، معلمها(لوييس)- 1981، شاهد عيني(ستوان بلاك)- 1981، مرگ يك پيامبر(ملكم ايكس)- 1973، تيغ(كريس)- 1971، چه كسي ميگويد كه من نميتوانم يك رنگينمان بكشم(آفرو). دوران حرفهاي مهمترين فيلمي كه فريمن در آن بازي كرد، فيلم «چه كسي ميگويد من نميتوانم يك رنگينكمان بكشم»(1971) بود. او نخستين بارازطريق نقشهايش در سريال كماهميت دنياي ديگر و نمايش كودكانهي پيبياس، در رسانههاي آمريكا مطرح شد. در آغاز دههي80ميلادي، فريمن در نقشهاي مكمل برجسته و مشهور، چندين فيلم داستاني بازي كرد. دستاورد اين نقشها براي او شهرتي بود كه از بازي در شخصيتهاي پدرانه و خردمند حاصل شد. وقتي كه صاحب شهرت شد در نقشهاي بزرگتري مانند هوک(رانند) در فيلم رانندگي براي خانم ديزي و سرگروهبان جان راولينز در فيلم افتخار(هردو درسال1989) بازي كرد. در سال1994 نيز در نقش يک مجرم آزاد شده به نام رد (Red) در فيلم بحثبرانگيز رستگاري از شاوشنگ» بازي كرد. زمانيكه فريمن در بهترين فيلمهاي دههي90ميلادي مانند رابينهود- پادشاه دزدان(1991)، نابخشوده(1992)، هفت(1995) و تأثير عميق(1998)، قدرت ستاره بودنش به اثبات رسيد. در سال1997، فريمن همراه با لوري مككراري، شركت فيلمسازي «ريويليشنز اينترتنمنت» را تأسيس كرد. فريمن پس ازآنكه سه مرتبه نامزد كسب جايزهي اسكار شد، سرانجام در هفتادوهفتمين دورهي جايزهي اسكار، جايزهي بهترين نقش مكمل مرد را براي بازي در فيلم «دختر ميليوندلاري» به خود اختصاص داد. او به خاطر صداي متمايزي كه دارد، مشهور است واين مسأله باعث شده كه به عنوان گوينده انتخاب زيادي روي او صورت گيرد. درسال2005، گويندگي دو فيلم «جنگ سيارهها» و «مستند دريافتكنندگان جايزهي اسكار» را برعهده داشت. درسال1991، نقش اول فيلم «پارك ژوراسيك» به فريمن پيشنهاد شد. فريمن براي آشنايي با دايناسورها به موزهي تاريخ ملي رفت تا اين جانوران را بهتر بشناسد. پس از آن فريمن در مصاحبهاي با خبرنگار راديو آتلانتا گفت از اينكه فهميده است پرندگان از نسل دايناسورها هستند متعجب شده است. بهرحال فريمن بازي در پارك ژوراسيك را نپذيرفت و تابستان بعدي را به خواندن كتابهاي پرنده شناسي گذراند. اين موضوع موجب اشتياق او براي گويندگي مستند «راهپيمايي پنگوئنها» شد. فريمن همچنين به خاطر بازي به نقش «خدا» در فيلم «بروس قدرتمند» و «شواليه تاريكي»، شهرت زيادي را بدست آورد. در سال2007، در فيلم «فهرست آرزوها» مقابل «جك نيكلسون» به هنرنمايي پرداخت. در كمدي «دوشيزه هيست» با كريستوفر والكن و ويليام مكي، همبازي شد. در آوريل2008، فريمن به برادوي بازگشت و در فيلم «دختر ميهن»، بازي كرد. او قصد داشت فيلمي براساس زندگي «نلسون ماندلا» كار كند. در ابتدا، او تلاش كرد تا زندگينامهي ماندلا- راه طولاني به سوي آزادي- را به فيلم تبديل كند كه اين موضوع محقق نشد. در سال2007، او حقوق كتاب «عامل انساني: نلسون ماندلا و بازي او كه جهان را تغييرداد» نوشتهي جانكارلين را خريداري كرد و قرار شد تا كلينت ايستوود كارگران شهير آمريكايي اين فيلم را با نام «عامل انساني» بسازد. زندگي شخصي فريمن در22 اكتبر1967 با «ژانت برادشاو» ازدواج كرد و زندگي مشترك آنها تا سال1979 ادامه داشت. ازدواج دوم او با «ميرناكولي لي» در شانزدهم ژوئن2007 بود كه اين ازدواج هم فرجامي نداشت و به جدايي انجاميد. در آگوست2008، وكيل و شريك تجاري فريمن- بيل لوكت- اعلام كرد كه فريمن و همسرش در آستانهي جدايي قرار دارند. فريمن، دو پسر به نامهاي «آلفونسو» و «سيفولاي» دارد. او همچنين دختر نخستين همسرش را به فرزندي قبول كرد. فريمن در چارلستون و نيويورك زندگي ميكند. او مدرك خلباني خصوصي دارد كه در 65سالگي، آن را بدست آورد. يك رستوان را نيز به صورت شراكتي اداره ميكند. فريمن علناً برگزاري جشن «ماه تاريخ سياهان» را مورد انتقاد قرار داده است و در هيچ مراسم مرتبط با اين رخداد، حضور نمييابد. فريمن، ميگويد كه تنها راه براي پايان دادن به تبعيض نژادي، صحبت نكردن دربارهي آن است. البته ذكر ميكند كه هيچ «ماه تاريخ سفيدها» وجود ندارد. فريمن، يك مرتبه در مصاحبه با برنامهي 60دقيقه به مايكوالاس گفت: من ديگر نميخواهم شما را سفيدپوست صدا بزنم و از شما خواهش ميكنم كه به من نگوييد سياهپوست. «گفتني است كه فريمن از حاميان پيشنهاد شكست خورده» تغيير پرچم ايالت ميسيسيپي كه در برگيرندهي نبرد متفقين است، به حساب ميآيد. در28 اكتبر2006، در نخستين مراسم بهترينهاي ميسيسيپي، جايزه يك عمر دستاورد هنري را دريافت كرد. همچنين درجهي دكتراي افتخاري علوم و فنون را از دانشگاه دلتا دريافت كرد. در سال2008، تاريخ خانوادگي فريمن از شبكهي PBS پخش شد. آزمايش DNA بر روي فريمن نشان داد كه او از تبار مردم سونگهاي وتوآرگ در نيجر است. منبع:مجله 7 روز زندگي شماره 78
#فرهنگ و هنر#
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: راسخون]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 542]