محبوبترینها
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
خرید بیمه، استعلام و مقایسه انواع بیمه درمان ✅?
پروازهای مشهد به دبی چه زمانی ارزان می‌شوند؟
تجربه غذاهای فرانسوی در قلب پاریس بهترین رستوران‌ها و کافه‌ها
دلایل زنگ زدن فلزات و روش های جلوگیری از آن
خرید بلیط چارتر هواپیمایی ماهان _ ماهان گشت
سیگنال در ترید چیست؟ بررسی انواع سیگنال در ترید
بهترین هدیه تولد برای متولدین زمستان: هدیه‌های کاربردی برای روزهای سرد
در خرید پارچه برزنتی به چه نکاتی باید توجه کنیم؟
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1827044167
عدم تناسب فرهنگ مطالعه با سند چشم انداز
واضح آرشیو وب فارسی:ایرنا: عدم تناسب فرهنگ مطالعه با سند چشم انداز تهران- ایرنا- روزنامه کیهان در گزارشی با عنوان «عدم تناسب فرهنگ مطالعه با سند چشم انداز» به موضوع تاثیر نمایشگاه کتاب بر سطح فرهنگ مطالعه پرداخته است.
بخش دوم و پایانی از این گزارش با عنوان «آسیب شناسی بیست و هشتمین نمایشگاه کتاب تهران؛ عدم تناسب فرهنگ مطالعه با سند چشم انداز» در روز یکشنبه بیست و هفتم اردیبهشت 1394 خورشیدی، در صفحه گزارش روز، روزنامه کیهان منتشر شده است.
در این گزارش آمده است: در جامعه باید سنت کتابخوانی رواج پیدا کند. کتابخوانی باید در جامعه ترویج شود؛ و این کار بر عهده همه دستگاه هائی است که در این زمینه مسوولند.
بیانات رهبر فرهیخته انقلاب در دیدار مسئولان کتابخانه ها و کتابداران / بیست و نهم تیرماه 1390
وضعیت کتاب و کتابخوانی در ایران یکی از دغدغه های مقام معظم رهبری در چند دهه اخیر بوده و این همانا ناشی از نگاه فرهنگی رهبر معظم انقلاب و علاقه ایشان به خواندن و ترویج کتاب است.
ایشان در دیدار برخی از ناشران در بیست وپنجمین نمایشگاه بین المللی کتاب تهران گوشزد کردند که باید به گونه ای برنامه ریزی شود که فضای کتابخوانی در کشور توسعه و تعمیق پیدا کند. با یک برنامه ریزی دقیق و تعیین اهداف مرحله ای در هر سال، همگام با برگزاری نمایشگاه کتاب و افزایش جمعیت بازدیدکننده، در فضای کتابخوانی کشور نیز پیشرفت چشمگیری به وجود آید. ایشان با تأکید بر لزوم ارزیابی محتوایی هر ساله نمایشگاه کتاب به وسیله افرادی کارشناس و صاحب صلاحیت افزودند: این ارزیابی نشان خواهد داد که آیا هر دوره نمایشگاه کتاب از نظر محتوا، نسبت به دوره قبل، تغییر و رشد داشته است یا خیر. در یک نگاه کلی رهبر فرزانه انقلاب در یک ترسیم کلی نقشه راه رسیدن به فضای مناسب کتاب و کتابخوانی را ترسیم کرده اند.
حال باید دید در این میان کارکرد نمایشگاه بین المللی کتاب در بالا بردن سطح مطالعه در کشور چیست؟ چه اهدافی برای رسیدن به نمایشگاه استاندارد کتاب تعریف شده است؟
*کارکرد نمایشگاه بین المللی کتاب چیست؟
مهدی کاموس، نویسنده در گفت وگو با گزارشگر کیهان هدف از برگزاری نمایشگاه بین المللی کتاب تهران و صدور پروانه نشر به ناشران، طبق مقررات آمده در وزارت ارشاد «گسترش فرهنگ مطالعه» و «ارتقای سطح آگاهی و فرهنگ جامعه» عنوان می کند و ادامه می دهد: «از این رو، کارکرد نمایشگاه بین المللی کتاب تهران را باید در تاثیرش بر سطح «فرهنگ مطالعه» و «آگاهی جامعه» جستجو کرد. این جستجو از پاسخ به «فرهنگ مطالعه و سطح آگاهی جامعه چیست؟» شروع می شود و با سوالات «راه های گسترش فرهنگ مطالعه و ارتقای سطح آگاهی جامعه کدامند؟» ادامه می یابد. اما واقعیت این است که این اهداف برخاسته از وظیفه فرهنگی حاکمیت نسبت به مردم و آینده انقلاب اسلامی ایران است و خواسته اش متولی و متصدی دانستن دولت ها نسبت به فرهنگ مردم است. در حالی که، بسیاری از مسوولان فرهنگی از دهه 70 تاکنون برگزاری نمایشگاه کتاب تهران را با هدف رونق اقتصاد و صنعت نشر می دانند و وظیفه رسیدن به هدف گسترش فرهنگ مطالعه به انواع نشست های تخصصی در برنامه های جنبی نمایشگاه گذاشته اند که مخاطبان اصلی آنها نخبگان، مسئولان و به ندرت عامه مردم است. چنانچه می بینیم برگزاری نمایشگاه کتاب تهران در اهداف، کارکرد و اثرات تناقضی پنهان و کمتر شناخته شده دارد.
