واضح آرشیو وب فارسی:فارس:
اقتصاد دانش بنیان و فرصت هایی که دیده نمی شوند!
یکی از نقاط ضعف اقتصاد کشور پایین بودن میزان خلاقیت و ابتکار و ضعف فناوری بنگاههای اقتصادی و عدم استفاده بهینه از پتانسیل موجود در سرمایه انسانی کشور است که کشورمان را در مقابل تحریم های گوناگون آسیب پذیر نموده است.
چندی پیش «عادل پیغامی» رئیس مرکز تحقیقات استراتژیک دانشگاه امام صادق(ع) در یک نشست تخصصی عنوان نمود که یکی از زمینه هایی که ایران توانسته گامهای موثری حتی در شرایط تحریم بردارد، ساخت پهپاد است، این در شرایطی است که صنعت پهپاد در دنیا 110 میلیارد دلار بازار دارد که جمهوری اسلامی ایران هم اکنون هیچ مشارکتی در آن ندارد، بنابراین اگر بتوانیم حتی یک پنجم آن را به خود اختصاص دهیم، معادل درآمدهای نفتی ارز آوری دارد. حال این چنین به ذهن می رسد که استفاده و بکارگیری از اقتصاد دانش بنیان در شرایط کنونی ضروری به نظر می رسد و این سوال مطرح می شود که در این شرایط تحریم و با فرض شرایط رفع تحریمها بهتر نیست به فکر توسعه اقتصاد دانش بنیان برای رسیدن به رشد اقتصادی بالا باشیم؟ چرایی این سوال را می توان این گونه شرح داد که همانطور که می دانیم یکی از نقاط ضعف اقتصاد کشور پایین بودن میزان خلاقیت و ابتکار و ضعف فناوری بنگاههای اقتصادی و عدم استفاده بهینه از پتانسیل موجود در سرمایه انسانی کشور است که کشورمان را در مقابل تحریم های گوناگون آسیب پذیر نموده است. و رفع آن ها از طریق اقتصاد دانش بنیان می تواند بسیار مفید واقع شود. در واقع اقتصاد دانش بنیان نقش مهمی در افزایش تولید سرانه، کاهش نابرابری در توزیع درآمد و سایر مولفه های اقتصادی دارد. بنابراین در شرایط کنونی می توانیم با ارتقا آن در کشور برخی مشکلات ناشی از وجود تحریمها را کاهش دهیم. اساس و پایه اقتصاد دانش بنیان تنها علم و دانش و اطلاعات است که تامین آن چندان مشکل نمی باشد و می تواند بارها بدون مستهلک شدن استفاده شود و در واقع با مصرف بیشتر رشد نماید. چرا که منجر به بهره وری بیشتر عوامل تولید می شود. یکی از ویژگی ها و پتانسیل های تولیدات دانش بنیان، ارزش افزوده بالا و فراوان این محصولات است به عنوان مثال شرکتهای دانشبنیان، با توجه به توان ایجاد و بهکارگیری فناوریهای پیشرفتهی مورد نیاز، توانایی تبدیل مواد خام به محصولات نهایی و با ارزش افزودهی بالا را دارا می باشند. همچنین این شرکت ها می توانند با بکارگیری دانش و فناوری روز کیفیت محصولات داخلی را ارتقا دهند که از یک سو نیاز به واردات کالاهای مصرفی کاهش می یابد و مردم تمایل بیشتری به استفاده از محصولات داخلی پیدا می کنند و از سویی دیگر این محصولات توانایی رقابت با نمونه های مشابه خارجی را می یابند چرا که همانطور که عنوان شد افزایش بهره وری نیروی کار سبب کاهش هزینه تمام شده کالاها و محصولات خواهد شد که در نهایت منجر به افزایش صادرات خواهد شد که خود نقطه امیدی در شرایط تحریم می باشد چرا که تا حدی از این طریق برای کشور ارزآوری صورت می گیرد. حال در ادامه باید اشاره نمود که پیش نیازهای اقتصاد دانش بنیان به چه صورت می باشند؟ و باید اشاره نمود که یکی از اصلیترین پیشنیازهای اقتصاد دانشبنیان سرمایهی انسانی خلاق، نوآور، مبتکر و دانشی است که با توجه به ترکیب جمعیتی کشورمان باید مورد توجه قرار گیرد و بنابراین، می توان با تشویق و حمایت از افراد مشمول و زمینه سازی فعالیتشان در قالب شرکتهای دانشبنیان، کشور را از مشکلات به وجود آمده از تحریم تا حدی رها ساخت و زمینه های رشد و توسعه اقتصادی کشور را فراهم نمود. حال این سوال مطرح می شود که چگونه می توان از این طریق تا حدی مشکلات پیش آمده برای کشورمان در اثر تحریم ها را برطرف نمود؟ یکی از ویژگی ها و پتانسیل های تولیدات دانش بنیان، ارزش افزوده بالا و فراوان این محصولات می باشد. همچنین به دلیل مبتنی بودن این محصولات بر اساس خلاقیت و نوآوری، امکان تولید مداوم این محصولات با ارزش افزوده بیشتر وجود دارد. همچنین از آن جا که تولیدات دانش بنیان بر پایه خلاقیت و نوآوری استوار می باشند و کشورمان از لحاظ نیروی انسانی تحصیل کرده و متخصص کمبودی ندارد بنابراین می توان کالاهایی با کیفیت بالا و قیمت پایین ارائه نمود که با مزیت رقابتی نیز همراه باشند. بنابراین سرمایه گذاری بر روی این محصولات، رشد مداوم را برای کشور به همراه خواهد داشت. باید زیر ساخت های لازم برای توسعه محصولات دانش بنیان در کشور فراهم شود تا امکان تولید این محصولات در کشور فراهم آید و گامی در جهت رشد و توسعه اقتصادی برداشته شود و همچنین در این بخش بتوانیم به خودکفایی و استقلال برسیم چرا که همان طور که قبلا اشاره شد از این طریق می توانیم هزینه تمام شده کالاها را در بخش تولید کشورمان کاهش دهیم. چرا که به واقع در اقتصاد دانش بنیان کاربرد دانش در تمامی صنایع عامل محرکه رشد اقتصادی، تولید ثروت و اشتغال است. در نهایت باید گفت قطعاً بهترین شیوهی مقابله با تحریمهای بیگانگان علیه کشورمان، اقتصادی مبتنی بر تولید علم و دانش و پیشرفتهای علمی و بر پایه خلاقیت، ابتکار و نوآوری است که نه تنها سبب بی اثر شدن بخشی از تحریمهای موجود می شود که سبب تحرک و به کارگیری دانش فارغ التحصیلان و تحصیلکرده ها و متخصصین جامعه می شود و روحیه سازندگی و بالندگی در کشور را بهبود می بخشد و از سوی دیگر زمینه های افزایش اشتغال و به دنبال آن افزایش تولید و رشد اقتصادی را به همراه خواهد داشت که موضوع مهمی در هر اقتصادی به ویژه اقتصاد کشورمان می باشد. و به دنبال آن نیز می توان صادرات را روز به روز افزایش داد و با تکیه بر صادرات غیر نفتی وضعیت جامعه را بهبود بخشید. در واقع فرهنگ اقتصاد غیرنفتی می تواند کشور را متحول کند و این اقتصاد تنها زمانی حاکم می شود که فرهنگ صد و چندساله نفتی از بین برود و مردم به این باور برسند که تنها دانش و نیروی انسانی است که کشور را به پیشرفت خواهد رساند. و این خود مردم می باشند که می توانند از طریق علم و دانش خود و به کارگیری بهینه آن و بهبود روزبه روز آن نقش مهمی در اقتصاد کشور داشته باشند البته لازم به توضیح است که در این بین دولت نیز باید حمایت های لازم و بسترهای مناسب برای تحقق این امر را فراهم نماید. سمیرا عبداللهی خواه منبع: رصد انتهای متن/
94/03/25 - 00:45
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: فارس]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 28]