تور لحظه آخری
امروز : سه شنبه ، 15 آبان 1403    احادیث و روایات:  امام علی (ع):بنگر در چه (لباسى) و بر چه (چيزى) نماز مى گزارى، اگر از راه صحيح و حلالش نباشد، قبول ...
سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون شرکت ها

تبلیغات

تبلیغات متنی

صرافی ارکی چنج

صرافی rkchange

سایبان ماشین

دزدگیر منزل

تشریفات روناک

اجاره سند در شیراز

قیمت فنس

armanekasbokar

armanetejarat

صندوق تضمین

Future Innovate Tech

پی جو مشاغل برتر شیراز

لوله بازکنی تهران

آراد برندینگ

موسسه خیریه

واردات از چین

حمية السكري النوع الثاني

ناب مووی

دانلود فیلم

بانک کتاب

دریافت دیه موتورسیکلت از بیمه

قیمت پنجره دوجداره

بازسازی ساختمان

طراحی سایت تهران سایت

irspeedy

درج اگهی ویژه

تعمیرات مک بوک

دانلود فیلم هندی

قیمت فرش

درب فریم لس

زانوبند زاپیامکس

روغن بهران بردبار ۳۲۰

قیمت سرور اچ پی

خرید بلیط هواپیما

بلیط اتوبوس پایانه

تعمیرات پکیج کرج

لیست قیمت گوشی شیائومی

خرید فالوور

پوستر آنلاین

بهترین وکیل کرج

بهترین وکیل تهران

اوزمپیک چیست

خرید اکانت تریدینگ ویو

خرید از چین

خرید از چین

تجهیزات کافی شاپ

نگهداری از سالمند شبانه روزی در منزل

بی متال زیمنس

ساختمان پزشکان

ویزای چک

محصولات فوراور

خرید سرور اچ پی ماهان شبکه

دوربین سیمکارتی چرخشی

همکاری آی نو و گزینه دو

کاشت ابرو طبیعی و‌ سریع

 






آمار وبسایت

 تعداد کل بازدیدها : 1826085155




هواشناسی

نرخ طلا سکه و  ارز

قیمت خودرو

فال حافظ

تعبیر خواب

فال انبیاء

متن قرآن



اضافه به علاقمنديها ارسال اين مطلب به دوستان آرشيو تمام مطالب
archive  refresh

« بنيان‌هاي فرهنگ و هويت ايراني اسلامي »


