واضح آرشیو وب فارسی:تبیان: امامان شیعه در آثار مسیحیان
چاپ نخست كتاب «پدر، پسر، روحالقدس (تجلی عشق علوی و شور حسینی در آثار شاعران و نویسندگان مسیحی)» تالیف محمدرضا زائری از سوی انتشارات خیمه منتشر و روانه بازار نشر شد.به گزارش ایبنا، این مجموعه در بردارنده یادداشتهایی است كه مولف در طول سالهای اخیر در مجلات یا سایتها منتشر كرده بود که پس از بازنگری و تجدید نظر كامل به صورت كتابی جامع به چاپ رسانده است.در احادیث و روایات ما ذكر شده است؛ «ما قال فینا قائل بیت شعر الا یوید بروحالقدس؛ كسی برای اهلبیت شعر نمیسراید جز آنكه به مدد الهی جبرئیل یاری شود.» شاعران مسیحی نیز اگر برای امیر مومنان و فرزندش امام حسین(علیهمالسلام) شعری سروده و قلمی زدهاند؛ بیتردید مورد عنایت روحالقدس قرار گرفتهاند.این كتاب گزارشی از آثار عنایت روحالقدس برای ستایش پدر و پسر در بیان و زبان نویسندگان و شاعران مسیحی لبنان است؛ بزرگانی نظیر جبران خلیل جبران، جرج جرداق، بولس سلامه و سلیمان كتانی. به گفته پیامآور بزرگ اسلام(صلی الله علیه و آله) علی با حق است و حق با علی است، هر جا حقی باشد علی هست و هرجا علی باشد حق همان جاست. حق چنان مغناطیس و جاذبهای دارد كه اهل خود را به نسبتهای گوناگون به سوی خود میكشد. این است كه در قرنهای متمادی پس از حیات و تجربه امیر مومنان(علیه السلام)، هركه با دلی پاكخواه و جانی راستجو از او شنیده؛ شیفته و فریفته او شده است تا آنجا كه گاه برخی از جهل به كفر غلو و افراط افتادهاند و او را به خدایی رساندهاند.عظمت علی(علیه السلام) چنان است كه حتی نزدیكان و بستگان كسی كه به دست او كشته شده از او با تكریم و تمجید یاد میكنند چه رسد به كسانی كه در جایگاه اعتراف به بزرگی و بزرگواری او قرار گرفتهاندعظمت علی(علیه السلام) چنان است كه حتی نزدیكان و بستگان كسی كه به دست او كشته شده از او با تكریم و تمجید یاد میكنند چه رسد به كسانی كه در جایگاه اعتراف به بزرگی و بزرگواری او قرار گرفتهاند. اگر اعترافات شگفت معاویه در مناسبتهای متعدد و شعر حیرتانگیز عمرو عاص دشمن بزرگ علیبن ابیطالب: «معاویة الحال لا تجهل» و سخنان عالمانه مامون در مجالس علمای ادیان و مذاهب مختلف در خراسان را نادیده بگیریم همچنان نمونههای متعدد در ادبیات عرب بر این مدعا گواهی میدهد.در این میان، شیفتگی و دلبستگی هزاران هزار از اهل سنت، امثال «شافعی» و «نسائی» و «ابن ابیالحدید» گرچه حیرتانگیز و شگفتیآفرین است اما از آنجا كه مسلمان بودهاند میتوان ارادت و عشق آنان را به حساب عقیده اسلامیشان گذاشت، حتی اگر چون امام شافعی یكی از چهار پیشوای مذهبی اهل سنت فریاد برآورد كه: «شافعی مرد و نفهمید خدایش علی بود یا الله!» و حتی اگر چون نسائی زیر شكنجههای سخت و جانكاه از علیبن ابیطالب بگوید و حتی اگر چون ابن ابیالحدید زمزمه كنند: «اگر مرگ تو نبود؛ میگفتم تو روزی دهنده بندگان و خلایق هستی!»اما شیفتگی و ارادت متفكران و ادبای مسیحی عرب به امیرمومنان چیزی است كه نمیتوان به سادگی آن را نادیده گرفت. در طول قرنها، مسیحیان شرقی كه در خاستگاه اولیه این دین، همسایه و همزیست مسلمانان بودهاند با اندیشهها و افكار و سخنان و سیره امیر مومنان(علیه السلام) آشنا شدند و این ارادت را در گفتار و نوشتار خود بازتاب دادند.در دهههای اخیر این ظهور و بروز ادبی بیشتر شده و در آثار مختلف نثر و نظم و در قالبهای مختلف منتشر شده است. از این میان برخی چون «عبدالمسیح انطاكی» كه نزدیك به 6000 بیت در تاریخ و مدح آن امام همام سروده است، به تغییر مذهب و دین خود مشهور شدند؛ اگرچه درباره این موضوع باید پژوهش جدیتری كرد، اما وجود دارند بسیاری دیگر از شاعران و نویسندگان عربزبان مسیحی كه همچنان تا پایان عمر بر عقیده مسیحی خود باقی مانده و گاهی با تعصب بسیار بر عقیده دینی خود پای میفشارند، اما در همان حال نمیتوانند دلبستگی خود را به شخصیت عظیم علیبن ابیطالب(علیه السلام) نادیده بگیرند.