*نگاه ساده انگارانه: فروش کتاب
در بالا بردن سطح مطالعه
این نویسنده و پژوهشگر در ادامه می افزاید: «در واقع، در نمایشگاه با هدف گسترش فرهنگ مطالعه؛ کمتر کالا محور - کتاب محور- و بیشتر خدمات محور از جنس خدمات فرهنگی است و نمایشگاه با هدف رونق صنعت نشر بیشتر کالا محور است و خدمات نیز در راستای خدمات اقتصادی است. در چنین نمایشگاهی خرید و فروش کتاب اصل است و نمایشگاه نقطه خرید و فروش کتاب، نقطه خرید و فروش کپی رایت، نقطه خرید و فروش خدمات توزیع و تبلیغ و غیره است. روشن است که در موارد بسیاری این خدمات اقتصادی و فرهنگی بر هم منطبق می شوند و هم افزایی دارند اما گسترش فرهنگ مطالعه در راستای ارتقای فرهنگ جامعه اصل نیست. بلکه تولید و فروش براساس پسند و تقاضای جامعه و افزایش آمار اصل است. از این رو اگر ساده انگارانه فروش کتاب را عامل گسترش مطالعه بدانیم کارکرد نمایشگاهی مانند نمایشگاه بین المللی کتاب تهران افزایش آمار خرید و فروش کتاب و با اغماض سرانه مطالعه و نه فرهنگ مطالعه است.»
این پژوهشگر کودک و نوجوان با اشاره به اینکه مطالعه و کتابخوانی-اگر مطالعه مفید باشد- دانش افزاست و فرهنگ مطالعه بینش آور است و سطح آگاهی جامعه را می افزاید، می گوید: «روشن است که در اینجا نمایشگاه را تنها عامل گسترش فرهنگ مطالعه نمی دانم و آن را به عنوان یک عامل موثر در نظر دارم. شایسته است وضعیت عمومی فرهنگ مطالعه را در «نظام جامع آموزشی کشور» بررسی کرد. نظام جامع آموزشی را عوامل خانواده، مدرسه(آموزش و پرورش)، دانشگاه( آموزش عالی)، رسانه های گروهی(صدا و سیما، مطبوعات)، سیاست های فرهنگی دولت ها(وزارت ارشاد اسلامی و...) و فضای محیطی جامعه تشکیل می دهند. در این میان خانواده بیشتر تحت تأثیر رسانه ها و فضای محیطی جامعه است. فضای محیطی جامعه، رسانه های داخلی تحت تاثیر سیاست های فرهنگی دولتی قرار دارند. از این رو نقش سیاست های فرهنگی دولتی بالاست.»
احمد شاکری منتقد و داستان نویس؛ در زمینه سیاست فرهنگی و مدیریت فرهنگی سخن به میان می آورد و می گوید: « مدیریت فرهنگی ما به خصوص در حوزه کتاب و کتاب خوانی نیازمند یک الگوی راه و نقشه جامع برای حرکت خود در طول مدت مشخص با افق مشخص است.»
