تور لحظه آخری
امروز : سه شنبه ، 13 آذر 1403    احادیث و روایات:  امام صادق (ع):عالمان فرمانرواى بر شهرياران هستند.
سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون شرکت ها

تبلیغات

تبلیغات متنی

صرافی ارکی چنج

صرافی rkchange

سایبان ماشین

دزدگیر منزل

تشریفات روناک

اجاره سند در شیراز

قیمت فنس

armanekasbokar

armanetejarat

صندوق تضمین

Future Innovate Tech

پی جو مشاغل برتر شیراز

آراد برندینگ

خرید یخچال خارجی

موسسه خیریه

واردات از چین

حمية السكري النوع الثاني

ناب مووی

دانلود فیلم

بانک کتاب

دریافت دیه موتورسیکلت از بیمه

طراحی سایت تهران سایت

irspeedy

درج اگهی ویژه

تعمیرات مک بوک

دانلود فیلم هندی

قیمت فرش

درب فریم لس

زانوبند زاپیامکس

روغن بهران بردبار ۳۲۰

قیمت سرور اچ پی

خرید بلیط هواپیما

بلیط اتوبوس پایانه

قیمت سرور dl380 g10

تعمیرات پکیج کرج

لیست قیمت گوشی شیائومی

خرید فالوور

پوستر آنلاین

بهترین وکیل کرج

بهترین وکیل تهران

خرید اکانت تریدینگ ویو

خرید از چین

خرید از چین

تجهیزات کافی شاپ

ساختمان پزشکان

محصولات فوراور

خرید سرور اچ پی ماهان شبکه

دوربین سیمکارتی چرخشی

همکاری آی نو و گزینه دو

کاشت ابرو طبیعی و‌ سریع

الک آزمایشگاهی

الک آزمایشگاهی

خرید سرور مجازی

قیمت بالابر هیدرولیکی

قیمت بالابر هیدرولیکی

قیمت بالابر هیدرولیکی

لوله و اتصالات آذین

قرص گلوریا

نمایندگی دوو در کرج

خرید نهال سیب

وکیل ایرانی در استانبول

وکیل ایرانی در استانبول

وکیل ایرانی در استانبول

رفع تاری و تشخیص پلاک

پرگابالین

دوره آموزش باریستا

مهاجرت به آلمان

بهترین قالیشویی تهران

بورس کارتریج پرینتر در تهران

تشریفات روناک

نوار اخطار زرد رنگ

ثبت شرکت فوری

تابلو برق

 






