واضح آرشیو وب فارسی:تبیان: گذشته و حال رساله های عملیه(4)
اين دوره از زمان شيخ مرتضي انصاري (1214 - 1281 ه.ق) شروع مي شود و تا زمان ميرزا محمد تقي شيرازي و سيد محمد كاظم يزدي (قدس سرهما)، يعني حدود 40 سال ادامه مي يابد. در اين مرحله مسائل فقهي و احكام ديني در ضمن پرسش و پاسخ و حاشيه نويسي، بر رساله هاي پيشين انجام گرفته است. دوره پنجم رساله هاي عصر شيخ انصاري تا زمان ميرزاي شيرازياين دوره از زمان شيخ مرتضي انصاري (1214 - 1281 ه.ق) شروع مي شود و تا زمان ميرزا محمد تقي شيرازي و سيد محمد كاظم يزدي (قدس سرهما)، يعني حدود 40 سال ادامه مي يابد. در اين مرحله مسائل فقهي و احكام ديني در ضمن پرسش و پاسخ و حاشيه نويسي، بر رساله هاي پيشين انجام گرفته است.در طليعه اين دوره شيخ انصاري بود كه رساله مستقلي ننوشت و هر چه مقلدين به او فشار مي آوردند كه رساله اي تنظيم كند نمي پذيرفت. شيخ تنها به حاشيه نويسي بر سه رساله پيش از خود اكتفا كرد كه عبارت بود از: رساله بغية الطالب شيخ جعفر كاشف الغطاء، رساله نجاة العباد صاحب جواهر (كه اين دو به زبان عربي نوشته شده) و رساله نخبه كلباسي اصفهاني (كه متن و حاشيه هر دو به زبان فارسي بود). تنها رساله عمليه اي كه از شيخ منتشر شده رساله عمليه بسيار مختصري در خصوص باب عبادات مي باشد كه به سال 1269 نگاشته شده است. ولي اين رساله به سبك رساله هاي متداول و معمولي نبوده، زيرا در آن به بيان احكام ضروري باب عبادات اكتفا شده است.رساله عمليه اين دوره1- رساله شيخ اعظم انصاري (1281 ق) - اين رساله را مرحوم ملا يوسف استرآبادي جمع آوري كرد و در سال (1268 ق) و پس از آن مكررا چاپ شده.2- رساله هاي ميرزا محمد تقي اصفهاني (1299 ه.ق) - در مسائل روزه و زكوة و غيره به زبانهاي فارسي و عربي و در كتاب نهاية الامال از آنها نام مي برد.3- رساله ميرزاي مجدد شيرازي (م 1312 ه.ق) - در پاسخ به 60 مسئله. اين رساله را شاگردش شهيد آية الله شيخ فضل الله نوري (م 1327 ه.ق) جمع آوري كرد و در سال (1306) در تهران به چاپ رساند و نيز در بمبئي با مسائل ديگري كه به آن الحاق شد چاپ گرديد.مرحوم تهراني مي گويد، ميرزاي شيرازي رساله ديگري هم دارد كه مفصلتر از رساله قبلي است و به زبان فارسي نوشته شده است. و در شهر تبريز به چاپ رسيده است.4- رساله آخوند خراساني (م 1329 ق) به نام «ذخيرة العباد ليوم المعاد»5- رساله «مقام الفضل »: آقا محمد علي كرمانشاهي.6- رساله شيخ علي مهري بحريني (م 1318 ق) - ميرزا محمد تقي شيرازي اين رساله را تحشيه نموده است.7- رساله شيخ علي رضوي حائري لاهوري.8- رساله محمد علي هزار جريبي - اين رساله به عنوان (جوابات المسائل) ناميده شده است.9- رساله مولي آقاي خويني قزويني (1247 - 1307 ه.ق) - كه در نزد فرزندش ميرزا حسن قزويني بوده است.سيد علي رضوي لاهوري داراي رساله اي به اين عنوان بود و به سال 1315 چاپ شده است.10- رساله سيد ابوتراب خوانساري (م 1346 ه.ق) در تمامي ابواب فقه.11- رساله شيخ زين العابدين مازندراني (م 9/1308 ه) كه به نام ذخيرة المعاد في تكاليف العباد. كه با حواشي سيد اسماعيل صدر و ميرزا محمد تقي شيرازي و طباطبائي در تهران و هند و مشهد چاپ شد و علامه تهراني در الذريعه مي گويد:اين رساله مكررا چاپ شده و در جلد 22، ص 263 به رساله ديگر ايشان در مسائل حج اشاره مي كند و مي گويد فرزندش حاج شيخ حسين آن را تحشيه نموده است.12- رساله آقا حسين نجم آبادي (م 1347 ه.ق) - كه فرزندش آقا حسن آن را جمع كرد. اين رساله همه ابواب فقه، از طهارت تا ديات را در بردارد.13- رساله ميرزا محمد جواد دارابي شيرازي متولد (1309 ق) - كه به سال (1342 ق) چاپ شد.14- رساله سيد حسن صدر (م 1354 ه) مؤلف كتاب تاسيس الشيعه لعلوم الاسلام. اين رساله را به نام «الرسائل في اجوبة المسائل » مي باشد.15- رساله سيد علي ميبدي (1313 ه) - اين رساله نزد نوه او سيد محمد ميبدي حسيني موجود است.16- رساله شيخ محمد علي مهري بحريني (م 1318 ه) - كه خواهرزاده اش آن را جمع آوردي كرد. و ميرزا محمد تقي شيرازي بر آن حاشيه نوشته است.ادامه دارد....منبع:منبع:اقتباس از كتاب ادوار فقه و كيفيت بيان آن ، جناتي، محمد ابراهيم تنظیم:مجید نقدی گروه حوزه علمیه
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: تبیان]
[مشاهده در: www.tebyan.net]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 415]