واضح آرشیو وب فارسی:تبیان: علامه امینی مخالف وحدت اسلامی بود؟
در نوشتار پیشین به تبیین معنای وحدت اسلامی پرداختیم و گفتیم که معنای آن اتحاد مسلمانان در مقابل بیگانگان است. (شماره قبل را که حاوی مطالب ناب و ارزشمندی است، حتما مطالعه کنید.) علامه امینی طرفدار وحدت اسلامی هستند و با نظری روشن بینانه بدان مینگرنداكنون نوبت آن است كه ببینیم علامه بزرگوار آیت الله امینی، مؤلف جلیل القدر " الغدیر " از كدام دسته است و چگونه میاندیشیده است؟ آیا ایشان وحدت و اتحاد مسلمین را تنها در دایره تشیع قابل قبول میدانستهاند، یا دایره اخوت اسلامی را وسیعتر میدانسته و معتقد بودهاند اسلام كه با اقرار و اذعان به شهادتین محقق میشود، خواه ناخواه حقوقی را به عنوان حق مسلمان بر مسلمان ایجاد میكند وصله اخوت و برادری كه در قرآن به آن تصریح شده میان همه مسلمین محفوظ است. علامه امینی به این نكته كه لازم است نظر خود را در این موضوع روشن كنند و اینكه نقش الغدیر در وحدت اسلامی چیست، آیا مثبت است یا منفی؟ خود كاملا توجه داشتهاند و برای اینكه از طرف معترضان اعم از آنان كه در جبهه مخالف خودنمایی میكنند و آن هایی كه در جبهه موافق خود را جا زدهاند مورد سوء استفاده واقع نشود، نظر خود را مكرر توضیح داده و روشن كردهاند.علامه امینی طرفدار وحدت اسلامی هستند و با نظری وسیع و روشن بینانه بدان مینگرند. معظم له در فرصت های مختلف در مجلدات الغدیر این مسئله را طرح كردهاند و ما قسمتی از آنها را در اینجا نقل میكنیم: در مقدمه جلد اول، اشاره كوتاهی میكنند به اینكه الغدیر، چه نقشی در جهان اسلام خواهد داشت. میگویند: " و ما این همه را خدمت به دین، و اعلاء كلمه حق، و احیاء امت اسلامی میشماریم. " در جلد سوم، صفحه 77، پس از نقل اكاذیب ابن تیمیه و آلوسی و قصیمی، مبنی بر اینكه شیعه برخی از اهل بیت را، از قبیل زید بن علی بن الحسین دشمن میدارد، تحت عنوان " نقد و اصلاح " میگویند: "... این دروغ ها و تهمت ها تخم فساد را میكارد و دشمنی ها را میان امت اسلام بر میانگیزد و جماعت اسلام را تبدیل به تفرقه مینماید و جمع امت را متشتت میسازد و با مصالح عامه مسلمین تضاد دارد. "نیز در جلد سوم، صفحه 268، تهمت سید رشید رضا را به شیعه، مبنی بر اینكه " شیعه از هر شكستی كه نصیب مسلمین شود خوشحال میشود تا آنجا كه پیروزی روس را بر مسلمین در ایران جشن گرفتند " نقل میكنند، و میگویند:
" این دروغ ها ساخته و پرداخته امثال سید محمد رشید رضاست. شیعیان ایران و عراق كه قاعدتا مورد این تهمت هستند، و همچنین مستشرقان و سیاحان و نمایندگان ممالك اسلامی و غیر هم، كه در ایران و عراق رفت و آمد داشته و دارند خبری از این جریان ندارند. شیعه بدون استثناء، برای نفوس و خون و حیثیت و مال عموم مسلمین اعم از شیعه و سنی احترام قائل است. هر وقت مصیبتی برای عالم اسلام در هر كجا و هر منطقه و برای هر فرقه پیش آمده است، در غم آنها شریك بوده است. شیعه هرگز اخوت اسلامی را كه در قرآن و سنت بدان تصریح شده محدود به جهان تشیع نكرده است. و در این جهت فرقی میان شیعه و سنی قائل نشده است. " نیز در پایان جلد سوم، پس از انتقاد از چند كتاب از كتب قدما، از قبیل "عقد الفرید" ابن عبد