آمار وبسایت

 تعداد کل بازدیدها : 1837445269




هواشناسی

نرخ طلا سکه و  ارز

قیمت خودرو

فال حافظ

تعبیر خواب

فال انبیاء

متن قرآن



اضافه به علاقمنديها ارسال اين مطلب به دوستان آرشيو تمام مطالب
archive  refresh

امامزاده احمد بن موسي معروف به شاه چراغ


واضح آرشیو وب فارسی:راسخون:
امامزاده احمد بن موسي معروف به شاه چراغ
امامزاده احمد بن موسي معروف به شاه چراغ نويسنده: حسين قرچانلو محل امامزاده آرامگاه حضرت سيد مير احمد برادر حضرت امام رضا (عليه‏السلام) امام هشتم شيعيان، در شيراز، در کنار فلکه‏اي واقع در خيابان احمدي و در محله‏اي که به محله‏ي سردزک معروف، واقع شده است. (1) محله‏ي سردزک در دوره‏ي قاجاريه به گفته‏ي مؤلف فارسنامه، از محلات مهم شهر شيراز بوده... و از زماني که حصار شهر را کوچک کردند، محله‏ي دشتک و محله‏ي سردزک را ادغام و به همان نام سردزک خواندند. اين محله اکنون به محله‏ي بازار مرغ و محله‏ي سر باغ و محله سنگ سياه و حصار جنوبي شهر و محله‏ي لب آب پيوسته است، مؤلف تأکيد دارد که محل امامزاده احمد بن موسي (عليه‏السلام) در محله‏ي بازار مرغ شيراز قرار دارد. (2) معين الدين ابوالقاسم جنيد شيرازي گويد محله‏اي که هم اکنون احمد بن موسي در آن مدفون است، در اواخر قرن هشتم هجري به محله‏ي باغ قتلغ مشهور بوده است. (3) اقوالي هم وجود دارد که مدفن آن جناب را در اسفراين خراسان دانسته‏اند. (4)نسب و شرح حال احمد بن موسي امامزاده احمد بن موسي را همه‏ي مؤلفان کتب انساب فرزند امام موسي کاظم (عليه‏السلام) دانسته‏اند. شيخ مفيد در احوال او مي‏نويسد: «احمد بن موسي مردي کريم و بزرگوار و پارسا بود، و حضرت موسي بن جعفر (عليه‏السلام) او را دوست مي‏داشت و بر ديگر فرزندان خود مقدم مي‏شمرد، و مزرعه‏ي خود را که به يسيره معروف بود، به او بخشيده بود. حسن بن محمد بن يحيي از قول جدش براي من حديث کرد، که ؛ شنيدم از اسماعيل فرزند حضرت موسي بن جعفر (عليه‏السلام) که مي‏گفت: پدرم با فرزندان خود از مدينه به سوي يکي از املاک خود بيرون رفت و اسماعيل نام آن ملک را برد ولي يحيي گفت: جد من حسن بن محمد که راوي حديث است، نام آن را فراموش کرد، اسماعيل گويد: ما در آنجا اطراق کرديم و با احمد بن موسي بيست تن از خدم و حشم پدرم بودند و هرگاه احمد برمي‏خاست آنان با او برمي‏خاستند و هرگاه احمد مي‏نشست آنان نيز با او مي‏نشستند، وز آن گذشته پدرم نيز پيوسته نظرش به او بود، و از وي غفلت نمي‏کرد، و ما از آنجا بازنگشتيم تا هنگامي که احمد از ميان ما کوچ کرد و برفت، آنگاه ما نيز از آنجا برفتيم. (5)نوشته‏اند: چون خبر شهادت حضرت موسي کاظم (عليه‏السلام) امام هفتم شيعيان در مدينه شايع شد، مردم به در خانه‏ي ام‏احمد، مادر حضرت شاه چراغ «احمد بن موسي» گرد آمده و حضرت سيد مير احمد را با خود به مسجد بردند، زيرا از جلالت قدر و شخصيت بارز و اطلاع بر عبادات و طاعات و نشر شرايع و احکام و ظهور کرامات و بروز خوارق عادات که در آن جناب سراغ داشتند، گمان کردند که پس از وفات پدرش امام موسي بن جعفر (عليه‏السلام) امام بحق و خليفه‏ي آن حضرت فرزندش احمد است. به هميت جهت در امر امامت با