واضح آرشیو وب فارسی:تراز: تراز: با اينكه ظاهرا ارث مرد دو برابر زن است اما با دقت بيشتر روشن مي شود كه از يك نظر ارث زنان دو برابر مردان می باشد! و اين بخاطر حمايتى است كه اسلام از حقوق زن كرده است.
پایگاه خبری تحلیلی تراز: از جابر بن عبد اللَّه انصاری نقل شده كه مي گويد بيمار شده بودم، پيامبر (ص) از من عيادت كرد و من در آن لحظات بى هوش شده بودم. پيامبر (ص) آبى خواست و با مقدارى از آن وضو گرفت، و بقيه را بر من پاشيد. به هوش آمدم، عرض كردم اى رسول خدا، تكليف اموالم بعد از من چه خواهد شد؟ پيامبر (ص) پاسخی ندادند. چيزى نگذشت كه آيات ابتدایی سوره نساء نازل شد و سهم وراث در آن به دقت تعيين شد.
در آیه 11 این سوره سهم الارث فرزندان پسر و دختر، پدر و مادر و برادران و خواهران با فروض مختلف آن به زیبایی و دقت بیان شده است. در ابتدای این آیه می خوانیم:
«يُوصِيكُمُ اللَّهُ فِي أَوْلادِكُمْ لِلذَّكَرِ مِثْلُ حَظِّ الْأُنْثَيَيْنِ...»
«خداوند درباره (ارث) فرزندانتان به شما سفارش مىكند، براى پسر مانند سهم دو دختر است...» (سوره نساء، آیه 11)
یک سوال:
در اینجا سوالی پیش می آید که فلسفه بیشتر بودن سهم پسران نسبت به دختران در ارث چیست؟ آیا این تبعیض محسوب نمی شود؟
پاسخ را در قالب سه نکته به اختصار بیان می نماییم:
* بهره مندی دختر از ارث بیشتر است یا پسر!؟
قطعا این نحوه محاسبه تبعیض نیست زیرا گرچه دريافتى ارث زن نصف مرد است، ولى بهره گيرى اش دو برابر مرد است. چطور؟
فرض كنيد مقدار موجودى 30 باشد كه دختر 10 و پسر 20 مى برد. ولى دختر به خاطر آنكه تعهّدى ندارد، سهم خود را پس انداز مى كند و براى مخارج زندگى از سهم پسر كه 20 بود بهره مند مى شود. پس نياز خود را از سهم مرد تأمين كرده و سهم خود را ذخيره دارد. بنابراين دختر در گرفتن نصف مى گيرد، ولى در بهره گيرى كاملًا تأمين است.
** ارث زنان دو برابر مردان است!
با اينكه ظاهرا ارث مرد دو برابر زن است اما با دقت بيشتر روشن مي شود كه از يك نظر ارث زنان دو برابر مردان می باشد! و اين بخاطر حمايتى است كه اسلام از حقوق زن كرده است.
توضيح اينكه وظائفى بر عهده مردان گذارده كه با توجه به آن نيمى از درآمد مردان عملا خرج زنان مي شود، در حالى كه بر عهده زنان چيزى گذارده نشده است، مرد بايد هزينه زندگى همسر خود را طبق نيازمندى او، از مسكن و پوشاك و خوراك و ساير لوازم بپردازد، و هزينه زندگى فرزندان خردسال نيز بر عهده اوست، در حالى كه زنان از هر گونه پرداخت هزينهاى حتى براى خودشان معاف هستند، بنا بر اين يك زن مي تواند تمام سهم ارث خود را پسانداز كند، در حالى كه مرد ناچار است آن را براى خود و همسر و فرزندان خرج كند، و نتيجه آن عملا چنين مي شود كه نيمى از درآمد مرد براى زن خرج مي شود، و نيمى براى خودش، در حالى كه سهم زن هم چنان بحال خود باقى مي ماند.
*** پاسخ ساده و کوتاه ائمه به این شبهه
این سوال تازگی ندارد و از همان ابتدای تشریع احکام بیان می شد و ائمه علیهم السلام نیز پاسخ های فراوانی به آن داده اند. برای نمونه امام جواد علیه السلام در توضیح این سوال می فرمایند:
«هيچگونه هزينه فردى و اجتماعى بر عهده زن نيست، علاوه بر آنكه هنگام ازدواج مهريه مى گيرد، ولى مرد هم مهريه مى دهد؛ هم خرج زن را عهده دار است. (نفقه بر گردن مرد است) زن بدون هيچ مسئوليّتى سهم ارث دريافت مى كند و حقّ پس انداز دارد ولى در بهره گيرى، از همان سهم مرد بهره مى گيرد.» (تفسير نور الثقلين) در روایات دیگری امام صادق (ع) فرمودند که زن از جهاد، نفقه و دیه معاف شده و این سه بر عهده مرد قرار داده شده اند لذا زن یک سهم و مرد دو سهم می برند. (کافی، ج 7، ص 85، ح 3) و باز امام صادق (ع) در پاسخ به عبدالله بن سنان در خصوص اینکه چرا سهم مرد دو برابر زن است، فرمودند: «تا آن را مهریه زن قرار دهد.» (علل الشرایع، ص 348، ح 2)
زمانبندی انتشار: 4 تير 1394 - 04:54
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: تراز]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 126]