واضح آرشیو وب فارسی:مهر: مهر گزارش می دهد؛
احیای میراث ۷۰۰ساله چشم انتظاراعتبار/مسجد جامع ارومیه مرمت می شود
شناسهٔ خبر: 2760848 - سهشنبه ۵ خرداد ۱۳۹۴ - ۱۲:۱۰
استانها > آذربایجان غربی
ارومیه – مسجد تاریخی جامع ارومیه یکی از بناهای سده هفتم (ه.ق) که در سالهای اخیر به دلیل کم توجهی و ساخت و سازهای غیرمجاز دستخوش تغییراتی شده امروز نیازمند مرمت و حفاظت جدی با اعتبارات ویژه است. به گزارش خبرنگار مهر، این مسجد بی نظیر تاریخی که قدمت آن به دوران سلجوقیان می رسد در وسط بازار بزرگ و قدیمی ارومیه جاخوش کرده، صحن بزرگ و شبستان آجری وسیعی دارد که وسط آن با گنبد بلندی پوشیده شده است.از خصوصیتهای بارز این مسجد شباهت قسمت قدیمی آن با کاخ ساسانی دامغان است و بنابر روایتی، ساخت مسجد پیش از این معبدی دوره ساسانی بوده است، هسته نخستین مسجد جامع ارومیه، شبستان گنبد داری در وسط است که ساختمان آن به دوران سلجوقیان و قرن ششم هجری قمری تعلق دارد و ۴۰ ستون متصل به این شبستان گنبددار مربوط به دوران ایلخانی هستند.حجره های اطراف صحن مسجد به اوایل دوره زندیه متعلق اند و سنگ نوشته موجود، زمان احداث آن را سال ۱۱۸۴ هجری قمری نشان میدهد، محراب مسجد سرتاسر پوشیده از کتیبههایی به خط کوفی و ثلث است، در حاشیه بیرونی محراب، آیه ۲۵۵ و قسمتی از آیه ۲۵۶ سوره بقره به خط کوفی نوشته شده است.آنچه که از ویژگیهای معماری سلجوقی در این بنا بارز به نظر میرسد، تبعیت از الگوی پلان چهار طاقی، توجه به استحکام بنا و استفاده از مصالح مقاوم در ساخت بناست که امروز نشان از معماری بی نظیر و اصیل ایرانی اسلامی دارد.
محراب بی نظیر و تاریخی مسجد جامع اوج زیبای و هنر مسجد جامع از ارزشمندترین و قدیمی ترین مساجد ارومیه بوده و تاریخچه آن به دوره های سلجوقیان و ساسانیان برمی گردد بنابراین در دوره های مختلفی معماری هایی جهت کامل شدن آن انجام گرفته است، دارای محرابی است که معماری آن توسط شرفشاه نقاش تبریزی در ۶۷۶ هجری قمری در دوره ایلخانیان صورت گرفته و در دوره های مختلف دیگر با تزئینات ویژه ای تکمیل تر شده است.در تاریخ ۱۱۸ هجری قمری نیز به فرمان رضا قلی خان بیگلر بیگی افشار و حاکم ارومیه بازسازی و تغییراتی در این مسجد صورت گرفته است و بر همین اساس در دوره های مختلف بنا به دستورهای حاکمان در هردوره این بنا مورد بازسازی و معماری قرار گرفته است.طبق دستور بیگلر بیگی افشار در سال ۱۱۸۴ حجراتی به استناد کتبه موجود در ورودی کوچک مسجد در اطراف حیاط برای طلاب علوم دینی ساخته و آیات قرآنی با خط نستعلیق با زمینه مشکی در شبستان اصلی نوشته شده است.متاسفانه در سالهای گذشته شرایط جوی، غفلت و بی توجهی مسئولان، ساخت و سازهای غیرمجاز به همراه کمبود اعتبار موجب شده است این بنای تاریخی دستخوش تغییراتی شود تغییراتی که ادامه روند آن موجب تخریب این مسجد می شود.
طرح جامع و کلی مرمت مسجد جامع ارومیه در دست اجراستمدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری آذربایجان غربی در خصوص مرمت و حفاظت این مسجد تاریخی به خبرنگار مهر گفت: متاسفانه تا دو سال گذشته نه تنها هیچ اثر تاریخی از استان به ثبت ملی نرسیده است بلکه در زمینه مرمت و حفاظت از آثار تاریخی از جمله مسجد جامع ارومیه نیز به دلیل کمبود اعتبار کم توجهی هایی صورت گرفته است.جلیل جباری ادامه داد: در این راستا از سال گذشته با پیگیریهای جدی طرح کلی و جامع مرمت و حفاظت مسجد تاریخی جامع ارومیه در دست اجراست و هم اکنون نیز عملیات مرمت این مسجد آغاز شده است.وی با بیان اینکه با توجه به فرارسیدن ماه مبارک رمضان و درخواست اهالی این مسجد مرمت شبستان فعلی مسجد در اولویت کاری قرار گرفته است عنوان کرد: در حال حاضر عملیات مرمت و بازسازی شبستان این مسجد در حال اجراست و با این روند عملیات پیش بینی می شود بزودی شبستان مسجد مرمت و در اختیار اهالی و کسبه محل قرار گیرد.جباری طرح جامع و کلی مرمت و حفاظت مسجد تاریخی جامع ارومیه را شامل اجرای طاق نماها، حجرات، کتیبه و محراب بی نظیر این مسجد عنوان کرد و افزود: هر چند این طرح هم اکنون در دست اجراست ولی تسریع در روند اجرای آن نیازمند تخصیص اعتبارات کلان و ویژه است.
اجرای طرح کلی مسجد جامع ارومیه ۱۰۰ میلیارد ریال اعتبار نیاز داردمدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری آذربایجان غربی اعتبار مورد نیاز برای مرمت و حفاظت کامل مسجد جامع ارومیه را افزون بر ۱۰۰ میلیارد ریال عنوان و اضافه کرد: این اعتبار برای آزاد سازی حرایم، بناهای غیرمجاز احداث شده و مرمت و حفاظت این بنا مورد نیاز است.جباری ادامه داد: هم اکنون طرح به پیمانکار واگذار شده است بعد از آماده سازی شبستان مسجد محراب و کتیبه که دارای معماری بی نظیری است آماده مرمت می شود که در صورت تسریع در روند تخصیص اعتبارات مورد نیاز عملیات مرمت نیز تسریع خواهد یافت.وی اعتبار اختصاص یافته به مرمت و حفاظت مسجد جامع ارومیه در سالجاری را سه میلیارد ریال برشمرد و گفت: دو میلیارد و ۲۰۰ میلیون ریال از اعتبار اختصاص داده شده از اعتبارات ملی و مابقی استانی است.جباری با بیان اینکه آغاز ثبت آثار، فرآیند مربوط به نگهدای و حفاظت آثار تاریخی و فرهنگی آذربایجان غربی تلقی می شود افزود: این استان در حالی عنوان مهد تاریخ و تمدن ایران اسلامی را با خود به یدک می کشد که از وضعیت نگهداری و مرمت نامناسب آثار تاریخی رنج می برد.مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری آذربایجان غربی یاد آور شد: امسال مرمت و حفاظت ۱۱ اثر تاریخی استان نیز در دست اجراست و در صورت تخصیص مناسب اعتبارات پیش بینی می شود روند عملیات مرمت آثار نیز تسریع یابد.گزارش: سکینه اسمی
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: مهر]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 21]