حضرتش بيعت کردند و او نيز از مردم مدينه بيعت بگرفت، سپس بر منبر بالا رفت، خطبه‏اي در کمال فصاحت و بلاغت انشاء و قرائت فرمود، آنگاه تمامي حاضرين را مخاطب ساخته و خواست که غائبين را نيز آگاه سازند و فرمود: همچنان که اکنون تمامي شما در بيعت من هستيد، من خود در بيعت برادرم علي بن موسي (عليه‏السلام) مي‏باشم، بدانيد بعد از پدرم برادرم «علي» امام و خليفه‏ي بحق و ولي خداست. و از جانب خدا و رسول (صلي الله عليه و آله و سلم) او بر من و شما فرض و واجب است که امر آن بزرگوار را اطاعت کنيم و به هر چه امر فرمايد گردن نهيم، پس از آن شمه‏اي از فضايل و جلالت قدر برادرش علي (عليه‏السلام) را بيان فرمود، تا آنجا که همه‏ي حاضران فرموده‏ي آن بزرگوار را مطيع و منقاد گرديدند، ابتدا او بيعت را از مردم برداشت،سپس گروه حاضران در خدمت احمد به در دولتسراي حضرت امام علي بن موسي (عليه‏السلام) آمده همگي با آن جناب بر امامت و وصايت و جانشيني امام موسي بن جعفر (عليه‏السلام) بيعت نمودند. (6) و حضرت امام رضا (عليه‏السلام) درباره‏ي برادرش احمد دعا کرد و فرمود: همچنان که حق را پنهان و ضايع نگذاشتي، خداوند در دنيا و آخرت تو را ضايع نگذارد. (7).گويند: پس از ورود حضرت امام رضا (عليه‏السلام) به خراسان و دادن مأمون خلافت عهدي خود را به آن حضرت، چون اين خبر به مدينه رسيد حضرت سيد امير احمد عزم خراسان کرد با هفت صد تن از برادران و برادرزادگان و جماعت کثيري از دوستان و محبان از مدينه‏ي طيبه حرکت کردند. چون به دو فرسنگي شيراز رسيدند، خبر شهادت امام رضا (عليه‏السلام) به آن نواحي رسيده بود، و مأمون نيز از حرکت امامزادگان از اطراف به عزم خراسان اطلاع يافته به جميع حکام و عمال قلمرو خود نوشت که: هر جا کسي از آل ابوتراب بيابند، به قتل برسانند. (8) در آن هنگام قتلغ خان نامي، از جانب مأمون در شيراز حاکم بود، چون خبر ورود آن بزرگوار را شنيد، به «خان زنيان» که در هشت فرسخي شيراز است، شتافت، دو گروه به جنگ پرداختند، در بحبوحه‏ي جنگ يکي از سپاه قتلغ خان فرياد برآورد که اگر مقصود شماها رسيدن به خدمت حضرت علي بن موسي (عليه‏السلام) است، وي وفات يافت، به مجرد شنيدن اين خبر گروهي که به دور آن حضرت بودند، پراکنده شدند، مگر معدودي از برادران و خويشان وي، حضرت چون امکان بازگشت نداشت، رو به شيراز نهاد، مخالفين او را تعقيب کرده، در جايي که اکنون مرقد آن بزرگوار است او را به درجه‏ي شهادت رسانيدند. (9) روايتي هم مي‏گويد: چون مير سيد احمد به شيراز تشريف آوردند، او را در آنجا به شهادت رساندند. (10) بعضي هم گفته‏اند: هنگامي که آن بزرگوار به شيراز وارد شد، در منزل يکي از ياران صميمي اهل بيت طهارت در محله‏ي سردزک، همين مکان فعلي بقعه و زيارتگاه آن حضرت، پنهان شد، و شب و روز را به عبادت مي‏گذرانيد، از طرف قتلغ فرمانرواي فارس جاسوسان بسياري براي پيدا کردن امامزادگان... گماشته بودند، بعد از يک سال جناب سيد مير احمد را يافتند. خبر به حکومت دادند، مأمورين بسياري براي دستگيري آن حضرت فرستادند، جناب سيد مير احمد با آن گروه ستمگر به عنوان دفاع از خود جنگ کرد، و يک تنه با يک شهر مخالف