دموكراسي با پول ديكتاتوري

واضح آرشیو وب فارسی:فارس: دموكراسي با پول ديكتاتوري
خبرگزاري فارس: اهداف عربستان مانند هميشه دور كردن جريان افراط از خود از طريق مشغول كردن آنها در خارج از عربستان، ارتباط اصولي با ايالات متحده كه ضامن بقا و حفظ پادشاهي‌اش است، و كنار زدن رقبايي مانند جمهوري اسلامي است. اگر سوريه فرو بپاشد، عربستان دستِ‌كم در اين هدف اخير خود موفق بوده است

نبايد ترديد داشت كه بخش مهمي از معترضان سوري كساني هستند كه به واقع طرف‌دار دموكراسي و اصلاحات سياسي و اقتصادي مي‌باشند؛ بشار اسد اين را پذيرفته و وعده كرده در فرصت مناسب ـ و نه تحت فشار ـ به آن بپردازد. هيلاري كلينتون، وزير خارجه ايالات متحده، در روزهاي نخست درگيري معترضان با دولت سوريه، بشار اسد را «مرد اصلاحات» خواند. علاوه بر اين، نبايد ترديد داشت كه در اين مدت مردم سوريه بسيار آسيب ديده‌اند و منصفانه نيست كه از نياز به اصلاحات غافل شد؛ اما چكيده همه اين اختلافات و تعارضات ميان دولت، مخالفان و نيز نيروهاي خارجي درگير در اين قضيه، اين روزها حول مفهوم نسبتاً مهمي در سوريه است، يعني «دموكراسي».

از زمان انقلاب‌هاي عربي، ايالات متحده با شعار «گسترش دموكراسي» بر اين موج سوار شده و آن را به ابزار بسيار مهمي براي استخراج و بسيج منابع قدرت و هدايت آن در جهت منافع واشنگتن بدل نموده است. وراي استراتژي ايالات متحده در خاورميانه كه ويژگي آن «عدم درگيري با مردم» و «عدم توسل به زور و خشونت» است، سياست‌هايش را بر مبناي «نرم» پيش مي‌برد. استراتژي واشنگتن پايه‌هايي دارد كه يادآور استراتژي «نيكسون ـ كسينجر» است كه در آن، شاه پايه نظامي بود و عربستان پايه مالي. پادشاهي عربستان اكنون به‌مراتب پايه مالي مهم‌تري است و نقش حساس‌تري را دنبال مي‌كند. تزريق منابع مالي فراوان به مجموعه‌هاي شورشي سلفي و همسو با وهابيت در مسير مورد توافق واشنگتن و رياض، در زمره اين اهميت است.

چندي پيش در اندونزي، كلينتون اعلام كرد كه مخالفان دولت با قدرت فراوان و ساز و برگ نظامي قوي وارد عمل خواهند شد. در حالي كه همه مي‌دانند اخوان‌المسلمين سوريه از سال 1982 به بعد در تبعيد بوده، اين مسئله پيش مي‌آيد كه اين همه سازمان، تسليحات و منابع مالي از كجا تأمين مي‌شود. برهان غليون، رئيس مخالفان دولت سوريه اعلام كرده كه 90 درصد منابع مالي از محل كمك‌هاي بازرگانان سوري به‌دست مي‌آيد، اما چه كسي اين را باور خواهد كرد. شورشيان ليبي مجهز به تسليحات پيچيده‌اي بودند كه ارتش ليبي را كه سه دهه با پول نفت تجهيز شده بود را از پاي درآورد؛ براي مثال، هواپيماي بدون سرنشين داشتند، و منابع مالي مهمي براي سازمان دادن به خود و استمرار شورش داشتند. امروزه به‌خوبي روشن است كه بخش مهم آن منابع مالي از عربستان مي‌آمد.

در مورد سوريه هم وضع به همين ترتيب است و عربستان تأمين‌كننده مهم آن منابع مالي است و خواهد بود. اهداف عربستان مانند هميشه دور كردن جريان افراط از خود از طريق مشغول كردن آنها در خارج از عربستان، ارتباط اصولي با ايالات متحده كه ضامن بقا و حفظ پادشاهي‌اش است، و كنار زدن رقبايي مانند جمهوري اسلامي است. اگر سوريه فرو بپاشد، عربستان دستِ‌كم در اين هدف اخير خود موفق بوده است؛ اما مسئله اين است كه عربستان دنبال دموكراسي نيست و در پي آن است كه چيزي به‌وجود آيد كه ظاهرش دموكراسي، اما محتوا و نتايجش چنان نباشد و منافع محور رياض و واشنگتن را تأمين نمايد.

در سوريه، در حالي كه ناكارآمدي سياسي و اقتصادي مشهود است و شمار زيادي از مردم سوريه هم خواستار اصلاحاتي در اين زمينه‌ها هستند، و مقامات دولتي هم پذيرفته و وعده انجام آن را داده‌اند، نه مخالفان سازمان و نهادينگي خاصي در اين مورد دارند، و نه اين بلوغ سياسي و اجتماعي در ميان مردم ديده مي‌شود. بنابراين، در حال حاضر اصلاحات نياز است، اما دموكراسي به‌ويژه با تعريفي كه عربستان و بقيه عرب‌ها دارند، معنايي ديگر دارد. به همين سبب، در سوريه اصولاً بازي بر سر دموكراسي نيست، بلكه رقابتي مذهبي و استراتژيك است. حتي اگر قانع شويم كه مخالفت و اعتراض و تظاهرات داخلي و خارجي براي «دموكراسي» است، باز نمي‌توانيم اين نگرش خنده‌دار را ناديده انگاريم كه «دموكراسي با پول ديكتاتوري».

دكتر سيروس فيضي، كارشناس مسائل خاورميانه
منبع : ابرار معاصر
انتهاي متن/

چهارشنبه|ا|21|ا|دي|ا|1390

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: فارس]

[مشاهده در: www.farsnews.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 282]