تور لحظه آخری
امروز : دوشنبه ، 18 تیر 1403    احادیث و روایات:  امام علی (ع):همّت مؤمن در نماز و روزه و عبادت است و همّت منافق در خوردن و نوشيدن؛ مانند حيوانات...
سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون شرکت ها

تبلیغات

تبلیغات متنی

اتاق فرار

خرید ووچر پرفکت مانی

تریدینگ ویو

کاشت ابرو

لمینت دندان

ونداد کولر

صرافی ارکی چنج

صرافی rkchange

دانلود سریال سووشون

دانلود فیلم

ناب مووی

رسانه حرف تو - مقایسه و اشتراک تجربه خرید

سرور اختصاصی ایران

تور دبی

دزدگیر منزل

تشریفات روناک

اجاره سند در شیراز

قیمت فنس

armanekasbokar

armanetejarat

صندوق تضمین

پیچ و مهره

طراحی کاتالوگ فوری

دانلود کتاب صوتی

تعمیرات مک بوک

Future Innovate Tech

آموزشگاه آرایشگری مردانه شفیع رسالت

پی جو مشاغل برتر شیراز

قیمت فرش

آموزش کیک پزی در تهران

لوله بازکنی تهران

میز جلو مبلی

هتل 5 ستاره شیراز

آراد برندینگ

رنگ استخری

سایبان ماشین

قالیشویی در تهران

مبل استیل

بهترین وکیل تهران

شرکت حسابداری

نظرسنجی انتخابات 1403

استعداد تحلیلی

کی شاپ

خرید دانه قهوه

دانلود رمان

وکیل کرج

آمپول بیوتین بپانتین

پرس برک

بهترین پکیج کنکور

خرید تیشرت مردانه

خرید نشادر

خرید یخچال خارجی

وکیل تبریز

اجاره سند

وام لوازم خانگی

نتایج انتخابات ریاست جمهوری

خرید ووچر پرفکت مانی

خرید سی پی ارزان

خرید ابزار دقیق

بهترین جراح بینی خانم

تاثیر رنگ لباس بر تعاملات انسانی

خرید ریبون

ثبت نام کلاسینو

 






