واضح آرشیو وب فارسی:نیک صالحی: صنعتي شدن ؛ راه برون رفت ضايعات نان جام جم آنلاين: قوت غالب ما ايرانيان، نان است كه اگر از افزايش قيمتش كه اين روزها به گوش ميرسد، بگذريم؛ به بهداشت نانوايي، كيفيت نان، نحوه مصرف و نگهداري آن ميرسيم كه سر درازي دارد. مهمترين نانهاي سنتي ما ايرانيان كه مورد استقبال عامه مردم است، سنگك، تافتون، بربري و لواش است و بيشتر اين نانها اگرچه مورد علاقه مردم هستند، مشكلات زيادي دارند؛ ضايعاتشان زياد است، شرايط توليد غيربهداشتي است، هزينههاي توليد بالاست، خمير خوب تخمير نميشود، اغلب جوش شيرين به جاي مخمر مورد استفاده قرار ميگيرد، به دليل تخمير ناكافي، جذب كلسيم و آهن را در بدن مختل ميكند، آلودگيهاي محيط و شرايط نامناسب توليد، مشكلاتي را به مصرفكننده تحميل ميسازد، عرضه نامناسب آن، ممكن است پس از توليد، موجب آلودگي آن شود، چراكه كارگران در اين مكانها با مواردي كه بايد رعايت كنند، آشنا نيستند و گاهي حتي بهداشت فردي رعايت نميشود. به اين مشكلات، نانهاي بستهبندي شده را هم اضافه كنيد كه در برخي فروشگاهها و مغازهها انواع نانهاي لواش، تافتون، بربري، سنگك و فانتزي بدون درج تاريخ توليد و انقضا عرضه ميشوند كه اين نوع عرضه به هيچ عنوان با مقررات وزارت بهداشت مطابقت ندارد. دكتر ربابه شيخالاسلام، بنيانگذار دفتر بهبود تغذيه جامعه در وزارت بهداشت در گفتگو با «جامجم» ميگويد: مشخصات نان خوب از ديد مصرفكنندگان، نان مأكول و خوش عطر و تازه است كه خوب تخمير شده و از جوش شيرين يا ساير مواد مضر در آن استفاده نشده باشد، در محيطي پاكيزه و با شرايط بهداشتي تهيه شده باشد، ارزش تغذيهاي كاملي داشته باشد، دورريز نداشته باشد و گران نباشد. وي درباره نانهاي بستهبندي شده ميگويد: اين نانها در كيسهاي نايلوني بدون هيچگونه شناسنامهاي از محل توليد به مغازهها، رستورانها، هتلها و حتي بيمارستانها ميروند، اگرچه در دو سه سال اخير بعضي از اين واحدها، بخشي از توليد خود را با شناسنامه در مغازهها، خواربارفروشيها و سوپرها عرضه ميكنند، اما متاسفانه گاهي تاريخ توليد يا انقضا روي آن درج نميشود. شيخالاسلام به ابتكاراتي براي بهبود نان اشاره ميكند و ادامه ميدهد: استفاده از سبوس، مخلوط كردن با آرد جو، استفاده از آرد كامل گندم، اضافه كردن پروتئين سويا و حتي استفاده از انواع سبزي در توليد نان موجب شده است با تنوعي كه به وجود آوردهاند، مشتريان را راضي نگه دارند و مصرفكننده حق انتخاب داشته باشد. غنيسازي آرد وزارت بهداشت درباره تمام مواد غذايي پرمصرف به هيچوجه مواد غذايي فاقد بستهبندي و بدون مجوز وزارت بهداشت را تاييد و توصيه نميكند و ميكوشد با نظارت هر چه بيشتر بر مواد غذايي پرمصرف موجود در بازار، از عرضه مواد ناسالم جلوگيري كند. مدير كل غذاي وزارت بهداشت ادامه ميدهد: اما برنامه وزارت بهداشت ارتقاي سطح كيفيت، ايمني و سلامت اين مواد در سطح بالاتر از استانداردهاي تعريف شده است و در مورد نان چون توزيع آرد آن در دست دولت است، براحتي ميتوانيم با همكاري دستگاههاي مرتبط، ويژگيهاي تعريف شده را اعمال كنيم. هدايت حسيني ميگويد: غنيسازي آرد نانواييها با آهن و اسيد فوليك از سال گذشته در كشور سراسري شد و اكنون درصد بالايي از آرد مورد نياز نانواييهاي كشور با اين دو ريز مغذي مهم غني ميشود، فقط استان تهران از اين نظر از ديگر نقاط كشور عقبتر است كه اواخر سال گذشته اغلب كارخانههاي آرد اين استان نيز غنيسازي آرد با آهن و اسيد فوليك را آغاز كردند و امسال شاهد پوشش صددرصدي غنيسازي آرد در استان تهران نيز خواهيم بود. او ادامه ميدهد: براي