ربه،" الانتصار" ابوالحسین خیاط معتزلی، "الفرق بین الفرق" ابومنصور بغدادی، "الفصل" ابن حزم اندلسی، "الملل و النحل" محمد بن عبدالكریم شهرستانی، "منهاج السنه" ابن تیمیه، "والبدایة و النهایه" ابن كثیر و چند كتاب از كتب متأخرین، از قبیل "تاریخ الامم الاسلامیه" شیخ محمد خضری، "فجر الاسلام" احمد امین، "الجولة فی ربوع الشرق الادنی" محمد ثابت مصری، "الصراع بین الاسلام و الوثنیه" قصیمی، و" الوشیعه" موسی جار الله میگویند: " هدف ما از نقل و انتقاد این كتب، این است كه به امت اسلام اعلام خطر كنیم و آنان را بیدار نماییم كه این كتابها بزرگترین خطر را برای جامعه اسلامی به وجود میآورد، زیرا وحدت اسلامی را متزلزل میكند، صفوف مسلمین را میپراكند، هیچ عاملی بیش از این كتب صفوف مسلمین را از هم نمیپاشد و وحدتشان را از بین نمیبرد و رشته اخوت اسلامی را پاره نمیكند. "علامه امینی در مقدمه جلد پنجم، تحت عنوان " نظریه كریمه " به مناسبت یكی از تقدیر نامههایی كه از مصر، درباره الغدیر رسیده است، نظر خود را در این موضوع كاملا روشن میكنند و جای هیچ تردیدی باقی نمیگذارند، ایشان میگویند: " عقاید و آراء درباره مذاهب، آزاد است و هرگز رشته اخوت اسلامی را كه قرآن كریم با جمله «انما المؤمنون اخوه» بدان تصریح كرده پاره نمیكند، هر چند كار مباحثه علمی و مجادله كلامی و مذهبی به اوج خود برسد، سیره سلف و در رأس آن ها صحابه و تابعین همین بوده است. "ما مؤلفان و نویسندگان در اقطار و اكناف جهان اسلام، با همه اختلافی كه در اصول و فروع با یكدیگر داریم، یك جامع مشترك داریم و آن ایمان به خدا و پیامبر خداست. در كالبد همه ما یك روح و یك عاطفه حكمفرماست و آن روح اسلام و كلمه اخلاص است." " ما مؤلفان اسلامی همه در زیر پرچم حق زندگی میكنیم و در تحت قیادت قرآن و رسالت نبی اكرم انجام وظیفه مینماییم. پیام همه ما این است كه: «اِنَّ الدین عِندَ اللهِ الاسلام » و شعار همه ما " لا الهَ الا الله و محمد رسول الله " است. آری ما حزب خدا و حامیان دین او هستیم! " شیعه بدون استثناء، برای نفوس و خون و حیثیت و مال عموم مسلمین اعم از شیعه و سنی احترام قائل است. هر وقت مصیبتی برای عالم اسلام در هر كجا و هر منطقه و برای هر فرقه پیش آمده است، در غم آنها شریك بوده است. شیعه هرگز اخوت اسلامی را كه در قرآن و سنت بدان تصریح شده محدود به جهان تشیع نكرده است. و در این جهت فرقی میان شیعه و سنی قائل نشده استعلامه امینی در مقدمه جلد هشتم تحت عنوان " الغدیر یوحد الصفوف فی الملا الاسلامی " مستقیما وارد بحث نقش الغدیر در وحدت اسلامی میشوند .معظم له، در این بحث، اتهامات كسانی را كه میگویند الغدیر موجب تفرقه بیشتر مسلمین میشود، سخت رد میكنند، و ثابت میكنند كه بر عكس، الغدیر بسیاری از سوء تفاهمات را از بین میبرد و موجب نزدیكتر شدن مسلمین به یكدیگر میگردد. آنگاه اعترافات دانشمندان اسلامی غیر شیعه را در این باره شاهد میآورند و در پایان، نامه شیخ محمد سعید دحدوح را به همین مناسبت نقل میكنند. ما برای پرهیز از اطاله بیشتر، از نقل و ترجمه تمام گفتار علامه امینی تحت عنوان بالا كه همه در توضیح نقش مثبت الغدیر در وحدت اسلامی است صرف نظر میكنیم، زیرا آنچه نقل كردیم برای