عشق شیعیان به ساحت مقدس سیدالشهدا(علیه السلام) شعلهای است كه از درون جان میافروزد و نه تنها در تربیت بلكه در پاكی ولادت و نان ریشه داردجبران خلیل جبران (نویسنده معروف و هنرمند نامآور) درباره شخصیت ممتاز علی(علیه السلام) در صفحه 108 كتاب «رابطه مسیحیان با اهلبیت پیامبر» مینویسد: «علیبن ابیطالب به خاطر عظمتش شهید شد و اعراب حقیقت مقام و عظمت او را درك نكردند تا آنكه همسایگان پارسیشان به فرق میان سنگریزه و گوهر پی بردند. او پیش از آنكه رسالت خود را به انجام رساند از دنیا رفت؛ چون همه پیامآوران خداوند [كه كسی قدر ایشان را نمیداند] كه در زمان و مكانی غیر زمان و مكان خود و در میان مردمی كه سزاوارشان نیستند، فرود آمدهاند!»بولس سلامه (حقوقدان و شاعر و نویسنده صاحب نام و صاحب «ملحمةالغدیر» و «مقتل امام حسین») در صفحه 122 از كتاب «قلائدالانشاد» مینویسد: «حق چنان در من مسیحی رعشه افكند كه از شدت عشق او، علوی به شمار میآیم! اگرچه علی پیامبر نبود، اخلاق نبوت داشت. ای آسمان شاهد باش و ای زمین اقرار كن كه من علی را دوست دارم. مگویید شیعیان كسانی اند كه هواداران علی اند؛ زیرا در درون هر انسان با انصافی یك روح شیعی وجود دارد.» عشق شیعیان به ساحت مقدس سیدالشهدا(علیه السلام) شعلهای است كه از درون جان میافروزد و نه تنها در تربیت بلكه در پاكی ولادت و نان ریشه دارد. شور، محبتی پنهان است كه خداوند در نهاد مومنان به ودیعت نهاده است و این شور و شعله را بر اساس همان سنت الهی، خاموشی و خمود نیست. از اینرو اظهار دلبستگی و عشق و ارادت شاعران و نویسندگان شیعی ـهر چند غیر ملتزمـ چندان شگفت و تازه نیست و هرچه نغمههای هنرمندانهشان دلنشین و هرچه نقشهای شاعرانهشان بدیع و دلانگیز، باز هم به حساب آن امانت درونی و آن آتش نهانی، جوش و خروشی طبیعی برشمرده میشود.اما آنگاه كه دانشمند یا ادیبی از اهل سنت ـهرچند مسلمان و دوستدار اهلبیت پیامبر و هرچند آگاه از فضایل امامان هدایتـ سخنی از سر شوق و عشق در وصف ایشان و خاصه سرور جوانان اهل بهشت و مصیبت كربلا میگوید و مینویسد، این اعتراف به حق و حقیقت تازگی دارد زیرا از فضایی آكنده به عشق و محبت خاندان پیامبر برنخاسته و از محیطی تربیت شده بر اشك و آه و گریه در مصیبت كربلا برنیامده است.این كتاب گزارشی از آثار عنایت روحالقدس برای ستایش پدر و پسر در بیان و زبان نویسندگان و شاعران مسیحی لبنان است؛ بزرگانی نظیر جبران خلیل جبران، جرج جرداق، بولس سلامه و سلیمان كتانیدر بین قدما، ابن ابیالحدید معتزلی دردمندانه از فجایع كربلا و قطعه قطعه شدن اجساد شهدا و اسب تاختن بر بدن های مطهرشان میسراید و میگوید: «ولقبد بكیت لقتل آل محمد بالطف حتی كل عضو مدمع؛ آنچنان بركشته شدن خاندان پیامبر در كربلا گریستهام كه گویی تمام وجودم چشم و اشك و گریه است...»نمونههایی چنین در میان مسیحیان شرقی كه از نزدیك با شیعیان مرتبط بودهاند ـدر كشورهایی چون لبنان، عراق، ایران و سوریهـ فراوان دیده میشود. «انطوان بارا» روزنامهنگار و نویسنده سوریالاصل در كتاب «الحسین فی الفكرالمسیحی» به خوبی این رابطه عاطفی و عاشقانه را تشریح كرده و چنان از تمسك به مصباح هدایت و كشتی نجات سخن میگوید كه گویی یك مسلمان شیعی معتقد است نه یك مسیحی آشكار.اگر سخن از تحلیل تاریخی یا گزارش حوادث باشد، قلمفرسایی یك متفكر مسیحی چندان غریب نیست اما دلبستگی عاطفی آسان به نظر نمیرسد. بولس سلامه شاعر مشهور عرب -كه نزارقبانی بعد از درگذشتش وی را آخرین بازمانده بنیانهای مستحكم ادب برشمرد- چنین رابطهای با سالار شهیدان دارد. فرزندش رشاد سلامه، سیاستمدار لبنانی میگوید: صبحگاهی سراغ او كه سالها در بستر بیماری افتاده بود رفتم و دیدم بالش او خیس و نمناك است، گمان كردم ظرف آب را ریخته، ولی دیدم ظرف آب در كنارش نیست، سبب را پرسیدم، پاسخ داد: دیشب به فصل شهادت حسینبن علی رسیدم و تا صبح مقتل كربلا را میسرودم. چنین است كه او میگوید: «انا المسیحی ابكانی الحسین؛ من مسیحی را حسین به گریه انداخت.»چاپ نخست كتاب «پدر، پسر، روحالقدس (تجلی عشق علوی و شور حسینی در آثار شاعران و نویسندگان مسیحی)» در 211 صفحه و بهای 27000 ریال راهی بازار نشر شد.تهیه و تنظیم: گروه کتاب تبیان - محمد بیگدلی
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: تبیان]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 568]