اين كه غنيسازي آرد در استان تهران به صورت متمركز پيگيري شود، مسووليت اين كار در كل استان به دانشگاه علوم پزشكي ايران كه نسبت به 2 دانشگاه علوم پزشكي تهران و شهيد بهشتي محدوده پوشش بزرگتري دارد، واگذار شد. به گفته وي، بودجه غنيسازي آرد با آهن و اسيد فوليك سال گذشته، 5 ميليارد تومان بود كه امسال با بيش از 50 درصد افزايش به 5/7 تا 8 ميليارد تومان افزايش يافته است. ضايعات نان مطالعات بررسي الگوي مصرف مواد غذايي در استانهاي مختلف كشور نشان ميدهد عمدهترين گروه غذايي در تامين انرژي و پروتئين دريافتي روزانه نان است كه 40 درصد انرژي دريافتي روزانه را تامين ميكند. طي بررسي انجام شده درخصوص ميزان ضايعات نان در خانوادهها، نانواييهاي شهر تهران بالاترين درصد مصرف مربوط به نان لواش 1/39درصد بوده و نان سنگك و بربري ميزان كمتري را به ترتيب با 7/10درصد و 8/13درصد نشان دادهاند و سهولت نگهداري بيشترين دليل استفاده از اين نوع نان است. در حالي كه درصد ضايعات آن پس از نان تافتون، بالاترين رقم يعني 35درصد است. در بين انواع نانها، نان سنگك كمترين ميزان ضايعات با 28 درصد را داشته است و نان تافتون 37درصد و نان لواش 35درصد بالاترين ميزان ضايعات را داشتهاند. خمير بودن دور نانها و پايين بودن كيفيت از دلايل ضايعات از سوي مصرفكننده عنوان شده است، بنابراين بايد با بهكارگيري روشهاي نوين، تكنولوژي توليد و مصرف نان را تغيير دهيم و از صورت فعلي خارج كنيم و روند كاملتري را جايگزين سازيم. نان خوب، نان صنعتي اگر بخواهيم واقعا در پروسه توليد نان از صنعت نان كمك بگيريم، بايد در توليد نان صنعتي بكوشيم. در واقع ناني كه از ابتداي خط توليد آرد وارد سيستم ميشود تا پايان كه بستهبندي است، تقريبا بدون دخالت دست انجام شود و تخمير مناسب روي خمير انجام گيرد و ارزش تغذيهاي نان هم حفظ گردد. شيخالاسلام ادامه ميدهد: عدهاي ميپندارند نانهاي حجيم كه دركشور ما به نام نان فانتزي شهرت دارند، نان صنعتي هستند؛ اما اين نانها هم در واقع صنعتي نيستند و مشكلات خاص خودشان را دارند.به گفته وي، اگرچه مزاياي آنها نسبت به نان سنتي، رعايت نكات بهداشتي در نان، توليد و تخمير مناسب است ولي به هر حال در تهيه خمير و بعضي از فرآيندها، نيروي انساني دخيل است و مهمتر از همه اين كه اغلب نانهاي به اصطلاح فانتزي از آرد سفيد توليد ميشوند كه ارزش تغذيهاي كمي دارد و مقدار زيادي از املاح و ويتامينهاي آن در پروسه سبوسگيري از دست رفته است. نگهداري نان در ايجاد ضايعات نان، مردم 20 درصد، نانوايان 30 درصد و آرد مصرفي 50 درصد تاثير گذارند. چيدن نانهاي داغ روي هم، كپكزدگي را تسريع، فسادزدگي را تسهيل و ضايعات نان را تشديد ميكند، بنابراين قبل از سرد شدن كامل نانها، آنها را دسته نكنيد و نان سرد شده را نيز در پلاستيك دربسته بگذاريد. خريد نان مازاد بر نياز روزانه نيز يكي از دلايل افزايش ضايعات نان است كه بهتر است از خريد نان اضافي خودداري كنيد. از خوردن نان سبوسدار در وعدههاي غذاي خود غافل نشويد؛ مصرف نان سبوسدار در هر وعده غذايي 30 تا 40 درصد خطر ابتلا به بيماريهاي قلبي و گوارشي را كاهش ميدهد و خوردن نان سبوسدار مانع از جذب سريع قند و چربي در خون ميشود. هنگام خريد نان حتما يك سفره پارچهاي يا پلاستيكي به همراه داشته باشيد؛ ناني كه پس از سرد شدن با سفره حمل و نگهداري شود، مطبوعتر و ماندگارتر خواهد بود. مستوره برادران نصيري
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: نیک صالحی]
[مشاهده در: www.niksalehi.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 401]