تبلیغات
تبلیغات متنی
محبوبترینها
ساقدوش کیست ؟ | وظیفه ساقدوش در مراسم عقد و عروسی چیست ؟
قایق‌سواری تالاب انزلی؛ تجربه‌ای متفاوت با چاشنی تخفیف
چگونه ویزای توریستی فرانسه را بگیریم؟
معرفی و فروش بوته گرافیتی ریخته گری
بهترین بروکر برای معاملات فارکس در سال 2024
تجربه رانندگی با لندکروز در جزیره قشم؛ لوکس‌ترین انتخاب
اکسپرتاپ: 10 شغل پردرآمد برای مهاجران کاری در کانادا
بهترین سایتهای خرید تیک آبی رسمی اینستاگرام در ایران
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1815513707
قرآن شاهدی برای زهرا(س)
واضح آرشیو وب فارسی:تبیان: استشهاد به آيات قرآن، در کلام حضرت زهرا عليهاالسلام
مقدّمهيکى از شاخصههاى کلام حضرت زهرا عليهاالسلام که از انس آن بزرگوار با قرآن و تسلّط ايشان بر آيات و معارف بلند آن نشأت مىگيرد، استشهاد به آيات قرآن و به کار بردن تعابير قرآنى است.آيات قرآن در کلمات آن بانوى نمونه نهتنها چهرهى خليفهى وقت را در عمل ننمودن به قرآن افشا مىکند، بلکه در ارزيابى شرايط خاصّ حاکم بر آن زمان نيز بسيار مؤثر است.آن بزرگوار در خطابهى مشهور خود در مسجد مدينه، به حدود بيست آيه از قرآن استشهاد نمودهاند و در خطابهاى که در جمع زنان مهاجر و انصار ايراد فرمودند، ده آيه از قرآن را تلاوت فرمودند.صدّيقهى طاهره عليهاالسلام ، گاه دردفاع از ولايت على عليهالسلام و گاه در اثبات ارث براى ذريّهى پيامبر اکرم صلىاللهعليهوآله و زمانى ضمن مواعظ و يا در بيان حالات خويش به آيات الهى استناد جستهاند. عبارات و تعابير قرآنى نيز در موارد بسيارى در کلمات حضرت فاطمه عليهاالسلام مشاهده مىشود. ما در اين مقاله به استشهاداتى که آن بزرگوار در موعظه به مردم و براى بيان حالات خود و يا بيان تکليف خود در مقابل آيات داشتهاند، مىپردازيم. اين موارد را مىتوان اينگونه ترسيم کرد:1. معرّفى خويش به وسيلهى آيات قرآن؛2. از بين نرفتن شريعت الهى با مرگ پيامبر صلىاللهعليهوآله ؛ 3. سفارش به تقواى الهى؛ 4. استعانت از خداوند متعال؛ 5. درخواست نزول غذاى بهشتى.