آمار وبسایت

 تعداد کل بازدیدها : 1805595581




هواشناسی

نرخ طلا سکه و  ارز

قیمت خودرو

فال حافظ

تعبیر خواب

فال انبیاء

متن قرآن



اضافه به علاقمنديها ارسال اين مطلب به دوستان آرشيو تمام مطالب
archive  refresh

عيد نوروز در سرزمين باستاني اردبيل حال و هواي ديگري دارد


واضح آرشیو وب فارسی:ایرنا: گزارش از : مسعود وسيله ايردموسي مراسم ها و سنت هاي بسيار زيبا و پسنديده ي عيد نوروز هم يکي از اين آداب و رسوم مي باشد که گذشت زمان و به موازات آن پيچيده شدن شيوه ي زندگي و توسعه ي شهر نشيني روز به روز آن ها را کم رنگ تر کرده و يا بعضي مراسم را که از تقليدها و بدعت ها سرچشمه مي گيرند جايگزين آن ها مي کنند . همه ي ميانسالان ساکن در ديار باستاني اردبيل هنوز به ياد دارند که تا حدود 40 دهه قبل در روزهاي پاياني اسفند ماه عطر دل انگيزي کوچه و بازار اين سرزمين کهن و افسانه اي را فرا مي گرفت و خبر از رسيدن روزهاي بسيار زيبا ، خاطره انگيز و شادي را مي داد . آن زمان ها در طول سال با ورق زدن تقويم مناسبت ها را رصد مي کرديم و از چندين روز قبل براي فرا رسيدن نوروز باستاني لحظه شماري مي کرديم تا در دنياي کودکانه ي خويش آرامش و زيبايي زندگاني را در کنار مادر بزرگان ، پدر بزرگان و يا والدين خودمان به معني واقعي تجربه کنيم . با گذشت چندين سال از آن دوران هنوز نيز خاطرات شيرين و فراموش نشدني از شنيدن قصه هاي مادر بزرگ در شب يلدا ، پريدن از روي آتش در چهارشنبه سوري و چيدن سفره ي هفت سين و شروع ديد و بازديد ها در عيد باستاني نوروز را در ذهن خويش داريم . هنوز هم اينگونه مناسبت ها برايمان جذاب هستند ولي هر سالي که از عمرمان سپري مي شود به علت ماشيني شدن زندگي و مهمتر از همه جايگزين شدن بعضي فرهنگ ها و آداب و رسوم غير خودي و تقليدي از بيگانگان از شدت آن حال و هوا و شور و شوق وصف ناپذير دوران کودکي و نوجواني در اين مناسبت ها هم کاسته مي شود . از سويي معصوميت کودکانه به عنوان مهمترين عامل در ايجاد شور و شوق به مناسبت فرا رسيدن اينگونه مناسبت ها در ميان کودکان و نوجوانان است چرا که کودکان در دنياي ساده و به دور از هرگونه دو رنگي و ريا روزگار سپري مي کنند و به اين مراسم ها و مناسبت ها فقط از جنبه ي عاطفي آن مي نگرند . انسان از زماني که زندگي اجتماعي خويش را شروع کرد در طول سال براي خود مناسبت هايي را تعيين کرده است و مراسم هايي را براي گرامي داشت آن ها برپا مي کند . اين مراسم ها به مرور به عنوان قسمت جدانشدني از زندگي اجتماعي بشر در آمده اند و براي او از ارزش معنوي بسيار زيادي برخوردار هستند . در تقويم سرزمين باستاني ايران به لحاظ پيشينه ي غني مذهبي و تاريخي آن از قرن ها قبل آداب و رسوم ، آيين ها و مراسم هايي گنجانده شده اند که همه ساله به شکل با شکوه توسط ساکنان اين ديار با برپايي مراسم ها و مجالس گوناگون برگزار مي شوند . چنين مراسم هايي به عنوان يکي از روزهاي ماندگار در زندگي مردم کارکردهاي گوناگوني دارند و همواره به شکل خاطرات شيرين در دفتر زندگي مردم اين سرزمين ثبت مي شوند . آيين ها و سنن ويژه ي عيد نوروز که تا سال هاي نه چندان دور صفا بخش زندگي و تقويت کننده ي عواطف انساني مردم ديار کهن و افسانه اي اردبيل بود در همهمه ي ماشيني و پيچيده شدن زندگي سال به سال کم رنگ تر مي شوند . به گزارش خبرنگار ايرنا ساکنان اردبيل از ديرباز با برگزاري آيين هاي ويژه اي که ريشه در افکار پسنديده آنان دارد ، عيد باستاني نوروز را گرامي مي دارند . در زمان حاضر فقط نشانه هاي معدودي از اين آداب و رسوم در اردبيل باقي مانده اند و اگر نبودند پيرمردان و پيرزنان در بعضي خانواده هاي پايبند به سنت هاي فرهنگي به ويژه در روستاها ، همه ي اين يادگارهاي ارزشمند گذشتگان در اين خطه فراموش مي شدند . سال خوردگان اردبيل مي گويند : تا چند دهه قبل مراسم عيد نوروز با ظاهر شدن افرادي موسوم به تکم و تکمچي در محلات شهر آغاز مي شد و مردم با مشاهده