اثبات مقصود كافی است. نقش مثبت الغدیر، در وحدت اسلامی از این نظر است كه اولا منطق مستدل شیعه را روشن میكند و ثابت میكند كه گرایش در حدود صد میلیون مسلمان به تشیع بر خلاف تبلیغات زهر آگین عدهای مولود جریانهای سیاسی یا نژادی و غیره نبوده است، بلكه یك منطق قوی متكی به قرآن و سنت موجب این گرایش شده است، ثانیا ثابت میكند كه پارهای اتهامات به شیعه كه سبب فاصله گرفتن مسلمانان دیگر از شیعه شده است از قبیل اینكه شیعه غیر مسلمان را بر مسلمان غیر شیعه ترجیح میدهد و از شكست مسلمانان غیر شیعه از غیر مسلمانان شادمان میگردد، و از قبیل اینكه شیعه به جای حج به زیارت ائمه میرود، یا در نماز چنین میكند و در ازدواج موقت چنان، به كلی بی اساس و دروغ است، ثالثا شخص شخیص امیرالمؤمنین علی علیه السلام را كه مظلومترین و مجهول القدرترین شخصیت بزرگ اسلامی است و میتواند مقتدای عموم مسلمین واقع شود، و همچنین ذریه اطهارش را به جهان اسلام معرفی میكند. برداشت دیگران از الغدیر برداشت بسیاری از دانشمندان بیغرض مسلمان غیر شیعه از " الغدیر " همین است كه ما گفتیم محمد عبدالغنی حسن مصری، در تقریظ خود بر الغدیر كه در مقدمه جلد اول، چاپ دوم، چاپ شده است میگوید: " از خداوند مسئلت میكنم كه بركه آب زلال شما را (غدیر در عربی به معنای گودال آب است) سبب صلح و صفا میان دو برادر شیعه و سنی قرار دهد كه دست به دست هم داده، بناء امت اسلامی را بسازند "
عادل غضبان مدیر مجله مصری " الكتاب " در مقدمه جلد سوم میگوید: "این كتاب، منطق شیعه را روشن میكند و اهل سنت میتوانند به وسیله این كتاب شیعه را به طور صحیح بشناسند. شناسایی صحیح شیعه سبب میشود كه آراء شیعه و سنی به یكدیگر نزدیك شود، و مجموعا صف واحدی تشكیل دهند ". دكتر محمد غلاب، استاد فلسفه در دانشكده اصول دین جامع از هر، در تقریظی كه بر الغدیر نوشته و در مقدمه جلد چهارم چاپ شده است میگوید: " كتاب شما در وقت بسیار مناسبی به دستم رسید، زیرا اكنون مشغول جمع آوری و تألیف كتابی درباره زندگی مسلمین از جوانب مختلف هستیم، لهذا خیلی مایلم كه اطلاعات صحیحی درباره شیعه امامیه داشته باشم. كتاب شما به من كمك خواهد كرد و من دیگر مانند دیگران درباره شیعه اشتباه نخواهم كرد ".دكتر عبدالرحمان كیالی حلبی، در تقریظ خود كه در مقدمه جلد چهارم الغدیر چاپ شده، پس از اشاره به انحطاط مسلمین در عصر حاضر، و اینكه چه عواملی میتواند مسلمین را نجات دهد، و پس از اشاره به اینكه شناخت صحیح وصی پیغمبر اكرم یكی از آن عوامل است، میگوید: " كتاب الغدیر و محتویات غنی آن، چیزی است كه سزاوار است هر مسلمانی از آن آگاهی یابد، تا دانسته شود چگونه مورخان كوتاهی كردهاند، و حقیقت كجاست. ما به این وسیله باید گذشته را جبران كنیم و با كوشش در راه اتحاد مسلمین به اجر و ثواب نایل گردیم. " آری آن بود وجه نظر علامه امینی درباره مسئله مهم اجتماعی عصر ما، و این است عكس العمل نیكوی آن در جهان اسلام. - رضوان الله علیهنوشته آیت الله شهید مرتضی مطهریتنظیم: گروه دین و اندیشه تبیان
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: تبیان]
[مشاهده در: www.tebyan.net]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 270]