واضح آرشیو وب فارسی:راسخون:
شربت عليه گرما نويسنده: سارا هاشمي نيک تب، سرگيجه، بي حالي، تهوع و بي اشتهايي از علايم گرمازدگي هستند که حتماً تا به حال کم و بيش تجربه شان کرده ايد. همان طور که مي دانيد، کشور ما در منطقه نسبتاً گرمسيري قرار دارد و اهالي اکثر شهرها، هر سال تابستان، به طور متوسط گرمايي تا 40 درجه سانتي گراد را تحمل مي کنند. به طور کلي، در معرض گرماي شديد قرار گرفتن، مي تواند آدم را از کار کردن بيندازد، باعث پايين آمدن بازده کاري شود و رفت و آمد را در ساعت هاي اوج گرما تحت تأثير قرار دهد. بعضي ها هم به گرما حساس ترند و زودتر گرما زده مي شوند. اگر شما هم جزو اين گروه هستيد، بايد بيشتر مراقب خودتان باشيد، به خصوص در روزهايي که مجبوريد زمان بيشتري را خارج از منزل و در خيابان بگذرانيد. در اين ميان، دانشتن اينکه چه بخوريد و از چه چيزهايي پرهيز کنيد تا گرما کمتر اذيت تان کند، مي تواند سپري کارا براي محافظت در برابر گرمازدگي باشد. گرمازدگي يعني از دست دادن آب بدن. اين اتفاق بيشتر درمناطق گرم و خشک رخ مي دهد و علت اش هم تعريق زياد است زيرا بدن به کمبود آب خيلي حساس تر است تا به نبود غذا. يعني گرسنگي را مدت طولاني تري مي تواند تحمل کند. پس در تابستان تا مي تواندي آب بنوشيد زياد با اين کار از بي آب شدن بدن جلوگير خواهيد کرد. راه ديگر اين است که از خواراکي هاي استفاده کنيد که رطوبت و آب بيشتري را در خود نگه مي دارند. اولين گزينه، شربت هادکتر محمدحسين صالحي سورمقي، استاد دانشکده داروسازي دانشگاه تهران و متخصص گياهان دارويي مي گويد: «علاوه بر ميوه هايي مثل هندوانه و خربزه که متعلق به اين فصل هستند و آب زيادي دارند، ما مي توانيم از شربت هاي نافع تري در برابر گرمازدگي استفاده کنيم. اين شربت ها با گياهاني درست مي شوند که تعادل تعريق يا رفع عطش را به دنبال دارند. يکي از آنها ليموترش است که از آبش در تمام طول سال، در تهيه غذاها و به خصوص به همراه سالاد استفاده مي کنيم اما اين آب ميوه به رفع عطش کمک فراوان مي کند و يکي از بهتر ين روش هاي مصرف ليمو در تابستان، خوردن شربت آن است. جالب است بدانيد که اين شربت به علت رقيق بودن و داشتن آب فراوان بهتر از خود آب ليمو به فرونشاندن کم آبي کمک مي کند. خاکشير بنوشيد! در باره خاکشير چه شنيده ايد؟ قديمي ها مي گويند نوشيدن شربت آن براي رفع عطش بسيار کارساز است. در ضمن، شربت اين گياه، يکي ديگر از نوشيدني هايي است که دکتر صالحي براي جلوگيري از گرمازدگي پيشنهاد مي کند: «بين مردم دو نوع خاکشير معروف است: خاکشير تلخ و شيرين. اما اين دو در حقيقت يک نوع خاکشير هستند و از يک گياه به وجود مي آيند و تغيير رنگ شان به خاطر کهنگي يا تازگي شان است. دانه هاي خاکشير از ترکيبات قندي سنگيني تشکيل شده اند به نام موسيلاژها که خاصيت شان اين است که وقتي در مجاور آب قرار بگيرند، مي توانند چند برابر وزن شان آب جذب کنند. براي همين است که دانه هاي خاکشير وقتي در آب خيس مي خورند، متورم مي شوند.» حالا شربت خاکشير آماده است و وقتي