واضح آرشیو وب فارسی:تبیان: به همت مؤسسه کتابشناسی شیعه دانشنامه آثار علمی شیعه منتشر خواهد شد
با تلاش محققان مؤسسه کتابشناسی شیعه، دانشنامه آثار علمی شیعه شامل معرفی دقیق و تفصیلی تمامی تألیفات عالمان شیعه امامیه منتشر خواهد شد.مسئول مؤسسه کتابشناسی شیعه در گفتگو با مرکز خبر حوزه، معرفی میراث فرهنگی و دفاع کلامی غیرمستقیم و تبیین دیدگاههای کلامی شیعه را از اهداف تدوین این دانشنامه دانست و افزود: حقیقت آن است که نه تنها اکثریت مردم شیعه بلکه بسیاری از خواص و عالمان نیز از حجم میراث علمی شیعه بیخبرند بلکه نوآوریهای عالمان شیعه در زمینههای مختلف و زحمات و تلاشهای طاقتفرسای آنها همچنان در پس پرده ابهام باقی مانده است. وی گفت: این ابهام مایه دسترسی نداشتن و استفاده نکردن از منابع علمی شیعه و از سوی دیگر باعث کارهای مکرر، کم مایه و بدون اتکا و استناد به منابع پیشین گشته است. حجتالاسلام رضا مختاری خاطرنشان کرد: فراوان مشاهده میشود که دانشمندی مدتها زحمت کشیده و در موضوعی اثری پدید آورده است که مانند یا حتی بهتر از آن سالها پیش تألیف شده و چه بسا نظری را انتخاب کرده که با دلایل متقن در آثار پیشین، مفصلا طرح و نقد شده است.وی با اشاره به برخی تحقیقات معاصران درباره غنا و موسیقی گفت: همه یا اغلب مؤلفان این پژوهشها حتی بر 5 رساله فقهی ویژه غنا از فقیهان پیشین وقوف نداشته و از آنها استفاده نکردهاند در حالی که فقیهان سلف ما از زمان محقق سبزواری تاکنون بیش از 40 رساله فقهی ویژه غنا تألیف کردهاند.وی علت این امر را نبود سامانهای مناسب برای معرفی آثار علمی شیعه دانست و خاطرنشان کرد: بهترین معرف مذهب ما و بیان کننده حقیقت و چگونگیهای آن، آثاری است که بزرگان این مکتب سامان دادهاند و برای دفع تهمتهای مخالفان و نشان دادن اصالت این مکتب، هیچ راهی بهتر از عرضه و شناساندن درست و همه جانبه آثار این مکتب نیست.مسئول مؤسسه کتاب شناسی شیعه با بیان اینکه امروز باید از سهم هر یک از بزرگان مکتب در پیشبرد رشتههای مختلف فقه، اصول، فلسفه، کلام، اخلاق و تفسیر آگاه باشیم گفت: باید کار را از آنجا که آنها رها کردهاند ادامه دهیم نه اینکه فقط مصرف کننده باشیم و به فهم آراء این بزرگواران اکتفا کنیم لذا شناخت دقیق آثار آنها برای تدوین دانشنامه آثار علمی شیعه است.وی با اعلام اینکه مراجعه به کتاب شناسیهای موجود شیعه همچون ذریعه، معرف تمام آثار علمی شیعه نیست گفت: این کتاب در زمان خود بهترین کار ممکن بوده و هنوز هم مهمترین منبع در زمینه کتابشناسی شیعه است، اما در زمانی که شیخ آقابزرگ تهرانی به تألیف و نشر ذریعه اقدام کرد جز چند جلد معدود فهرست نسخههای خطی وجود نداشت، کتابخانههای عمومی و قابل دسترسی و وسایل ارتباطی و چاپ و نشر، بسان امروز نبود و بسیاری از کتابهای تراجم و رجال و تذکره و نیز عمده آثار شیعه یا چاپ نشده بود و یا به صورت چاپ سنگی، مغلوط و بدخوان و بدون فهرستهای راهنما و گاه بدون صفحه شمار بود در حالی که امروز همه گونه امکانات مهیاست و تنها در ایران حدود دویست و پنجاه مجلد فهرست نسخههای خطی منتشر شده است.