واضح آرشیو وب فارسی:راسخون:
« بنيان‌هاي فرهنگ و هويت ايراني اسلامي »
« بنيان‌هاي فرهنگ و هويت ايراني اسلامي » نويسنده: عليرضا مزروعي بسياري از صاحب‌نظران علوم انساني، فرهنگ را اساس و شالوده هر جامعه‌اي مي‌دانند كه در پرتو آن شاخص‌هاي ديگر جامعه در عرصه‌هاي سياسي، اجتماعي و اقتصادي معنا و مفهوم و تشخص پيدا مي‌كند. از سوي ديگر در عصر حاضر اولويت اول در سيره عملي و رفتاري قدرت‌هاي استكباري، به جاي تسخير سرزمين، تسخير باورها و اذهان مردم و در نهايت تسلط بر فرهنگ آنان است. بدين لحاظ اتحاد ملي و انسجام اسلامي در واقع دو راهبرد حياتي براي حفظ هويت و كيان نظام جمهوري اسلامي و مقابله با دشمنان است كه در اين شرايط بايد در اولويت قرار گيرد. نوشتار حاضر در مقام تبيين فرهنگ و هويت ايراني و اسلامي برآمده كه از بدو پيروزي انقلاب مورد هجوم همه جانبه دشمنان قرار گرفته است. اينك با هم آن را از نظر مي‌گذرانيم.معناي لغوي فرهنگكلمه فرهنگ همچون ساير كلمات در ادبيات كشورها، داراي معناي خاص خود است. فرهنگ در ادبيات فارسي به معناي ادب، تربيت، دانش، علم، معرفت، آداب و رسوم، مجموعه علوم و معارف و هنرهاي يك قوم است.فرهنگ، واژه‌اي فارسي و مركب از دو جزء «فر» به معناي پيش و «هنگ» است كه به مفهوم كشيدن و قصد و آهنگ مي‌باشد و از فرهيختن اشتقاق يافته است، كه در معناي گوناگوني، مانند دانش، دانايي، خرد، معرفت، حرفه و هنر، ادب و... به كار رفته است و در اصطلاح ماهيت، هويت و موجوديت يك ملت را فرهنگ مي‌نامند.تعريف فرهنگفرهنگ مقوله‌اي بسيار گسترده است، از اين رو جامعه‌شناسان، مردم‌شناسان، اقتصاددانان توسعه و سياستگذاران و برنامه‌ريزان فرهنگي درباره تعريف جامع و كامل آن اتفاق نظر ندارند و هر يك تعريف خاص از آن ارايه داده‌اند.در يك تعريف ساده، از فرهنگ به عنوان ميراث ملي ياد شده است. يك تعريف ديگر آن است كه فرهنگ مجموعه پيچيده‌اي متضمن معلومات، معتقدات، هنرها، اخلاق، قوانين، آداب و رسوم، قابليت‌ها و عادات مكتسبه انسان‌ها مي‌باشد.فرهنگ عامل سازنده هويت فردي و اجتماعي جامعه و منشاء ساز و كارها و سرمايه‌هاي مادي و معنوي يك ملت در سير تكاملي و تاريخي محسوب مي‌شود.دشمن با توجه به شناخت از كاربرد و ماهيت فرهنگ با استفاده از ابزارهاي متنوع و فن‌آوري‌هاي نوين ارتباطات با مباني انسان شناختي و جامعه شناختي لائيسم و سكولاريزاسيون جوهره فرهنگ دين محوري را مورد تهاجم قرار مي‌دهد.در واقع يكي از بزرگترين بحران‌هايي كه در جوامع اسلامي و جامعه ايران وجود دارد عبارت است از: بحران هويت كه از طريق تكنولوژي جديد و وسايل ارتباطي نوين با قدرت فراگير و يكپارچه خود توليد نوعي جهاني سازي فرهنگي را اشاعه مي‌دهد و موجب بي‌ثباتي فرهنگي مي‌گردد. بنابراين، فرهنگ به مجموعه دارايي‌هاي مادي و معنوي يك ملت اطلاق مي‌شود. از ديدگاه جامعه شناسي، تمامي انسان‌ها داراي فرهنگ هستند. از اين رو فرهنگ، امري اجتماعي و مبتني بر روابط اجتماعي انسان‌هاست و چنين است كه فرهنگ براي انسان و جامعه انساني، امري لازم و حياتي است و زندگي انسان بدون آن دچار اختلال مي‌شود.براساس نگرش جامعه‌شناسان غربي، فرهنگ مفهومي عام و كلي است كه در برگيرنده تمام دستاوردهاي مادي و معنوي شده است. به همين دليل، دين (منظور اديان الهي و توحيدي مانند مسيحيت و اسلام است نه اديان بشري مانند هندو و بودا) عنصري از عناصر فرهنگي محسوب مي‌شود. در صورتي كه از ديدگاه اسلام دين يك پديده الهي، فرانهادي، اجتماعي، عام و كلي است كه دربرگيرنده فرهنگ نيز مي‌شود و فرهنگ، جزء و بخشي از آن به شمار مي‌رود زيرا دين پديدآورنده فرهنگ است.