*چه برنامه ای برای ایران 1404 داریم؟
نویسنده رمان«انجمن مخفی» با اشاره به اینکه باید بدانیم در طول دهه حاضر و دهه های بعد و به خصوص برای ایران 1404 دقیقا چه برنامه ای داریم ؛ ادامه می دهد: «چنین کلان نگری در زمینه فرهنگی مختص مجموعه هایی چون ارشاد است که برای حوزه ملی برنامه ریزی دارند و باید این کلان نگری صورت گیرد .معتقدم یک کمیته دایمی باید توسط ارشاد تاسیس شود که مجموعه حلقه هایی را باید به هم پیوند بزند و حتما ارشاد باید متولی این امر باشد. یکی از شاخه های مهم در حوزه کتاب و کتابخوانی بحث ادبیات- رمان، زندگینامه،خاطره نوشت ها و... است. لذا لازم است با محوریت فرهنگ و بحث کتاب کمیته های متعددی تشکیل شود و این کمیته ها در حقیقت اجزای یک سند فرهنگی را برای کل کشور ترسیم کنند. چنین کلان نگری واقعا ضرورت اولیه است برای هر گونه برنامه ای در حوزه فرهنگی و به خصوص در حوزه کتاب و کتابخوانی. عموما تصمیم گیری هایی که در این زمینه می شود، مقطعی است. یا تصمیم گیری هایی که افق روشنی برای تحول و رشد آن در نظر گرفته نشده است و یا اینکه اگر هدف گذاری صورت گرفته است، هیچ گونه هم افزایی با تازه های دیگر فرهنگی در حوزه کتاب و کتابخوانی ندارند.»
این منتقد ادبی با مثالی از کارکرد بنیاد ادبیات داستانی ادامه می دهد: «یکی از اهداف اساسی که برای بنیاد ادبیات داستانی ایران در زمان دولت گذشته و معاونت دکتر پرویز در نظر گرفته شد؛ این بود که برای خاص ادبیات داستانی فکر و در افق های کلان و ملی سیاست گذاری کنند. الان اتفاقی که در بنیاد ادبیات داستانی افتاده، این است که مجموعه تبدیل به کارگزار مثلا اجرای برخی از جشنواره های وزارت ارشاد و خانه کتاب شده است. به طور مثال برنامه بنیاد ادبیات داستانی (مجموعه ای که باید کارکرد ملی داشته باشد) شده «راه اندازی اردوی پیاده روی نویسندگان تا دریا» است. این تقلیل دادن یک افق کلان است که چیزی جای آن را پر نمی کند. در حوزه ادبیات داستانی هیچ افق نگری در کشور وجود ندارد. در صنعت نفت و پتروشیمی همه مشخص است در 10 و 20 سال آینده به کجا باید برسند؟ سوال این است ما در حوزه ادبیات دقیقا مشخص است ما در یک یا دو دهه دیگر کجا باشیم؟ به خصوص اینکه کمیته ها باید دل نمایشگاه با هم تعامل داشته باشند. یعنی در دل نمایشگاه بحث حوزه ادبیات داستانی و نیاز های خاص ادبیات در کشور هم مطرح است؛ درحقیقت بحث حوزه های نظری و متنوع دیگر هم مطرح است.»
شاکری با طرح سوالی مبنی بر اینکه نمایشگاه کتاب چه کمکی می خواهد به حوزه ادبیات داستانی بکند؟ اظهار می دارد: «به عنوان مثال نمایشگاه کتاب چه کمکی به حوزه اقتباس ادبیات داستانی، نشر و تبلیغ و توسعه کتاب و کتاب خوانی و... می کند. آنچه سال های سال با آن مواجهه هستیم نوعی عادت زدگی و به نوعی فکر برای هر سال و عدم افق نگری است که نمایشگاه کتاب تهران تبدیل به فروشگاه بزرگ شده است. حتی اهمیت مسئله این قدر کم شده است که اگر یک سال تعداد بازدیدکنندگان نمایشگاه تعدادشان زیاد و فروش قابل توجهی در نمایشگاه باشد، به نظر می رسد متولیان امر را راضی نگه می دارد. یعنی گمان می کنند در اهدافشان در برگزاری نمایشگاه کتاب رسیده اند؛ در حالیکه این هدف اصلی نمایشگاه نیست.»
*«فرهنگ مطالعه» با اهداف سند چشم انداز ایران 1404 متناسب نیست
به گفته؛ مهدی کاموس - پژوهشگر و نویسنده - بررسی این مسایل نمایشگاه کتاب تهران را باید از یک سو در نداشتن نقشه راه متناسب با اهداف کلی «گسترش فرهنگ مطالعه» و «ارتقای سطح آگاهی و فرهنگ جامعه» و از سوی دیگر در «سیاست گذاری فرهنگی» و «اقتصاد نشر» نامتناسب با این اهداف دانست. همچنین وضعیت فعلی «فرهنگ مطالعه» با اهداف سند چشم انداز ایران 1404 متناسب نیست. و گسترش فرهنگ مطالعه و افزایش سرانه مطالعه عمومی به مهندسی مجدد در نظام جامع آموزشی کشور و عزم و اراده ملی دارد. چگونه نمایشگاه کتاب تهران می تواند وظایف یک نمایشگاه بین المللی را به عهده بگیرد؟ آیا شکاف بین ناشران و مخاطبان موضوعیت دارد و یا اینکه کشور ما از نظر بخش اقتصادی نشر ضعیف عمل کرده است؟ و نتوانسته است چرخه توزیع کتاب را در کشور فعال کند؟ و اما و اگرهای بسیاری وجود دارد!