آن ها خود را براي استقبال از بهار و عيد آماده مي کردند . افشار ستاري مي گويد : تکم عروسکي بود که به شکل حيواني چهار دست و پا از تخته مي ساختند و دست ها و پاهايش متناسب با بدن حرکت مي کرد . او گفت : تکمچي ها از دهه ي آخر اسفند ماه با حرکت دادن نمايشي تکم و جمع آوري هدايايي فرا رسيدن سال جديد را به مردم نويد مي دادند . وي مي گويد : با نمايان شدن نشانه هاي عيد نوروز جنب و جوش و تحرک خاصي در خانواده ها پيدا مي شد و مردم به تهيه لباس هاي نو و خانه تکاني مي پرداختند . شادروان ، باباصفري در کتاب ، اردبيل در گذرگاه تاريخ ، مي نويسد : با نزديک شدن نوروز اغلب خانواده هاي اردبيلي ظروف مسين خود را براي سفيد کردن به مسگران مي دادند و به ميمنت عيد چند کوزه آب خريداري مي کردند که اين دو از رسوم قبل از عيد در منطقه محسوب مي شدند . به نوشته وي در آستانه عيد اسباب بازي هاي ويژه اين ايام به بازار مي آمد و در آن زمان که صنعت پلاستيک سازي وجود نداشت کودکان از اسباب بازي هاي سفالي به نام توتک و دولکه استفاده مي کردند . اکنون از تکم و تکمچي و توتک و دولکه که تا چند دهه قبل پيام آوران نوروز در منطقه بودند خبري نيست . يکي از آيين ها و ايام به خصوص قبل از آغاز عيد نوروز در استان اردبيل مراسم شب چهارشنبه سوري مي باشد که نشانه هايي از آداب و رسوم ويژه ي آن هنوز نيز تا حدودي در بين ساکنان منطقه مرسوم است . به گفته ي سال خوردگان اردبيلي روز چهارشنبه ي پايان سال از زمان هاي قديم در منطقه به گل چهارشنبه موسوم است زيرا همه خانه ها در اين روز مثل گل پاکيزه شده و بر خلاف چهارشنبه ي قبل از آن که به کول چهارشنبه يعني چهارشنبه ي خاکستر معروف است زيبا و شادي آفرين مي شوند . از رسوم زيبايي که سال ها قبل در عصر چهارشنبه سوري در اين استان رواج داشت بردن هدايايي از سوي خانواده ها طي مراسم خاصي به خانه دختران شوهر رفته بود . يک بانوي سال خورده ساکن اردبيل مي گويد : در اين روز هداياي خريداري شده را به همراه غذاي مخصوص در سيني بزرگي قرار داده و روي آن را با پارچه هاي رنگي تزيين و به خانه فرزندان دختر مي فرستادند . جميله قوامي به خبرنگار ايرنا گفت : در شب چهارشنبه سوري پس از صرف شام سفره ي مخصوص اين شب پهن مي شد که طبق رسم در اين سفره خشکبار ، شيريني و ديگر تنقلات قرار داده و با شمع هاي رنگارنگ که در آن زمان به شيوه ي خاصي در اردبيل ساخته مي شدند ، سفره را منور و مزين مي کردند . شادروان بابا صفري در کتاب اردبيل در گذرگاه تاريخ مي نويسد : پسران جوان در اين شب کمربند هاي پارچه اي يا دستمال خود را از دريچه روشنايي اطاق همسايه و يا اقوام خود آويزان مي کردند و صاحب خانه بدون آنکه در صدد شناسايي آنان بر آيد هدايايي را به پارچه مي بست . اين کار بيشتر توسط جواناني انجام مي شد که دختري را دوست داشته و به آرزوي ازدواج با او براي قورشاخ آتماق يعني دستمال انداختن به خانه ي دختر رفته و با اين نيت در باره آنچه که به دستمال يا کمربند آنان بسته مي شد تعبيراتي مي کردند . برخي از افراد سال خورده در منطقه هنوز هم اعتقاد دارند که چون شنيدن سخنان بد و يا خوب در شب چهارشنبه سوري در زندگي فرد شنونده تاثير دارد ، در اين شب نبايد سخنان نا اميد کننده اي در ميان افراد خانواده رد و بدل شود . همچنين بر اساس يک سنت ديرينه همانگونه که افراد ، شب چهارشنبه سوري از روي آتش مي پرند در سال هاي نه چندان دور سپيده دم چهارشنبه از روي آب و نهرهاي روان مي گذشتند . اين رسم که در منطقه به نو اوستي رفتن مشهور بود بطور معمول در پل هاي قديمي روي رودخانه بالخلو که از مرکز شهر اردبيل مي گذرند انجام مي شد . برخي از اين آداب و رسوم پسنديده با وجود تغيير و تحولات فرهنگي فراوان هنوز نيز در ميان مردم منطقه رايج هستند . در شب عيد اغلب خانواده هاي ساکن در منطقه غذاهاي مخصوصي متشکل از ماهي دودي ، گوشت قيمه ، مرغ و کوکو به همراه برنج که مي توان گفت بهترين شام آنان در طول