تبلیغات
تبلیغات متنی
محبوبترینها
ساقدوش کیست ؟ | وظیفه ساقدوش در مراسم عقد و عروسی چیست ؟
قایق‌سواری تالاب انزلی؛ تجربه‌ای متفاوت با چاشنی تخفیف
چگونه ویزای توریستی فرانسه را بگیریم؟
معرفی و فروش بوته گرافیتی ریخته گری
بهترین بروکر برای معاملات فارکس در سال 2024
تجربه رانندگی با لندکروز در جزیره قشم؛ لوکس‌ترین انتخاب
اکسپرتاپ: 10 شغل پردرآمد برای مهاجران کاری در کانادا
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1816396566
در جهان تضادها
واضح آرشیو وب فارسی:تبیان: در جهان تضادها
به بهانه اجرای نمایش «ملانصرالدین» به کارگردانی علی اصغر دشتی در تالار مولوی نمایش مدرن نمایش تضادها است؛ تضادهایی که در برخورد با مخاطب می تواند به سنتزی به نام تاویل تماشاگر تبدیل شود. «ملانصرالدین» سرشار از این تضادهای زیبایی شناختی است که در این جستار بخشی از تضادهای موجود در اثر را آشکار کرده و به بررسی لایه های پنهان آن خواهیم پرداخت. بزرگ ترین تضاد این نمایش در شکل کلان به برخورد اجرا با مقوله ادبیات و در شکل جزیی به مساله روایت مربوط می شود. در این نمایش ادبیات حضوری گسترده دارد، شخصیت ها همه برگرفته از شخصیت های ادبی همچون ویلی فاگ قهرمان داستان«دور دنیا در هشتاد روز» اثر ژول ورن، یا شخصیت های مربوط به ادبیات نمایشی همچون لاکی و پوتزو، ننه دلاور، شاه لیر و شخصیت های «باغ آلبالو» چخوف هستند.ملانصرالدین نمایشی مبتنی بر نشانه ها است و تنها با کشف این نشانه ها است که می توان جهان نمایش را به تمامی درک کرد، اما در همان حال به دلیل نوع زاویه دید و قرار گیری تماشاگران در این اجرا هیچ کدام از مخاطبان نمی توانند جهان نشانه های نمایش را به شکل کامل درک کنند و به تعبیری دریدایی می توان گفت تاویل و درک معنای نمایش مدام به تعویق می افتد و این تعویق در معنا خود باعث ایجاد لذت و جذابیت در اثر می شود. به نوعی ملانصرالدین را می توان وامدار ادبیات و جهان آن دانست اما در عین این وابستگی اثر به ادبیات، شاهد گریز آن از ادبیات نیز هستیم چرا که هیچ کدام از این شخصیت ها به شکل متعارف شخصیت پردازی نمی شوند، از کلام کمترین بهره را می گیرند و چندان در پی روایت یک داستان نیستند بلکه این شخصیت های ادبی در یک بافت اجرایی قرار می گیرند، از ادبیات بریده می شوند و در فضای اجرا به بخشی از عناصر اجرا بدل می شوند که چندان وابسته به ادبیات نیست و حتی در تضاد با آن قرار دارد.از دیگر سو و در حوزه روایت نیز این تضاد خود را آشکار می سازد. از یک سو«ملانصرالدین» نمایشی روایت گریز است که از آغاز تا پایان داستان سر راستی را برای مخاطبش بازگو نمی کند اما در همان حال ما در این اثر با تعدد روایت ها روبه رو هستیم و می توان گفت به ازای هر دایره یی که در صحنه این نمایش وجود دارد، یک روایت مستقل نیز وجود دارد. این تعدد روایت خود عامل اصلی روایت گریزی اثر است چرا که همزمانی روایت ها باعث می شود تماشاگر نتواند هیچ کدام را به شکل مستقل پیگیری کند و در واقع با خرده روایت هایی مواجه می شویم که هیچ کدام در دل یک روایت کلان قرار نگرفته اند. آنچه نوع نگاه دشتی به این خرده روایت ها را جذاب می سازد قرار دادن هر کدام از این روایت ها در یک دایره مجزا است و این دوایر براساس ناخودآگاه مخاطب ایرانی طراحی شده است چرا که در نخستین دوایر با روایت هایی آشنا همچون تعزیه و نمایش روحوضی مواجه می شویم و در دوایر بعد به نمایش های شرقی می رسیم و سپس در لایه های بعد آثار داستانی و نمایشی غرب قرار دارد و در آخرین لایه نیز دونده یی را می بینیم که تنها به شکلی انتزاعی قرار است مفهوم حرکت را به مخاطب منتقل کند.سومین تضاد عمده در نمایش ملانصرالدین به نوع نگاه کارگردان و گروه به مفهوم آیین، اسطوره، سنت و تاریخ بازمی گردد.