*ضعف در توزیع مناسب کتاب
حمید رضا شاه آبادی، نویسنده با اشاره به اینکه دو مسئله موجب شده نمایشگاه کتاب تهران نتواند کارکرد اصلی خود را داشته باشد، ادامه می دهد: «اول اینکه ضعف بزرگی در صنعت نشر ما در حوزه «توزیع کتاب» وجود دارد. در واقع امکانات توزیع در حوزه نشر ناقص است و کتاب به دست مخاطب نمی رسد. اگر نمایشگاه کتاب تهران و همچنین نمایشگاه های کتاب استانی هم از بین بروند حداقل امکان توزیع کتاب برای ناشرین از دست می رود. در واقع نمایشگاه کتاب تهران و استانی، بار نبود چرخه مناسب توزیع کتاب را به دوش می کشند و در قدم اول باید روش های مناسبی برای توزیع کتاب فراهم شود. موسسات بزرگ پخش کتاب شکل بگیرند. فروشگاه های بزرگ کتاب تشکیل شوند تا نمایشگاه تهران بتواند به شکل نمایشگاهی شود.»
وی در ادامه می افزاید: «نکته دیگر اینکه تغییرات مکرر در مدیریت ها و شیوه های برگزاری نمایشگاه کتاب تهران موجب شده است، یک تجربه واحد نهادینه نشود و نمایشگاه رشد کند و به سمت حرفه ای شدن پیش برود.»
*عدم تناسب مقایسه نمایشگاه کتاب تهران با نمایشگاه های دیگر بین المللی
محمد میرکیانی، مدیر گروه کودک و نوجوان شبکه جهانی جام جم، یکی از مشکلات در کشور را توزیع نامناسب کتاب می داند و نمایشگاه کتاب را فرصتی برای آشنایی مخاطبان کتاب با کانال های ناشناخته توزیع می داند.
او در ادامه می گوید: «مقایسه نمایشگاه وفروشگاه کتاب در ارتباط با نمایشگاه کتاب تهران، درست نیست. چون با ساختار فرهنگی کشورمان سازگاری ندارد. و کودکان غالبا دوست دارند خرید کنند و برخی از والدین علاقه مند هستند که از دست نویسندگان کتاب بگیرند. من در نمایشگاه شاهد این بودم که کودکانی که کتاب من را می خریدند، والدین کودکان به من می گفتند شما کتاب را امضا کن. گام اولیه این است با فرهنگ کتاب و کتاب خوانی کودکان آشنا شوند و اینکه می گویند نمایشگاه کتاب باید محل نمایش صرف باشد در نگاه روشنفکران شکل گرفته است. مثلا یک ناشر چند میلیون هزینه غرفه کارگر و... بکند تا یک عده بیایند کتاب را ببینند و بروند و کتابی نخرند!»
جواد کامور بخشایش، نویسنده هم در خصوص توزیع نامناسب کتاب می گوید: «فضای اطلاع رسانی در خصوص کتاب را باید قوی تر بکنیم. ما در یک جامعه فرهنگی زندگی می کنیم اما یک شبکه مخصوص معرفی کتاب نداریم. چه اشکالی دارد شبکه ای مختص معرفی کتاب به صورت 24 ساعته باشدو خود ناشران هم حمایت مالی می کنند. ولی هیچ وقت این اتفاق نمی افتد . ای کاش مسئولین فرهنگی به این بیندیشند که اگر یک شبکه کتاب راه اندازی کنند مخاطب را چند گام به کتاب نزدیک می کنیم و در شبکه اطلاع رسانی عظیم کشوری، کارشناس کتاب درباره کتاب های مختلف بحث و بررسی کند و مخاطب حق انتخاب دارد. متاسفانه در این 10 روزه نمایشگاه می خواهیم انبوه اطلاعات را به ذهن مخاطب بیندازیم. شاید من مخاطب نهایت بتوانم از وجود چند کتاب مفید اطلاع یابم.»