1. معرفى خويش به وسيلهى آيات قرآندخت بزرگوار رسول خدا صلىاللهعليهوآله آنگاه که در مسجد مدينه در حمايت از حقّ خاندان پيامبر صلىاللهعليهوآله خطبه خواندند، بعد از حمد و ثناى الهى براى اينکه مردم بخوبى موقعيّت نَسَبى ايشان را به ياد آورند، مطابق آنچه مرسوم بود، پدر خويش را معرّفى مىکنند و در اين معرّفى، از آيات قرآن استمداد مىجويند. به اين ترتيب حاضران ابتدا گوينده را به خوبى خواهند شناخت، آنگاه به سخنان او گوش فرا مىدهند.اَيُّها النّاس اِعلَموا اَنّى فاطمةُ و اَبى محمّد صلىاللهعليهوآله اَقولُ عوداً وَ بَدْأً وَ لا اَقولُ ما اَقول غَلَطاً وَ لا اَفعل ما افعَلُ شَططاً. «لَقَد جاءَکُم رَسولٌ من اَنْفُسِکُم عَزيزٌ عليه ما عَنِتُّم حَريصٌ عَليکُم بِالمؤمِنينَ رَءُوفٌ رَحيم(1)» فَاِن تُعْزُوهُ و تَعْرِفوهُ تَجدُوه اَبى دونَ نسائِکم و اَخا ابن عمّى دون رجالکم و لَنِعْم الْمَعْزىُّ اليه صلىاللهعليهوآله .(2)اين مردم! بدانيد من فاطمهام و پدرم محمّد است که صلوات و درود خدا بر او و خاندانش باد. آنچه مىگويم آغاز و انجامش يکى است و هرگز ضدّ و نقيض در آن راه ندارد و آنچه را مىگويم، غلط نمىگويم و در اعمالم راه خطا نمىپويم. «پيامبرى از ميان شما برخاست و به سوى شما آمد که از رنجهاى شما رنج مىبرد و به هدايت شما علاقهى وافر داشت و نسبت به مؤمنان مهربان و رحيم بود». هرگاه نَسَب او را بجوييد، مىبينيد او پدر من بوده است، نه پدر زنان شما! و برادر پسر عموى من بوده است، نه برادر مردان شما و چه پرافتخار است اين نسب. درود خدا بر او و خاندانش باد.» 2. از بين نرفتن شريعتى الهى با مرگ پيامبرحضرت زهرا عليهاالسلام در بخشى از خطابهى معروف خود بعد از رحلت پيامبر صلىاللهعليهوآله آنگاه که سکوت مسلمانان را در مقابل زمزمههاى جاهلى مشاهده نمودند، فرمودند:فتلک و اللّهُ النّازلةُ الکُبرى و المُصيبةُ العُظمى، لا مِثْلُها نازِلَةٌ وَ لا بائقةٌ عاجلَةٌ اَعْلَنَ بها کتابُ اللّه جَلّ ثناؤه فى اَفْنِيَتِکم وَ فى مُمْساکم و مُصبِحُکم، يَهتف فى اَفْنِيَتِکم هِتافاً وَ صُراخاً و تلاوَةً و اِلحاناً و لَقَبْلَهُ ما حَلّ بانبياء اللّه و رسلِهِ حُکمٌ فَصلٌ وَ قضاءٌ حَتم. «وَ ما مُحمّدٌ الّا رسولٌ قَدْ خَلَتْ مِنْ قَبْلِهِ الرُّسُل اَفِأنْ ماتَ أَوْ قُتِل اِنْقَلَبْتُم عَلى اَعْقابِکم وَ مَنْ يَنْقَلِبْ عَلى عَقِبَيْهِ فَلَنْ يُضُرَّ اللّهَ شَيْئاً وَ سَيَجْزِى اللّهُ الشّاکِرين(3)».(4)به خدا قسم اين حادثهاى عظيم و مصيبتى بزرگ و ضايعهاى است جبرانناپذير؛ ولى فراموش نکنيد که اگر پيامبر صلىاللهعليهوآله رفت، قرآن مجيد قبلاً از آن خبر داده بود. همان قرآنى که پيوسته در خانههاى شماست و صبح و شام با صداى بلند و فرياد و-يا- آهسته و با الحان مختلف در خانههاى شما خوانده مىشود. پيامبران پيشين نيز قبل از او با اين واقعيّت روبرو شده بودند؛ چرا که مرگ فرمان تخلفناپذير الهى است. [آرى قرآن صريحاً گفته بود: [«محمد صلىاللهعليهوآله تنها فرستادهى خدا بود و قبل از او رسولان ديگرى آمدند و رفتند. آيا اگر او بميرد يا کشته شود، شما بر پاشنهى پا مىچرخيد و به عقب برمىگرديد [و با آيين اسلام وداع گفته، رو به خرافات جاهليت مىآوريد؟] هر کس به عقب بازگردد، به خداوند زيانى نمىرساند و خداوند به زودى پاداش سپاسگزاران را مىدهد.».