واضح آرشیو وب فارسی:نیک صالحی: خرابي و مشكل در هاردديسك و از بين رفتن كلي اطلاعات تصويري و متني، و فايلهايي كه هيچ جوري نميشود دوباره برشان گرداند براي خيليها حتماً اتفاق افتاده و آن حالِ خرابي كه بعد از اين ماجرا پيش ميآيد، هم براي خيلي ها قابل لمس است. اين حالت غمانگيز و نااميدي ميتواند بهخصوص براي كساني پيش بيايد كه نسخه پشتيبان از اطلاعاتشان تهيه نميكنند. 28 درصد از كاربران خانگي كامپيوتر در سراسر جهان براي گرفتن كپي و نسخه پشتيبان خودشان را به زحمت نمياندازند. اما انگار مهم نيست چهقدر نسخه پشتيبان داشته باشي چون تمام اين اطلاعات با ارزش ميتواند به راحتي در آينده، پاك يا ناخوانا شود، آن هم به خاطر فنآوري قديمي يا ناقص. بعضيها آن فلاپي (ديسك نرم)ها را كه ميشود گفت تا ده، بيست سال پيش استفاده ميشد، بايد يادشان باشد. حالا ديگر اطلاعاتشان براي همه، جز آنهايي كه عشق كامپيوترند و هنوز سيستمهاي قديميشان را دارند، قابل دستيابي نيست. بنابر اين سعي كن بفهمي كارشناسان و فعالان آرشيوسازي چه سردردي ميگيرند وقتي براي حفظ و نگهداري ميراث ديجيتالي به روش مطمئني نميرسند تا اين ميراث را براي آيندگان حفظ كنند! اصلاً همين الان هم بحث عصر سياه ديجيتالي مطرح شده چون همه نگراناند كه از اين اطلاعات چيزي باقي نماند جز سياهيِ بدون محتواي روي ديسكها. در ژاپن گروهي پژوهشگر، سختكار ميكنند تا شايد مشكل آرشيوسازي و حفظ اطلاعات را حل كنند. آنها روي يك بانك دائمي اطلاعات مهروموم شده كار ميكنند كه الان و حتي در هزاره بعدي قابل بازخواني و دسترسي خواهد بود. اين گروه به سرپرستي پروفسور «تاداهيرو كورودا» از دانشگاه توكيو پيشنهاد كردهاند دادهها روي تراشههاي نيمههادي حافظهاي ضبط شوند كه پروفسور كورودا معتقد است از سختترين مادههاي روي زمين است. او مدعي است دستگاهي با قابليت بازخواني بيسيم و مهروموم شده ميتواند رازهاي ديجيتالش را حتي تا هزار سال ديگر هم حفظ كند، انگار كه اطلاعات روي سنگ حك شده باشند. شايد همين حس و حال بوده كه باعث شده پژوهشگران اين به اصطلاح ديسك را «سنگ ديجيتالي روزتا» بنامند؛ به ياد نمونه اصلي با قدمت 2200 سال كه توسط ارتش ناپلئون در مصر از زير خاك بيرون آورده شد. وسيله مورد نظر 38 سانتيمتر پهنا دارد. پروفسور كورودا ميگويد: «آرشيو اين كوهستان ميراث ديجيتالي فرهنگي كه ما براي آينده جمعآوري كردهايم فوقالعاده است.» كتابخانه ديجيتال جهاني به اين پروژه و وسيله چشم اميد بسته است. اين كتابخانه قصد دارد دسترسي آنلاين به محتواهاي فرهنگي خاص و مهم را در سراسر جهان بهطور رايگان ارائه كند. كورودا ميگويد:« ما باور داريم سيستم مهروموم شده حافظه دائمي ما يعني سنگ ديجيتال روزتا، نيازهاي اين كتابخانه جهاني را برآورده خواهدكرد.» به گزارش خبرگزاريها كار روي اين كمربند نجات سيليكان هنوز در مرحله آزمايش است اما سرپرست پژوهشگران اميدوار است تا 10 سال ديگر چيزي براي كاربرد و استفاده عملي آماده كند. تيم او تا به حال