مي‏جنگيد... سرانجام چون ديدند از عهده‏اش بر نمي‏آيند، خانه‏اي را که آن حضرت هر گاه از جنگ خسته مي‏شد و به آن پناه مي‏برد و استراحت مي‏کرد. در حالي که بر فرق نازنينش شمشيري خورده بود طاق خانه را بر سر وي خراب کردند، بدن نازنينش زير توده‏هاي خاک پنهان شد. (11)عده‏اي هم نوشته‏اند که: آن بزرگوار چون به شيراز آمد در گوشه‏اي منزوي و مشغول عبادت شد تا آنکه به جوار رحمت حق پيوست و بر مدفن آن حضرت کسي واقف نبود تا آنکه امير مقرب‏الدين که از وزرا و نزديکان اتابک ابوبکر بود خواست در آنجا «يعني محل دفن احمد بن موسي»، بنياد عمارتي کند، قبري ظاهر شد و در آن جسدي با بدني صحيح و بدون تغير و تبدل و انگشتري در دست آن يافتند که بر آن «العزة احمد بن موسي» نقش بود. صورت حال را به حضرت اتابک ابوبکر معروض داشتند. (12) چون آن حضرت را بشناختند بر آن گنبدي بنا کردند، اندکي بعد اتابک ابوبکر گنبد بلندتري براي بقعه‏ي شريف ساخت... بعد از آن ملکه‏ي معظمه و خاتون آگاه طيبه‏ي عابده و متهجده تاشي خاتون بر آن بقعه گنبدي مرتفع‏تر از گنبدهاي ديگر ساخت و در جنب آن مدرسه‏ي عاليه‏اي بنا کرد و مرقد خود را همسايه‏ي آن بقعه‏ي شريف بساخت و در سال هفت صد و پنجاه هجري رحمةالله عليها وفات کرد و در آن مرقد بنا شده به دست خود مدفون گرديد. (13).و نيز نوشته‏اند که: قصبه‏ي ميمند را که 18 فرسخي شيراز است وقف بر آن بقعه‏ي مبارکه نمود که تاکنون باقي است و گلاب آن شهرت جهاني دارد. (14)همچنين اين ملکه‏ي عابده‏ي خيره «تاشي خاتون» سه جزء قرآن را که هر جزء جداگانه آن توسط  ثلث نويس و خطاط علي مقام آن زمان يحيي الصوفي الجمالي در 745 و 746 هجري نوشته شد، و از نفيس‏ترين قرآن‏هاي موجود وقف شده بر اين بقعه مي‏باشد. اين قرآن‏ها اکنون در موزه‏ي استان فارس نگاهداري مي‏شود و در پشت جزء اول آن نوشته شده: «اما بعد حمد الله و الصلوة علي نبيه و آله، فقد وقفت هذا الجزو من کلام المبين علي المشهد المعظم الامام الاعظم مظهر کلمة الله ثمرة شجرة النبوة احمد بن موسي الرضا سلام الله عليه الخاتون المعظمه سلطان الخواتين عصمة الدنيا و الدين تاشي خاتون دامت عصمتها و وقفا صحيحا تقبل الله منها» و بر پشت صفحه‏ي آخر همين جزء اول نوشته شده است: «کنيه اضعف عبادالله تعالي و احوجهم الي عفوه في ايام سلطنة السلطان الاعظم مولي ملوک السلاطين العجم جمال الحق و الدنيا و الدين الشيخ ابواسحق خلد الله ملکه الي يوم البعث و النشور پير يحيي الصوفي الجمالي في ستة ست و اربعين و سبع مائه حامدا و مصليا و مسلما تسليما بدار الملک شيراز حرسه الله»، پير يحيي الصوفي الجمالي در پايان جزء آخر چنين رقم کرده است: «کتبه الفقير في ايام الدولة سلطان الاعظم مالک الرقاب ملوک عالم جمال الملة و الدين الشيخ ابي‏اسحاق خلد الله ملکه، العبد يحيي الجمال الصوفي غفر الله ذنوبه في سنة ست و اربعين و سبع مائة بدار الملک شيراز (746 ه). (15)ابن‏بطوطه که در قرن هشتم هجري به شيراز آمده و تربت احمد بن موسي را ديده مي‏نويسد: اين بقعه در نظر شيرازيان احترام فراوان دارد... تاشي خاتون مادر سلطان ابواسحق مدرسه‏اي بزرگ و زوايه‏اي براي اين مزار ساخت که در آن زاويه