واضح آرشیو وب فارسی:تبیان: تعریف قانون مجازاتاز زبان خود قانون
گفته اند:" الاحسان بالاتمام" در همین راستا و در تکمیل وعده خودمان و نیز وظیفه بخش حقوق وقوانین سایت تبیان در ادامه تحلیل و بررسی لایحه بسیار مهم قانون مجازات که بررسی مقدمه آن طی دو مقاله: 1- یک تیر و سه هدف! و 2 - لایحه تازه و تازه های آن! ارایه گردید.اکنون در پاسخ به استقبال خوب شما و جدیت طرح مباحث جدید در حقوق کیفری ایران همچون کیفر زدایی و جرم شناسی پست مدرن ،عدالت ترمیمی و..؛ مقالات تحلیلی در مقایسه قدم به قدم اصل و متن این لایحه با قانون فعلی به تدریج تقدیم شما می گردد قانون کنونی صراحتاً قانون مجازات اسلامی را تعریف نکرده است و صرفاً با بیان اینکه راجع به چه چیزی می باشد ، از تعریف حقیقی آن گذر نموده است .صرف نظر از مقدمه داشتن لایحه و فقدان آن در قانون فعلی، اولین تفاوت در این مطالعه مقایسه ای : تفاوت در عنوان است ؛ در واقع " کلیات " در لایحه جدید با عنوان "باب اول: كلیات" آمده اما در قانون سابق با عنوان" كتاب اول كلیات" مشاهده می شود که با توجه به گستره گسترده تر آن که شامل " حدود ،قصاص، تعزیرات و ... است ،توجیه پذیر می باشد." دومین تفاوت در این مطالعه مقارنه ای این است که نگارندگان لایحه جدید برای " تعاریف و قلمرو اعمال مجازات" یک فصل جداگانه قرار داده اند ، حال آنکه در قانون مجازات اسلامی کنونی چنین اقدامی صورت نگرفته بلکه تحت عنوان " مواد عمومی " آمده است همین مطلب در مورد تعریف قانون مجازات که با "مبحث اول: تعریف قانون مجازات" ذکر شده نیز صادق است.
سومین تفاوت در این مطالعه مقایسه ای به تعریف قانون مجازات اسلامی در لایحه جدید و قانون فعلی باز می گردد ؛ بر پایه تعریف قانون مجازات اسلامی در لایحه جدید: قانون مجازات اسلامی مجموعه مقررات كیفری حاكم برجرایم و مجازاتهای شرعی است كه بر جرایم خاص مقرر شده (حدود، قصاص، دیات) همچنین مجازاتهای تعزیری و بازدارنده و اقدامات تامینی و تربیتی است كه درقانون بر عموم جرایم مقرر گردیده است. حال آنکه بنا به تعریف قانون مجازات اسلامی در قانون فعلی :قانون مجازات اسلامی راجع است به تعیین انواع جرائم و مجازات و اقدامات تامینی و تربیتی كه درباره مجرم اعمال می شود. بر این اساس از یکسو قانون کنونی صراحتاً قانون مجازات اسلامی را تعریف نکرده است و صرفاً با بیان اینکه راجع به چه چیزی می باشد ، از تعریف حقیقی آن گذر نموده است و از سوی دیگر در همین عبور از موضوع ناقص است زیرا تعیین انواع جرائم و مجازات و اقدامات تامینی و تربیتی كه درباره مجرم اعمال می شود تنها بخشی از موضوع قانون مجازات است که با توجه به تعریف گسترده تر این موضوع در ماده 111-1 لایحه جدید نیازی به توضیح بیشتر ما نیست.ماده 111-1 لایحه جدید : قانون مجازات اسلامی مجموعه مقررات كیفری حاكم برجرایم و مجازاتهای شرعی است كه بر جرایم خاص مقرر شده (حدود، قصاص، دیات) همچنین مجازاتهای تعزیری و بازدارنده و اقدامات تامینی و تربیتی است كه درقانون بر عموم جرایم مقرر گردیده است.با این وجود نکات مثبت گفته شده این تعریف لایحه جدید نیز خالی از نقد نیست زیرا :اولاً": مجازاتهای شرعی" را در مقابل مجازاتهای تعزیری و بازدارنده قرار داده گویا آنها از منبعی غیر از شرع اند! حال آنکه تعزیرات و.. قطعاً شرعی و برطبق ضوابط آن مثل " دون الحد بودن " وامثال آن بایستی باشد. ثانیاً : دیات را جزء جرایم آورده است که با وجود تصریح خود مقدمه به اعطای ماهیت جبران خسارت به دیه در لایحه ، چندان مناسب به نظرنمی رسد.ناگفته نماند عبارت "تدوین این لایحه كه حاصل تلاش های بشری است و مصون از عیب و نقص نبوده" بیانگر منصف و پذیرای انتقاد بودن نگارندگان، البته همراه اغماض ایشان از جنبه الهی بسیاری از مواد و جرایمی است که دراین قانون وجود دارد! زهراییسطح خارج حوزه وکارشناس ارشد حقوق جزا وجرم شناسی گروه جامعه و سیاست
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: تبیان]
[مشاهده در: www.tebyan.net]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 2188]