واضح آرشیو وب فارسی:عصر ایران: عزت نفس را در کودکانمان افزايش دهيم راضیه محمدزاده خودباوری از ابتدای دوران کودکی شروع به شکل گیری می کند و ایجاد، حفظ و تقویت آن، یکی از مهم ترین وظایف والدین است. هر پدر و مادری دوست دارد وظایف خود را در قبال فرزندانش به طور کامل انجام دهد و تمام تلاش خود رامصروف تربیت فرزندانی شایسته بنماید. با توجه به تمامی آنچه تاکنون در مورد اهمیت اعتماد به نفس گفته شد، حال نوبت این است که بدانیم چگونه اعتماد به نفس را در فرزندانمان ایجاد کنیم و پرورش دهیم. به عبارت دیگر راه های ایجاد، حفظ و تقویت اعتماد به نفس چیست و والدین چه کارهایی باید انجام دهند تا این خصوصیت را در فرزندانش بارور سازند. توکل توکل ضد بی اعتمادی به خداست و عبارت است از اعتماد کردن به خدا در همه امور و مطمئن بودن دل بنده و حواله کردن همه کارهای خود به پروردگار، تکیه بر حول و قوه الهی نمودن و بیزاری از هر حول و قوه دیگر. برای رسیدن به مقام توکل باید ابتدا این ایمان و اعتقاد را در خود تقویت کرد که هر امری در عالم هستی رخ می دهد، از جانب پروردگار است و هیچ کس جز او قدرت انجام کاری را ندارد مگر به اجازه او. تمام علم و قدرت در نزد اوست و او به بندگانش از هر کسی مهربان تر و رحیم تر است.کسی که چنین اعتقادی داشته باشد، البته دل او صددرصد به خدا اعتماد می کند و همه امور خود را به او می سپرد. چگونه باید توکل کرد؟ اموری که برای انسان ها واقع می شود، دو نوع است: 1- اموری که از قدرت و اراده ایشان خارج است.2- اموری که تحت قدرت و اراده انسان قرار دارد. اموری که ازنوع اول باشند طبیعتاً تغییر آنها به دست انسان ممکن نیست و مقتضای توکل آن است که این امور را کاملاً به دست خداوند سپرد و از بابت آنها فکر و نگرانی به خود راه نداد، زیرا خداوند به بهترین صورت این امور را تدبیر خواهد نمود.اما در مورد امور نوع دوم انسان باید به خدا توکل کند و هم زمان تفکر، تدبیرو سعی و تلاش نماید، یعنی اطمینانش به خدا باشد، بداند که همه امور در ید قدرت خداست و هرچه او بخواهد همان می شود. سپس با اعتماد به خدا تلاش کند و بهترین نتیجه را از او بخواهد. حضرت علی(ع) فرموده اند: «آرام باش، توکل کن، تفکر کن، سپس آستین ها را بالا بزن، آنگاه دستان خداوند را می بینی که زودتر از تو دست به کار شده است.» پس معنای توکل و سپردن امور به خدا، این است که فرد با امید به او و اطمینان به این که خداوند خیر بنده اش را می خواهد، دست به تلاش بزند و بیش ترین سعی خود را بنماید. واگر هم به نتیجه دلخواه دست نیافت، اطمینان داشته باشد که وجودی عظیم تر از دانسته های او، ناظر امور است و هر چیزی را به بهترین صورت اداره می کند و آنچه پیش می آید، خیر او در آن است، اگرچه در ابتدا از آن امر خوشش نیاید. فردی که با تمام وجود چنین اعتقادی داشته باشد، از هیچ چیز نمی ترسد و از هیچ مشکلی بیم و هراس به خود راه نمی دهد و اندوه و نگرانی نخواهد داشت و همیشه مطمئن است که در پناه قدرت خداوند، از شر و بدی در امان است و او جز خیر برایش نمی خواهد. تمام آن چه اعتماد به نفس و خودباوری برای انسان در پی دارد، در معنای توکل و اعتماد به خدا نهفته است، بلکه بسیار بیش تر از آن. بنابراین ضروری است که مفهوم توکل را به خوبی به فرزندان خود بیاموزیم تا از همان اوان کودکی با آن آشنا گشته و به تدریج در قلب و روحشان ریشه دواند. و مانند هر مطلب تربیتی دیگر، این را از خودمان شروع کنیم. فرزندان ما باید آثار و نتایج توکل به خدا را در زندگی ما با چشم ببینند و با تمام وجود حس کنند. باید طعم شیرین طمأنینه و آرامش نفس ما را که ناشی از توکل است، بچشند و ثمرات «لاخوف علیهم و لا هم یحزنون» را به طور کامل لمس کنند. محبت برخورداری از محبت، اساس عزت نفس است. کودکانی که ارتباط عاطفی و محبت آمیز محکمی با والدینشان ندارند، در طول زندگی خود بیش تر دچار اضطراب و عدم اعتماد به نفس می شوند. همان طور که گیاهان برای رشد به نور خورشید نیاز دارند، کودکان برای رشد مطلوب نیازمند محبت والدین هستند. در کتاب مکارم الاخلاق نقل شده که حضرت موسی(ع) از خداوند پرسید: افضل اعمال کدام است؟ فرمود: مهم ترین اعمال دوست داشتن اطفال است، زیرا من آنان را با سرشتی پاک آفریده ام و فطرت آنان را با توحید و خداپرستی آمیخته و سرشته ام. پیامبر اکرم(ص) نیز فرموده اند: کودکان را دوست بدارید و نسبت به آنان رئوف و مهربان باشید. از امام صادق(ع) نیز نقل شده است: مردی که نسبت به فرزند خود محبت بسیار دارد، مشمول رحمت و عنایت مخصوص خداوند بزرگ است. محبت پدر و مادر باید بی دریغ و بدون قید و شرط باشد. سرشار باشد و کل وجود فرزند را در خود غرق کند (بدون افراط یا تفریط). محبت باید طوری ابراز شود که فرزند آن را به خوبی بفهمد و حس کند که واقعاً دوستش دارید. بنابراین باید بدانید در هر مرحله از رشد، چگونه به فرزندتان ابراز محبت کنید، چه کلماتی را بر زبان آورید و چگونه با آنها رفتار کنید. پیامبر(ص) فرموده اند: هنگامی که کسی را دوست می دارید، محبت خویش را اظهار کنید. اظهار محبت صلح و صفا به وجود می آورد و شما را به هم نزدیک می سازد. و به فرموده حضرت صادق(ع): چه بسا خداوند به خاطر مهر و نوازش فرزند، پدر را مورد عفو و بخشش قرار دهد. روش های اعمال محبت به فرزند محبت به نوزاد از راه های مستقیم و فیزیکی ابراز می شود. مانند: در آغوش گرفتن، غذا دادن، نوازش کردن، لحن آرام و محبت آمیز، نگاه مهربان و...محبت کردن به کودکان خردسال نیز مثل محبت به نوزادان است، با این تفاوت که بر صحبت کردن با آنها و تشویق به یادگیری مهارت هایی مثل راه رفتن، غذا خوردن و لباس پوشیدن، تأکید بیش تری می کنید. آنها را ببوسید، در آغوش بگیرید، بر سر آنها دست بکشید و نوازششان کنید. با صبر و حوصله به حرف هایشان گوش کنید و با آنها هم بازی شوید. روش پیامبر اکرم(ص) در خانواده این بود که همه روزه صبح دست محبت به سر فرزندان خود می کشیدند. ایشان حسنین(ع) را می بوسیدند و آنها را بر دوش خود سوار می کردند. پیامبر(ص) فرموده اند: آن کس که فرزند خود را ببوسد، حسنه ای در نامه عمل او ثبت خواهد شد و آن کس که فرزند خود را شاد کند، خداوند او را در قیامت مسرور می کند. حضرت علی(ع) نیز فرموده اند: بوسه زدن به چهره کودک از مهر و محبت سرچشمه می گیرد و موجب عنایت پروردگار می شود. با شروع سن مدرسه می توانید برای ابراز محبت به کارهایی که در مدرسه انجام می دهد، توجه کنید و نشان دهید که از خواسته های او حمایت می کنید و برای آنها ارزش قائلید. وقتی از مدرسه برمی گردد با خوش رویی از او استقبال کنید و با علاقه و توجه کامل به حرفهایش گوش فرادهید. او دوست ندارد وقتی حرف می زند، حواس شما جای دیگری باشد. فرزندتان را مکرراً در آغوش بگیرید و از این کار نترسید. نگاهتان مهربان باشد، نه خشن و عصبانی- در روایت آمده که: نگاه کردن پدر و مادر به فرزند، ثواب آزاد کردن یک انسان را دارد. وقتی کودک بزرگ تر می شود و به سنین نوجوانی می رسد، ممکن است دیگر تمایل چندانی به در آغوش کشیده شدن نداشته باشد، به خصوص در حضور دیگران، در این مرحله ارتباط فیزیکی می تواند به صورت زدن ضربه ای دوستانه یا گرفتن شانه های او باشد. در این سنین ابراز محبت کمی فرق می کند. یک راه این است که هنگام تصمیم گیری، مسئولیت بیش تری به او بدهید. به این ترتیب برای رشد شخصیت او ارزش قائل می شوید. نوجوانان اگرچه مستقل تر از زمان کودکی خود هستند، ولی دوست دارند نگران آنها باشید. آنها به محبت و حمایت شما نیاز دارند، ولی این به معنی مداخله بیش از اندازه در حریم شخصی شان نیست. باید بین این موارد توازن ایجاد کنید و بسیار صبور و شکیبا باشید. به یاد داشته باشید در تمام سنین، شنیدن کلمه «دوستت دارم» خوشایند و در واقع ضروری است. پس امساک نکنید و این کلام را به مناسبت های مختلف، زیاد تکرار کنید. البته ذکر این نکته ضروری است که در محبت کردن نیز مانند هر کار دیگر نباید افراط کرد. افراط و تفریط در محبت، هر دو آثار و عوارض سوئی را به دنبال دارند و مانع از رشد عزت نفس در فرزندان می شوند. امام باقر(ع) فرموده اند: «بدترین پدران کسانی هستند که در نیکی و محبت نسبت به فرزندان از حد تجاوز کنند و به زیاده روی و افراط بگرایند.» منبع: کیهان
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: عصر ایران]
[مشاهده در: www.asriran.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 716]