به مسافران طعام داده مي‏شود و دسته‏اي از قاريان هموراه بر سر آن تربت قرآن مي‏خوانند. خاتون شب‏هاي دوشنبه به زيارت اين بقعه‏ي شريف مي‏آمد، در آن شب قضات و فقها و سادات شيراز نيز در آن جا گرد مي‏آمدند و به ختم قرآن مي‏پرداختند. قاريان هر کدام با آهنگ‏هاي خوش به قرائت مشغول مي‏شدند، به حاضران در مجلس خوراک و ميوه و حلوا داده مي‏شد و پس از طعام واعظي بر منبر بالا مي‏رفت و به موعظه مي‏پرداخت، همه‏ي آنچه که گفتيم در فاصله‏ي ميان دو نماز عصر و شام انجام مي‏شد. خاتون در غرفه‏ي مشبکي که مشرف بر مسجد بود مي‏نشست و در پايان مراسم نيز بر در مقبره چون در سراي پادشاهان طبل و شيپور و بوق نواخته مي‏شد. (16) در خاتمه‏ي شرح و احوال احمد بن موسي بايد گفته شود که آن بزرگوار شش فرزند به نام‏هاي: فتح‏الله، نورالله، عين‏الله عبادالله، غيب‏الله و ششمين فرزند او نامش معلوم نيست، و سادات محترم شاهچراغي تهران که اصلا از نهاوند مي‏باشند نسب خود را به امام احمد بن موسي (عليه‏السلام) مي‏رسانند. (17)مشخصات و معماري امامزاده بر اساس فهرست نامه‏ي آثار تاريخي ايران، اسکلت بناي امامزاده احمد بن موسي يا شاه چراغ شيراز به زمان اتابک ابوبکر سعد بن زنگي (658 - 628 ه) تعلق دارد. (18) مشهور است که در زمان امير مقرب الدين مسعود، بدرالدين وزير اتابک ابوبکر چهار طاق و گنبدي بر فراز بقعه‏ي آن حضرت ساخته و پرداخته گردانيد. پس از آن اتابک ابوبکر خود رواقي بر آن آستانه افزود. در زمان ملکه‏ي معظمه تاشي خاتون مادر شاه ابواسحق اينجو (746 - 745 ه) گنبد بقعه تعميرات اساسي شد و در جنوب آن و متصل به بقعه مدرسه‏اي عالي به دستور او بنا گرديد که بعدها اين بانو مدفن خود را همسايه‏ي بقعه بنا کرد. (19)بقعه‏ي شريف امامزاده بار ديگر در سال 912 ق، توسط مرحوم حبيب الله شريفي متولي آستانه‏ي شاه چراغ به موجب وقف نامه‏ي موجود در آن سال تعمير اساسي و مفصلي گرديد. ولي در سال 997 ق بر اثر زلزله‏ي شديدي نيمي از گنبد و بناي بقعه خراب شد اما از محل درآمد موقوفات خرابي‏ها تعمير و بقعه مجددا تجديد بنا گرديد. (20).گويند: نادرشاه قبل از فتح شيراز و شکست دادن افغان‏ها نذر کرده بود که در صورت موفقيت، تعميراتي در شاه چراغ انجام دهد. پس از دفع شر افغان‏ها و شکست فاحشي که در حوالي زرقان شيراز بر آنها وارد شد، نادر يک هزار و پانصد تومان پول رايج آن زمان را براي تعمير بقعه و مقدار 720 مثقال زرناب براي ساختن قنديلي در بالاي سر امامزاده هديه کرد، که اين قنديل تا سال 1139 ق در بقعه باقي بود، ولي در آن سال زلزله‏ي شديدي در شيراز رخ داد قسمتي از بقعه ويران گرديد، قنديل ياد شده فروخته و صرف تعميرات ضروري بقعه گرديد، تا اينکه نادر براي بار دوم در سال 1146 ق به شيراز آمد و پس از زيارت بقعه‏ي متبرک احمد بن موسي (عليه‏السلام) و صرف نهار در شاه چراغ که از طرف مرحوم ميرزا محمد حسين شريفي متولي آستانه ترتيب داده شده بود، مبلغ دويست تومان پول رايج روز جهت تعميرات بقعه حواله کرد. (21) در قرن سيزدهم هجري نيز چندين بار بقعه‏ي مبارکه خراب و مجددا تعمير و مرمت شد، و فتحعلي شاه قاجار در 1243 ق ضريحي نقره‏اي وقف