سال مي باشد را تدارک مي بينند . هنگام تحويل حتي اگر نيمه هاي شب هم باشد بسياري از افراد خانواده بيدار مانده و بر سر سفره ي هفت سين که با قرآن مجيد و شمع هاي الوان آراسته شده است به انتظار مي نشينند . سفره ي هفت سين هنوز نيز در برخي از خانه هاي منطقه براي پذيرايي از ميهمانان تا سيزدهم عيد نوروز پهن باقي مي ماند . قبل از تحويل سال اغلب افراد وضو گرفته و براي لحظاتي سکوت همه جا را فرا مي گيرد و فقط صوت مناجات به گوش مي رسد . دقايقي پس از تحويل سال کوچه ها و خيابان هاي شهرها و روستاهاي مختلف استان اردبيل حال و هواي ديگري پيدا مي کنند و خانواده ها براي تبريک گفتن سال نو به ديدار همديگر مي شتابند . جمع کثيري از مردم شهرستان اردبيل بر اساس يک سنت ديرينه مذهبي در آخرين و اولين پنجشنبه سال بر سر مزار درگذشتگان خويش حضور مي يابند . اين افراد به شکل گروهي و يا انفرادي از نخستين ساعات بامداد اين روزها به آرامستان هاي اردبيل مراجعه مي کنند و قرائت سوره هاي مبارکه فاتحه و ياسين بر سر قبور ، حال و هواي معنوي ويژه اي را در اين مکان ها حاکم مي کند . مردم مومن شهر حسيني اردبيل بر سر مزار شهيدان نيز حضور مي يابند و با آرمان هاي آنان تجديد پيمان مي کنند . جمعي از خانواده ها نيز با پخش خرما و حلواي نذري در ميان مردم در آرامستان هاي شهر سعي در کسب اجر معنوي مي کنند . تعدادي از خانواده ها نيز با تهيه سبزه هاي ويژه عيد نوروز در روزهاي مذکور آن ها را همراه با شيشه هاي محتوي گلاب بر سر قبر اموات خويش قرار مي دهند . مردم اردبيل معتقدند همانطوريکه در سال جديد افراد با انجام ديد و بازديد سعي در شستن کدورت ها از دل ها دارند ، بايد با حضور در قبرستان ها ضمن يادآوري آخرت ، از درگذشتگان طلب بخشش نموده و روح آنان را شاد گردانند . بر اساس سنت ديرينه اي ساکنان اردبيل مجالس ختمي براي بستگان خويش که در سال قبل فوت کرده اند در دومين روز از عيد نوروز بر پا مي کنند . اين مجالس به صورت مشترک از سوي خانواده هاي داغدار ساکن در يک محله در مسجد همان محله و در قبل از ظهر داير مي شوند . يک شهروند اردبيلي مي گويد : باوجود ورود برخي مسايل خرافي به آداب و رسوم عيد نوروز بسياري از آيين هاي مخصوص اين ايام ريشه در عقايد و تفکرات اسلامي داشته و بايد حفظ شوند . به گفته وي ديد و بازديدها ، صله رحم ، مشارکت در غم و شادي ديگران ، پاکيزگي و ايجاد تحول روحي در انسان ها همراه با تغيير طبيعت از جمله آيين ها و سنت هاي پسنديده روزهاي باستاني نوروز محسوب مي شوند . او معتقد است که ارگان هاي فرهنگي و رسانه هاي گروهي منطقه بايد با بيان محاسن اين آداب و رسوم از فراموش شدن تدريجي آن ها جلوگيري کنند . وي همچنين بر لزوم جلوگيري از ورود بعضي مراسم هاي بي پايه و با رنگ و بوي غربي از قبيل انفجار ترقه و مانند آن در چهارشنبه سوري که بسيار خطرآميز هستند و نيز گرايش بعضي افراد به سوي تجمل و تشريفات در برپايي مراسم هاي عيد نوروز تاکيد کرد . جمع کثيري از اردبيليان ساکن در ديگر شهرهاي ايران چند روز تعطيلات نوروز را فرصت مغتنمي براي سرکشي به اقوام و آشنايان خويش و تجديد خاطرات شيرين خويش در روزهاي عيد سال هاي گذشته از هم اکنون خود را براي سفر به زادگاه خودشان آماده مي کنند . ک 4 592




این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: ایرنا]
[مشاهده در: www.irna.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 1537]

bt

اضافه شدن مطلب/حذف مطلب







-


گوناگون

پربازدیدترینها
طراحی وب>


صفحه اول | تمام مطالب | RSS | ارتباط با ما
1390© تمامی حقوق این سایت متعلق به سایت واضح می باشد.
این سایت در ستاد ساماندهی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ثبت شده است و پیرو قوانین جمهوری اسلامی ایران می باشد. لطفا در صورت برخورد با مطالب و صفحات خلاف قوانین در سایت آن را به ما اطلاع دهید
پایگاه خبری واضح کاری از شرکت طراحی سایت اینتن