مثلا يكي از احكام دين درباره پوشش مردان و زنان است كه فرهنگ لباس پوشيدن را به وجود مي‌آورد و همچنين، يكي ديگر از احكام دين، مسئله تغذيه است كه استفاده كردن از مواد خوراكي در آن تبيين شده است و مي‌توان گفت اين حكم، فرهنگ تغذيه را پديد مي‌آورد. ديگر اينكه به زندگي سازماني مي‌دهد كه چگونه تشكيل زندگي دهيم، فرزندان خود را تربيت كنيم، در چه ايامي شاد يا اندوهگين و سوگوار باشيم و... اين امر نوعي آداب و رسوم اجتماعي پديد مي‌آورد.تفاوت نگرش غرب و اسلام درباره فرهنگ، معلول دو نگرش سكولار و دين محور است. آنگاه كه نگرش يك جامعه‌شناس و يا مردم‌شناس به پديده دين الهي و توحيدي نگرش صرفا اجتماعي باشد و دين را محدود و معنوي تصور كند قطعا آن را از عناصر فرهنگي بيان مي‌نمايد، اما يك جامعه‌شناس و يا مردم‌شناس مسلمان كه دين اسلام را پديده‌اي جامع و كامل مي‌داند بي‌ترديد فرهنگ را معلول و ساخته و پرداخته دين برمي‌شمارد.اقسام فرهنگجامعه‌شناسان فرهنگ را از جهات گوناگون طبقه‌بندي و تقسيم كرده‌اند كه عبارتند از:الف- فرهنگ ماديفرهنگ مادي به پديده‌هاي محسوس و عيني كه قابل اندازه‌گيري با موازين كمي و علمي باشند اطلاق مي‌گردد. مانند ساختمان، ابزارآلات، صنعت و فرآورده‌هاي آن، لباس، كتاب، مجسمه، نقاشي و... به عبارت ديگر به تمام دستاوردهاي مادي انسان در عرصه و قلمرو تاريخ و جامعه، فرهنگ مادي گفته مي‌شود.ب- فرهنگ معنويبه مجموع افكار، انديشه‌ها و عقايد، دين، علوم، ارزش‌ها، فلسفه، حقوق، ادبيات و آداب و رسوم اجتماعي، فرهنگ معنوي اطلاق مي‌شود كه هر چند قابل اندازه‌گيري و لمس كردن نيست اما در تمام جوامع بشري وجود دارد. فرهنگ معنوي از طريق خط و زبان قابل انتقال بوده و هويت يك ملت را ساخته و آن را شكل مي‌دهد.برخي جامعه‌شناسان و مردم‌شناسان در تقسيم‌بندي خود تنها فرهنگ معنوي را فرهنگ دانسته‌اند و فرهنگ مادي را تمدن ناميده‌اند و با تفاوت ميان اين دو را اين گونه بيان كرده‌اند:1- تمدن‌ها را مي‌توان با يكديگر مقايسه كرد مثلاً فرآورده‌هاي صنعتي ايران و مالزي را با يكديگر سنجيد كه كدام يك برتر است.2- انتقال عناصر تمدن به آساني امكان‌پذير است.3- تمدن، همواره روندي تكاملي دارد.ج- فرهنگ عاماز آنجا كه فرهنگ نوعي معرفت بشري است، در تمام جوامع وجود دارد براساس اين عقيده، تمام فرهنگ‌ها وجوه مشتركي با يكديگر دارند كه مي‌توان آنها را اين گونه بيان كرد:گرايش به پرسش و دينداري، اهميت دادن به برخي ارزش‌ها مانند علم‌گرايي، ايثار، نوع‌دوستي، گرايش به خانواده، اقتصاد، حكومت، قوانين، مقررات و آداب و رسوم اجتماعي و... اين امور جزء فرهنگ عام بشريت است.د- فرهنگ خاصهرچند جوامع بشري در برخي عناصر فرهنگي با يكديگر مشتركند اما هر جامعه، داراي فرهنگ خاص خود است مثلاً در تمام جامعه‌هاي بشري، اصل دينداري وجود دارد ولي نوع آن تفاوت مي‌كند از اين رو در يك جامعه مسيحيت و در جامعه ديگر اسلام حاكم است.ه- خرده فرهنگدر درون هر فرهنگي نيز الگوهاي گوناگوني وجود دارد كه جامعه‌شناسان به آنها خرده فرهنگ مي‌گويند. خرده فرهنگ، فرهنگ گروه و قشر خاصي است كه با فرهنگ كل جامعه پيوند خورده، داراي سلسله خصوصياتي همچون فرهنگ جنس زن و مرد، جوانان و پيران، روستائيان و شهريان، كارگران، نظاميان، دانشگاهيان و... است. آنچه بيان شد از نمونه‌هاي عيني خرده فرهنگ‌ها است كه در تمام جامعه‌ها وجود دارد يك فرد مي‌تواند با خرده فرهنگ‌ها ارتباط مختلفي داشته باشد. مثلاً يك دانشجوي جوان آذري زبان مي‌تواند سه خرده فرهنگ داشته باشد، فرهنگ جوانان، آذري زبانان و فرهنگ دانشگاهيان.هرگاه افكار و رفتار فرد و يا افرادي در جامعه با افكار و رفتار غالب جامعه تعارض داشته باشند يعني رفتارشان كاملاً برخلاف ارزش‌ها و هنجارهاي اجتماعي شكل گيرد از ديدگاه جامعه‌شناسي از آن به خرده فرهنگ معارض تعبير مي‌شود.هويت فرهنگيبرآيند هويت مذهبي، ملي و فردي را هويت فرهنگي مي‌نامند.هويت دينيانساني كه رفتار و سلوكش ريشه در وحي دارد از هويت ديني برخوردار است.تعريف هويتهويت در اصطلاح جامعه‌شناختي، كوشش فرد به منظور تحقق يكتايي خويشتن است در شرايطي كه در حال شكل دادن به رفتار خويش مي‌باشد.