آيهاى که فاطمهى اطهر عليهاالسلام در کلامشان تلاوت نمودند، زمانى نازل شده بود که تعدادى از مسلمين در جنگ احد با سرپيچى از دستور رسول خدا صلىاللهعليهوآله و براى جمعآورى غنايم از محل استقرار خود خارج شد. خالدبنوليد با دويست سوار به مسلمين حمله کرد و پيامبر صلىاللهعليهوآله زخمى شد و مسلمين شکست خوردند. فردى که پيامبر صلىاللهعليهوآله را زخمى کرده بود، فرياد زد که «من محمّد را کشتم». بدين ترتيب شايع شد که پيامبر صلىاللهعليهوآله کشته شد، در اين هنگام بعضى از مردم گفتند: اگر او پيامبر بود کشته نمىشد و بعضى ديگر گفتند: ما نيز مىجنگيم تا به او ملحق شويم؛ آنگاه خداوند اين آيه را نازل کرد.(5)فاطمه زهرا عليهاالسلام نيز بعد از رحلت پيامبر صلىاللهعليهوآله آنگاه که شاهد نافرمانى مردم از حکم خدا و رسولش صلىاللهعليهوآله بود، با استشهاد به اين آيه عواقب سوء رويگردانى مردم از دين الهى را متوجّه خود، آنها دانسته و بر جاودانگى شريعت رسول خدا صلىاللهعليهوآله تأکيد نمودهاند.بانوى بزرگوار اسلام، با وجود آنکه از فقدان پدر بسيار اندوهگين است، امّا با مشاهده سير قهقرايى امّت اسلام به سوى جاهليّت دوباره، بعد از مرگ پيامبر صلىاللهعليهوآله ديگر يک دختر مصيبت زدهى نالان نيست؛ بلکه به منظور احياى شريعتى که پدرش مأمور به ابلاغ آن بود، به پا مىخيزد و در يک خطابهى آتشين، جاودانگى اسلام را از زبان قرآن متذکّر مىشود. کلام خدا را با وجود آنکه در آن به مرگ پدرش يعنى عزيزترين عزيزانش اشاره مىشود، با نهايت صلابت مىخواند؛ تا بر انديشه آنان که مرگ پيامبر خدا صلىاللهعليهوآله ، را به معناى از بين رفتن شريعت الهى مىدانند، خط بطلان بکشد.صدّيقهى طاهره عليهاالسلام ، گاه دردفاع از ولايت على عليهالسلام و گاه در اثبات ارث براى ذريّهى پيامبر اکرم صلىاللهعليهوآله و زمانى ضمن مواعظ و يا در بيان حالات خويش به آيات الهى استناد جستهاند3. سفارش به تقواى الهى و حَرَّم اللّهُ الشِّرْکَ اِخلاصاً لَهُ بالُربوبيّةِ «فاتَّقُوا اللّهَ حقّ تُقاتِهِ وَ لا تَمُوتُنَّ الّا وَ اَنْتم مُسلِمون(6)» وَ اطيعوا اللّهَ فيما اَمَرَکُمْ بِهِ و نَهاکُم عَنْه فاِنَّه «اِنَّما يَخشَى اللّهَ من عِبادِهِ العلماءُ(7)».خداوند تحريم شرک را براى اخلاص در بندگى و ربوبيّت حقّ قرار داد. اکنون که چنين است، «تقواى الهى پيشه کنيد، آنچنانکه شايسته مقام اوست، از مخالفت فرمانش بپرهيزيد و تلاش کنيد که مسلمان از دنيا برويد». خدا را در آنچه امر يا نهى فرموده اطاعت کنيد [و راه علم و آگاهى را پيشه گيريد] چرا که: «از ميان بندگان خدا تنها عالمان و آگاهان از او مىترسند و احساس مسئوليّت مىکنند».