محبوبترینها
با چاپ روی وسایل یک کسب و کار پرسود بسازید
قیمت دیگ بخار و تولیدکننده اصلی دیگ بخار
معروف‌ترین هدیه و سوغاتی یزد مشخص شد!
آشنایی با انواع دوربین مداربسته ضد آب
پرداخت اینترنتی قبوض ساختمان (پرداخت قبض گاز، برق و آب)
بهترین دوره آموزش سئو محتوا در سال 1403 با نام طوفان ۱۴۰۳ در فروردین ماه شروع می شود
یک صرافی ارز دیجیتال چه امکاناتی باید داشته باشد؟
تعمیرگاه مجاز تعمیر ماشین لباسشویی در شرق تهران
تعمیرگاه مجاز تعمیر ماشین لباسشویی در شرق تهران
جراحی و درمان ریشه دندان عفونی با خانم دکتر صفوراامامی
چه مواردی بر قیمت کابین دوش حمام تاثیر دارند؟
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1798304346
خیام؛ معمایی بی‌پاسخ
واضح آرشیو وب فارسی:جام جم آنلاین:
خیام؛ معمایی بی‌پاسخ خیام چهره‌ای است که او را باید به معنای درست کلمه «معمایی بی‌پاسخ» دانست، زیرا اندیشه‌ها و افکاری که ازسوی او مطرح شده تاکنون بی‌پاسخ مانده است. شرح و نظرهایی که درباره او و آثارش اظهار شده است در واقع برداشت کسانی است که خیام را از منظر خاصی نگریسته‌اند.
امروز نزدیک به 10 قرن (967 سال) از تولد حکیم خیام می گذرد و او نه تنها به عنوان شاعر و دانشمندی پرآوازه در ایران شناخته می شود بلکه در همه دنیا نیز به عنوان اندیشمند و شاعری ژرف نگر مطرح است. این اشتهار بی حد و حصر فقط حاصل سرودن و ترجمه 70 رباعی است که گرچه کمیتی اندک دارد اما به دلیل طرح نکات عمیق شهرتی عالمگیر یافته است. این اندیشه های نقض یادآور بیت معروف نظامی است که می گوید: کم گوی و گزیده گوی چون دُر / تا ز اندک تو جهان شود پُر. امروز می بینیم بسیاری از نویسندگان، ده ها جلد کتاب می نویسند ولی حتی همسایه آنها هم شناخت درستی از ایشان ندارد، زیرا در آثارشان حرفی تازه و تامل برانگیز و ژرف دیده نمی شود و آنچه عرضه می کنند تکرار مکررات است. به جرات می توان گفت خیام در جهان از هر شاعر ایرانی مشهورتر است، چندان که برخی ایران را با نام و آثار این حکیم فرزانه می شناسند. رباعیات او 800 بار تاکنون و در شمارگان 20 میلیون نسخه در جهان منتشر شده است تندیس این حکیم در بسیاری از مراکز فرهنگی و دانشگاه های معتبر جهان از جمله وین، مادرید، بخارست، کاراکاس و فلورانس نصب شده است. همچنین در سال 1980 سیارکی به اسم او نامگذاری شد و همچنین یکی از حفره های کره ماه هم به نام او ثبت گردید. دلیل این آوازه بی مرز خیام چیست؟ بی تردید باید این شهرت و توجه جهانی و مستمر را در اندیشه های ژرف او جست که در ابیاتش نمود و تجلی یافته است. همین ژرف نگری است که باعث شده است تا او بر خلاف بسیاری دیگر از مفاخر، در زمان حیاتش نیز چهره ای مشهور و مورد توجه باشد، به طوری که سنایی در نامه ای از کم توجهی خیام به خود ـ زمانی که سفری به نیشابور داشته ـ گلایه کند. حکیم غزنین در آن نامه خیام را «پیشوای حکیمان» و خود را «عاشق صادق» وی می خواند. این نوشته قدیمی ترین متنی است که در آن به خیام اشاره شده است، سنایی در نامه مذکور روایت می کند که صرافی اتهام سرقت به شاگرد وی زده و با آن که این شایعه در شهر پیچیده است و خیام به رغم محبوبیت و مشهوریت که در نیشابور دارد در برابر چنین اتهام ناروایی ساکت نشسته است: «من متعجبم از سکون و صلابت تو که چندین محیلان در شهر، و ذوالفقار زبان تو در نیام، و چندین فساد در جوارند و دره صلابت تو بر طاق، توقع این عاشق صادق آنست که چون نوشته بدان پیشوای حکیمان رسد در حال به ذوالفقار زبان حیدروار سرشان بردارد...»از این نوشته برمی آید که خیام علاوه بر اشتهار در زمان خود شخصیتی بانفوذ و مورد احترام مردم نیز بوده است. از میان نوشته های قدیم پس از مکتوب سنایی، در چهار مقاله نظامی عروضی نیز ذکری از خیام به میان آمده است. از مجموع مشابهت هایی که میان نگرش خیام با بسیاری از اندیشمندان مشاهده می شود می توان به این نتیجه رسید دیدگاهی در قالب تفکر خیامی وجود دارد که می توان آن را مبنایی برای مکتب فکری خاص قرار دارد از همین رو مضمون بسیاری از رباعیاتی را که درست یا نادرست منتسب به خیام می دانند بیرون از این مکتب نیست، اگر از خیام هم نباشد بی تردید خیامی است. این تفکر خیامی از او شخصیتی اسطوره ای ساخته که مانند بسیاری از اسطوره ها با اصل خود تفاوت دارد. این دوگانگی مخالفان و موافقانی را پدید آورده که سبب شده برخی مانند نجم الدین رازی در مرصاد العباد او را متفکری کافر و دهری بخواند. رضا قلی خان هدایت هم در مجمع الفصحا او را «حکیمی فاضل» می داند که رباعیاتش حکیمانه و پخته است ولی «نیکنام» نیست. قضاوتی از این دست قطعا سر در اذهان بسته دارد. «قفطی» در «تاریخ الحکما» گرچه از او به عنوان «پهلوان میدان علوم یونانی» نام می برد ولی یادآور می شود که دین اندیشان و صوفیان به کنه افکارش پی نبرده اند. حال آن که غوری هروی در نزهه الارواح نگاه ملاطفت آمیزی به خیام دارد و ضمن تعریف از حافظه قوی او به عنوان مثال می گوید کتابی را 7 بار در اصفهان خواند و پس از مدتی آن را در نیشابور کلمه کلمه نوشت. بر واژگان تازی تسلط کامل داشت و قرائت هفتگانه قرآن را به حد کمال می دانست. این اختلاف نظرها درباره خیام هنوز هم وجود دارد، زیرا نگرش های عقلی و قلبی خیام مانند بسیاری از متفکران بزرگ نتایج خاص خود را ارائه می دهند که هریک را باید از همان منظر نگریست ولی قدر مسلم این است که خیام از هر دو منظر چهره های معمایی و بحث برانگیز است. محمد بقایی ماکان - پژوهشگر
دوشنبه 28 اردیبهشت 1394 ساعت 08:09
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: جام جم آنلاین]
[مشاهده در: www.jamejamonline.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 159]
-
فرهنگ و هنر
پربازدیدترینها