آن کرد، (22) و مرحوم ميرزا محمد حسين متخلص به عالي شيرازي که از اجله‏ي سادات شيراز بود اشعاري درباره‏ي تاريخ نصب ابن‏ضريح در بقعه‏ي احمد بن موسي (عليه‏السلام) بدين مضمون سرود: کلک «عالي» زد براي سال تاريخش رقممرقد سبط محمد يافت اين سيمين حجاب‏و شاعر ديگر به نام فرهنگ، درباره‏ي تاريخ آينه کاري بقعه‏ي احمد بن موسي (عليه‏السلام) در اين زمان اشعاري سرود که هم اکنون بر فراز طاقچه‏هاي حرم و دور تا دور آن ديده مي‏شود، بدين مضمون: چون آينه شد رواق ايوانروشن شد از آن چراغ ايمان‏آنان که هنر پژوه بودندتاريخ ورا طلب نمودندگفتا به طلب ز روي ايقانتاريخ وي از «چراغ ايمان» (23)و رواقي که در اشعار بالا آمده، توسط سلطان مسعود ميرزا فرزند فتحعلي شاه ساخته شده و مرحوم و قاربن وصال درباره‏ي ماده تاريخ آن سروده است: بهر اتمامش فرمود به اين بنده وقارکه به تاريخ، يکي قطعه‏ي سنجيده بسازمن در انديشه که در جمع يکي آمد و گفت«اين در رحمت (24) از شاه به ما بادا باز» (25)گنبد بقعه نوشته‏اند: نخستين گنبد ساخته شده به روي بقعه به سال 623 ق به دستور امير مقرب‏الدين مسعود وزير اتابک ابوبکر بوده است، ولي در زمان ملکه تاشي خاتون» 745 ق» گنبد 72 ترکي که هر ترک را 90 سانتيمتر حدس زده‏اند، روي بقعه ساخته شد که به نوبه‏ي خود يکي از شاهکارهاي هنري و معماري قرن هشتم هجري شيراز بوده است. (26) زلزله‏اي که در سال 1239 ق اتفاق افتاد آن گنبد را خراب کرد ولي هنگام فرمانروايي مرحوم حسينعلي ميرزاي قاجار، گنبد همراه قسمت‏هاي ويران شده‏ي بقعه تعمير و تجديد بنا گرديد و طرح گنبد آن شبيه گنبد فعلي آستانه‏ي حضرت سيد علاءالدين حسين بود، يعني گنبد شکم برجسته‏اي که شکم آن حدود 5 / 2 متر از ساقه‏ي گنبد خارج قرار گرفته بود، و بر روي ساقه‏ي گنبد سوره‏ي مبارکه «طه» و چند آيه ديگر از قرآن مجيد به طور معرق کاشيکاري گرديده بود. (27)اين گنبد نيز مجددا در زلزله‏ي سال 1269 ق آسيب ديد و شکافي برداشت و ديگر قسمت‏هاي بقعه هم صدمه‏ي فراوان ديد، تا اينکه مرحوم محمد ناصر ظهيرالدوله گنبد و خرابي‏ها را تعمير نمود. (28) بقعه و گنبد آن به همين حال بود تا دوباره در گنبد شکاف‏هايي پيدا شد که هر آن بيم خرابي مي‏رفت، و حدود چهل سال پيش اداره‏ي اوقاف وقت که به اين امر وقوف پيدا کرد با کمک و مساعي شادروان محمد حسين شريفي متولي بقعه، با نصب کلاف‏هاي آهني در درون گنبد تا حدي از خطر فروپاشي گنبد جلوگيري شد ولي اين کار کافي و ثمربخش نبود. (29) تا اينکه در سال 1337 ش اوقاف آن زمان، گنبد را کاملا برچيد و به جاي آن با آهن و مصالح ساختماني مناسب گنبد سبک‏تر و با دوامي با همان طرح و به هزينه‏ي مردم شيراز ساختند. (30)مرقد و ضريح امامزاده مرقد مطهر احمد بن موسي در شاه نشين ميان محوطه‏ي زير گنبد و مسجد بالاي سر امامزاده قرار دارد، ضريح روي مرقد را نوشته‏اند که خاقان مغفور فتحعلي شاه قاجار... نقره‏پوش کرد. (31) بعضي اين ضريح نقره را مربوط به سال 1257 ق از کارهاي زمان سلطنت محمد شاه قاجار مي‏دانند. (32)ساختمان بقعه‏ي امامزاده بناي کنوني بقعه مشتمل بر ايوان اصلي در مشرق و حرم وسيع و شاه نشين‏هايي از چهار جانب