صدّيقه طاهره عليهاالسلام در سخنان خود با تلاوت آيات قرآن، مردم را ترغيب نمودند که تقواى الهى را آنگونه که شايستهى مقام ربوبى است، پيشهى خود سازند، تا در حال مرگ نيز تسليم محض الهى بوده و از هر گونه شرکت و توجّه به غير خدا دور باشند.در حقيقت دخت گرامى رسول خدا صلىاللهعليهوآله ابتدا حرمت شرکت را از سوى خدا، عامل اخلاص در ربوبيت دانسته و سپس با استفاده از مفهوم التزامى يک آيهى قرآن لازمه اخلاص را ترس از خدا و تسليم محض او بودن، دانستهاند؛ آنگاه با تلاوت آيهاى ديگر حاضران را به تحصيل معرفت ذات حق دعوت مىنمايند؛ زيرا که انسانهاى آگاه و عارف به ذات حقّ خشيت بيشترى از خداوند دارند و عبادات خالصانهترى را تقديم حضرت حق ـ جلّ و علاـ مىنمايند. 4. استعانت از خداوند متعال صديقه کبرى عليهاالسلام ، ضمن آنکه مدّعيان فدک را پيرو هواى نفس خود مىدانستند، در مقابل سخنان نادرست و قضاوت باطل آنها صبر مىنمودند و از خداوند يارى مىطلبيدند. در بخش پايانى خطابه ايشان آمده است:کلّا بَل سَوَّلَتْ لَکُم اَنْفُسُکُمْ أَمْرَاً فَصَبْرٌ جَميلٌ و اللّهُ المُسْتَعانُ على ماتَصِفون(8). نه چنين است «هواهاى نفسانى شما اين کار را [در چشم شما ] آراسته است. من صبر جميل [و شکيبايى بهدور از ناسپاسى ] خواهم داشت و در برابر آنچه مىگوييد، از خداوند يارى مىطلبم.»(9)آيه مذکور همان سخن حضرت يعقوب عليهالسلام خطاب به برادران حضرت يوسف عليهالسلام است که مىخواستند با صحنهسازى و دورغ پدر را فريب دهند. زهراى مرضيه عليهاالسلام نيز، با تلاوت اين آيه، اعمال آنها را با اعمال برادران يوسف تطبيق داده، بهترين مرتبه صبر يعنى صبر جميل را پيشهى خود ساخته و از خداوند در مقابل سخنان دروغ آنها، استعانت مىجويند.
5. درخواست نزول غذاى بهشتى صدّيقه طاهره عليهاالسلام گاه براى طلب حاجت خود از خداوند متعال، عين آيات قرآن را تلاوت مىنمودند و اين نکته، اهمّيّت دعاهاى قرآنى را براى برآورده شدن حاجات روشن مىسازد. در يکى از روزهاى سخت زندگى که گرسنگى بر خاندان پيامبر صلىاللهعليهوآله فشار آورده بود، حضرت فاطمه عليهاالسلام وضو گرفت و پس از خواندن دو رکعت نماز دست به دعا برداشت و عرض کرد:يا الهى و سَيدى هذا محمّدٌ نبيّکَ و هذا علىّ ابنُ عمِّ نبيّک، «الهى اَنْزِلْ علينا مائِدَةً من السّماء(10)» کما اَنْزَلْتَها على بنىاسرائيل أکَلُوا مِنها وَ کَفروا بِها، اللّهم أنْزِلْها علَينا فاِنّا بِها مؤمنونَ.خدايا! سرورا! اين پيغمبر تو، محمّد صلىاللهعليهوآله است و اين على عليهالسلام ، پسر عموى پيغمبر توست، «اى خداى من! از آسمان براى ما مائدهاى بفرست»؛ چنانکه بر بنىاسرائيل فرستادى و آنان از آن غذا خوردند و ناسپاسى کردند. اى پروردگار من! آن مائده را بر ما فرو فرست که به آن مؤمنانيم.