نياز به داشتن هويت آن چنان بر روان و انديشه جوان سايه مي‌افكند كه او را به تكاپوي خستگي ناپذير در راه كسب آن وا مي‌دارد. آرمان‌گرايي، عشق و محبت، تشخص طلبي، رقابت، هنرنمايي، استقلال طلبي و بسياري از ويژگي‌هاي نوجواني، از شاخص‌هاي مهم اين حركت است.جوان براي كسب هويت از عوامل گوناگوني همچون خانواده، نهادهاي تربيتي و پرورشي، رسانه‌هاي گروهي و مطبوعات متاثر است كه در اين ميان، دو عامل نخست، بيشترين و پاياني‌ترين نقش را برعهده دارند.جوانان و نوجواناني كه هويت خويشتن را مي‌شناسند و آن را به ياري با مربيان خود احراز مي‌كنند قدرت تحليل و تفسير رويدادهاي فرهنگي و در نتيجه مقابله با تهاجمات فرهنگي را نيز كسب مي‌كنند و به افرادي توانمند و نفوذناپذير تبديل مي‌شوند. از همين جا ضرورت تلاش براي شناساندن هويت نوجوانان و جوانان آشكار مي‌گردد.هويت دينيامروزه صاحبان فن‌آوري با ابداع فرهنگ‌هاي مهاجم، درصدد مقابله با هويت ديني انسان‌ها برآمده‌اند و هرگونه ارتباط قدسي را در عالم انكار مي‌كنند.فرهنگ كنوني در كشور ايران، آميزه‌اي از باورهاي اسلامي و ايراني است كه قدمت بس ديرينه‌اي دارد. از همان زمان كه ايرانيان، فرهنگ اسلامي را فرا روي خويش يافتند آن را به گرمي پذيرفتند و آنگاه در ترويج و نشرش كوشيدند.فرهنگ اسلامي و فرهنگ غربيآيا فرهنگ همان آداب و رسوم و يا به معنا تربيت است و به جاي نظام ارزشي يك جامعه بكار برده مي‌شود؟ آنچه مسلم است واژه فرهنگ واژه‌اي جامعه‌شناسانه است كه مفهوم خاص خود تفكيك جوامع را از يكديگر دربردارد.آسيب‌پذيري نسل جوانبي‌ترديد، دوره نوجواني و جواني از آسيب‌پذيرترين مراحل زندگي است و اين امر، از دو جهت قابل تبيين است: يكي از محدوديت تجربه و ديگري غلبه احساسات بر فرد، از اين روي احساسات مالك وجود آدمي مي‌شود و با قدرت تمام، او را مسخر خود مي‌نمايد.نوجوانان و جوانان، حوادث و رويدادها را از دريچه عواطف مي‌بينند و تفسير مي‌كنند و در محاسبات آنان، جاذبه‌ها و كشش‌ها، جايگاه خاصي را اشغال مي‌كنند.از سوي ديگر، فقدان تجربيات اجتماعي، موجب مي‌شود كه اين گروه سني نتوانند معادلات پـيچيده محيط ارتباطي خود را به دقت ارزيابي نموده و تحليل كند، لذا در مواجهه با اين گونه مسايل به ساده‌انديشي و خوش بيني افراطي كشيده مي‌شود.فرهنگ مهاجم غرب با استفاده از اين ويژگي‌ها و شگردهاي تبليغي روان‌شناسانه، سعي در فروپاشي نظام اعتقادي و فكري نسل جوان داشته و از طريق تهي ساختن آنها از درون، زمينه جذبشان را به مباني فرهنگ بيگانه فراهم مي‌آورد.بحران هويتيكي از مسائل مهم اجتماعي جوانان و نوجوانان كشور ما، بحران هويت مي‌باشد. بحران هويت در واقع همان بحران شخصيت است و منظور از شخصيت نوعي خودآگاهي است كه عمق آن صلابت شخصيت را تضمين مي‌كند و نبود آن زمينه‌ساز بحران هويت خواهد شد.به ديگر سخن، بحران هويت، عبارت از حالتي است غير عادي كه در اثر نداشتن شناخت كافي و واقعي از خود، جامعه، فرهنگ و ديگران در خود به وجود مي‌آيد به طوري كه در اثر اطلاعات كاذب، از روند سالم خود فاصله مي‌گيرد.
#فرهنگ و هنر#





این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: راسخون]
[مشاهده در: www.rasekhoon.net]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 457]

bt

اضافه شدن مطلب/حذف مطلب







-


فرهنگ و هنر

پربازدیدترینها
طراحی وب>


صفحه اول | تمام مطالب | RSS | ارتباط با ما
1390© تمامی حقوق این سایت متعلق به سایت واضح می باشد.
این سایت در ستاد ساماندهی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ثبت شده است و پیرو قوانین جمهوری اسلامی ایران می باشد. لطفا در صورت برخورد با مطالب و صفحات خلاف قوانین در سایت آن را به ما اطلاع دهید
پایگاه خبری واضح کاری از شرکت طراحی سایت اینتن