و مسجدي در جانب غربي حرم و اطاق‏ها و مقبره‏هاي متعدد متصل به بقعه است (33) درون بناي بقعه با قطعات آينه‏هاي ريز و رنگين در قرون گذشته به وسيله‏ي استادان متبحر آيينه‏کاري شده که اين آيينه‏کاري ظريف و زيبا خود يکي از شاهکارهاي هنري قرن گذشته‏ي هنرمندان شيراز است. (34)مرحوم فرهنگ نيز در تاريخ آيينه‏کاري بقعه اشعاري سروده که بر فراز طاقچه‏هاي حرم و دور تا دور آن ديده مي‏شود ؛ (35) و در همين مقاله به آنها اشاره شد. بقعه‏ي احمد بن موسي داراي دو در مي‏باشد در نقره‏پوش ورودي از سمت ايوان اصلي که به در ظل السلطان معروف بود همان طور که قبلا اشاره شد توسط سلطان مسعود ميرزا به بقعه اهدا شده بود. (36) بر اين در اشعاري که مشتمل بر ماده تاريخ اهداي در بقعه توسط مرحوم و قاربن وصال سروده شده بود، نقر گرديده است (37) که قبلا به آن اشاره شد. اين در بعدها در زمستان 1345 ش، به در نقره‏پوش و طلاکاري و ميناکاري شده‏ي فعلي که کار هنرمندان اصفهان مي‏باشد، تبديل گرديد، و در نقره‏پوش ظل السلطاني به موزه‏ي آستانه منتقل و در آنجا به وضع مطلوبي نگاهداري مي‏شود. (38)در ديگر بقعه را مرحوم حاجي نصير الملک ميرزا حسنعلي خان به بقعه اهدا کرد که شوريده شاعر شيرازي ابياتي چند در ماده تاريخ نصب آن سروده که بر استوانه‏هاي اطراف در کنده‏کاري شده است و شعر زير مضمون ماده تاريخ آن است: سرود منطق شوريده بهر تاريخشگشاده بين در ايوان شه ز سيم و زر (39).همچنين دو مناره‏ي کوتاه در دو انتهاي ايوان زينت‏بخش بقعه‏ي امامزاده مي‏باشد. (40)ديوارهاي خارجي بقعه نيز با کاشي‏هاي جلادار قرن نوزدهم ميلادي / سيزدهم هجري، پوشيده شده است.(41).ميرزا فرصت شيرازي مي‏نويسد: در سمت جنوبي صحن امامزاده، مقابل در بزرگ يک ساعت بسيار ممتاز که زنگ آن فزون‏تر از چهل من است بر فراز عمارتي برپاست که آن را شاهزاده‏ي سابق الذکر سلطان مسعود ميرزا وقف کرده و بدان مکان نصب شده، در زير صفحه‏ي ساعت چند شعر، مرحوم وقار به تاريخ بناي آن ساعت سروده که بر سنگي نقر شده و زير ساعت نصب گرديده است. بدين مضمون: زد به تاريخ بناي او رقم کلک وقارساعتي عمر ملک بادا يکي سال دراز (42).توليت اين امامزاده‏ي والاتبار در دوره‏ي قاجار به عهده‏ي عارف کامل و مرشد فاضل فخر السالکين جناب ميرزا جلال‏الدين محمد حسيني ملقب به مجدالاشراف بود و اداره و تنظيم کارهاي بقعه‏ي شريفه به کف با کفايت برادر کهتر والا گهرش جناب ميرزا محمدرضا نايب التوليه‏ي... آستانه بوده است... و خدام آستانه‏ي متبرکه جماعتي از معمرين بودند که داعي حق را لبيک گفته و رخ در اين خاکدان نهفتند رحمهم الله. اکنون بازماندگان ايشان به خدمت خود مشغولند، خصوصا جناب ميرزا هدايت بن ميرزا احمد که به حسن کفايت ميمند (فارس) را نيابت دارد و اخذ ماليات مي‏نمايد و تا وجه آن صرف مرمت و مخارج آستانه‏ي آن حضرت (عليه‏السلام) شود. (43)توليت آستانه‏ي شاه چراغ در رژيم گذشته با تأييد و موافقت اداره‏ي کل اوقاف زير نظر هيأت امنا برنامه‏ي وسيعي از لحاظ تهيه‏ي کتابخانه و موزه و مرمرکاري، سنگ فرش کف حرم و ايوان، تعويض ضريح و در نقره‏پوش ورودي، معرق کاري ايوان، تعمير مسجد زنانه و ساختمان گلدسته‏ها و سر در ورودي، احداث يک سالن بزرگ جهت برگزاري مراسم سوگواري و جشن‏ها و مجالس وعظ و خطابه و همچنين توسعه‏ي صحن تا مسجد جامع عتيق و يکي شدن دو صحن مطهر شاه چراغ و سيد مير محمد، خريد خانه‏هاي حريم صحن و غيره طرح شده که بعضي از آنها تاکنون جامه عمل پوشيده و بقيه در دست اقدام است. (44)پي نوشت : 1- شيراز، علي سامي، ص 332. 