حجتالاسلام مختاری در توضیح محتوای دانشنامه آثار علمی شیعه گفت: محتوای دانشنامه، معرفی دقیق و تفصیلی تمامی تألیفات عالمان شیعه امامیه از آغاز تا پایان سال 1400 قمری است. وی با بیان اینکه در این اثر، تنها آثار امامیه معرفی میشود گفت: معرفی این آثار شامل موضوع، زبان و نام دقیق و کامل کتاب و نیز نامهایی که به آن شهرت دارد، نام و لقب مؤلف یا مترجم و تاریخ تولد و وفات آنها، تاریخ دقیق شروع و پایان تألیف و اینکه آیا نویسنده در آن تجدید نظر کرده یا نه، ارزش علمی کتاب، خلاصه محتوای کتاب و روش مؤلف در تدوین و بخشبندی است. وی با اشاره به اینکه این مؤلفهها در اغلب آثار توضیح داده میشود افزود: ذکر همه نسخههای خطی، یادآوری منابع پژوهش بیشتر درباره کتاب، یاد کرد اجمالی شروح، حواشی، تعلیقهها، ترجمهها، تلخیصها، مستدرک، رویهها و نظم کتاب، ذکر دیگر آثار نویسنده که در اثر مورد بحث، نام برده یا به آنها ارجاع داده است و ذکر مواردی که نویسنده در دیگر آثارش از اثر مورد بحث یاد کرده است از دیگر محورهایی است که در معرفی آثار مورد توجه قرار میگیرد. مسئول مؤسسه کتابشناسی شیعه افزود: در این دانشنامه سرگذشت کوتاه و متقن و مستند هر مولفی هنگام معرفی اولین اثر او، درج و هنگام معرفی آثار دیگر آن مؤلف به مورد اول ارجاع داده میشود. وی گفت: برخی اصطلاحات و عناوین که موضوع یا نام یک کتاب خاص نیست، جداگانه به طور مشروح توضیح داده میشود. وی درباره روش تدوین این دانشنامه گفت: کتابها به ترتیب الفبایی معرفی میشوند و هر گاه دو یا چند کتاب دارای یک نام باشند، به ترتیب تاریخ وفات نویسندگان با تاریخ تألیف اثر مرتبط میشود. حجتالاسلام مختاری با بیان اینکه آثار وابسته مانند شرحها، مستدرکها و ترجمهها ذیل معرفی هر اثر ذکر میشوند گفت: نام آثار مشابه، ذیل هر معرفی ذکر میشود و با استفاده از ارجاعات دقیق و روشمند از تکرارهای بیثمر پرهیز میشود. وی همچنین گفت: نمونههایی از دستخط علمای شیعه و تصویر صفحاتی از نسخههای خطی مهم و معتمد در مواضع مناسب، کلیشه میشود و در پایان هر جلد، انواع فهارس راهنما از قبیل فهرست موضوعی، فهرست تألیفات و آثار هر قرن، فهرست آثار فارسی، عربی و دیگر زبانها درج و پس از نشر همه مجلدات، چند جلد فهرست راهنما تدوین و چاپ میشود. وی افزود: در آغاز، یک جلد به عنوان مدخل و مقدمه شامل، معرفی فهرست نسخههای خطی جهان، معرفی کتابهای تراجم و رجال و تذکره و کتابشناسی، روش و چگونگی کار تألیف کتابشناسی، توضیحاتی درباره تشیع و سابقه و خدمات و خاستگاه آن تألیف و چاپ میشود. مسئول مؤسسه کتابشناسی شیعه گفت: این اثر به زبان فارسی، تدوین و سپس به زبان عربی و انگلیسی ترجمه میشود و به هر سه زبان به صورت نشر الکترونیکی نیز عرضه خواهد شد. وی با بیان اینکه این دانشنامه در 40 جلد رحلی، دائره المعارفی 700 صفحهای خواهد بود گفت: به علت حجم سنگین کار، پیشبینی میشود اولین جلد آن حداقل تا 4 سال دیگر آماده شود. حجتالاسلام مختاری تأسیس کتابخانه تخصصی فهارس نسخ خطی و کتابشناسیها و تأسیس کتابخانه بزرگ آثار شیعه را از دیگر فعالیتهای مؤسسه کتابشناسی شیعه برشمرد و گفت: میخواهیم حداقل یک نسخه از همه آثار شیعه اعم از خطی و چاپی را تهیه و در این کتابخانه نگهداری و در معرض دید و استفاده پژوهشگران قرار بگیرد.
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: تبیان]
[مشاهده در: www.tebyan.net]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 429]