بيشتر دادههاي ديجيتالي در كلكسيون بزرگ كتابخانه انگليس را خوانده و روي «سنگ» ثبت كرده است. اين فرآيند با چسباندن «بيت»ها و «بايت»ها توسط ليزر روي ويفرهاي سيليكان (مواد بسيار خاص كه تراشههاي كامپيوتر از آنها ساخته ميشوند و پيشتر در دوچرخه در بارهشان نوشتهايم) آغاز ميشود. اجراي چنين كاري يعني همين ديجيتالي كردن براساس توافقنامهاي جهاني به يك زبان ذخيره رايج، انجام خواهد شد تا هزاران سال بعد قابل دسترسي باشد. سپس اينها روي هم قرار ميگيرند تا يك ديسك به ارتفاع 10 سانتيمتر را شكل بدهند كه بين لايههايي از نوع ديگري از سيليكان تقريباً ماندني، نشكن و خرابنشدني مهروموم ميشوند تا از رطوبت و اكسيژن در امان بمانند. به گفته پروفسور، اينها دو دليلي هستند كه 30 تا 100 سال ديگر سيديها و ديويديها را به اجزايي زينتي و غيرقابل خواندن تبديل ميكنند. البته بحثهايي در باره طول عمر اين ديسك هاي پلاستيكي وجود دارد. اما براساس پژوهشي جديد كه توسط مؤسسه فنآوري ذخيره اپتيكال (OSTA) انجام شده عمر سيدي و ديويدي تا 10 سال اعلام شده است. آنها به مدت دو سال روي اين ديسكها آزمايش كردند تا عمر آنها را براي نگهداري و بازخواني اطلاعات دريابند. سيديها حدود 15 سال عمر ميكنند و ديويديها اوضاعشان بدتر است؛ حدود 10 سال. كورودا ميگويد: «زمان كمي است وقتي به اين فكر ميكني كه كتاب ميتواند صدها سال عمر كند و سالم بماند.» ديگر دستگاههاي رايج براي ذخيره اطلاعات هم دستكمي از اين دو ندارند، آنها هم از نظر قابليت بازخواني جهاني و طول عمر ضعيف عمل ميكنند. ديسكهاي سخت مغناطيسي كه معمولاً در كامپيوترهاي شخصي وجود دارند ميتوانند از 4 تا 40 سال بسته به حجم نفوذ ميدانهاي مغناطيسي، اطلاعات را قابل استفاده نگهدارند. اما به گفته تيم پژوهشي با اين وسيلههاي نيمهرسانا، دادهها اگر ميزان رطوبت دوروبر تراشه، دو درصد يا كمتر نگهداشته شود، ميتوانند تا هزار سال يا بيشتر سالم بمانند. گروههاي ديگري هم هستند كه تلاش ميكنند تا وقتي نسلهاي آينده ميخواهند به غروب عصر ديجيتال نگاهي كنند با سياهي روبهرو نشوند و چيزي ببينند. مؤسسه آمريكايي« صنعت ذخيره شبكه» هم متعهد شده تا مشكلهاي حفظ اطلاعات ديجيتال را حل كند. با اينحال آنها تأييد ميكنند كه طراحي و ساخت آرشيوي ديجيتال كه حتي صدسال عمر كند چالشي بزرگ است. «ريك باكر»، از مسئولان اين مؤسسه، از كار پژوهشگران ژاپني خوشش آمده اما آن را هنوز دور از ذهن ميداند و مشكلات بسياري را در سر راهش پيشبيني ميكند. به عقيده او يكي از آنها بحث پولاريته (دو قطبي) مغناطيسي است. تجزيه و كاهش پيوسته در ميدان مغناطيسي زمين دستگاههاي ذخيره الكترو مغناطيسي مانند ديسكهاي سخت را خراب و دچار مشكل ميكنند، چون اين وسيلهها داده را با شارژهاي مغناطيسي رمزگشايي و بازخواني ميكنند. همشهری
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: نیک صالحی]
[مشاهده در: www.niksalehi.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 174]