2- فارسنامه‏ي ناصري، گفتار دوم، ص 154 - 80. 3- شد الازار في خط الأوزار عن زوار المزار، ص 260. 4- جامع الانساب، ج 1، ص 78. .5- ارشاد مفيد، ج 2، ص 237. .6- شيراز، علي سامي، ص 338 - 337. 7- الملل و النحل، ابوالفتح محمد بن عبدالکريم شهرستاني، بيروت، دارالفکر، بي‏تاريخ، ص 170 - 169. 8- کنر الانساب، معروف به بحر الانساب، ص 95. 9- آثار عجم، ميرزا فرصت شيرازي، ص 445. 10- شد الازار في حظ الاوزار عن زوار المزار، ص 10. 11- ستارگان فروزان «شرح حال عده‏اي از امامزادگان» ص 85 - 84. .12- آثار عجم، ميرزا فرصت شيرازي، ص 445. 13- شد الازار في حظ الاوزار عن زوار المزار، ص 10. 14- ستارگان فروزان، ص 87. 15- شيراز، علي سامي، ص 336. .16- سفرنامه‏ي ابن‏بطوطه، ج 1، ص 29. 17- جامع الانساب، ج 1، ص 81. .18- معماري اسلامي ايران، در دوره‏ي «ايلخانان» ص 115. 19- راهنماي آثار تاريخي شيراز، ص 81. 20- شيراز، علي سامي، ص 337. 21- همان، ص 338. 22- اقليم پارس، سيد محمدتقي مصطفوي، ص 64. 23- «چراغ ايمان» ماده تاريخ 1306 هجري قمري است که اين تعمير و آينه‏کاري در بقعه انجام شده است. .24- «اين در رحمت از شاه به ما بادا باز» سال 1309 هجري قمري است. 25- آثار عجم، ميرزا فرصت شيرازي، ج 2، ص 748 - 746. .26- شيراز، علي سامي، ص 338. 27- همان، 340. .28- اقليم پارس، سيد محمدتقي مصطفوي، ص 64. 29- شيراز، علي سامي، ص 340. 30- اقليم پارس، سيد محمدتقي مصطفوي، ص 64. .31- آثار عجم، ميرزا فرصت شيرازي، ص 446. 32- شيراز، علي سامي، ص 341. .33- اقليم پارس، سيد محمدتقي مصطفوي، ص 64. 34- شيراز، علي سامي، ص 341. .35- آثار عجم، ميرزا فرصت شيرازي، ص 446. 36- شيراز، علي سامي، ص 341. 37- آثار عجم، ميرزا فرصت شيرازي، ص 446. 38- شيراز، علي سامي، ص 341. .39- اقليم پارس، سيد محمدتقي مصطفوي، ص 64. 40- همان، ص 64. 41- معماري اسلامي ايران، «در دوره‏ي ايلخانان» ص 115. 42- آثار عجم، ميرزا فرصت شيرازي، ص 447. 43- همان، ص 448. .44- شيراز، علي سامي، ص 341. .منبع: ميراث جاويدان





این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: راسخون]
[مشاهده در: www.rasekhoon.net]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 698]

bt

اضافه شدن مطلب/حذف مطلب







-


گوناگون

پربازدیدترینها
طراحی وب>


صفحه اول | تمام مطالب | RSS | ارتباط با ما
1390© تمامی حقوق این سایت متعلق به سایت واضح می باشد.
این سایت در ستاد ساماندهی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ثبت شده است و پیرو قوانین جمهوری اسلامی ایران می باشد. لطفا در صورت برخورد با مطالب و صفحات خلاف قوانین در سایت آن را به ما اطلاع دهید
پایگاه خبری واضح کاری از شرکت طراحی سایت اینتن