شما آن را نوش جان مي کنيد، موسيلاژها وارد بدن تان مي شوند. اين دانه ها آب زيادي را در بدن نگه مي دارند و وقتي بدن به خاطر تعريق با کم آبي مواجه شد، از اين دانه ها براي تأمين آب استفاده مي کند. گياه ديگري هم هست که مردم آن را به اسم تخم شربتي مي شناسند؛ همان دانه هاي سياه رنگي که در حقيقت، تخم گياه ريحان است. به گفته دکتر صالحي، اين دانه ها هم مثل خاکشير عمل مي کنند و خاصيت خنک کنندگي و رفع عطش دارند، پس در روزهاي گرم تابستان آنها را فراموش نکنيد.مريم گلي، ضدتعريقصرف نظر ار شربت ها، گياهان ديگري هم هستند که باعث کاهش تشنگي و مقاومت در برابر گرما مي شوند. يکي از اين گياه ها مرزه است. «اين سبزي يکي از پرمصرف ترين گياهان دنياست ولي در ايران کمتر مورد استفاده قرار مي گيرد. البته ايراني ها مرزه را به شکل سبزي خوردن استفاده مي کنند ولي به خاطر مزه تند و تيزش نمي توان خام آن را زياد مصرف کرد. مرزه به شکل خشک شده در ميان ادويه ها زياد به کار مي رود. اين گياه ضد تعريق، ضد تشنگي و ضد ادرار آوري است و به همين جهت مصرف آن براي بيماران مبتلا به مرض قند توصيه مي شود.» دکتر صالحي خواص ديگري از جمله ضدميکروب بودن، ضداسپاسم و دل درد و ضدعفوني کنندگي را به اين سبزي نسبت مي دهد. مريک گلي گياه ديگري است که ضدتعريق و گرمازدگي است. دکتر صالحي در اين باره مي گويد: «اين گياه در دنيا براي جلوگيري از تعريق شبانه بيماران مسلول يا تعريق هاي عصبي استفاده مي شود و به شکل دارو در کشور موجود است.» وي مي افزايد: «مريم گلي براي افرادي که زياد عرق مي کنند، تجويز مي شود. البته در عطاري ها موجود بوده و به شکل دم کرده قابل مصرف است.»يادتان باشد که...گفتيم که مهم ترين مسأله در گرمازدگي از دست دادن آب است اما متخصصان تغذيه و رژيم درماني معتقدند که به جز آب، همراه با عرق، نمک زايد هم از بدن دفع مي شود که گرمازدگي را به دنبال دارد. در واقع، بدن براي تنظيم دما به تعادل آب و نمک نيازمند است و همراه با عرق، عناصر ديگري مثل سديم و آهن هم دفع مي شود. براي همين به افرادي که گرمازده مي شوند، به منظور جبران آب و نمک از دست رفته سرم تزريق مي کنند. بنابراين در تابستان بهتر است علاوه بر آب، نمک کافي هم با غذا مصرف کنيد تا تعادل مايعات و املاح بدن حفظ شود. و اما از چه چيزهايي بايد پرهيز کنيم تا احتمال ابتلا به گرمازدگي به حداقل برسد؟ دکتر صالحي در پاسخ به اين سؤال مي گويد: «بهتر است از غذاهاي تند و محرک مثل فلفل و ادويه ها در روزهاي گرم پرهيز کنيد. به اين غذها مي گويند غذاهاي معرق (عرق زا) که خون را به سطح بدن هدايت مي کنند و باعث تعريق و دفع آب بيشتر از بدن مي شوند.» ضمن اينکه در فصل گرما هر چه غذاي مصرفي سبک تر باشد، بهتر است. مي بينيد که با اعمال کمي تغيير ساده در برنامه غذايي تان، راحت تر فصل گرما را پشت سر خواهيد گذاشت.منبع:روزنامه سلامت شماره 225/س
#پزشکی#
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: راسخون]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 284]