«ملانصرالدین» سرشار از این تضادهای زیبایی شناختی است که در این جستار بخشی از تضادهای موجود در اثر را آشکار کرده و به بررسی لایه های پنهان آن خواهیم پرداخت. بزرگ ترین تضاد این نمایش در شکل کلان به برخورد اجرا با مقوله ادبیات و در شکل جزیی به مساله روایت مربوط می شود. در نخستین برخورد با نام نمایش یعنی ملانصرالدین مخاطب انتظار فضایی تاریخی دارد، در دومین گام و در برخورد با صحنه و نقوش منطقه البروج بر کف صحنه و شخصیت هایی که عموماً به زمان گذشته تعلق دارند این انتظار در مخاطب تشدید می شود و حتی به نوعی در مواجهه با شخصیت هایی چون شمر در تعزیه، سیاه نمایش روحوضی یا شخصیت نمایش آیینی شرقی انتظار فضایی آیینی از کار دارد.اما برخلاف این انتظار نمایش در فضایی کاملاً مدرن اتفاق می افتد، شخصیت ها لباس های امروزین بر تن دارند و موسیقی کار نیز حکایت از فضایی کاملاً امروزی و معاصر دارد و به نوعی دشتی کاملاً کارش را از یک بافت آیینی و تاریخی خارج کرده و به آن هویتی معاصر بخشیده است. اما این به معنای تهی شدن اجرا از آیین یا اسطوره نیست.نوع نگاه دشتی در این اجرا به آیین و اسطوره از دو طرز تلقی مدرن سرچشمه می گیرد؛ نخست آنکه وی در مواجهه با اسطوره با نگاه به نظریات رولان بارت در پی کشف اسطوره های زندگی مدرن است و به جای پرداخت اسطوره های کهن از این ساختار اسطوره یی در راستای خلق اسطوره های مدرن بهره می گیرد و تمامی نظام اساطیری این اجرا در رابطه با اسطوره های مدرن سفر پی ریزی شده است و به تعبیری دیگر تمامی شخصیت های این نمایش را می توان در قالب مفهوم سفر بررسی کرد.از سوی دیگر و در برخورد با مقوله آیین نیز می توان همین نوع نگاه را ردیابی کرد چرا که دشتی بیش از آنکه در پی تکرار آیین ها و آیین های نمایشی باشد بیشتر در پی آن است تا با کشف جوهره و ساختار آیین از آنها امکاناتی را برای تئاتر مدرن استخراج کند که از جمله آنها می توان به حرکت مداوم به دور دایره اشاره کرد که یادآور تعزیه و حرکات چرخشی و مدور آن است.در برخورد با آیین و اسطوره این اجرا از سویی به نفی آن و از سوی دیگر به خلق و بازسازی آن می پردازد و به نوعی می توان این تضاد زیبایی شناختی را در این مساله نیز پی گرفت. از دیگر تضادهای موجود در نمایش می توان به بازی کارگردان با نشانه ها اشاره کرد. در این نمایش ادبیات حضوری گسترده دارد، شخصیت ها همه برگرفته از شخصیت های ادبی همچون ویلی فاگ قهرمان داستان«دور دنیا در هشتاد روز» اثر ژول ورن، یا شخصیت های مربوط به ادبیات نمایشی همچون لاکی و پوتزو، ننه دلاور، شاه لیر و شخصیت های «باغ آلبالو» چخوف هستند.ملانصرالدین نمایشی مبتنی بر نشانه ها است و تنها با کشف این نشانه ها است که می توان جهان نمایش را به تمامی درک کرد، اما در همان حال به دلیل نوع زاویه دید و قرار گیری تماشاگران در این اجرا هیچ کدام از مخاطبان نمی توانند جهان نشانه های نمایش را به شکل کامل درک کنند و به تعبیری دریدایی می توان گفت تاویل و درک معنای نمایش مدام به تعویق می افتد و این تعویق در معنا خود باعث ایجاد لذت و جذابیت در اثر می شود.از این دست تضادها در نمایش ملانصرالدین می توان نمونه های فراوانی را سراغ گرفت اما پرسش عمده آن است که کارکرد این تضادها در نمایش چیست؟بزرگ ترین کارکرد این تضادها مواجهه مخاطب با اجرایی است که او را با پرسش مواجه می سازد و از دل این پرسش ها سنتزهای نمایش و به نوعی معنا خلق می شود و بدین سان تماشاگر خود بخشی از فرآیند تولید اثر می شود.هر چند نمایش ملانصرالدین با خلق این تضادها جهان متفاوتی پیش روی مخاطبش خلق می کند اما در همان حال نمی توان آن را از هر لحاظ تجربه کامل و تمام عیاری از این گونه آثار دانست، بلکه می توان آن را اجرایی با پتانسیل های بالا برای خلق تئاتر مدرن ایرانی به شمار آورد.نوشته : رحیم عبدالرحیم زاده ( اعتماد)تنظیم برای تبیان : مسعود عجمی
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: تبیان]
[مشاهده در: www.tebyan.net]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 357]
-
گوناگون
پربازدیدترینها