*نمایشگاه کتاب، مشکلات نشر را مرتفع نمی کند
سید علی کاشفی خوانساری با عنوان اینکه انتظار معقولی از نمایشگاه نیست که مشکلات نشر را مرتفع کند، می گوید: «چرخه توزیع کتاب با برنامه ریزی های زیر بنایی و اساسی تر می تواند اصلاح شود که تناسبی با قابلیت های نمایشگاه ندارد. نمایشگاه کتاب نهایتا در چرخه اقتصادی ناشران و دسترسی مردم به کتاب ها نقش ایفا کند. مشکلات نشر زیربنایی تر است عدم زمینه های لازم در اطلاع رسانی کتاب، نقاط عرضه کتاب قاعدتا در کتاب فروشی ها باشد نه نمایشگاه های کتاب، وجود ناشران غیرحرفه ای در فضای نشر که به حوزه کتاب ضربه می زنند.»
احمد شاکری، منتقد و نویسنده هم با اشاره به اینکه در دنیا، نمایشگاه کتاب با کارکرد خاص خودش تعریف دارد. می گوید: «اگر ما در حوزه تبلیغ و توزیع کتاب دقیق، به روز و جامع عمل بکنیم. اگر در حوزه نشر به روز باشیم و از آفت طولانی مدت چرخه نشر رها شویم؛ سوال این است نمایشگاه به چه کار می آید؟ مخاطبین زیادی از اقصی نقاط کشور زمان و انرژی بسیار زیادی صرف می کنند تا با مشکلات خاص به نمایشگاه بیایند تا چند جلد کتاب تهیه کنند؛ اگر چرخه توزیع و نشر کامل باشد حضور مخاطبان برای خرید چند جلد کتاب در تهران موضوعیتی ندارد و برای چه منظوری نمایشگاه برگزار شود .در حقیقت عدم وجود افق کلان موجب شده برخی از دغدغه ها و هدف گذاری های اصلی و موضوعات اولویت دار به حاشیه برود و بدتر از آن ما کم کم اصل موضوع را فراموش می کنیم و خودمان را راضی کرده ایم که نمایشگاه تنها فروشگاه باشد و به این می بالیم که این میزان فروش داشته ایم. در حالیکه اگر منطقی فکر کنیم همین میزان فروش می تواند در طول سال اتفاق بیفتد بدون اتلاف وقت و انرژی صورت گیرد.»
*حوزه فرهنگ درگیر برنامه های جزیی
وی با انتقاد به سیاست های فرهنگی می افزاید: «عموما دولت ها در حوزه فرهنگ به جای سیاست گذاری کلان و جامع و واقعیت بینانه ای در طول سال ها پی ریزی کنند؛ آنها بعضا مبتلا به برنامه های جزیی شدند که اصلا مشخص نیست که چه هندسه و ساختار کلی را کامل می کند. لذا برای آن باید برنامه ریزی کرد و اتاق فکر و مجموعه کمیته های که راجع به مقوله فکر می کنند، در نظر بگیرند. در برنامه هایمان دچار نوعی تقلید از برنامه های فرهنگی غرب هستیم. کسانی که با فضای غرب آشنا هستند تلاش می کنند که کپی برداری کنند از برنامه هایی که با ذات فرهنگی و اجتماعی غرب سنخیت دارد و آن را به حوزه کتاب و کتابخوانی ما وارد می کنند. لذا در این حوزه کتاب و کتاب خوانی تئوری پردازی و نظریه پردازی و مبنای فکری و اطلاعات جامع و به روز، افق و برنامه ریزی دقیق می خواهیم که این موارد مغفول است.»
به گفته این منتقد ادبی؛ متاسفانه در دولت مردان ما عزم جدی ای برای حل اساسی کار نیست .در حوزه ادبیات هم همین طور است.
احمد شاکری در ادامه بیان می کند: «آن قدر که دولت عزم جدی دارد که ممیزی را به چالش بکشاند وآن قدر که دغدغه برگزاری جشنواره در حوزه ادبیات دارد، کار بنیادی انجام نمی دهد. یعنی بیشتر برنامه هایی به تعبیر ظاهری و روسطحی انجام می دهد تا در بیلان کاریشان اعلام کنند. در حقیقت در حوزه ادبیات داستانی بانی وجود ندارد و متاسفانه قرار بود که بنیاد ادبیات داستانی بانی این کار باشد که عملا با اضافه شدن بخش شعر بنیاد از کارکرد اصلی اش خارج شد و فکر نمی کنم کار جدی انجام دهد.»
*منبع: روزنامه کیهان
**پژوهش**3211**9131
27/02/1394
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ایرنا]
[مشاهده در: www.irna.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 22]
-
اجتماع و خانواده
پربازدیدترینها