(11)ناگهان ظرفى از غذا و طعام بهشتى نازل شد که بوى آن منزل على عليهالسلام را معطر ساخت. وقتى رسول خدا صلىاللهعليهوآله به خانه دخت گرامىاش وارد شدند، حضرت زهرا عليهاالسلام آن مائدهى آسمانى را نزد پدر آورد. پيامبر صلىاللهعليهوآله فرمودند: «دخترم اين را از کجا آوردهاى؟» فاطمه زهرا عليهاالسلام پاسخ داد:«هوَ من عندِ اللّهِ اِنَّ اللّهَ يَرْزُقُ مَن يَشاءُ بِغَيرِ حِسابٍ(12)».«اين از سوى خداست. خداوند هر کس را بخواهد، بىحساب، روزى مىدهد».(13) آنگاه پيامبر صلىاللهعليهوآله شکر خدا را بهجا آورد و فرمود: «شکر مىکنم خدايى را که تو را شبيه مريم بانوى زنان بنىاسرائيل قرار داد....»و اين نمونهاى از کرامات آن بانوى بزرگوار عليهاالسلام است. نتيجهگيرى دخت گرامى رسول خدا صلىاللهعليهوآله ، نه فقط در خطابهها، بلکه در ادعيه و مواعظ خود نيز، آيات قرآن را تلاوت نمودهاند. بنابراين، آن بزرگوار حافظ قرآن بودند و بر معارف قرآن تسلّط کامل داشتند. در بخشى از دعاى ايشان آمده است: .... اَلْحمدللّه الّذى لَمْ يجْعَلْنى جاحدةً لِشَىْءٍ مِن کتابِهِ و لا متحيّرةً فى شىءٍ من اَمْره...(14)؛ ... حمد خدا را که مرا انکار کنندهى چيزى در کتابش و سرگردان در چيزى از کار آن نگردانيده است.... نويسنده: سيده کبري عظيميتنظيم و تلخيص: گروه دين و انديشه تبيانپىنوشتها:1 . سوره توبه، آيه 128.2 . ر.ک.احقاق الحق، شوشترى، ج10، ص304؛ شرح نهجالبلاغه، ابن ابىالحديد، ج16، ص211؛ دلائل الامامة، طبرى، ص113؛ من لا يحضره الفقيه، شيخ صدوق، ج3، ص378؛ بحارالانوار، ج43، ص158؛ الاحتجاج، طبرسى، ج1، ص98.3 . سوره آل عمران، آيه 144.4 . ر.ک. احقاق الحق، شوشترى، ج10، ص304؛ شرح نهجالبلاغه، ابنابىالحديد، ج16، ص211؛ دلائل الامامة، طبرى، ص113؛ من لا يحضره الفقيه شيخ صدوق، ج3، ص378؛ بحارالانوار، ج43، ص 158؛ الاحتجاج، طبرسى، ج1، ص98.5 . ر.ک. تبيان، شيخ طوسى، ج3، ص6.6 . سوره آل عمران، آيه 102، در قرآن «اتقوااللّه» آمده است.7 . سوره فاطر، آيه 28.8 . سوره يوسف، آيه 18، در قرآن آمده است «.... قال بل سؤلت لکم....»9 . ر.ک. احقاق الحق، شوشترى، ج10، ص 304؛ شرح نهجالبلاغه، ابنابىالحديد، ج16، ص 211؛ دلائل الامامة، طبرى، ص113؛ من لا يحضره الفقيه، شيخ صدوق، ج3، ص 378؛ بحارالانوار، ج43، ص158؛ الاحتجاج، طبرسى، ج1، ص98.10 . سوره مائده، آيه 144.11 . بحارالانوار، ج35، ص251؛ احقاق الحق، شوشترى، ج10، ص 322. روايت مذکور در اغلب تفاسير ذيل آيهى مذکور آمده است.12 . سوره آل عمران، آيه 37.13 . الدرالمنثور، سيوطى، ج2، ص20؛ بحارالانوار، ج43، ص 27 و 29.14 . فلاحالسائل، سيدبنطاووس، ص 173.
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: تبیان]
[مشاهده در: www.tebyan.net]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 262]
-
گوناگون
پربازدیدترینها