روغن كبد ماهي؛ فوايد و خطرات

واضح آرشیو وب فارسی:هموطن سلام: روغن كبد ماهي؛ فوايد و خطرات
روغن كبد ماهي داراي مقدار زيادي ويتامين‌هاي A و D است. همچنين امكان دارد حاوي مواد مضري مثل جيوه و آفت‌كش باشد.
(Cod Liver Oil)
روغن كبد ماهي داراي يك سري فوايد و يك سري مضرات است.
مهم‌ترين فايده‌ روغن كبد ماهي مربوط به اسيدهاي چرب امگا - 3 موجود در آن است، اما بايد گفت روغن ماهي (Fish Oil) كه از گوشت آن استخراج مي‌شود نه از كبد آن، نيز داراي چربي امگا- 3 است، بدون اينكه خطرات روغن كبد ماهي را داشته باشد.
اسيدهاي چرب امگا- 3 براي حفظ سلامت مغز ، قلب ، مفاصل ، دستگاه گوارشي و بسياري از اندام هاي ديگر بدن مفيد هستند.
فايده ديگر روغن كبد ماهي مربوط به ويتامين E موجود در آن است. ويتامين E يك آنتي اكسيدان قوي است و بدن را از آسيب راديكا‌ل‌هاي آزاد حفظ مي‌كند. همچنين به فرآيند اسيدهاي چرب در بدن كمك مي‌كند و سلامت موها و پوست را افزايش مي‌دهد.
فوايد روغن كبد ماهي
اسيدهاي چرب غيراشباع امگا- 3 كه براي حفظ سلامت بدن ضروري هستند، در داخل بدن نمي‌توانند ساخته شوند، لذا بايد آنها را از طريق غذاها يا مكمل‌ها به دست آورد.
بهترين و مهم‌ترين منبع تامين اسيدهاي چرب امگا- 3، ماهي است كه در انواع چرب آن بيشتر است.
دو نوع اسيد چرب امگا- 3 وجود دارد كه براي حفظ سلامتي انسان ضروري‌‌اند: الف) دو كوزاهگزنوئيك اسيد يا (DHA).
ب) ايكوزا پنتانوئيك اسيد يا (EPA).
بدن مي‌تواند ساير اسيدهاي چرب امگا- 3 مانند آلفا لينولينك اسيد يا (ALA) را به DHA و EPA تبديل كند، اما اين فرآيند، كافي نيست. كارشناسان معتقدند براي دستيابي به فوايد DHA و EPA بايد مقدار خيلي زيادي ALA مصرف نمود.
روغن تخم ‌كتان داراي اسيد چرب ALA است و بعضي افراد معتقدند، اين روغن همان فوايد روغن كبد ماهي را دارد، بدون اينكه ضرري براي بدن داشته باشد. اما اين موضوع جاي بحث دارد، زيرا معلوم نيست كه ALA دقيقا همان فوايد DHA و EPA را داشته باشد.
خطرات روغن كبد ماهي
روغن كبد ماهي داراي مقدار زيادي ويتامين‌هاي A و D است. همچنين امكان دارد حاوي مواد مضري مثل جيوه و آفت‌كش باشد.
مصرف مقادير كافي ويتامين‌‌هاي A و D براي حفظ سلامتي بدن ضروري است، ولي مصرف مقادير بيش از حد آنها مضر است.
ويتامين D به مقدار كافي در غذاهاي طبيعي وجود ندارد، ولي بسياري از غذاهاي فرآيند شده و كارخانه‌اي به طور مصنوعي با ويتامينD غني شده‌اند.
قبلا فوايد روغن كبد ماهي را مربوط به ويتامين‌هاي A و D موجود در آن مي‌دانستند. ولي اين موضوع قبل از شناخت اسيدهاي چرب امگا- 3 و غني سازي مواد غذايي با ويتامين و املاح بود.
* ويتامين D:
مقدار مورد نياز ويتامين D براي افراد كمتر از 50 سال سن و كودكان، 200 واحد در روز است. ولي افراد بالاي 50 سال بايد بيشتر دريافت كنند.
براي مردان بالاي 50 سال، 400 واحد در روز و براي زنان بالاي 50 سال، 600 واحد در روز است.
براي اينكه بدن بتواند كلسيم را مورد استفاده قرار دهد، نياز به ويتامين D دارد، لذا اين ويتامين در جلوگيري از پوكي استخوان و حفظ سلامت آنها موثر است.
اما هر قاشق مرباخوري روغن كبد ماهي، داراي 4000 تا 5000 واحد ويتامين D است كه خيلي بيشتر از مقدار مورد نياز افراد در روز است.
* ويتامين A:
بيشترين حد مجاز مصرفي ويتامين A ، براي يك مرد 25 ساله 10000 واحد بين‌المللي است. خانم‌ها بايد كمتر از نصف اين مقدار را مصرف كنند.
خانم‌هاي باردار نبايد مكمل‌هاي حاوي ويتامين A را مصرف كنند، زيرا خطر بروز نقايص مادرزادي در نوزاد وجود دارد.
از آنجايي كه ويتامين A براي رشد جنين و حفظ سلامت او لازم است، لذا در سلول‌هاي چربي ذخيره مي‌شود و نياز به مصرف اضافي آن از طريق مكمل نيست.
همچنين مصرف بين از حد ويتامين A باعث پوكي استخوان مي‌شود.
هر قاشق مرباخوري روغن كبد ماهي حاوي 4000 تا 5000 واحد بين‌المللي ويتامين A است.
اگر اين مقدار به مقدار ويتامين A كه از طريق مصرف ساير مكمل‌ها و غذا به بدن مي‌رسد، اضافه شود، فرد را در معرض خطر مصرف بيش از حد مجاز ويتامين A و مسموميت ناشي از آن قرار مي‌دهد.
در حالي كه فايده مصرف روغن كبد ماهي به دليل اسيدهاي چرب امگا- 3 موجود در آن گفته شده است، ولي عوارض مصرف بيش از حد ويتامين A كه اين فوايد را از بين مي‌برد، هنوز گفته نشده است.
مكمل بهتر براي تامين ويتامين A، مكمل بتاكاروتن و ساير كاروتنوئيدهاست. كاروتنوئيدها در بدن تبديل به ويتامين A مي‌شوند و عوارض بدي ندارند. تنها عارضه مصرف بين از حد كاروتنوئيدها، زرد شدن رنگ پوست بدن است كه «كاروتنوزيس» نام دارد. اين عارضه هيچ خطري براي بدن ندارد و فقط از ظاهري براي فرد خوشايند نيست.
مواد جايگرين روغن كبد ماهي
روغن ماهي نيز مانند روغن كبد ماهي ، داراي چربي امگا- 3 است، ولي فاقد ويتامين هاي A و D مي باشد. اين ويتامين‌ها معمولاً به مقدار كافي در مكمل‌هاي مولتي ويتاميني و مواد غذايي غني شده مثل شير وجود دارند.
اگر چه افراد بالاي 50 سال نياز به مكمل ويتامين D دارند، ولي اين ويتامين فقط در روغن كبد ماهي نيست، بلكه مكمل هاي بهتري براي تامين اين ويتامين وجود دارند.

دوشنبه|ا|21|ا|بهمن|ا|1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: هموطن سلام]

[مشاهده در: www.hamvatansalam.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 988]